Жұмыс орындарында шаңдылық көздері. Шаңның адамға және қоршаған ортаға әсері

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

Педагогика факультеті

СӨЖ№4

Такырыбы: « Жұмыс орындарында шаңдылық көздері. Шаңның адамға және қоршаған ортаға әсері »

Тексерген: Жуманова Г. Т

Орындаған: Нұрланқызы Гүлден

Тобы: П-409

Семей 2015

Жоспар:

Шаң туралы жалпы түсінік
Шаңның жіктелуі
Шаңның физикалық - химиялық қасиеттері
Шаңның организмге әсері
Өндірістік шаңның зиянды әсері
Шаңның адам ағзасына әсері

Әр түрлі минеральдық, өсімдіктік, жасанды және синтетикалық шикізаттарды шығару, өңдеу көлемінің үздіксіз өсуі, материалдардың жаңа түрлерін жасау т. б. қатты материалдарды ұсақтау процесстерінің қарқындылығын көтерудіталап етіп отыр, ол өз кезегімен, аэрозольдер отынның алуандаған көлемін жағуының (көмірді, мұнайды, газды т. б. ), және де өнеркәсіптік кәсіпорындарының ауаға шығарыстарының нәтижесінде осы елді мекендердің атмосфералық ауасына түсуде.

Өндірістік шаң неғұрлым кең тараған кәсіптік зияны болып келіп, өнеркәсіптердің әртүрлі салаларында еңбек етуші көптеген жұмысшылар оның әсеріне душар болып отыр. Өндірістік шаң, өндірістік ортаның жағымсыз факторы ретінде өнеркәсіптің барлық салаларында және ауыл шаруашылығында кездесуіне байланысты, осы проблема өте өзекті болып отыр.

Шаңның этиологиялық үлесі кәсіптік сырқаттар, кәсіптік патологиялар ішінде бірінше орынды алып отыр. Қазіргі таңда шаңдық этиологиядағы сырқаттарды (пневмокониоздарды) тудырушы өндірістік аэрозольдердің шамамен 60-тай түрлері бар. Сонымен қатар, ауаның мөлдірлігін төмендетіп, күн радиациясының жер бетіне және жұмыс бөлмелеріне түсуін азайтады, жұмыс орындарының жарықтануын нашарлатады, өсімдіктердің өсуін тежейді, өнеркәсіптік орталықтарында тұмандарды жиілетіп, тұрғындардың тіршілігінің санитарлық жағдайларын бұзады.

Шаң, сонымен қатар, өндірістік жабдықтарының бүлінуіне, бөлмелердің, ғимараттардың ластануына келтіріп, өзінің шығарыстарымен бірге алуандаған кұнды материалдарды әкетеді, елді мекендердің топырағын ластайды. Шахтылық, шаң жоғары концентрацияда қопарылыстардың себебі болуы мүмкін.

Қазақстан жағдайында өндірістік аэрозольдер көмір шахталарында, қазбаларды ашық шығару өндірістерінде, қара және түсті металлургия кәсіпорындарында, энергетикалық кешендерінде т. б. ең көп тараған кәсіптік зиян болып отыр.

Өндірістік жағдайларындағы шаңдарды зерттеу (көздерін және шаңның түзілу себептерін, олардың гигиеналық сипаттамасын), физиологиялық ауытқулар мен кәсіптік аурулардың этиологиясындағы шаңның ролін анықтау және жұмысшыларды одан қорғау бойынша шараларды тұжырымдау сұрақтары еңбек гигиенасы бөлімшесінің санитарлық дәрігерінің ағымды санитарлық қадағалау саласындағы жұмысының маңызды бөлігін алады.

Шаңның жіктелуі

Аэрозольдер - ол дисперстік ортадан (негізінде ауадан) және ауада қалқымалы күйде болатын көптеген ұсақ, қатты және сұйық бөлшектерден тұратын дисперстік фазадан құралған аэродисперсті жүйелер, Өндірістік шаң осындай каллойдық жүйелердің бірі болып келеді.

Өндірістерде қатты заттардың дисперленуі көптеген технологиялық процесстерде болуы мүмкін.

Қопаруда, соғуда, тегістеуде, кесуде, ұнтақтауда, жонуда т. б. көптеген операцияларда. Осының нәтижесінде шаңның түзілуі өндірістерде ең көң тараған процесс болып отыр.

Өнеркәсіптік шаңдарды жіктеу оның жаратылу тегіне, шаң бөлшектерінің өлшемдеріне және адам ағзасына әсер ету сипаты бойынша жүргізіледі (1кесте)

Түзілу механизмі бойынша аэрозольдер дезинтеграция аэрозольдеріне және конденсация аэрозольдеріне бөлінеді.

Дезинтеграция аэрозольдері - олар қатты заттарды ұнтақтауда пайда болады (басқаша-ұнтақтау аэрозольдері деп атайды) . Дисперстік фаза бөлшекерінің формалары әрқашанда дұрыс (біркелкі) болмайды, олардың өлшемдері әрқилы-ультрамикроскоптіктен бастап өлшемдері айтарлықтай бөлшектерге дейін.

Конденсация аэрозольдері - олар балқытылған заттардың буларының конденсациясында пайда болған аэрозольдер. Олардың бөлшектерінің формалары көбінесе домалақ немесе дұрыс кристаллдық түрде болады. Металл буларын ауада салқындатуда металлдардың және олардың тотықтарының конденсация аэрозольдері пайда болды. Металлдардың хлорлық тұздарының ауада ыдырауында және гидролизінде күрделі бу-газ-аэрозольді қоспалары пайда болады, мұнда дисперстік фазасы элементтердің тотықтарының қатты бөлшектерінен және тұз қышқылы тұмандарының бөлшектерінен тұрады, ал дисперстік орта-ауадан, будан, хлордан және ауадағы оттегімен және су буларымен реакциясында түзілген басқа қоспалардан тұрады.

Жаратылыс тегі бойынша шаңдар -органикалық, бейорганикалық және аралас деп ажыратылады.

Органикалық шаңдар - табиғи жануарлық текті (сүйек, жүн, тері) немесе өсімдік текті (ағаш, мақта, зығыр, ұн, қант т. б. ) және жасанды-пластмасса, резина, смолалар, бояулар және басқа синтетикалық өнімдерінің шаңдары.

Бейорганикалық шаңар - минералдың (кварцтік, силикаттық, асбестік, цементтік, фарфорлық т. б. ) және металлдық) мырыш қорғасын, сынап, темір, марганец, хром т. б. ) шаңдары.

Түзілу әдісі бойынша

Жаратылу тегі бойынша

Дисперстігі бойынша

Әсер ету сипаты бойынша

Түзілу әдісі бойынша: 1. Дезинтеграция аэрозолдері

Жаратылу тегі бойынша: 1. Органикалық 1. 1. Өсімдіктік 1. 2. Жануарлық 1. 3. Жасанды

Дисперстігі бойынша: 1. Ірі дисперстік-көзге көрінетін, 10 мкм жоғары. 2. Орташа дисперстік-микроскопиялық, 0, 25 тен 10 мкм дейін. 3. Ұсақ дисперстік ультрамикроскопиялық, 0, 25 мкм төмен.

Әсер ету сипаты бойынша: 1. Тыныс алу органдарының арнаулы сырқттару (пневмокониощдар, шаң бронхиттері)

Түзілу әдісі бойынша: 2. конденсация аэрозольдері (буланудағы жәнесоңынан конденсацияланудағы)

Жаратылу тегі бойынша: 2. Бейорганикалық 2. 1. Минералдық 2. 2. Металлдық 3. Аралас 3. 1. Минералды-металлдық 3. 2. Органикалық және бейорганикалық

Дисперстігі бойынша:

Әсер ету сипаты бойынша: 2. Арнаулы емес сырқаттар. 2. 1. Терінің 2. 2. Көздің 2. 3. Өкпенің (пневмониялар, туберкулез, рак т. б. )

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.