Компьютердің құрылымы
I. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
II. І бөлім
Электрондық есептеуіш машиналардың дамуы мен қазіргі ғылым мен техникадағы маңызы ... ... ... ... ... ... .
III. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Компьютер конфигурациясы. Ішкі компоненттер
Процессор ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Аналық плата ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Чипсет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Оперативті жад ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қатқыл диск ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Графикалық жеделдеткіш ... ... ... ... ...
TV/FM.тюнер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Дыбыстық карта ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Корпус ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Салқындату құрылғысы ... ... ... ... ... ..
Желілік карта ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
IV. Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
V. Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ...
II. І бөлім
Электрондық есептеуіш машиналардың дамуы мен қазіргі ғылым мен техникадағы маңызы ... ... ... ... ... ... .
III. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Компьютер конфигурациясы. Ішкі компоненттер
Процессор ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Аналық плата ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Чипсет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Оперативті жад ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қатқыл диск ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Графикалық жеделдеткіш ... ... ... ... ...
TV/FM.тюнер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Дыбыстық карта ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Корпус ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Салқындату құрылғысы ... ... ... ... ... ..
Желілік карта ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
IV. Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
V. Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Қазіргі кезде адамзаттың тыныс-тіршілігі электррондық құгрылғылардың жұмысына негізделген. Ғылымда, медицинада, техникада, ғарыштануда, т.б. көптеген салаларда кездесетін электрондық аппараттар адм жұмысын күннен-күнге жеңілдетіп, дами түсуде. Қарапайым тұрмыстық тіршілікте де автокөліктермен қатар көптеген жетілдірілген құрылғылар қолданылып келеді: шаңсорғыш, бейнекамера, кір жуатын машина, компьютер, фотоаппарат, т.с.с.
Электрондық құрылғы – жұмыс жасау негізіне электроника принциптері салынған бұйым және оның құрамдық бөліктері.
Электроника – электрондық құрылғыларды жасақтау мен зерттеуді, оларды қолданудың принциптерін зерттеуді қамтитын ғылым саласы. Электрониканың дамуының негізінде электрондық құрылғылардың орындайтын функцияларының үздіксіз күрделіленуі жатыр. Белгілі бір даму этаптарында ескіә құрылғылар көмегімен берілген мінцдеттерді атқару мүмкіндігі жойыла бастайды, мысалы, электрондық лампалар мен дискреттік транзисторлар көмегімен. Сондықтан, элементтік базаның әрі қарай жетілдірілуі қажет болады. Жаңа элементтік база негізіндегі электрондық құрылғыны жасақтаудың негізгі факторлары – сенімділік, гаабариттік өлшемдер, масса, құны мен қуаты.
Электрондық құрылғы – жұмыс жасау негізіне электроника принциптері салынған бұйым және оның құрамдық бөліктері.
Электроника – электрондық құрылғыларды жасақтау мен зерттеуді, оларды қолданудың принциптерін зерттеуді қамтитын ғылым саласы. Электрониканың дамуының негізінде электрондық құрылғылардың орындайтын функцияларының үздіксіз күрделіленуі жатыр. Белгілі бір даму этаптарында ескіә құрылғылар көмегімен берілген мінцдеттерді атқару мүмкіндігі жойыла бастайды, мысалы, электрондық лампалар мен дискреттік транзисторлар көмегімен. Сондықтан, элементтік базаның әрі қарай жетілдірілуі қажет болады. Жаңа элементтік база негізіндегі электрондық құрылғыны жасақтаудың негізгі факторлары – сенімділік, гаабариттік өлшемдер, масса, құны мен қуаты.
1. Конфигурация ПК
2. Железо ПК
3. Ә.Берікұлы Техникалық электроника, - А., 1995
4. Потемкин И.С. Функциональные узлы цифровой автоматики, - Энергоатомиздат, 1988 г.
5. Лачин В.И., Савелов Радиоэлектроника – М., 2004
6. Китаев В.Е. Электротехника с основами промышленной электроники, - М., 1980
7. Минаев Е.И. Основы радиоэлектроники, - М., 1985
8. Вершинин О.Е. Применение микропроцессоров для автоматизации технологических процессов, - Л., 1986
9. Колонтаевский Ю.Ф. Радиоэлектроника, - М., 1988
10. Калабеков Б.А. Цифровые устройства и микропроцессорные cистемы – М.: Телеком, 2000г., c. 110…122
11. Зельдин Е.А. Цифровые интегральные микросхемы в информационно-измерительной аппаратуре – Л.: Энергоиздат , 1986 г., c. 111…122.
12. Фролкин В.Т., Попов Л.Н. Импульсные и цифровые устройства – М.: Радио и связь, 1992 г., c. 162…169.
13. Интернет сайты: WWW. abc. WSV.ru 3
14. Интернет сайты : rff.tsu.ru, pub. mirea. ac. ru
2. Железо ПК
3. Ә.Берікұлы Техникалық электроника, - А., 1995
4. Потемкин И.С. Функциональные узлы цифровой автоматики, - Энергоатомиздат, 1988 г.
5. Лачин В.И., Савелов Радиоэлектроника – М., 2004
6. Китаев В.Е. Электротехника с основами промышленной электроники, - М., 1980
7. Минаев Е.И. Основы радиоэлектроники, - М., 1985
8. Вершинин О.Е. Применение микропроцессоров для автоматизации технологических процессов, - Л., 1986
9. Колонтаевский Ю.Ф. Радиоэлектроника, - М., 1988
10. Калабеков Б.А. Цифровые устройства и микропроцессорные cистемы – М.: Телеком, 2000г., c. 110…122
11. Зельдин Е.А. Цифровые интегральные микросхемы в информационно-измерительной аппаратуре – Л.: Энергоиздат , 1986 г., c. 111…122.
12. Фролкин В.Т., Попов Л.Н. Импульсные и цифровые устройства – М.: Радио и связь, 1992 г., c. 162…169.
13. Интернет сайты: WWW. abc. WSV.ru 3
14. Интернет сайты : rff.tsu.ru, pub. mirea. ac. ru
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:
Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі
Ж.Досмұхамедов атындағы педагогикалық колледж
Математика кафедрасы
Есептеу техникаларын күтіп баптау және жөндеу пәнінен
К у р с т ы қ ж ұ м ы с
Тақырыбы:
Орындаған: 3 п КБ тобы студенті
Шауалиева Б.
Жетекшісі: Беккарнаева Н.М.
Орал - 2007
Мазмұны:
I.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... .
II. І бөлім
Электрондық есептеуіш машиналардың дамуы мен қазіргі ғылым
мен техникадағы маңызы ... ... ... ... ... ... .
III. Негізгі
бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..
Компьютер конфигурациясы. Ішкі компоненттер
Процессор ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...
... .
Аналық
плата ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
Чипсет ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ...
... ...
Оперативті
жад ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қатқыл
диск ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Графикалық жеделдеткіш ... ... ... ... ...
TVFM-
тюнер ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
Дыбыстық карта ... ... ... ... ... ... ... .. ... .
Корпус ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ...
... ...
Салқындату құрылғысы ... ... ... ... ... ..
Желілік
карта ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
IV.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ..
V. Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ...
Жоспар:
І. Кіріспе
ІІ. І бөлім
Электрондық есептеуіш машиналардың дамуы мен қазіргі ғылым
мен техникадағы маңызы
ІІІ. Негізгі бөлім
Компьютер конфигурациясы. Ішкі компоненттер
Процессор
Аналық плата
Чипсет
Оперативті жад
Қатқыл диск
Графикалық жеделдеткіш
TVFM-тюнер
Дыбыстық карта
Корпус
Салқындату құрылғысы
Желілік карта
ІV. Қорытынды
V. Қолданылған әдебиеттер тізімі
Зерттеу жұмысының тақырыбы:
Компьютердің құрылымы
Мақсаты: Компьютердің құрылымы мен оның дұрыс жинақталуының техникалық
маңыздылығын зерттеу
Міндеттері: 1. компьтер құрылғысының даму тарихына шолу;
2. компьютердің басты құрылғыларын сипаттау
3. компьютердің перифериялық құрылғыларын сипаттау
4. компьютер құрылымының техникалық шарттарын қарастыру.
Гипотезасы: компьютер құрылымын білу мен бөлшектерін дұрыс анықтау –
маманның біліктілігінің кепілі
Таңдалған тақырыптың өзектілігі: қазіргі кезде ғылым мен техника үздіксіз
қарқынды дамып келеді. Адамзаттың жұмыс іс-әрекеттерді
жүзеге асыруындағы кез-келген салада заманауи техникалық
құрылғылар орын алып, күннен-күнге көптеген өндірістік
және ғылыми операцияларды элекронды машиналар
көмегіп атқарып отырғанына күнделікті көзіміз жетуде. Осы
орайда есептеуіш жұмысының негізгі принциптерін, құрылымын
тереңірек зерттеп, оның басты деген құрылғыларын айқындауды
ұйғардық.
Есептеуіш машиаларының жұмысы негізінен оның құрылымына байланысты.
Есептеуіш машиналар құрамындағы әр құрылғының, элементтің
өзіндік маңызы мен атқаратын ролі бар.
Белгіленген мақсат-міндеттерді жүзеге асыруда сараптамалық,
салыстыстырмалық, проблемалық, индукциялық, дедукциялық,
практикалық, ақпаратты жинақтау және сұрыптау әдіс-
тәсілдері пайдаланылды.
Электрондық есептеуіш машиналардың дамуы мен
қазіргі ғылым мен техникадағы маңызы
Қазіргі кезде адамзаттың тыныс-тіршілігі электррондық құгрылғылардың
жұмысына негізделген. Ғылымда, медицинада, техникада, ғарыштануда, т.б.
көптеген салаларда кездесетін электрондық аппараттар адм жұмысын күннен-
күнге жеңілдетіп, дами түсуде. Қарапайым тұрмыстық тіршілікте де
автокөліктермен қатар көптеген жетілдірілген құрылғылар қолданылып келеді:
шаңсорғыш, бейнекамера, кір жуатын машина, компьютер, фотоаппарат, т.с.с.
Электрондық құрылғы – жұмыс жасау негізіне электроника принциптері
салынған бұйым және оның құрамдық бөліктері.
Электроника – электрондық құрылғыларды жасақтау мен зерттеуді, оларды
қолданудың принциптерін зерттеуді қамтитын ғылым саласы. Электрониканың
дамуының негізінде электрондық құрылғылардың орындайтын функцияларының
үздіксіз күрделіленуі жатыр. Белгілі бір даму этаптарында ескіә құрылғылар
көмегімен берілген мінцдеттерді атқару мүмкіндігі жойыла бастайды, мысалы,
электрондық лампалар мен дискреттік транзисторлар көмегімен. Сондықтан,
элементтік базаның әрі қарай жетілдірілуі қажет болады. Жаңа элементтік
база негізіндегі электрондық құрылғыны жасақтаудың негізгі факторлары –
сенімділік, гаабариттік өлшемдер, масса, құны мен қуаты.
Қолданылатын элементтік базасына байланысты электрондық құрылғылардың
дамуының негізгі төрт сатысын атап көрсетуге болады.
І саты (1904-1950) – электровакуумдық құрфылғылар негізіндегі
элементтік базалар;
ІІ саты (1950 ж. басы – 1960 ж. аяғы) – құрылғылардың элементтік
базасында дискреттік жартылай өткізгіштік құрылғылар;
ІІІ саты (1960-1980) – микроэлектрониканың қарқынды дамуымен
байланысты, алғаш интегралдық микросхемалар қолданыла
бастады;
ІV саты (1980 – қазіргі кез) – үлкен интегралдық схемаларды қолдану
негізінде электрондық құрылғыларды микроминиатюризациялау.
Қазіргі кезде жаһандық ақпараттандыру кезеңді бастан кешірудеміз. Сол
себептен барлық салаларға электрондық құрылғылар негізіндегі машиналар мен
автоматтар жаппай енгізілуде. Ғарышты қашықтан басқару және бақылау
станциялары, қашықтан оқыту, пайдалы қазбаларды зерттеу, ультра дыбыстық
медицина, лазерлік операциялар жасау, өндіріс пен технологияны
автоматтандыру, дүнежүзілік ұялы байланыс, жерсеріктік арналар, күрделі
тәжірибелерді виртуальды модельдеу, т.б. жетістіктерді электрониканың
дамуынсыз елестету мүмкін емес. Көп таңбалы сандары бар есептерді шығарып,
алынған жауаптарды бірнеше мыңыншы дәрежеге енгізу тағы бар.
Сондықтан, болашақта Елбасы атап көрсеткендей, дамыған 50 елдің
қатарына кірі мақсатында Қазақстанның әр азаматы ғылым мен техниканың,
соның ішінде, техникалық электрониканың қарқынды дамуына өзінің зор үлесін
қосуға міндетті деген ойдамыз. Ол үшін әр білімдар адам тек теория жүзінде
ғана қалыптасқан жағдайды зерттеп қана қоймай, оның маңыздылығын,
өзектілігін айналасындағыларға түсіндіре отырып, күннен-күнге даму
процесіне атсалысу жолдарын ойластыруы қажет. Осы орайда, үлкен мақсатқа
жетудің бастамасы ретінде электрондық құрылғылар қатарындағы тізбекті
құрылғыларға тоқталып өткенді жөн көрдік.
І бөлім
Компьютер конфигурациясы
Ішкі компоненттер
Ішкі компоненттер дегеніміз компьютердің корпусының ішінде орналасатын
компоненттер.
Процессор
Процессор, орталық процессор (CPU) – компьютердегі басты микросхема. Ол
барлық бағдарламаларды жүзеге асырылуына жауапты, оған барлық жүйенің
өнімділігі байланысты. Процессордың такттік жиілігі (МГц) қаншалықты жоғары
болса, осындай процессорлы компьютерде орындалатын программалардың
жылдамджығы соншалықты жоғары болып келедісонымен қатар, орталық процессор
жұмысының жылдамдығы оның типімен де анықталады. Процессордың қандай аналық
платаға қосылатыны ескерілуі тиіс.
Дербес компьютерлердің процессорларын негізгі өндірушілер - AMD және
Intel компаниялары.
Аналық плата
Аналық плата, жүйелік плата (mainboard, mother-hoard) – процессорды,
оперативті жадты, басқа да клмпоненттерді қосуға арналған разъемдар мен
микросхемалардан тұратын үлкен плата. Ол компьютердің барлық құрылғылық
бөліктерін байланыстырып тұрады. Аналық платаға процессор, оперативті жад,
видеокарта, дыбыстық карта, ақпаратты оқу мен жазуға арналған қрылғылар,
тышқан, пернетақта, т.б. қосылады. Аналық плата типіне байланысты оратлық
процессор мен олған қосылатын құрылғылардың типтерң анықталады.
Аналық платалардың негізгі өндірушілері - ABIT, AOpen, ASUS, Chaintech,
DFI, EPoX, ҒІС, Gigabyte, Microstar International (MSI), Soltek Shuttle
компаниялары.
Сурет. 1.2. Аналық плата
Чипсет
Чипсет (chipset) – аналық платаға орнатылған бірнеше микросхемалардан
тұратын жиынтық. Егер орталық процессорды дербес компьютердің жүрегі
десек, чипсетті аналық плата жүрегі деп атауға болады. Ол аналық платаға
қосылған компьютердің барлық компоненттері мен құрылғыларын жұмысын
қамтамасыз етеді.
Чипсет түрінен орталық процессор, оперативті жадтың түрі мен максимал
көлемі тәуелді, аналық платаға қосылған көптеген компоненттердің жұмыс
жылдамдығына да әсер етеді. Кейде чипсетке қарапайым дыбыстық карта
(аудиокодек) немесе видеокарта (графикалық жеделдеткіш) те қосылып
жасалады.
Негізінен чипсетті Intel, NVIDIA, Silicon Integrated Systems (SiS) и
VIA Technologies компаниялары өндіреді.
Оперативті жад
Жад, оперативті жад, оперативті жад модулі (memory, RAM) –
берілгендерді және қазіргі уақытта компьютер жұмыс жасап отырған
программаларды сақтайтын микросхемалар. Компьютер қоректенуі өшірілген
кезде оперативті жадта сақталып отырған барлық ақпарат жойылады.
Оперативті жадтың аз көлемі компьютер жұмысына қатты әсер етеді.
Қандай да бір программаның жұмыс жасауы үшін керекті жад көлемі бос
оперативті жадтан жоғары болса, қиындықтар туындайды, ақпарат оперативті
жадқа кішкене үлестермен жүктеліп, компьютер жұмысын едәуір бәсеңдетеді.
Сонымен қатар, орнатылған оперативті жадқа процессордың хабарларды
қалай қабылдауы мен сақталған командалар мен берілгендерге жетуді тежейді.
Оперативті жад микросхемаларын өндіретін Fujitsu, I Mlachi, Hyunday,
IBM, Kingston, LG, Micron, Nanya, NEC, Sumsung (SEC), Siemens и Texas
Instruments.
Сурет. 1.З. Жад модулі
Қатқыл диск
Қатқыл диск, винчестер (HDD) – ақпараттың үлкен көлемдерін сақтап,
компьютер өшірілгенде оларды жоймайтын құрылғы. Осы қатқыл дискіде
операциялық жүйе мен компьютерге орнатылған барлық программалар сақталып
отырады.
Қатқыл диск дегеніміз ішінде бірнеше өте тез айналатын дисктер
орналасатын металл корпус. Оларда ақпаратты оқу мен жазу арнайы диск
бетімен қозғала алатын магниттік головкаларды қолдану арқылы жүзеге
асырылады.
Дисктер қаншалықты жылдам айналатын болса, магниттік головкалар
соншалықты бір жолдан екінші жолға көшіп отырады, соншалықты программалар
мен блоктар қатқыл дискіден оперативті жадқа оқылған болады, немес
жазылады. Сонымен қатар, қатқыл дисктің аналық платаға қосылу тәсіліне (IDE
немесе SCSI интерфейсі) оперативті жад пен қатқыл диск арасындағы
берілгендер алмасу жылдамдығы байланысты.
Сурет. 1.4. Қатқыл диск
Қатқыл диск көлемі (сыйымдылығы) оған жазылатын ақпарат гигабайттарының
(Гбайт) санымен анықталады. Қатқыл дисктің сыйымдылығы қаншалықты жоғары
болса, соншалықты оған пайдалы (пайдасыз) программалар орнату мүмкіндіктері
жоғары болады. Бір кездері қатқыл диск көлемі таусылып, қолданушы алдында
алдағы уақытта басқа ақпарат жазбау немесе жаңа көлемі үлкен қатқыл диск
сатып алу мәселесі туындайды.
Дербес компьютерлерге арналған қатқыл дисктерді қазіргі кезде негізінен
IBM, Maxtor, Samsung, Seagate и Western Digital компаниялары өндіреді.
Иілгіш дисктер дискжетегі
Иілгіш дисктер дискжетегі, флоппи-дисктер дискжетегі (FDD) – ақпаратты
иілгіш дисктерде (дискетелеарда) оқып-жазу процесін жүзеге асыратын
құрылғы. Дискета дегеніміз ақпарат магниттік тәсілмен жазылатын қорғағыш
чехолда орналасқан үшдюймдік иілгіш диск. Олардың көмегімен өте аз көлемді
ақпарат тасымалдау мүмкіндігі беріледі (1,44 Мбайт дейін), сол себепті оның
қолданылуы шектеулі, тек аз көлемді ақпаратты бір компьютерден екіншісіне
тасымалдауда ғана қолданылады.
Сурет. 1.5. Иілгіш дисктер дискжетегі
Иілгіш дисктер дискжетектерін өндіруді Epson, Mitsumi, NEC, Panasonic,
Sony және TEAC компаниялары жүзеге асырады.
Графикалық жеделдеткіш
Графикалық жеделдеткіш, графикалық адаптер, видеокарта (videocard) –
компьютердің кез-келген бейнені мониторға шығаруын қамтамасыз ететін плата.
Видеокарта аналық платаның (PCI немесе AGP) разьемдарына орнатылады. Оның
сыртқы бетінде монитор кабель арқылы қосылатын разъем орналасады, кейбір
видеокарталарға үш монитор, оған қоса теледидар да қосып қоюға болады.
Үшөлшемді (3D) графика күрделілігі жоғарылаған сайын (мониторға бейнесі
берілетін көпбрыштардың саны көбейген сайын) үшөлшемді бейнелерді құру мен
өңдеуге байланысты жұмыстардың бір бөлігін процессордан видеокартаға
көшіруге тура келген. Ол үшін орталық процессор құрамына арнайы микросхема
қосылатын болған, ол үшөлшемді бейнелермен жұмыстың басым бөлігін
орындайды. Мұндай видеокартаны жүре бара графикалық жеделдеткіш деп атаған.
Сурет. 1.6. Графикалық жеделдеткіш
Қазіргі кезде бір де бір компьютерлік ойын графикалық жеделдеткішсіз
жұмыс жасамайды. Егер ол қуатты емес болып немесе тіптен жоқ болса, ойын
программалары құрайтын үшөлшемді бейнелер өте сыйықсыз, түрсіз, әрі түстік
шешілуі төмен болып келеді. Сонымен қатар өте жай жұмыс жасайтын болып, еш
сұранысты қанағаттандырмайды.
Осы сәтке графикалық жеделдеткіштерге арналған графикалық
процессорлардың өндірісімен ATI, Matrox, NVIDIA, Silicon Integrated Systems
(SiS) және STMi-croelectronicsImagination Technologies (STM) компаниялары
айналысады. Осыф графикалық процессор түріне графикалық жеделдеткіштің
өнімділігі мен алынатын бейненің сапасы тәуелді.
Графикалық жеделдеткіштерді шығару жұмысымен ABIT, ASUS, AOpen, ATI,
Chaintech, Creative Labs, Gigabyte, InnoVision Multimedia, Leadtek, Matrox,
Microstar International (MSI), Sapphire , т.б. компаниялар айналысады.
TVFM-тюнер
ТVFM-тюнер, ТВ-тюнер (TVFM-tuner) — дербес компьютер мониторын
теледидар ретінде қолданып, ол арқылы телехабарлар (сыртқы антеннаға қосыла
отырып) немесе бейнемагнитофон не бейнекамерадан берілетін бейнежазбаларды
қарауға мүмкіндік жасайтын құрылғы. Сонымен қатар, мұндай құрылғылардың
басым көпшілігі FM-диапазонының (УКВ-диапазонның аналогының)
радиохабарларын да қабылдай алады. Құрылымдық жағынан TVFM-тюнер аналық
плата разъемына орнатылатын бөлек плата (кей кезде видеокартамен
кіріктірілген) болып табылады. Қазіргі кезде саттықта USB интерфейсі арқылы
қосылатын сыртқы моделде орындалған TVFM-тюнерлер де кездеседі.
Сурет. 1.7. TVFM-тюнер
TVFM-тюнер көмегімен қарапайым теледидардан басқалар хабарлар қарап
отырған кезде керекті хабарды тыңдап, қарауға, керекті хабарды жадқа жазып
алып, кейінірек қарауға, сонымен қатар, керекті кадрларды тоқтатып алып,
қатқыл дискіге сақтап қоюға болады.
TVFM-тюнерлерді қазіргі кезде ATI, AverMedia, Lifeview және Tekram
компаниялары өндіреді.
Дыбыстық карта
Дыбыстық карта, аудиокарта (soundcard) — дербес компьютерге дыбычстар
мен музыканы құлаққалқандар немесе акустикалық жүйелер (колонкалар) арқылы
ойнатуға мүмкіндік беретін құрылғы. Олардың негізгі арналу саласы –
компьютерлік ойындардағы дыбысты ойнату. Қазіргі кезде дбыссыз ойын ойнау
үнсіз кино қарағанмен пара-пар. Бірақ дыбыстық карта дербес компьютерде тек
ойындар үшін қажет емес. Көптеген мультимедиялық энциклопедиялар,
сөздіктер, компьютерлік курстарда мәтін дыбыспен қосымша дубляжданады.
Интернеттегі сайттардың басым көпшілігінде сапасы аудиокомпактдисктер
сапасына жақын форматта жазылған музыкалық файлдар кездеседі. Сонымен
қатар, дыбыстық карта көмегімен өз бетімен музыка мен дыбыс жазып, оны
өңдеу әбден мүмкін, ол үшін қосымша дыбыстық картаға микрофон қосылады.
Соңғы кездерде аналық платадағы чипсет біріктіріліп жасалған
кіріктірілген дыбыстық карталар кең таралуда. Мұндай дыбыстық карталар
(аудиокодектер) арзан бағалы болып келеді, дыбысты ойнату сапасы тиісті
деңгейде бола бермейді.
Сурет. 1.8. Дыбыстық карта
Дыбыстық карталарды шығаратын Creative Labs, Genius, Guillemot,
Terratec, Turtle Beach, Yamaha, т.б. компаниялар.
Корпус
Корпуста компьютерлердің барлық ішкі компоненттері орналасады:
қоректендіру блогы, процессор мен аналық плата, графикалық жеделдеткіш,
дыбыстық карта, желілік карта, ішкі модем, қатқыл дисктер, иілгіш диск
дискжетегі, компакт-дисктер мен DVD-дисктерді оқыға арналған дискжетектер,
т.б. компоненттер орналасады. Аталған компоненттердің корпусқа орнатылған
жиынтығы жүйелік блок деп аталады. Корпустың алдыңғы панелінде қосып-айыру
тетігі мен қайта жүктеу тетіктері орналасады. Сонымен қатар, алдыңғы беттік
панелдер ойпаттары мен қосымша температура көрсеткіштер, түрлі индикаторлар
да кездеседі. Корпустың артқы панелінде сыртқы құрылғыларды (мысалы,
пернетақта, тышқан тетігі, монитор) қосуға арналған көптеген разъемдар
ойпаттары орын алады. негізінен корпус 220 В айнымалы кернеуді +12 В и +5 В
тұрақты кернеулерге түрлендіретін қоректендіру блогымен бірге сатылады. Ол
блок компьютердік көптеген компоненттерін қоректендіруге қажетті.
Қоректендіру блогында үлкен вентилятор орналасып, корпус ішіндегі қызған
ауаны сыртқа айдайды немесе сырттағы салқын ауаны ішке тартып тұрады,
сөйтіп ол жүйелік блоктың барлық бөлшектерін салқындатып тұрады. Корпустың
сапасы неғұрлым жоғары болса, анағұрлым дербес компьютер тыныш жұмыс
жасайды.
Сурет. 1.9. Tower типті корпус
Корпустарды жасақтаумен AOpen, Codegen, Denco, Enigma, En-light, FKI
(ASUS деп сатылады), Genius, Hansan Systems, In Win, Supermicro, т.б.
фирмалар айналысады.
Салқындату құрылғысы
Салқындату жүйелері: вентиляторлар, оның техникалық өзгешеліктері
Компьютерді салқындату үшін вентилятор маңызды роль атқарады. Олар
процессордың кулерінде, қатқыл диск пен видеокартаны салқындататын
құрылғыларда, қоспьютер корпустарында, қоректендіру блоктарында,
перифериялық техникаларда және т.б. қолданылады.
Вентилятордың құрылымы және жұмыс істеу өзгешеліктері
Қазіргі қолданыстағы вентиляторлардың тұрақты тогы бір немес екі
фазалық вентильді двигательдерден тұрады. Двигательдің өзін екі негізгі
құраушыларға бөлуге болады. Олар: басқару схемасы және индукторлы машина.
Индукторлы машина ротор-статорлы тізбектен тұрады. Мұндағы ротор – тұрақты
дөңгелек магнит болса, статор – төрт полюсті (кейде алты полюсті) индуктор.
Басқару схемаларына тоқталатын болсақ, кең тараған драйвер –
микросхемалы интегралданған Холл датчигін қолдануға негізделіп жасалған
(көбіне AnaLog Technology ATS 276277 микросхемалары қолданылады). Ол
тұрақты индуктор топтарының сәйкестігін іске асырады, статор-ротор
кеңістігіндегі магниттік өріске айналуды индукциялауға және роторды
қозғалысқа келтіруге мүмкіндік береді. Қарапайым схемалармен қатар кейбір
жылжымалы вентиляторларда өте күрделі және көп функция атқаратын
микросхемалы драйверлер қолданылуы мүмкін, сырт жағында тахометрлік
бақылауы бар қорғаныш шынжырларын қоректендіретін тармақтары және стопор
біліктерін детектирлеу мүмкіндігі бар (бұған мысал Sanyo LB1663
микросхемасы). Өкінішке орай әзірге мұндай басқару схемалары өндірушілер
тарапынан қолдау таппай отыр.
Енді вентиляторлардың механикалық құрылысын қарастырайық, ... жалғасы
Ж.Досмұхамедов атындағы педагогикалық колледж
Математика кафедрасы
Есептеу техникаларын күтіп баптау және жөндеу пәнінен
К у р с т ы қ ж ұ м ы с
Тақырыбы:
Орындаған: 3 п КБ тобы студенті
Шауалиева Б.
Жетекшісі: Беккарнаева Н.М.
Орал - 2007
Мазмұны:
I.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... .
II. І бөлім
Электрондық есептеуіш машиналардың дамуы мен қазіргі ғылым
мен техникадағы маңызы ... ... ... ... ... ... .
III. Негізгі
бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..
Компьютер конфигурациясы. Ішкі компоненттер
Процессор ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...
... .
Аналық
плата ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
Чипсет ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ...
... ...
Оперативті
жад ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Қатқыл
диск ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Графикалық жеделдеткіш ... ... ... ... ...
TVFM-
тюнер ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
Дыбыстық карта ... ... ... ... ... ... ... .. ... .
Корпус ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ...
... ...
Салқындату құрылғысы ... ... ... ... ... ..
Желілік
карта ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ..
IV.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ..
V. Қолданылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ...
Жоспар:
І. Кіріспе
ІІ. І бөлім
Электрондық есептеуіш машиналардың дамуы мен қазіргі ғылым
мен техникадағы маңызы
ІІІ. Негізгі бөлім
Компьютер конфигурациясы. Ішкі компоненттер
Процессор
Аналық плата
Чипсет
Оперативті жад
Қатқыл диск
Графикалық жеделдеткіш
TVFM-тюнер
Дыбыстық карта
Корпус
Салқындату құрылғысы
Желілік карта
ІV. Қорытынды
V. Қолданылған әдебиеттер тізімі
Зерттеу жұмысының тақырыбы:
Компьютердің құрылымы
Мақсаты: Компьютердің құрылымы мен оның дұрыс жинақталуының техникалық
маңыздылығын зерттеу
Міндеттері: 1. компьтер құрылғысының даму тарихына шолу;
2. компьютердің басты құрылғыларын сипаттау
3. компьютердің перифериялық құрылғыларын сипаттау
4. компьютер құрылымының техникалық шарттарын қарастыру.
Гипотезасы: компьютер құрылымын білу мен бөлшектерін дұрыс анықтау –
маманның біліктілігінің кепілі
Таңдалған тақырыптың өзектілігі: қазіргі кезде ғылым мен техника үздіксіз
қарқынды дамып келеді. Адамзаттың жұмыс іс-әрекеттерді
жүзеге асыруындағы кез-келген салада заманауи техникалық
құрылғылар орын алып, күннен-күнге көптеген өндірістік
және ғылыми операцияларды элекронды машиналар
көмегіп атқарып отырғанына күнделікті көзіміз жетуде. Осы
орайда есептеуіш жұмысының негізгі принциптерін, құрылымын
тереңірек зерттеп, оның басты деген құрылғыларын айқындауды
ұйғардық.
Есептеуіш машиаларының жұмысы негізінен оның құрылымына байланысты.
Есептеуіш машиналар құрамындағы әр құрылғының, элементтің
өзіндік маңызы мен атқаратын ролі бар.
Белгіленген мақсат-міндеттерді жүзеге асыруда сараптамалық,
салыстыстырмалық, проблемалық, индукциялық, дедукциялық,
практикалық, ақпаратты жинақтау және сұрыптау әдіс-
тәсілдері пайдаланылды.
Электрондық есептеуіш машиналардың дамуы мен
қазіргі ғылым мен техникадағы маңызы
Қазіргі кезде адамзаттың тыныс-тіршілігі электррондық құгрылғылардың
жұмысына негізделген. Ғылымда, медицинада, техникада, ғарыштануда, т.б.
көптеген салаларда кездесетін электрондық аппараттар адм жұмысын күннен-
күнге жеңілдетіп, дами түсуде. Қарапайым тұрмыстық тіршілікте де
автокөліктермен қатар көптеген жетілдірілген құрылғылар қолданылып келеді:
шаңсорғыш, бейнекамера, кір жуатын машина, компьютер, фотоаппарат, т.с.с.
Электрондық құрылғы – жұмыс жасау негізіне электроника принциптері
салынған бұйым және оның құрамдық бөліктері.
Электроника – электрондық құрылғыларды жасақтау мен зерттеуді, оларды
қолданудың принциптерін зерттеуді қамтитын ғылым саласы. Электрониканың
дамуының негізінде электрондық құрылғылардың орындайтын функцияларының
үздіксіз күрделіленуі жатыр. Белгілі бір даму этаптарында ескіә құрылғылар
көмегімен берілген мінцдеттерді атқару мүмкіндігі жойыла бастайды, мысалы,
электрондық лампалар мен дискреттік транзисторлар көмегімен. Сондықтан,
элементтік базаның әрі қарай жетілдірілуі қажет болады. Жаңа элементтік
база негізіндегі электрондық құрылғыны жасақтаудың негізгі факторлары –
сенімділік, гаабариттік өлшемдер, масса, құны мен қуаты.
Қолданылатын элементтік базасына байланысты электрондық құрылғылардың
дамуының негізгі төрт сатысын атап көрсетуге болады.
І саты (1904-1950) – электровакуумдық құрфылғылар негізіндегі
элементтік базалар;
ІІ саты (1950 ж. басы – 1960 ж. аяғы) – құрылғылардың элементтік
базасында дискреттік жартылай өткізгіштік құрылғылар;
ІІІ саты (1960-1980) – микроэлектрониканың қарқынды дамуымен
байланысты, алғаш интегралдық микросхемалар қолданыла
бастады;
ІV саты (1980 – қазіргі кез) – үлкен интегралдық схемаларды қолдану
негізінде электрондық құрылғыларды микроминиатюризациялау.
Қазіргі кезде жаһандық ақпараттандыру кезеңді бастан кешірудеміз. Сол
себептен барлық салаларға электрондық құрылғылар негізіндегі машиналар мен
автоматтар жаппай енгізілуде. Ғарышты қашықтан басқару және бақылау
станциялары, қашықтан оқыту, пайдалы қазбаларды зерттеу, ультра дыбыстық
медицина, лазерлік операциялар жасау, өндіріс пен технологияны
автоматтандыру, дүнежүзілік ұялы байланыс, жерсеріктік арналар, күрделі
тәжірибелерді виртуальды модельдеу, т.б. жетістіктерді электрониканың
дамуынсыз елестету мүмкін емес. Көп таңбалы сандары бар есептерді шығарып,
алынған жауаптарды бірнеше мыңыншы дәрежеге енгізу тағы бар.
Сондықтан, болашақта Елбасы атап көрсеткендей, дамыған 50 елдің
қатарына кірі мақсатында Қазақстанның әр азаматы ғылым мен техниканың,
соның ішінде, техникалық электрониканың қарқынды дамуына өзінің зор үлесін
қосуға міндетті деген ойдамыз. Ол үшін әр білімдар адам тек теория жүзінде
ғана қалыптасқан жағдайды зерттеп қана қоймай, оның маңыздылығын,
өзектілігін айналасындағыларға түсіндіре отырып, күннен-күнге даму
процесіне атсалысу жолдарын ойластыруы қажет. Осы орайда, үлкен мақсатқа
жетудің бастамасы ретінде электрондық құрылғылар қатарындағы тізбекті
құрылғыларға тоқталып өткенді жөн көрдік.
І бөлім
Компьютер конфигурациясы
Ішкі компоненттер
Ішкі компоненттер дегеніміз компьютердің корпусының ішінде орналасатын
компоненттер.
Процессор
Процессор, орталық процессор (CPU) – компьютердегі басты микросхема. Ол
барлық бағдарламаларды жүзеге асырылуына жауапты, оған барлық жүйенің
өнімділігі байланысты. Процессордың такттік жиілігі (МГц) қаншалықты жоғары
болса, осындай процессорлы компьютерде орындалатын программалардың
жылдамджығы соншалықты жоғары болып келедісонымен қатар, орталық процессор
жұмысының жылдамдығы оның типімен де анықталады. Процессордың қандай аналық
платаға қосылатыны ескерілуі тиіс.
Дербес компьютерлердің процессорларын негізгі өндірушілер - AMD және
Intel компаниялары.
Аналық плата
Аналық плата, жүйелік плата (mainboard, mother-hoard) – процессорды,
оперативті жадты, басқа да клмпоненттерді қосуға арналған разъемдар мен
микросхемалардан тұратын үлкен плата. Ол компьютердің барлық құрылғылық
бөліктерін байланыстырып тұрады. Аналық платаға процессор, оперативті жад,
видеокарта, дыбыстық карта, ақпаратты оқу мен жазуға арналған қрылғылар,
тышқан, пернетақта, т.б. қосылады. Аналық плата типіне байланысты оратлық
процессор мен олған қосылатын құрылғылардың типтерң анықталады.
Аналық платалардың негізгі өндірушілері - ABIT, AOpen, ASUS, Chaintech,
DFI, EPoX, ҒІС, Gigabyte, Microstar International (MSI), Soltek Shuttle
компаниялары.
Сурет. 1.2. Аналық плата
Чипсет
Чипсет (chipset) – аналық платаға орнатылған бірнеше микросхемалардан
тұратын жиынтық. Егер орталық процессорды дербес компьютердің жүрегі
десек, чипсетті аналық плата жүрегі деп атауға болады. Ол аналық платаға
қосылған компьютердің барлық компоненттері мен құрылғыларын жұмысын
қамтамасыз етеді.
Чипсет түрінен орталық процессор, оперативті жадтың түрі мен максимал
көлемі тәуелді, аналық платаға қосылған көптеген компоненттердің жұмыс
жылдамдығына да әсер етеді. Кейде чипсетке қарапайым дыбыстық карта
(аудиокодек) немесе видеокарта (графикалық жеделдеткіш) те қосылып
жасалады.
Негізінен чипсетті Intel, NVIDIA, Silicon Integrated Systems (SiS) и
VIA Technologies компаниялары өндіреді.
Оперативті жад
Жад, оперативті жад, оперативті жад модулі (memory, RAM) –
берілгендерді және қазіргі уақытта компьютер жұмыс жасап отырған
программаларды сақтайтын микросхемалар. Компьютер қоректенуі өшірілген
кезде оперативті жадта сақталып отырған барлық ақпарат жойылады.
Оперативті жадтың аз көлемі компьютер жұмысына қатты әсер етеді.
Қандай да бір программаның жұмыс жасауы үшін керекті жад көлемі бос
оперативті жадтан жоғары болса, қиындықтар туындайды, ақпарат оперативті
жадқа кішкене үлестермен жүктеліп, компьютер жұмысын едәуір бәсеңдетеді.
Сонымен қатар, орнатылған оперативті жадқа процессордың хабарларды
қалай қабылдауы мен сақталған командалар мен берілгендерге жетуді тежейді.
Оперативті жад микросхемаларын өндіретін Fujitsu, I Mlachi, Hyunday,
IBM, Kingston, LG, Micron, Nanya, NEC, Sumsung (SEC), Siemens и Texas
Instruments.
Сурет. 1.З. Жад модулі
Қатқыл диск
Қатқыл диск, винчестер (HDD) – ақпараттың үлкен көлемдерін сақтап,
компьютер өшірілгенде оларды жоймайтын құрылғы. Осы қатқыл дискіде
операциялық жүйе мен компьютерге орнатылған барлық программалар сақталып
отырады.
Қатқыл диск дегеніміз ішінде бірнеше өте тез айналатын дисктер
орналасатын металл корпус. Оларда ақпаратты оқу мен жазу арнайы диск
бетімен қозғала алатын магниттік головкаларды қолдану арқылы жүзеге
асырылады.
Дисктер қаншалықты жылдам айналатын болса, магниттік головкалар
соншалықты бір жолдан екінші жолға көшіп отырады, соншалықты программалар
мен блоктар қатқыл дискіден оперативті жадқа оқылған болады, немес
жазылады. Сонымен қатар, қатқыл дисктің аналық платаға қосылу тәсіліне (IDE
немесе SCSI интерфейсі) оперативті жад пен қатқыл диск арасындағы
берілгендер алмасу жылдамдығы байланысты.
Сурет. 1.4. Қатқыл диск
Қатқыл диск көлемі (сыйымдылығы) оған жазылатын ақпарат гигабайттарының
(Гбайт) санымен анықталады. Қатқыл дисктің сыйымдылығы қаншалықты жоғары
болса, соншалықты оған пайдалы (пайдасыз) программалар орнату мүмкіндіктері
жоғары болады. Бір кездері қатқыл диск көлемі таусылып, қолданушы алдында
алдағы уақытта басқа ақпарат жазбау немесе жаңа көлемі үлкен қатқыл диск
сатып алу мәселесі туындайды.
Дербес компьютерлерге арналған қатқыл дисктерді қазіргі кезде негізінен
IBM, Maxtor, Samsung, Seagate и Western Digital компаниялары өндіреді.
Иілгіш дисктер дискжетегі
Иілгіш дисктер дискжетегі, флоппи-дисктер дискжетегі (FDD) – ақпаратты
иілгіш дисктерде (дискетелеарда) оқып-жазу процесін жүзеге асыратын
құрылғы. Дискета дегеніміз ақпарат магниттік тәсілмен жазылатын қорғағыш
чехолда орналасқан үшдюймдік иілгіш диск. Олардың көмегімен өте аз көлемді
ақпарат тасымалдау мүмкіндігі беріледі (1,44 Мбайт дейін), сол себепті оның
қолданылуы шектеулі, тек аз көлемді ақпаратты бір компьютерден екіншісіне
тасымалдауда ғана қолданылады.
Сурет. 1.5. Иілгіш дисктер дискжетегі
Иілгіш дисктер дискжетектерін өндіруді Epson, Mitsumi, NEC, Panasonic,
Sony және TEAC компаниялары жүзеге асырады.
Графикалық жеделдеткіш
Графикалық жеделдеткіш, графикалық адаптер, видеокарта (videocard) –
компьютердің кез-келген бейнені мониторға шығаруын қамтамасыз ететін плата.
Видеокарта аналық платаның (PCI немесе AGP) разьемдарына орнатылады. Оның
сыртқы бетінде монитор кабель арқылы қосылатын разъем орналасады, кейбір
видеокарталарға үш монитор, оған қоса теледидар да қосып қоюға болады.
Үшөлшемді (3D) графика күрделілігі жоғарылаған сайын (мониторға бейнесі
берілетін көпбрыштардың саны көбейген сайын) үшөлшемді бейнелерді құру мен
өңдеуге байланысты жұмыстардың бір бөлігін процессордан видеокартаға
көшіруге тура келген. Ол үшін орталық процессор құрамына арнайы микросхема
қосылатын болған, ол үшөлшемді бейнелермен жұмыстың басым бөлігін
орындайды. Мұндай видеокартаны жүре бара графикалық жеделдеткіш деп атаған.
Сурет. 1.6. Графикалық жеделдеткіш
Қазіргі кезде бір де бір компьютерлік ойын графикалық жеделдеткішсіз
жұмыс жасамайды. Егер ол қуатты емес болып немесе тіптен жоқ болса, ойын
программалары құрайтын үшөлшемді бейнелер өте сыйықсыз, түрсіз, әрі түстік
шешілуі төмен болып келеді. Сонымен қатар өте жай жұмыс жасайтын болып, еш
сұранысты қанағаттандырмайды.
Осы сәтке графикалық жеделдеткіштерге арналған графикалық
процессорлардың өндірісімен ATI, Matrox, NVIDIA, Silicon Integrated Systems
(SiS) және STMi-croelectronicsImagination Technologies (STM) компаниялары
айналысады. Осыф графикалық процессор түріне графикалық жеделдеткіштің
өнімділігі мен алынатын бейненің сапасы тәуелді.
Графикалық жеделдеткіштерді шығару жұмысымен ABIT, ASUS, AOpen, ATI,
Chaintech, Creative Labs, Gigabyte, InnoVision Multimedia, Leadtek, Matrox,
Microstar International (MSI), Sapphire , т.б. компаниялар айналысады.
TVFM-тюнер
ТVFM-тюнер, ТВ-тюнер (TVFM-tuner) — дербес компьютер мониторын
теледидар ретінде қолданып, ол арқылы телехабарлар (сыртқы антеннаға қосыла
отырып) немесе бейнемагнитофон не бейнекамерадан берілетін бейнежазбаларды
қарауға мүмкіндік жасайтын құрылғы. Сонымен қатар, мұндай құрылғылардың
басым көпшілігі FM-диапазонының (УКВ-диапазонның аналогының)
радиохабарларын да қабылдай алады. Құрылымдық жағынан TVFM-тюнер аналық
плата разъемына орнатылатын бөлек плата (кей кезде видеокартамен
кіріктірілген) болып табылады. Қазіргі кезде саттықта USB интерфейсі арқылы
қосылатын сыртқы моделде орындалған TVFM-тюнерлер де кездеседі.
Сурет. 1.7. TVFM-тюнер
TVFM-тюнер көмегімен қарапайым теледидардан басқалар хабарлар қарап
отырған кезде керекті хабарды тыңдап, қарауға, керекті хабарды жадқа жазып
алып, кейінірек қарауға, сонымен қатар, керекті кадрларды тоқтатып алып,
қатқыл дискіге сақтап қоюға болады.
TVFM-тюнерлерді қазіргі кезде ATI, AverMedia, Lifeview және Tekram
компаниялары өндіреді.
Дыбыстық карта
Дыбыстық карта, аудиокарта (soundcard) — дербес компьютерге дыбычстар
мен музыканы құлаққалқандар немесе акустикалық жүйелер (колонкалар) арқылы
ойнатуға мүмкіндік беретін құрылғы. Олардың негізгі арналу саласы –
компьютерлік ойындардағы дыбысты ойнату. Қазіргі кезде дбыссыз ойын ойнау
үнсіз кино қарағанмен пара-пар. Бірақ дыбыстық карта дербес компьютерде тек
ойындар үшін қажет емес. Көптеген мультимедиялық энциклопедиялар,
сөздіктер, компьютерлік курстарда мәтін дыбыспен қосымша дубляжданады.
Интернеттегі сайттардың басым көпшілігінде сапасы аудиокомпактдисктер
сапасына жақын форматта жазылған музыкалық файлдар кездеседі. Сонымен
қатар, дыбыстық карта көмегімен өз бетімен музыка мен дыбыс жазып, оны
өңдеу әбден мүмкін, ол үшін қосымша дыбыстық картаға микрофон қосылады.
Соңғы кездерде аналық платадағы чипсет біріктіріліп жасалған
кіріктірілген дыбыстық карталар кең таралуда. Мұндай дыбыстық карталар
(аудиокодектер) арзан бағалы болып келеді, дыбысты ойнату сапасы тиісті
деңгейде бола бермейді.
Сурет. 1.8. Дыбыстық карта
Дыбыстық карталарды шығаратын Creative Labs, Genius, Guillemot,
Terratec, Turtle Beach, Yamaha, т.б. компаниялар.
Корпус
Корпуста компьютерлердің барлық ішкі компоненттері орналасады:
қоректендіру блогы, процессор мен аналық плата, графикалық жеделдеткіш,
дыбыстық карта, желілік карта, ішкі модем, қатқыл дисктер, иілгіш диск
дискжетегі, компакт-дисктер мен DVD-дисктерді оқыға арналған дискжетектер,
т.б. компоненттер орналасады. Аталған компоненттердің корпусқа орнатылған
жиынтығы жүйелік блок деп аталады. Корпустың алдыңғы панелінде қосып-айыру
тетігі мен қайта жүктеу тетіктері орналасады. Сонымен қатар, алдыңғы беттік
панелдер ойпаттары мен қосымша температура көрсеткіштер, түрлі индикаторлар
да кездеседі. Корпустың артқы панелінде сыртқы құрылғыларды (мысалы,
пернетақта, тышқан тетігі, монитор) қосуға арналған көптеген разъемдар
ойпаттары орын алады. негізінен корпус 220 В айнымалы кернеуді +12 В и +5 В
тұрақты кернеулерге түрлендіретін қоректендіру блогымен бірге сатылады. Ол
блок компьютердік көптеген компоненттерін қоректендіруге қажетті.
Қоректендіру блогында үлкен вентилятор орналасып, корпус ішіндегі қызған
ауаны сыртқа айдайды немесе сырттағы салқын ауаны ішке тартып тұрады,
сөйтіп ол жүйелік блоктың барлық бөлшектерін салқындатып тұрады. Корпустың
сапасы неғұрлым жоғары болса, анағұрлым дербес компьютер тыныш жұмыс
жасайды.
Сурет. 1.9. Tower типті корпус
Корпустарды жасақтаумен AOpen, Codegen, Denco, Enigma, En-light, FKI
(ASUS деп сатылады), Genius, Hansan Systems, In Win, Supermicro, т.б.
фирмалар айналысады.
Салқындату құрылғысы
Салқындату жүйелері: вентиляторлар, оның техникалық өзгешеліктері
Компьютерді салқындату үшін вентилятор маңызды роль атқарады. Олар
процессордың кулерінде, қатқыл диск пен видеокартаны салқындататын
құрылғыларда, қоспьютер корпустарында, қоректендіру блоктарында,
перифериялық техникаларда және т.б. қолданылады.
Вентилятордың құрылымы және жұмыс істеу өзгешеліктері
Қазіргі қолданыстағы вентиляторлардың тұрақты тогы бір немес екі
фазалық вентильді двигательдерден тұрады. Двигательдің өзін екі негізгі
құраушыларға бөлуге болады. Олар: басқару схемасы және индукторлы машина.
Индукторлы машина ротор-статорлы тізбектен тұрады. Мұндағы ротор – тұрақты
дөңгелек магнит болса, статор – төрт полюсті (кейде алты полюсті) индуктор.
Басқару схемаларына тоқталатын болсақ, кең тараған драйвер –
микросхемалы интегралданған Холл датчигін қолдануға негізделіп жасалған
(көбіне AnaLog Technology ATS 276277 микросхемалары қолданылады). Ол
тұрақты индуктор топтарының сәйкестігін іске асырады, статор-ротор
кеңістігіндегі магниттік өріске айналуды индукциялауға және роторды
қозғалысқа келтіруге мүмкіндік береді. Қарапайым схемалармен қатар кейбір
жылжымалы вентиляторларда өте күрделі және көп функция атқаратын
микросхемалы драйверлер қолданылуы мүмкін, сырт жағында тахометрлік
бақылауы бар қорғаныш шынжырларын қоректендіретін тармақтары және стопор
біліктерін детектирлеу мүмкіндігі бар (бұған мысал Sanyo LB1663
микросхемасы). Өкінішке орай әзірге мұндай басқару схемалары өндірушілер
тарапынан қолдау таппай отыр.
Енді вентиляторлардың механикалық құрылысын қарастырайық, ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz