Құс еті классификациясы. Жұмыртқаны сорттау,буу,сақтау және тасымалдау

Пән: Ет, сүт, шарап өнімдері
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі

Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік Университеті

Аграрлық факультеті

БӨЖ

Тақырыбы: Құс еті классификациясы. Жұмыртқаны сорттау, буу, сақтау және тасымалдау

Тексерген: Серикова А. Т.

Орындаған:Смаилова Б. Т.

Топ: ВС-203

Семей 2015 ж

Жоспар

I. Кіріспе

II. Негізгі бөлім

Құс еті классификациясы
Жұмыртқа анықтамасы
Жұмыртқаны сорттау, буу, сақтау және тасымалдау

III. Қорытынды

VI. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Құс өсіру , құс шаруашылығы - мал шаруашылығының құс өсірумен айналысатын саласы. Негізгі өнімі - ет және жұмыртқа, қосалқы өнімі - мамық пен қауырсын. Құс сойылғаннан кейінгі сүйек қалдықтары мен жұмыртқа қатты қабығы өндірісте жемдік ұн ретінде, саңғырығы - бағалы органикалық тыңайтқыш ретінде пайдаланылады. Жұмыртқа алу бағытында құстың жұмыртқалағыш тұқымы өсіріледі, ет алу бағытында құстың етті мол беретін тауық, үйрек, қаз, күркетауық тұқымдары өсіріледі. [1]

Құс өсіру алғаш бұдан 4 мыңдай жыл бұрын Үндістанда пайда болған, кейіннен басқа елдерге де таралған. 18-19 ғасырларда Еуропа, Азия және Америка елдерінде тауықтардың бірнеше тұқымдары өсірілді. Қазақстанда құс шаруаның негізі ауыл шаруашылығын ұжымдастыру жылдары қаланды. Құс өсірумен әуелі Қостанай, Ақмола, Павлодар, Алматы облыстары айналыса бастады. Кейін республикада инкубаторда құс өсіретін жерлер ұйымдастырылды. Қазір Қазақстанда Құс өсірумен селекциялық-генетикикалық жерлерде, асыл тұқымды құс зауытттары мен құс фермалары айналысады. 2004 ж. Қазақстанның барлық санаттағы шаруашылықтарында 26, 3 млн тауық өсірілді, оның 10, 3 млн-ы ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының, 15, 6 млн-ы жеке меншік қосалқы шаруашылықтардың, 0, 3 млн-ы шаруа қожалықтарының үлесіне тиеді. Балапандар инкубаторда шығарылады, оған 7 - 8 айлық мекиен тауықтардан бастап, ересек мекиендердің жұмыртқалары салынады. Азықтық жұмыртқа және ет өнімдерін өндіру үшін негізінен будан (жұмыртқа және ет бағыттарындағы тұқымдарды шағылыстыру арқылы шығарылған) құстар пайдаланылады.

Құс өсірудің әдісі, ең алдымен, өнім өндіру технологиясына және жергілікті жағдайларға қарай белгіленеді. Арнайы өндіріс орындарында балапандарды жәнежұмыртқалағыш мекиен тауықтарды ауасы, төсеніші тазартылып, жылуы, жарықтың берілуі мен ұзақтығы, т. б. реттеліп отыратын, терезесі жоқ құсханаларда жылу батареялары бар торлардың ішінде өсіреді. Құс тұқымын асылдандыру - құстан сапалы өнім алудың басты шарты. Арнайы іріктеліп алынған құс топтарын шағылыстыру арқылы алынып, өсірілген құстар төзімді әрі өнімділігі де өте жоғары болады. Құстарды құнарлылығы мол құрғақ, құрама жеммен азықтандырады. Құрама жемге әр түрлі дәндер және олардың қайта өңделген түрлері, балық және сүйек ұны, шөп ұны, минералдық азықтар, витаминді қоспалар, микроэлементтер қосылады. Құрама жемді құстардың жасына және беретін өніміне қарай ұнтақ және түйіршік түрінде өндіреді. Құстың жұмыртқасы мен еті адам организміне жұғымды да сіңімді диеталық тағамдар қатарына жатқызылады. Құс етінің құрамында белок, май, минералдық заттар, витаминдер мол. Құс етінде протеин көп, дәнекерлік тіндер аз болып келеді әрі бұлшық еттерінің арасында май қабаты болмайды. Сондықтан ол балалар мен науқас адамдарды тамақтандыруға пайдаланылады. Құстың жұмыртқасы әр түрлі қоректік заттарға бай келеді.

Пісірілген жұмыртқа адамның жүйке жүйесін нығайтып, зат алмасуын жақсартады, организмнің әр түрлі ауруларға төзімділігін арттырады (қ. Жұмыртқа) . Жұмыртқаның ақ уызы жеңіл өнеркәсіп саласында жылтыр және хром былғары дайындауда пайдаланылады, тоқыма өнеркәсібінде бояулардың тез оңып кетпеуі үшін қолданылады; бекіткіш ретінде баспахана бояуларына, фотография өніміне қосылады. Жұмыртқаның сары уызы терінің ерекше сорттарын илегенде, сабын қайнатқанда және косметикалық бұйымдар дайындағанда қолданылады. Жұмыртқа, сондай-ақ, медицинада, мал дәрігерлігінде сарысу, вакциналар және бактерияға қарсы дәрілер дайындағанда, фармакологиялық дәрі-дәрмектер жасағанда пайдаланылады.

$C:\Users\wINDOWS\Desktop\1234.jpg$ Құс шаруашылығы - ауыл шаруашылығының ең жаңа және ең қарқынды дамып келе жатқан саласы. Бүгінгі таңда құстың саны жөнінен Қытай, АҚШ, Ресей, ал жұмыртқа өндіруден Қытай, АҚШ, Жапония, Ресей және Үндістан ерекше көзге түседі. Құс Өсіру алғаш бұдан 4 мыңдай жыл бұрын Үндістанда пайда болған, кейіннен басқа елдерге де таралған. 18 - 19 ғасырларда Еуропа, Азия және Америка елдерінде тауықтардың бірнеше тұқымдары өсірілді. Қазақстанда құс шаруаның негізі ауыл шаруашылығын ұжымдастыру жылдары қаланды. Құс өсірумен әуелі Қостанай, Ақмола, Павлодар, Алматы облыстары айналыса бастады. Кейін республикада инкубаторда құс өсіретін жерлер ұйымдастырылды. Қазір Қазақстанда Құс өсірумен селекциялық-генетикикалық жерлерде, асыл тұқымды құс зауытттары мен құс фермалары айналысады. 2004 ж. Қазақстанның барлық санаттағы шаруашылықтарында 26, 3 млн тауық өсірілді, оның 10, 3 млн-ы ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының, 15, 6 млн-ы жеке меншік қосалқы шаруашылықтардың, 0, 3 млн-ы шаруа қожалықтарының үлесіне тиеді. Балапандар инкубаторда шығарылады, оған 7 - 8 айлық мекиен тауықтардан бастап, ересек мекиендердің жұмыртқалары салынады. Азықтық жұмыртқа және ет өнімдерін өндіру үшін негізінен будан (жұмыртқа және ет бағыттарындағы тұқымдарды шағылыстыру арқылы шығарылған) құстар пайдаланылады.

Етке тапсырылатын құс жасына байланысты балапан және ірі құс болып бөлінеді. Балапан құстың (тауық, қаз, үйрек, күрке тауық балапандары ) төс сүйегінінің қыры сүйектенбеген (шеміршек), кеңірдек сақиналары солқылдақ, иілгіш, оңай қысылады, қауырсын қанаты бестен кем болмауы керек. Балапанның аяқтарының терісі және тері қабыршығы солқылдақ, аяққа жабысып тұрады. Жас қораздар мен күрке тауықтардың тепкісі жеілмеген, ұстап байқағанда жұмсақ, қозғалмалы. Қаз және үйрек-қаз балапандарының аяқ терісі жұмсақ созылмалы, тұмсығы мүйізденбеген. Үлкен құстың төс сүйегінің өсіндісі сүйектенген, қатты, кеңірдек сақиналары қатты, қысылмайды. Аяқ терісі, тері қабығы дөрекі, бұдырлы, қораздың, күрке тауықтың тепкісі қатты, тұмсығы мүйізденген.

Тапсырылатын құстың массасы төмендегі көрсеткіштерден кем болмауы керек:тауық балапандары-600гр, бройлер балапандары-900 гр, күрке балапандары-2200 гр, үйрек балапаны-1400 гр, қаз балапаны-2300 гр. Сонымен қатар массасы бұл көрсеткіштерден төмен құсты да тапсыруға болады, бірақ олар белгілі бір көрсеткіштен аспауы керек. Мәселен тауық балапавндарының массасы-500-600 г болатыны жалпы тапсырылатын тауықтың 15%-нен, ал бройлер балапанының 800-900 г дейінгісі 10% аспауы қажет.

Тауық балапандарының қондылығын ажырату үшін оның қанаттарының түбінен бір қолымен басып өзіне қарата ұстайды. Ең бірінші төстегі еттің мөлшеріне назар аударады, екінші қолдың үш саусағымен шет сүйекті ұстап қарайды. Семіз тауықтың шат сүйегі қалың майдың астында жатқандықтан байқалмайды. Сонымен қатар іштің тқменгі жағына жіне санның ішкі жағындағы тері астындағы май анықталады. Құсты сойысқа қабылдағанда оның тірі кезіндегі қондылық дәрежесін ажыратпайды.

Мемлекеттік стандарт бойынша құсты етке тапсырудың ерекшеліктері де бар:

1. құсты етке тапсырардан 20 күн бұрын антибиотик, ал 12 күн бұрын құм берілуі тоқтатылады;

2. құстың жемсауын тазалау үшін тауық, күрке тауық және олардың балапандарын 6-8 сағат, ал үйрек, қаз 4-6 сағат аш ұстау керек;

3. құс қанаттарында құрғақ, жабысқан былғағыш заттар болмауы қажет, ал үйректі түлеу кезінде етке тапсыруға болмайды;

4. етке тапсырылатын құста жарақаттар болмағаны дұрыс, бірақ құстың айдары, саусағы, төс сүйегінінің аздап қисайғаны, аздаған сызаттары бар құстар етке қабылданады.

Құс қондылығын ажырату үшін барлық тапсырылатын құстың 20% сойылады.

Жұмыртқа (тауық жұмыртқасы ) - дәмді де нәрлі тағам. Қабығы аршылған жұмыртқаның орташа химиялық құрамы: 73, 6% судан, 12, 8% ақуыздан, майлардан, көмірсулардан, минералдық заттардан (кальций, фосфор, т. б. ) тұрады. Жұмыртқаның неғұрлым құнды бөлігі - сарыуызы. Ол майлар мен ақуыздарға, көмірсулар мен минералды заттарға ғана емес; сонымен бірге витаминдерге (А, В, Д, Е, т. б. ) де бай. Жұмыртқаны да белгіленген талаптарға сәйкес зерттеулерден өткеннен кейін барып таңбаланып, буылып түйіліп сатылымға жіберіледі.

Тауық жұмыртқалары 52121 - 2003 мемлекеттік стандарты бойынша. сақталу мерзімі мен сапасына байланысты диеталық және асханалық болып бөлінеді. Диеталық жұмыртқаларға сақталу мерзімі, жұмыртқалаған күнін есептегенде, 7 тәуліктен аспаған құс жұмыртқалары жатады. Асханалық жұмыртқалардың сақталу мерзімі 25 тәуліктен аспауы керек (жұмыртқалаған күні есептелмейді), ал тоңазытқышта сақталған болса, онда 120 тәуліктен аспауы керек. Тоңазытқышта жұмыртқаны 1-2 ⁰ С-та сақтайды. Құс жұмыртқаларды сорттау жұмыртқалаған соң бір күннің ішінде, ал дайындау орындарынан әкелінген жұмыртқалар жасы күннен аспауы керек, ондай жұмыртқаларды 2 күн ішінде сорттап, диеталық және асханалық жұмыртқалар салмақтарына байланысты 5 санатқа бөледі: ең жоғарғы, таңдамалы, бірінші, екінші және үшінші. Ең жоғарғы санат бойынша бір жұмыртқаның массасы 75 г кем аз болмауы керек, 10 жұмыртқа - 750 г, ал 360 жұмыртқа - 27 кг-нан жоғары, таңдамалы санатқа - бір жұмыртқаның массасы 64-74, 9 г кем аз болмауы керек, 10 жұмыртқа - 650-749, 9 г, ал 360 жұмыртқа - 23, 4-26, 999 кг, бірінші санатты жұмыртқа, тиісінше, - 55-64 г., 550-649, 9 г. және 23, 399 кг; екінші санатты жұмыртқалар - 45 - 54, 9 г, 450 - 549, 9 г және 19799 кг, ал үшінші санат үшін 35-44, 9 г, 350-449, 9 г және 12, 6-16, 199 кг. Құс жұмыртқаларын санаттау кезінде диеталық және асханалық жұмыртқалар мынадай таңбалар соғылады: Ең жоғарғыға «Ж», таңдамалы - «О», бірінші - «1», екінші - «2», үшінші «3» деп белгіленеді. Диеталық жұмыртқаларға қызыл, асханалыққа - көк түсті дөңгелек немесе сопақ пішінді таңба қойылады. Таңба ретінде қойылатын мекеменің аты, санаты, сорттау уақыты, сан мен әріптердің биіктігі 3мм кем болмауы тиісті.

Жұмыртқалар ауа камерасының, сарысының және ақ затының (белоктың) күй - жайына және орналасуына байланысты төменгі кестеде көрсетілген талаптарға сай болуы тиісті.

Құс жұмыртқаларын сақтаудың ережелері қатаң сақталуы тиіс. Қоймаларда температура көтеріліп, не ылғалдылық жоғарылағанында құс жұмыртқасында әртүрлі микроденелер дамып, зең басады.

Тасымалдау кезінде температуралық режим жұмыртқа және жұмыртқа өнімдерін тасымалдаудың барлық жолы бойында бақыланып отыруы тиіс.

Еріген немесе қар немесе мұз массасы басқан орамадағы жұмыртқа және жұмыртқа өнімдерін кәсіпорыннан тиеуге тыйым салынады.

Жұмыртқа және жұмыртқа өнімдерін тасымалдауға арналған тасымалдау ыдыстары және көлік құралдары олардың бүтіндей сақталуын және атмосфералық жауын-шашыннан, аяздан, күн сәулесі мен желден қорғалуын қамтамасыз етуі тиіс.

$C:\Users\wINDOWS\Desktop\құс.jpg$