Құқық – формальды анықталған заңдық нормалардың жүйесі

Кіріспе

Құқық – бұл мемлекетпен белгіленетін және қамтамасыз етілетін және қоғамдық қатынастарды реттеуге бағытталған жалпыға міндетті, формальды анықталған заңдық нормалардың жүйесі

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

Сурет 1
Құқық – бұл мемлекетпен белгіленетін және
қамтамасыз етілетін және қоғамдық қатынастарды
реттеуге бағытталған жалпыға міндетті, формальды
анықталған заңдық нормалардың жүйесі

Құқықтың
белгілері
Еріктілік сипаты – халықтың белгілі бір тобының
немесе қоғамдағы көпшіліктің еркі мен мүдделерін
білдіреді
Нормативтілік – заңдық нормалардың – жалпыға
міндетті тәртіп ережелерінің жиынтығын білдіреді
Жалпыға міндеттілік – мемлекет аумағында тұратын
барлық тұрғындарға таралады
арнайы мемлекеттік құжаттарда
– нормативтік актілерде көрініс тапқандығы
Формальды анықталғандық –

Мемлекетпен
байланыстылығы
–
мемлекеттен
туындайды
және
кез-келген
бұзушылықтардан
мемлекеттік мәжбүрлеу шараларымен қорғалады

Сурет 2
Әлеуметтік нормалар
жүйесіндегі құқық
Әлеуметтік нормалар – бұл адамдардың қоғамдық
өмірдегі жүріс-тұрыс ережелері
Моральдық
нормалар
–
қоғамдық
өмірде
адамдардың қайырымдылық пен зұлымдық, әділеттік,
адалдық, адамның қоғам мен адамдар алдындағы
парызы туралы пайымдауларына сәйкес қалыптасады

Діни нормалар – адамдардың құдай туралы, оның
өмірі мен адамзат қоғамының негізгі бастауларының
негізін салуы туралы пайымдауларынан туындайды

Құқық нормалары –

мемлекетпен белгіленеді және

қорғалады
Әдет-ғұрып нормалары – көп рет қайталана отырып
әдетке айналу нәтижесінде, соған орай қоғамдық
пікірмен сақталатын және қолдау табатын, тарихи
даму процессінде қалыптасатын нормалар
Корпоративтік нормалар – қоғамдық ұйымдармен өз
жарғыларында белгіленеді және сол жарғыларда
көзделген қоғамдық әсер ету шараларымен қорғалады

Сурет 3

Құқықтың қайнар көздері – мемлекеттен туындайтын
немесе онымен танылатын, құқық нормаларын
айқындайтын және бекітетін, оларға заңдық, жалпыға
міндеттілік мән беретін ресми құжаттық нысандар
Құқықтың қайнар көздерінің
түрлері
Нормативтік құқықтық
актілер
Санкцияланған әдетғұрыптар
Заңды прецедент
Құқықтың жалпы

Сурет 4
Қазақстан республикасының нормативтікқұқықтық актілердің түрі

За

жарлықт
ар

ңдар

өкімде
р

қаулыла
р

заңды
актілер

шешімд
ер

бұйрықта
р

Сурет 5
Нормативтік құқықтық актілер – бұл құзыретті
мемлекеттік органнан туындайтын, құқық нормасынан
тұратын және белгілі бір қоғамдық қатынастарды
реттеуге бағытталған ресми құжаттар
Заңдық күші бойынша төмендегідей

Заңдар

- қоғамдық өмірдін негізгі
мәселелері бойынша
қабылданады;
- айрықша заңдық тәртіпте
қабылданады;
- мемлекеттің жоғары
өкілді
органымен немесе
референдум
жолымен қабылданады
- мемлекеттің қандай да
бір
органы тарапына бақылауға
немесе
бекітілуге жатпайды;
- мемлекеттің құқықтық
жүйесінің негізін құрайды;
- түрлері бойынша бөліну:
конституциялық

Заңға тәуелді
актілер
- заңдардың негізінде
және
соларды орындау үшін
шығарылады;
- мемлекет басшысының
нормативтік жарлықтары;
- үкіметтің нормативтік
қаулылары;
- министрліктер мен
ведомстволардың
нормативтік
актілері;
- жергілікті органдардың
нормативтік шешімдері
мен қаулылары;
- мекемелер,
кәсіпорындар
басшыларының ішкіұйымдастырушылық заңға

Сурет 6
Құқық нормасы – бұл мемлекетпен танылатын және
қамтамасыз етілетін, жалпыға міндетті формальды
анықталған жүріс-тұрыс ережелері, олардан қоғамдық
қатынастарға қатысушылардың құқықтары мен міндеттері
Құқық нормасына тән белгілер:
- мемлекетпен белгіленеді немесе
санкцияланады;
- субъектінің мүмкін болатын және рұқсат
етілген
тәртібінің жалпыға міндетті шектерін
айқындайды;
- ұсынушы міндеттеуші сипатқа ие;
- қажетті жағдайларда олардың жүзеге
асырылуы
мәжбүрлі мемлекеттік
шаралармен қамтамасыз етіледі;

Сурет 7
Құқық нормасының
құрылымы
Гипотеза
(болжау)

Диспозиц
ия
(ұйғарым

бұл тиісті
норманың
қандай
жағдайларда
әрекет ететіндігін
көрсететін
норманың
бір бөлігі,
субъектілер
аясын, олардың

бұл
құқықтар мен
міндеттерді
қалыптастыраты
н
норманың бір
бөлігі, жүрістұрыс, тәртіп
ережесі

Санкция
(жаза)
бұл
норма
бұзылған
жағдайда
қолданылатын
мемлекетік
әсер ету
шараларын
белгілейтін
норманың бір
бөлігі

Сурет 8

Құқықтық нормалардың түрлері
Құқықтық жазбалар элементтерінің анықтылығының
дәрежесі бойынша
Абсол
ютті
анықталға

Қатысты
анықталға
н

Баламал
ы

Өздері бағытталған тұлғалардың аясы бойынша

Жалпы

Арнайы

Қоғамдық қатынастарды қамту масштабы мен
деңгейі бойынша
- мемлекеттік және қоғамдық
институттардың құқықтық негіздерін,
адам мен азаматтың құқық жағдайын
бекітетін конституциялық, негізгі,
бастапқы;
- құқықтық түсініктерді
қалыптастыратын
дефинициилер – нормативтік баптар;
- бүкіл құқықтық жүйе негізделген,
негізгі
бастауларды қалыптастыратын қағидабаптар
(демократизм, гуманизм, адамның

Сурет 9
Құқық
жүйесі

Құқық саласы

Құқық саласы

Құқықтық
институт

Құқық
нормас

Құқық саласы

Құқықтық
институт

Құқық
нормас

Құқық
нормас

Құқықтық
институт

Құқық
нормас

Құқық
нормас

Сурет
Құқық жүйесі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.