Java тілі негіздері
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 4
Курстық жұмысымның соңында AddressBook қосымшасының J2ME компиляторында жасалған, дайын программа листингісі бар. Толық мәліметті жұмыс барысында кездестіресіз. 4
1.JAVA ТІЛІ НЕГІЗДЕРІ 5
1.1 Java жаңа, арнайы жасалынған бағдарламалау тіл, платформа және технология 5
1.2 Java виртуалды машина (JVM) 6
1.3 Java.да бағдарламалар жасауға қажетті комплект 6
1.4 Java тілінің деректер түрлері 9
1.5 Айнымалылар 10
2.ҰЯЛЫ ТЕЛЕФОНҒА ADDRESSBOOK ҚОСЫМШАСЫН JAVA ТІЛІНДЕ ОРЫНДАУ 12
2.1 Телефондарға арналған бағдарламалау орталары. Java 2 Micro Edition (J2ME) платформасы 12
2.2 J2ME берілгендер форматы және структуралары. Обьектілер 12
2.3 Телефон мен компьютер байланысы 13
2.4 Эмуляторлар 16
2.5 Графикамен жұмыс 17
2.6 Массивтер 18
2.7 Примитивті түрлер 19
2.8 Ағымдарды ұйымдастыру және файлдармен жұмыс, InputStream класы. 19
2.9 AddressBook класы 20
2. 10 TEXTBox класы 22
2.11 Мәтін енгізу және жолдармен жұмыс 23
ҚОРЫТЫНДЫ 24
Қолданылған әдебиеттер тізімі: 25
BookReader текст мәтінін оқуға араналған қосымшасының программалық листингісі: 26
КІРІСПЕ 4
Курстық жұмысымның соңында AddressBook қосымшасының J2ME компиляторында жасалған, дайын программа листингісі бар. Толық мәліметті жұмыс барысында кездестіресіз. 4
1.JAVA ТІЛІ НЕГІЗДЕРІ 5
1.1 Java жаңа, арнайы жасалынған бағдарламалау тіл, платформа және технология 5
1.2 Java виртуалды машина (JVM) 6
1.3 Java.да бағдарламалар жасауға қажетті комплект 6
1.4 Java тілінің деректер түрлері 9
1.5 Айнымалылар 10
2.ҰЯЛЫ ТЕЛЕФОНҒА ADDRESSBOOK ҚОСЫМШАСЫН JAVA ТІЛІНДЕ ОРЫНДАУ 12
2.1 Телефондарға арналған бағдарламалау орталары. Java 2 Micro Edition (J2ME) платформасы 12
2.2 J2ME берілгендер форматы және структуралары. Обьектілер 12
2.3 Телефон мен компьютер байланысы 13
2.4 Эмуляторлар 16
2.5 Графикамен жұмыс 17
2.6 Массивтер 18
2.7 Примитивті түрлер 19
2.8 Ағымдарды ұйымдастыру және файлдармен жұмыс, InputStream класы. 19
2.9 AddressBook класы 20
2. 10 TEXTBox класы 22
2.11 Мәтін енгізу және жолдармен жұмыс 23
ҚОРЫТЫНДЫ 24
Қолданылған әдебиеттер тізімі: 25
BookReader текст мәтінін оқуға араналған қосымшасының программалық листингісі: 26
КІРІСПЕ
Менің бұл курстық жұмысымда Java программалау тілі пәні бойынша оқытылған Java бағдарламалау кешені және Eclipse программалау ортасы жайлы жалпы тоқталып мінездеме бердім. Өзіме жеке берілген тапсырма бұл яғни осы Java бағдарламалау ортасымен ұялы телефондарға арналған телефон нөмерлерін ашып, оқып олармен жұмыс істейтін AddressBook қосымшасын жасау еді. Бұл қосымшаны орындау жай жолмен жүзеге аспайды. Мұндай қосымшаларды орындау үшін арнайы Java ның коспиляторлары яғни бөлімдері бар. Мысалы алатын болсақ J2ME компиляторы. Бұл компилятор телефондарға әртүрлі қосымшалар құруға арналған. Java ның мобилді варианты J2ME стандарты бар барлық телефондарға арналып жасалған. Бірақ кейбір телефондардың ақауына байланысты немесе жасалуына байланысты бұл программа жүзеге аспайды.
Осы компилятормен қосымша құралық. Жұмыс барысындағы қиыншылықтар яғни бастапқы негізгі бөлімдері, жұмыстың орындалу тәртібіне тоқталып, кішкене түсінік бере кетелік. Ең бастапқы мәселе телефонға арналған қосымша болғандықтан телефон мен компьютердің байланысын қарастырған жөн. Қазіргі кезде телефон мен компьютер байланысын ұйымдастыратын құрылғылар драйверлер көптен. Бізге ең қолайлысы USB сымтетігі арқылы телефонды компьютерге қосу. Керекті драйвер арқылы сымтетікті орнатып телефонды қосамыз.
Ендігі мәселе сол қосымшамызды орһындайтын бағдарламаны яғни жанағы J2ME компиляторын тауып орнатамыз. Керекті шарттарын орындап қосымшаның құрылуына кірісеміз.
Бағдарламамыз дайын, телефонымыз бар деп бастайық. Бұл AddressBook қосымшасы телефон дисплейіндегі телефон нөмерлерін оқуға және олармен жұмыс істеуге арналған. Сондықтан бұл қосымшаның өзіне тән яғни қосымша құру үшін қажетті шарттар мен класстар, операторлар, амалдар тағы басқа параметрлері бар. Мысалға алар болсақ экранға шығару үшін арналған кластар, мәтінмен жұмыс істейтін әртүрлі кластар, қосымшаны жүктейтін параметрлер қасиеттер және тексеретін арнайы программалар. Осылардың барлығын қарастыра отырып жасалған.
Курстық жұмысымның соңында AddressBook қосымшасының J2ME компиляторында жасалған, дайын программа листингісі бар. Толық мәліметті жұмыс барысында кездестіресіз.
Менің бұл курстық жұмысымда Java программалау тілі пәні бойынша оқытылған Java бағдарламалау кешені және Eclipse программалау ортасы жайлы жалпы тоқталып мінездеме бердім. Өзіме жеке берілген тапсырма бұл яғни осы Java бағдарламалау ортасымен ұялы телефондарға арналған телефон нөмерлерін ашып, оқып олармен жұмыс істейтін AddressBook қосымшасын жасау еді. Бұл қосымшаны орындау жай жолмен жүзеге аспайды. Мұндай қосымшаларды орындау үшін арнайы Java ның коспиляторлары яғни бөлімдері бар. Мысалы алатын болсақ J2ME компиляторы. Бұл компилятор телефондарға әртүрлі қосымшалар құруға арналған. Java ның мобилді варианты J2ME стандарты бар барлық телефондарға арналып жасалған. Бірақ кейбір телефондардың ақауына байланысты немесе жасалуына байланысты бұл программа жүзеге аспайды.
Осы компилятормен қосымша құралық. Жұмыс барысындағы қиыншылықтар яғни бастапқы негізгі бөлімдері, жұмыстың орындалу тәртібіне тоқталып, кішкене түсінік бере кетелік. Ең бастапқы мәселе телефонға арналған қосымша болғандықтан телефон мен компьютердің байланысын қарастырған жөн. Қазіргі кезде телефон мен компьютер байланысын ұйымдастыратын құрылғылар драйверлер көптен. Бізге ең қолайлысы USB сымтетігі арқылы телефонды компьютерге қосу. Керекті драйвер арқылы сымтетікті орнатып телефонды қосамыз.
Ендігі мәселе сол қосымшамызды орһындайтын бағдарламаны яғни жанағы J2ME компиляторын тауып орнатамыз. Керекті шарттарын орындап қосымшаның құрылуына кірісеміз.
Бағдарламамыз дайын, телефонымыз бар деп бастайық. Бұл AddressBook қосымшасы телефон дисплейіндегі телефон нөмерлерін оқуға және олармен жұмыс істеуге арналған. Сондықтан бұл қосымшаның өзіне тән яғни қосымша құру үшін қажетті шарттар мен класстар, операторлар, амалдар тағы басқа параметрлері бар. Мысалға алар болсақ экранға шығару үшін арналған кластар, мәтінмен жұмыс істейтін әртүрлі кластар, қосымшаны жүктейтін параметрлер қасиеттер және тексеретін арнайы программалар. Осылардың барлығын қарастыра отырып жасалған.
Курстық жұмысымның соңында AddressBook қосымшасының J2ME компиляторында жасалған, дайын программа листингісі бар. Толық мәліметті жұмыс барысында кездестіресіз.
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
1. Брюс Эккель. Философия Java. 3-е изд. СПб.: Питер, 2003.
2. Жерздев С. B.Java 2 Micro Edition. ИТЛаб, ННГУ, ВМК, 2003.
3. Вартан Пирумян. Платформа программирования J2ME для портативных устройств. КУДИЦ-Образ, 2002.
4. Кен Арнольд, Джеймс Гослинг. Язык программирования JAVA. СПб.: Питер, 1997.
5. Е.Л.Буткевич. Пишем программы и игры для сотовых телефонов СПб.:
Питер, 2006.
6. Использованы материалы порталов и форумов:
7. java.sun.com/j2me/docs
8. www.juga.ru
9. www.javagu.ru
10. http://servlets.chat.ru/
11. http://javapower.da.ru/
12. http://www.purejava.ru/
13. http://java.iba.com.by/
14. http://java7.da.ru/
15. http://codeguru.earthweb.com/java/
16. http://www.artima.com/
1. Брюс Эккель. Философия Java. 3-е изд. СПб.: Питер, 2003.
2. Жерздев С. B.Java 2 Micro Edition. ИТЛаб, ННГУ, ВМК, 2003.
3. Вартан Пирумян. Платформа программирования J2ME для портативных устройств. КУДИЦ-Образ, 2002.
4. Кен Арнольд, Джеймс Гослинг. Язык программирования JAVA. СПб.: Питер, 1997.
5. Е.Л.Буткевич. Пишем программы и игры для сотовых телефонов СПб.:
Питер, 2006.
6. Использованы материалы порталов и форумов:
7. java.sun.com/j2me/docs
8. www.juga.ru
9. www.javagu.ru
10. http://servlets.chat.ru/
11. http://javapower.da.ru/
12. http://www.purejava.ru/
13. http://java.iba.com.by/
14. http://java7.da.ru/
15. http://codeguru.earthweb.com/java/
16. http://www.artima.com/
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 4
Курстық жұмысымның соңында AddressBook қосымшасының J2ME компиляторында
жасалған, дайын программа листингісі бар. Толық мәліметті жұмыс барысында
кездестіресіз. 4
1.JAVA ТІЛІ НЕГІЗДЕРІ 5
1.1 Java жаңа, арнайы жасалынған бағдарламалау тіл, платформа және
технология 5
1.2 Java виртуалды машина (JVM) 6
1.3 Java-да бағдарламалар жасауға қажетті комплект 6
1.4 Java тілінің деректер түрлері 9
1.5 Айнымалылар 10
2.ҰЯЛЫ ТЕЛЕФОНҒА ADDRESSBOOK ҚОСЫМШАСЫН JAVA ТІЛІНДЕ ОРЫНДАУ 12
2.1 Телефондарға арналған бағдарламалау орталары. Java 2 Micro Edition
(J2ME) платформасы 12
2.2 J2ME берілгендер форматы және структуралары. Обьектілер 12
2.3 Телефон мен компьютер байланысы 13
2.4 Эмуляторлар 16
2.5 Графикамен жұмыс 17
2.6 Массивтер 18
2.7 Примитивті түрлер 19
2.8 Ағымдарды ұйымдастыру және файлдармен жұмыс, InputStream класы. 19
2.9 AddressBook класы 20
2. 10 TEXTBox класы 22
2.11 Мәтін енгізу және жолдармен жұмыс 23
ҚОРЫТЫНДЫ 24
Қолданылған әдебиеттер тізімі: 25
BookReader текст мәтінін оқуға араналған қосымшасының программалық
листингісі: 26
КІРІСПЕ
Менің бұл курстық жұмысымда Java программалау тілі пәні бойынша
оқытылған Java бағдарламалау кешені және Eclipse программалау ортасы жайлы
жалпы тоқталып мінездеме бердім. Өзіме жеке берілген тапсырма бұл яғни осы
Java бағдарламалау ортасымен ұялы телефондарға арналған телефон нөмерлерін
ашып, оқып олармен жұмыс істейтін AddressBook қосымшасын жасау еді. Бұл
қосымшаны орындау жай жолмен жүзеге аспайды. Мұндай қосымшаларды орындау
үшін арнайы Java ның коспиляторлары яғни бөлімдері бар. Мысалы алатын
болсақ J2ME компиляторы. Бұл компилятор телефондарға әртүрлі қосымшалар
құруға арналған. Java ның мобилді варианты J2ME стандарты бар барлық
телефондарға арналып жасалған. Бірақ кейбір телефондардың ақауына
байланысты немесе жасалуына байланысты бұл программа жүзеге аспайды.
Осы компилятормен қосымша құралық. Жұмыс барысындағы қиыншылықтар яғни
бастапқы негізгі бөлімдері, жұмыстың орындалу тәртібіне тоқталып, кішкене
түсінік бере кетелік. Ең бастапқы мәселе телефонға арналған қосымша
болғандықтан телефон мен компьютердің байланысын қарастырған жөн. Қазіргі
кезде телефон мен компьютер байланысын ұйымдастыратын құрылғылар драйверлер
көптен. Бізге ең қолайлысы USB сымтетігі арқылы телефонды компьютерге қосу.
Керекті драйвер арқылы сымтетікті орнатып телефонды қосамыз.
Ендігі мәселе сол қосымшамызды орһындайтын бағдарламаны яғни жанағы
J2ME компиляторын тауып орнатамыз. Керекті шарттарын орындап қосымшаның
құрылуына кірісеміз.
Бағдарламамыз дайын, телефонымыз бар деп бастайық. Бұл AddressBook
қосымшасы телефон дисплейіндегі телефон нөмерлерін оқуға және олармен жұмыс
істеуге арналған. Сондықтан бұл қосымшаның өзіне тән яғни қосымша құру үшін
қажетті шарттар мен класстар, операторлар, амалдар тағы басқа параметрлері
бар. Мысалға алар болсақ экранға шығару үшін арналған кластар, мәтінмен
жұмыс істейтін әртүрлі кластар, қосымшаны жүктейтін параметрлер қасиеттер
және тексеретін арнайы программалар. Осылардың барлығын қарастыра отырып
жасалған.
Курстық жұмысымның соңында AddressBook қосымшасының J2ME компиляторында
жасалған, дайын программа листингісі бар. Толық мәліметті жұмыс барысында
кездестіресіз.
1.JAVA ТІЛІ НЕГІЗДЕРІ
1.1 Java жаңа, арнайы жасалынған бағдарламалау тіл, платформа және
технология
Алгоритмдерді жүзеге асыруда бастапқыда Algol тілі, ал кейін Pascal
тілі пайдаланса объекітті-бағытталған бағдарламалаудың түрлі әдістерін
сипаттауда Java тілі қолданылуда.
Құрылымды бағдарламалауға үйретуде Pascal тілі қандай орын алса,
объекітті-бағытталған бағдарламалауға үйретуде Java тілі сондай орын
алуда.
Java тілі Smalltalk, Pascal, C++ т.б тілдер негізінде арнайы жасалған
бағдарламалау тілі.
Сонымен, прораммалық қаматамас етуде Java тілі жаңа бастама болып
табылады. Тіліді жасаушылар С++ негізге ала отыра одан кейбір мынадай:
қосымшалардың қауыпсіздігін бақылау мүмкіндігін болдыртпайтын,
програмистке кедергі келтіретін аса қажеттілігі жоқ, қателіктерді
неғұрлым кеш және қиын тану көзі болатын қасиеттерін алып тастады.
Қолданылатын процессордің (Intelx86, SunSPARC, PowerPC т.б) түрлерімен
анықталатын аппарат архитектурасы (“темір”) мен операциялық жүйенің (MS
Windows, Sun Solaris, Linux, Mac OS т.б) үйлесуі платформа деп аталады.
Java-ны жасаушылар жай тағы бір бағдарламалау тілді жасап қоя салмай
қосымшаларды атқару үшін универсалды платформа жасамақ ой болды, сонымен
қатар бастапқыда OaK сәйкестіктері келеқоймайтын түрлі тұрмыстық
жабдықтар үшін жасалған болатын.
Java байт-кодтарға негізделген, ол деген қосымшалар модулі көптеген
түрлі платформаларда интерпретацияланатын архитектураға тәуелсіз қалыпқа
ие. Басқаша айтқанда, платформаға байланысты машиналық кодтарға ие
бинарлы файлдар емес бағадарламаларды жасауға қол жеткізу.
Java-ны браузерлерді бағдарламалуға пайдалана бастады. Браузер
WebRunner (HotJava – “ыстық Java”) деп аталды. Internet арқылы таралымға
ие OaK тілінде жазылған шағын бағдарламалар апплет (applets) деп аталды.
Java Beans (кофе дәндері) атты компонентерді жасау технологиясы пайда
болып, Java аралық бағдарламалармен камтамас ету және таралымды жүйелер
әлеміне кіріп CORBA технологиясымен тығыз байланды. Java-бағдараламалы
файлдарды арнайы архивтеу қалыбы (JAR – кофе банкасы) пайда болды.
Серверлерді бағдарламалау технологиясы жұзеге асырылып сервлеттер
(servlets) EJB (Enterprise JavaBeans) пайда болды. Серверлер деректер
базасымен өз ара іс-әрекетте болуы тиіс, сондықтан JDBC (Java DataBase
Connection) драйверлер пайда болды.
1.2 Java виртуалды машина (JVM)
Java тілінде қосымшалар арнайы, универсалды ортада орындалады, оның
аты (JVM) Java Virtual Machine (Java Виртаулды Машина) – бұл
компиляцияланған тәуелсіз байт-кодты (bytecodes) нақты процессорға
арналған ережелер жинағына қайта айналдырушы арнайы бағдарлама. Басқаша
айтқанда, Java-қосымшаларды орындауға арналған ортаны тағайндайтын арнайы
жеке реалды платформаға жазылған бағдарлама. JVM командалары кысқа,
ұзындығы 1 байт, дегенменде ұзындықтары 2 немесе 3 байт командаларда бар
(команданың орташа ұзындығы 1,8 байт). VMS (Virtual Machine
Specification).
Java тіліндегі кезкелген бағдарламаның бастапқы коды қарапайым тексті
файл түрінде ұсынылады, олар кезкелген тексті редакторда немесе арнайы
жасау жабдықта жасалынуы мүмкін және .java кеңістігіне ие. Бұл файылдар
Java-компилятордың кірісіне беріледі, ол оларды арнайы Java байт-кодқа
өткізеді. Нағыз осы компакты және эффективті ережелер жинағы JVM ұстап
тұрады және Java платформаның ажырамас бөлігі болады. Компилятордың
жұмыс нәтижесі бинарлы файлдарда .class кеңістігінде сақталынады.
Оссындай файлдардан тұратын Java-қосымша виртуалды машинаның кірісіне
беріледі, ол олрады оындай немесе интерпретациялай бастайды, өйткене өзі
бағдарлама болып келеді.
1.3 Java-да бағдарламалар жасауға қажетті комплект
Java тілінде бағдарламалар жасауға қажетті минималды комплекітке
мыналар кіреді:
• JRE (Java Runtime Environment) – орындау орта;
• JDK (Java Development Kit) сәйкес платформаларға (J2SE, J2EE, J2ME)
арналған – компилятор және библиотекалар;
• бағдарламалау орта (Eclipse, NetBeans, JBuilder, Visual Age,
VisualCafe т.б.)
Қазіргі уақытта үш Java-платформасы бар:
1. Java 2 Platform, Standard Edition (J2SE) – қарапайым (desktop) локалды
қосымшалар және апплетерді жасауға мүмкіндік береді;
2. Java 2 Platform, Enterprise Edition (J2EE) – серверлік қосымшаларды
(сервлеттер, jsp-беттер, JavaBeans компонентер) жасауға арналған;
3. Java 2 Platform, Micro Edition (J2ME) – аппаратты ресурстары шектеулі
(опертативті память клемі, процессордың жылдамдығы) үлкен емес және
мобильды (үялы телефон, қалаталы компьютер т.б.) құрылымдарға
қосымшалар жасауда қолданылады.
Негізгі өнім (23 мамыр 1995 ж.):
• JLS (Java Language Specification) – Java тіліді сипаттағыш
(лексиканы, деректер түрін, негізгі құрылымдарды сипаттайды). Осы
уақытқа дейін өзгерусіз пайдалануда;
• JVM-ды сипаттағыш. Ең алдымен виртуалды машиналар жасаушыларға
арналған;
• JDK – демонстрациялық мысалдардан, стандартты библиотекалардан және
утилиттерден тұратын жасаушының құралы. Компилятор javac (java
compiler) утилитімен ұсынылған. Витруалды машина java бағдарламасымен
жұзеге асырлған. Апплеттерді тестілеу үшін жұмысқа қосуға арнайы
appletviewer утилиті бар. Бастапқы код негізінде құжаттарды автоматты
генерациялау үшін javadoc жабдығы тіркелінген.
Java-ның версиялары:
• Java тілінің 1.0, 1.1, 2.0 версиялары бар. Соңғысы 2.0;
• Java-бағдарламасын жасауға арналған стандартты құралдардың бірнеше
версиялары бар. Соңғы версия аталуы SDK (Software Development Kit),
қазіргі версияның ресми аталуы “Java (TM) SDK, Standard Edition,
Version 1.3.1”;
SDK (Software Development Kit) пакетінің құрылымы:
• bin\ - программистің құрал-сайман каталогы;
• demo\ - мысалда каталогы;
• include\ - C,C++ бағдараламаларымен әрекеттестік үшін (include-old\
алдынғы версиясы);
• jre\ - пайдаланушының құрал-сайман каталогы;
• jre\bin\ - Java-машинасы (JVM);
• jre\lib\ - пайдаланушыға арналған Java библиотекасы + оңдеу файлдары;
• lib\ - програмистерге арналған Java библиотекасы
1.1-сурет - Java-бағдарламасының өмір циклы
Бастапқы Java-бағдарлама .java кеңістік (расширение) файлында
болуы қажет. Бағдарлама байт-кодқа javac.exe компиляторымен
трансляцияланады. Байт-кодқа трансляцияланған бағдарлама .class
кеңістігін иеленеді. Бағдарламаны іске қосу үшін java.exe
интерпретатор шақырылады, шақыру барысында оған қандай бағдарламаны
орындау керектігі көрсетіледі. Сонымен қатар, оған бағдарламаны
орындауда қандай библиотекаларды пайдалану қажет екені көрсетіледі,
библиотекалар jar кеңістігі файлдарында орналасқан.
Сегіз стандартты библиотекалар:
• java.lang – кезкелген қосымшаның жұмыс істеуі үшін қажетті базалық
кластар (аты language қысқартылған);
• java.util – көптеген пайдалы қосымша кластар;
• java.applet – апплеттерді жасауға арналған кластар;
• java.awt, java.awt.peer – пайдаланушының графикалық интерфейсін (GUI)
жасауға арналған библиотека, Abstract Window Toolkit;
• java.awt.image – Бейнелермен жұмыс жасауға арналған қосымша кластар;
• java.io – файлдар және деректер ағанымен (streams) жұмыс жасау;
• java.net – тораптармен жұмыс.
1.2-сурет - 1.4 версиясы технологиясының құрылымы
1.4 Java тілінің деректер түрлері
Java – қатаң түрленген тіл (strongly typed language). Компиляция
кезінде кезкелген айнымалы және кезкелген өрнек белгілі түрге ие. Бұндай
қатаң тәртіп көптеген қателіктерді компиляция уақытында анықтау
мүмкіндігін береді. Сондықтан, Java-дағы деректер түрлерінің моделдерін
анық түсіну сапалы бағдарламаларды жазуға ықпал етеді.
Java тіліне еңгізілген барлық негізгі деректер түрлері екі топқа
бөлінеді:
• қарапайым түрлер (primitive types)
• сілтеме түрлер (reference types)
Сілтеме түрлер (reference types) мыналарға бөлінеді:
• массивтер (arrays);
• кластар (classes);
• интерфейстер (interfaces)
Қарапайым түрлер (primitive types) 8. Оларды мыналарға бөлуге болады:
• логикалық (кейде булев деп айтылады) boolean түрі;
• 7 санды (numeric);
Санды (numeric) түрлерге қатысты:
• 5 бүтін (integral) – byte, short, int, long, char.
• 2 бөлшек (floating-point) – float, double
Логикалық (boolean) түрі екі логикалық мәнге ие:
• true (ақиқат)
• false (жалған)
Логикалық boolean түрінің мәні салыстырмалар нәтижесінде пайдаболады,
шартты және циклды операторларда қолданылады.
1.5 Айнымалылар
Айнымалылар бағдарламада деректерді сақтау үшін пайдаланылады.
Басқаша айтқанда, айнымалылар мәндер үшін контейнерлер болып келеді.
Нәтижесінде, айнымалы жарияланған кезде компьютердің жадында сол
түрдің мәнін сақтау үшін арнайы кеңістік белгіленеді.
Айнымалымен жұмыс оны жариялаудан (declaration) басталады.
Айнымалыны жариялау және жариялауда инициализациялау келесі түрде
сипатталынады. Алдымен айнымалының түрі көрсетіледі, кейін оның аты
және егер қажет болса инициализатор, ол бағдарламаның орындалу немесе
компиляция уақытында есептелінетін тұрақты немесе өрнек болуы мүмкін.
Жарияланған айнымалы қолданылуы мүмкін, арғарай үтір қойып және жаңа
дәл сол түрдегі айнымалыны жариялауға болады.
Айнымалыны жариялауда final кілітті сөзі пайдалануы мүмкін.
final-айнымалы тұрақталынады. Мысалы, final double pi = 3.1415; final
int WEEKS_IN_YEAR = 52
Кезкелген айнымалы үш негізгі сипаттамаларға ие:
• аты – айнымалыны ерекше жалпылауыштайды және бағдарламада
оған қатнасуды мүмкін етеді;
• түрі – айнымалы қандай шамаларды сақтай алатындығын
сипаттайды;
• мәні – осы кезеңде айнымалыда сақталудағы ағымды шама
Айнымалыларды пайдалануда келесі тәртіптер мен нұсқаулар бар:
• айнымалыны жариялауда оның түрін көрсету қажет;
• айнымалыларды нақты мәндермен инициализациялау керек;
• айнымалыларға сипаттама ат беру керек;
• айнымалылардың аттары келесі талаптарға сәйкес болуы тиіс:
• олар әріптерді, сандарды, $ белгісін және астын сызу (_)
белгісін құрауы мүмкін;
• олар сандардан басталмауы тиіс;
• айнымалы аты Java-ғы бірде бір кілітті сөздермен тура келмеу
керек;
• айнымалылардың аттары әріптер регистрына сезімтал келеді;
• айнымалылардың аттары бос орындарды (пробелы) құрамау керек
2.ҰЯЛЫ ТЕЛЕФОНҒА ADDRESSBOOK ҚОСЫМШАСЫН JAVA ТІЛІНДЕ ОРЫНДАУ
2.1 Телефондарға арналған бағдарламалау орталары. Java 2 Micro Edition
(J2ME) платформасы
Ендігі қарастыратын мәселе телефондарға арналған бағдарламалау
орталары. Осының көмегімен программамызды құрып іске асырамыз. Sun
Microsystems компаниясының продуктісін қарастырамыз. Осы компанияның
прогдуктісі қажет болады. Бізге керекті бағдарламалау ортасы ол JavaTM 2
SDK, Standard Edition (J2SE SDK) version 1.4.2. Бұл продуктіні мына
адреспен алуға болады Java.sun.comj2se1.4.2download.ht ml. Тағы керекті
продукт бұл Sun Java Wireless Toolkit (J2ME WTK). Бұл орта да Java
қосымшаларын құруға арналған құрылғылар жинағы. Осы программаларды
орнатамыз яғни берілген мақсатымыз ұялы телефонға текстік файлдарды оқуға
мүмкіндік беретін программа BookReader программасын құру үшін. WTK орнату
барысында ол өздігінен Java виртуалды машинасын іздейді. Ең негізгі бұл
ортада жұмысымыз KToolbar утилитімен жүзеге асады. Төмендегі суретте
көрсетілген.
2.1-сурет - J2ME коспиляторының терезесі
Осы суретте көрсетілген терезеде біз өзіміздің қосымшамызды
орындаймыз.
2.2 J2ME берілгендер форматы және структуралары. Обьектілер
Java тілі обьекті бағытталған бағдарламалау тіліне жатады. Сондықтан
бұл тілде обьектілермен жұмыс істейміз. New операциясы арқылы жаңа обьекті
құрамыз. Осы жерде бьектінің турі көрсетіледі. Обьект құрылған кезде
автоматты түрде оның конструкторы шақырылады. Бұл конструктор негізгі тәсіл
болып табылады. Ол обьектінің инициялизациясына жауап береді. Бұл
конструктор инициялизацияның кіріс параметрлерін береді.Ал бұл параметрлер
new операциясымен, жақша ішінде беріледі.
Төменде көрсетілгендей:
String str = new String (“some text”)
Обьект бірнеше конструктордан тұруы мүмкін. Конструктор шақырылған
кезде new операциясымен берілген параметр типіне сәйкес конструктор
шақырылады.
Енді кластардың мұрагерленуін қарастырайық. Берілген класс арқылы
өзіміздің класты құруға болады. Ол класымызда туынды класстан яғни бастапқы
берілген класстың қасиеттері мен әдістері берілген. Бұл процесс яғни
мұрагерлену келесі extends кілттік сөз арқылы жүзеге асады.
Public class Graph extends Canvas
Java да басқа тілдермен салыстырғанда көптік мұрагерленуге тыйым
салынған. Оның орнына интерфейс арқылы берілген әдіс беріледі.Интерфейстің
кластан айырмашылығы, ол әдіс тәсілдердің тізімін ғана береді,
олардыңреализациясын емес. Әрбір құрылған класс бір немесе бірнеше
интерфейстерді реализациялайды.
Төменде көрсетілгендей:
Public class Point extends Canvas implements Command listener
2.3 Телефон мен компьютер байланысы
Бұл платформа шектелген ресурстар мен жадылар және процессорлар ға
арналып шығарылған. Оларға ұялы телефондар, пейджерлер және смарт карталар,
миникомпьютерлер. Бұл платформа Java технологиясының үлкен жетістігі деп
айтуға болады.
Ең бірінші қарастыратын мәселеміз, Java тілін оқи алатын телефон
аламыз. Бірақ көптеген телефондарды ондай тілдерді түсінбейді яғни
оқымайды. Әрине телефондар өздігінен программалық қамтамасыз ете алмайды
яғни программа құра алмайды, себебі телефондар редакторлар, компиляторлар,
құрал саймандармен жұмыс істеуге арналмаған. Бірақ кейбір қазіргі заманғы
телефондар Java тілін оқи алады. Ол да заманымыздың жетістіктері. Енді бұл
программаны телефон өздігінен орындай алмаса оны компьютерде істеуге
болады. Ол үшін әрине телефонды компьютермен байланыстыру қажет. Оның
бірнеше тәсіл амалдары бар. Ең қарапайым жеңілдірек түрі USB сымтетігін
қолдану. Сымтетікті компьютерімізге қосуымыз үшін сол сымтетіктің драйверін
орнатуымыз керек. Қазіргі кезде компьютерлерде сол сымтетікті қосқанда жаңа
құрылғы табылды деген анықтама шығады. Осыдан кейін кенет жаңа құрылғы
мастері шақырылып, драйвер орнатылуын көрсетеді, төмендегі суретте
көрсетілген.
2.2 -сурет - Жаңа құрылғы терезесі
Керекті драйверімен дискті салып орнатамыз. Осыдан кейін драйвер
құрылады, ендігі мақсатымыз бағдарламалық қаматамасыздандыру керек. Ол үшін
Диспетчер устройств тан келесі Prolific USB-to-Serial Comm Port жолды
тандап Готова батырмасын басамыз.
2.3-сурет - Құрылғылар диспетчері
Егерде сіз жаңа құрылғыны көрсеңіз онда драйвер құрылысы жақсы бітті
деген сөз. Бұл сымтетіктің тек осы программа үшін ғана емес, басқа да
мүмкіндіктері мол, мысал айта кетер болсақ ойындар, музыка, суреттер,
интернет желісіне шығу және тағы басқа.
Телефонымызды компьютерге қостық, ендігі қарастыратын мәселеміз
мынадай. MobiMB программасын іске қосамыз. Осы жерде сымтетік арқылы
қосылған телефонымыздың суреті шығуы керек. Содан соң сол телефонға
байланысты яғни телефонның бірнеше бумалар тізімі шығады. Осы бумалар
арқылы біз телефонның оперативті жадысы яғни телефонның толық жадысына
кездесеміз. Біз құрған қосымша осы жердегі бумаларға орналасуы керек.
2.4-сурет - Телефон жадысы
Бұл сурет бізге телефон мен компьютердің нақты байланысын айқындап
тұр. Себебі телефонның бізге керекті келесідей 4 бумасы көрініп тұр
Gatlery\Images, Gallery\Tones, Applications, Games. Бұл бумаларда
телефонның барлық суреттері, музыка, ойындар және әрине Java қосымшалары
берілген. Төменгі жолда телефондағы бос жады орны көрсетілген. Бізге
керекті ең соңғы екі бума яғни Applications, Games бумалары. Осы жерге біз
өзіміздің прграммамызды орналастырамыз.
Ендігі қарастыратын мәселе құрылған программаны телефонға орналастыру.
Бұл жерде көңіл бөлетін жағдай телефонға ... жалғасы
КІРІСПЕ 4
Курстық жұмысымның соңында AddressBook қосымшасының J2ME компиляторында
жасалған, дайын программа листингісі бар. Толық мәліметті жұмыс барысында
кездестіресіз. 4
1.JAVA ТІЛІ НЕГІЗДЕРІ 5
1.1 Java жаңа, арнайы жасалынған бағдарламалау тіл, платформа және
технология 5
1.2 Java виртуалды машина (JVM) 6
1.3 Java-да бағдарламалар жасауға қажетті комплект 6
1.4 Java тілінің деректер түрлері 9
1.5 Айнымалылар 10
2.ҰЯЛЫ ТЕЛЕФОНҒА ADDRESSBOOK ҚОСЫМШАСЫН JAVA ТІЛІНДЕ ОРЫНДАУ 12
2.1 Телефондарға арналған бағдарламалау орталары. Java 2 Micro Edition
(J2ME) платформасы 12
2.2 J2ME берілгендер форматы және структуралары. Обьектілер 12
2.3 Телефон мен компьютер байланысы 13
2.4 Эмуляторлар 16
2.5 Графикамен жұмыс 17
2.6 Массивтер 18
2.7 Примитивті түрлер 19
2.8 Ағымдарды ұйымдастыру және файлдармен жұмыс, InputStream класы. 19
2.9 AddressBook класы 20
2. 10 TEXTBox класы 22
2.11 Мәтін енгізу және жолдармен жұмыс 23
ҚОРЫТЫНДЫ 24
Қолданылған әдебиеттер тізімі: 25
BookReader текст мәтінін оқуға араналған қосымшасының программалық
листингісі: 26
КІРІСПЕ
Менің бұл курстық жұмысымда Java программалау тілі пәні бойынша
оқытылған Java бағдарламалау кешені және Eclipse программалау ортасы жайлы
жалпы тоқталып мінездеме бердім. Өзіме жеке берілген тапсырма бұл яғни осы
Java бағдарламалау ортасымен ұялы телефондарға арналған телефон нөмерлерін
ашып, оқып олармен жұмыс істейтін AddressBook қосымшасын жасау еді. Бұл
қосымшаны орындау жай жолмен жүзеге аспайды. Мұндай қосымшаларды орындау
үшін арнайы Java ның коспиляторлары яғни бөлімдері бар. Мысалы алатын
болсақ J2ME компиляторы. Бұл компилятор телефондарға әртүрлі қосымшалар
құруға арналған. Java ның мобилді варианты J2ME стандарты бар барлық
телефондарға арналып жасалған. Бірақ кейбір телефондардың ақауына
байланысты немесе жасалуына байланысты бұл программа жүзеге аспайды.
Осы компилятормен қосымша құралық. Жұмыс барысындағы қиыншылықтар яғни
бастапқы негізгі бөлімдері, жұмыстың орындалу тәртібіне тоқталып, кішкене
түсінік бере кетелік. Ең бастапқы мәселе телефонға арналған қосымша
болғандықтан телефон мен компьютердің байланысын қарастырған жөн. Қазіргі
кезде телефон мен компьютер байланысын ұйымдастыратын құрылғылар драйверлер
көптен. Бізге ең қолайлысы USB сымтетігі арқылы телефонды компьютерге қосу.
Керекті драйвер арқылы сымтетікті орнатып телефонды қосамыз.
Ендігі мәселе сол қосымшамызды орһындайтын бағдарламаны яғни жанағы
J2ME компиляторын тауып орнатамыз. Керекті шарттарын орындап қосымшаның
құрылуына кірісеміз.
Бағдарламамыз дайын, телефонымыз бар деп бастайық. Бұл AddressBook
қосымшасы телефон дисплейіндегі телефон нөмерлерін оқуға және олармен жұмыс
істеуге арналған. Сондықтан бұл қосымшаның өзіне тән яғни қосымша құру үшін
қажетті шарттар мен класстар, операторлар, амалдар тағы басқа параметрлері
бар. Мысалға алар болсақ экранға шығару үшін арналған кластар, мәтінмен
жұмыс істейтін әртүрлі кластар, қосымшаны жүктейтін параметрлер қасиеттер
және тексеретін арнайы программалар. Осылардың барлығын қарастыра отырып
жасалған.
Курстық жұмысымның соңында AddressBook қосымшасының J2ME компиляторында
жасалған, дайын программа листингісі бар. Толық мәліметті жұмыс барысында
кездестіресіз.
1.JAVA ТІЛІ НЕГІЗДЕРІ
1.1 Java жаңа, арнайы жасалынған бағдарламалау тіл, платформа және
технология
Алгоритмдерді жүзеге асыруда бастапқыда Algol тілі, ал кейін Pascal
тілі пайдаланса объекітті-бағытталған бағдарламалаудың түрлі әдістерін
сипаттауда Java тілі қолданылуда.
Құрылымды бағдарламалауға үйретуде Pascal тілі қандай орын алса,
объекітті-бағытталған бағдарламалауға үйретуде Java тілі сондай орын
алуда.
Java тілі Smalltalk, Pascal, C++ т.б тілдер негізінде арнайы жасалған
бағдарламалау тілі.
Сонымен, прораммалық қаматамас етуде Java тілі жаңа бастама болып
табылады. Тіліді жасаушылар С++ негізге ала отыра одан кейбір мынадай:
қосымшалардың қауыпсіздігін бақылау мүмкіндігін болдыртпайтын,
програмистке кедергі келтіретін аса қажеттілігі жоқ, қателіктерді
неғұрлым кеш және қиын тану көзі болатын қасиеттерін алып тастады.
Қолданылатын процессордің (Intelx86, SunSPARC, PowerPC т.б) түрлерімен
анықталатын аппарат архитектурасы (“темір”) мен операциялық жүйенің (MS
Windows, Sun Solaris, Linux, Mac OS т.б) үйлесуі платформа деп аталады.
Java-ны жасаушылар жай тағы бір бағдарламалау тілді жасап қоя салмай
қосымшаларды атқару үшін универсалды платформа жасамақ ой болды, сонымен
қатар бастапқыда OaK сәйкестіктері келеқоймайтын түрлі тұрмыстық
жабдықтар үшін жасалған болатын.
Java байт-кодтарға негізделген, ол деген қосымшалар модулі көптеген
түрлі платформаларда интерпретацияланатын архитектураға тәуелсіз қалыпқа
ие. Басқаша айтқанда, платформаға байланысты машиналық кодтарға ие
бинарлы файлдар емес бағадарламаларды жасауға қол жеткізу.
Java-ны браузерлерді бағдарламалуға пайдалана бастады. Браузер
WebRunner (HotJava – “ыстық Java”) деп аталды. Internet арқылы таралымға
ие OaK тілінде жазылған шағын бағдарламалар апплет (applets) деп аталды.
Java Beans (кофе дәндері) атты компонентерді жасау технологиясы пайда
болып, Java аралық бағдарламалармен камтамас ету және таралымды жүйелер
әлеміне кіріп CORBA технологиясымен тығыз байланды. Java-бағдараламалы
файлдарды арнайы архивтеу қалыбы (JAR – кофе банкасы) пайда болды.
Серверлерді бағдарламалау технологиясы жұзеге асырылып сервлеттер
(servlets) EJB (Enterprise JavaBeans) пайда болды. Серверлер деректер
базасымен өз ара іс-әрекетте болуы тиіс, сондықтан JDBC (Java DataBase
Connection) драйверлер пайда болды.
1.2 Java виртуалды машина (JVM)
Java тілінде қосымшалар арнайы, универсалды ортада орындалады, оның
аты (JVM) Java Virtual Machine (Java Виртаулды Машина) – бұл
компиляцияланған тәуелсіз байт-кодты (bytecodes) нақты процессорға
арналған ережелер жинағына қайта айналдырушы арнайы бағдарлама. Басқаша
айтқанда, Java-қосымшаларды орындауға арналған ортаны тағайндайтын арнайы
жеке реалды платформаға жазылған бағдарлама. JVM командалары кысқа,
ұзындығы 1 байт, дегенменде ұзындықтары 2 немесе 3 байт командаларда бар
(команданың орташа ұзындығы 1,8 байт). VMS (Virtual Machine
Specification).
Java тіліндегі кезкелген бағдарламаның бастапқы коды қарапайым тексті
файл түрінде ұсынылады, олар кезкелген тексті редакторда немесе арнайы
жасау жабдықта жасалынуы мүмкін және .java кеңістігіне ие. Бұл файылдар
Java-компилятордың кірісіне беріледі, ол оларды арнайы Java байт-кодқа
өткізеді. Нағыз осы компакты және эффективті ережелер жинағы JVM ұстап
тұрады және Java платформаның ажырамас бөлігі болады. Компилятордың
жұмыс нәтижесі бинарлы файлдарда .class кеңістігінде сақталынады.
Оссындай файлдардан тұратын Java-қосымша виртуалды машинаның кірісіне
беріледі, ол олрады оындай немесе интерпретациялай бастайды, өйткене өзі
бағдарлама болып келеді.
1.3 Java-да бағдарламалар жасауға қажетті комплект
Java тілінде бағдарламалар жасауға қажетті минималды комплекітке
мыналар кіреді:
• JRE (Java Runtime Environment) – орындау орта;
• JDK (Java Development Kit) сәйкес платформаларға (J2SE, J2EE, J2ME)
арналған – компилятор және библиотекалар;
• бағдарламалау орта (Eclipse, NetBeans, JBuilder, Visual Age,
VisualCafe т.б.)
Қазіргі уақытта үш Java-платформасы бар:
1. Java 2 Platform, Standard Edition (J2SE) – қарапайым (desktop) локалды
қосымшалар және апплетерді жасауға мүмкіндік береді;
2. Java 2 Platform, Enterprise Edition (J2EE) – серверлік қосымшаларды
(сервлеттер, jsp-беттер, JavaBeans компонентер) жасауға арналған;
3. Java 2 Platform, Micro Edition (J2ME) – аппаратты ресурстары шектеулі
(опертативті память клемі, процессордың жылдамдығы) үлкен емес және
мобильды (үялы телефон, қалаталы компьютер т.б.) құрылымдарға
қосымшалар жасауда қолданылады.
Негізгі өнім (23 мамыр 1995 ж.):
• JLS (Java Language Specification) – Java тіліді сипаттағыш
(лексиканы, деректер түрін, негізгі құрылымдарды сипаттайды). Осы
уақытқа дейін өзгерусіз пайдалануда;
• JVM-ды сипаттағыш. Ең алдымен виртуалды машиналар жасаушыларға
арналған;
• JDK – демонстрациялық мысалдардан, стандартты библиотекалардан және
утилиттерден тұратын жасаушының құралы. Компилятор javac (java
compiler) утилитімен ұсынылған. Витруалды машина java бағдарламасымен
жұзеге асырлған. Апплеттерді тестілеу үшін жұмысқа қосуға арнайы
appletviewer утилиті бар. Бастапқы код негізінде құжаттарды автоматты
генерациялау үшін javadoc жабдығы тіркелінген.
Java-ның версиялары:
• Java тілінің 1.0, 1.1, 2.0 версиялары бар. Соңғысы 2.0;
• Java-бағдарламасын жасауға арналған стандартты құралдардың бірнеше
версиялары бар. Соңғы версия аталуы SDK (Software Development Kit),
қазіргі версияның ресми аталуы “Java (TM) SDK, Standard Edition,
Version 1.3.1”;
SDK (Software Development Kit) пакетінің құрылымы:
• bin\ - программистің құрал-сайман каталогы;
• demo\ - мысалда каталогы;
• include\ - C,C++ бағдараламаларымен әрекеттестік үшін (include-old\
алдынғы версиясы);
• jre\ - пайдаланушының құрал-сайман каталогы;
• jre\bin\ - Java-машинасы (JVM);
• jre\lib\ - пайдаланушыға арналған Java библиотекасы + оңдеу файлдары;
• lib\ - програмистерге арналған Java библиотекасы
1.1-сурет - Java-бағдарламасының өмір циклы
Бастапқы Java-бағдарлама .java кеңістік (расширение) файлында
болуы қажет. Бағдарлама байт-кодқа javac.exe компиляторымен
трансляцияланады. Байт-кодқа трансляцияланған бағдарлама .class
кеңістігін иеленеді. Бағдарламаны іске қосу үшін java.exe
интерпретатор шақырылады, шақыру барысында оған қандай бағдарламаны
орындау керектігі көрсетіледі. Сонымен қатар, оған бағдарламаны
орындауда қандай библиотекаларды пайдалану қажет екені көрсетіледі,
библиотекалар jar кеңістігі файлдарында орналасқан.
Сегіз стандартты библиотекалар:
• java.lang – кезкелген қосымшаның жұмыс істеуі үшін қажетті базалық
кластар (аты language қысқартылған);
• java.util – көптеген пайдалы қосымша кластар;
• java.applet – апплеттерді жасауға арналған кластар;
• java.awt, java.awt.peer – пайдаланушының графикалық интерфейсін (GUI)
жасауға арналған библиотека, Abstract Window Toolkit;
• java.awt.image – Бейнелермен жұмыс жасауға арналған қосымша кластар;
• java.io – файлдар және деректер ағанымен (streams) жұмыс жасау;
• java.net – тораптармен жұмыс.
1.2-сурет - 1.4 версиясы технологиясының құрылымы
1.4 Java тілінің деректер түрлері
Java – қатаң түрленген тіл (strongly typed language). Компиляция
кезінде кезкелген айнымалы және кезкелген өрнек белгілі түрге ие. Бұндай
қатаң тәртіп көптеген қателіктерді компиляция уақытында анықтау
мүмкіндігін береді. Сондықтан, Java-дағы деректер түрлерінің моделдерін
анық түсіну сапалы бағдарламаларды жазуға ықпал етеді.
Java тіліне еңгізілген барлық негізгі деректер түрлері екі топқа
бөлінеді:
• қарапайым түрлер (primitive types)
• сілтеме түрлер (reference types)
Сілтеме түрлер (reference types) мыналарға бөлінеді:
• массивтер (arrays);
• кластар (classes);
• интерфейстер (interfaces)
Қарапайым түрлер (primitive types) 8. Оларды мыналарға бөлуге болады:
• логикалық (кейде булев деп айтылады) boolean түрі;
• 7 санды (numeric);
Санды (numeric) түрлерге қатысты:
• 5 бүтін (integral) – byte, short, int, long, char.
• 2 бөлшек (floating-point) – float, double
Логикалық (boolean) түрі екі логикалық мәнге ие:
• true (ақиқат)
• false (жалған)
Логикалық boolean түрінің мәні салыстырмалар нәтижесінде пайдаболады,
шартты және циклды операторларда қолданылады.
1.5 Айнымалылар
Айнымалылар бағдарламада деректерді сақтау үшін пайдаланылады.
Басқаша айтқанда, айнымалылар мәндер үшін контейнерлер болып келеді.
Нәтижесінде, айнымалы жарияланған кезде компьютердің жадында сол
түрдің мәнін сақтау үшін арнайы кеңістік белгіленеді.
Айнымалымен жұмыс оны жариялаудан (declaration) басталады.
Айнымалыны жариялау және жариялауда инициализациялау келесі түрде
сипатталынады. Алдымен айнымалының түрі көрсетіледі, кейін оның аты
және егер қажет болса инициализатор, ол бағдарламаның орындалу немесе
компиляция уақытында есептелінетін тұрақты немесе өрнек болуы мүмкін.
Жарияланған айнымалы қолданылуы мүмкін, арғарай үтір қойып және жаңа
дәл сол түрдегі айнымалыны жариялауға болады.
Айнымалыны жариялауда final кілітті сөзі пайдалануы мүмкін.
final-айнымалы тұрақталынады. Мысалы, final double pi = 3.1415; final
int WEEKS_IN_YEAR = 52
Кезкелген айнымалы үш негізгі сипаттамаларға ие:
• аты – айнымалыны ерекше жалпылауыштайды және бағдарламада
оған қатнасуды мүмкін етеді;
• түрі – айнымалы қандай шамаларды сақтай алатындығын
сипаттайды;
• мәні – осы кезеңде айнымалыда сақталудағы ағымды шама
Айнымалыларды пайдалануда келесі тәртіптер мен нұсқаулар бар:
• айнымалыны жариялауда оның түрін көрсету қажет;
• айнымалыларды нақты мәндермен инициализациялау керек;
• айнымалыларға сипаттама ат беру керек;
• айнымалылардың аттары келесі талаптарға сәйкес болуы тиіс:
• олар әріптерді, сандарды, $ белгісін және астын сызу (_)
белгісін құрауы мүмкін;
• олар сандардан басталмауы тиіс;
• айнымалы аты Java-ғы бірде бір кілітті сөздермен тура келмеу
керек;
• айнымалылардың аттары әріптер регистрына сезімтал келеді;
• айнымалылардың аттары бос орындарды (пробелы) құрамау керек
2.ҰЯЛЫ ТЕЛЕФОНҒА ADDRESSBOOK ҚОСЫМШАСЫН JAVA ТІЛІНДЕ ОРЫНДАУ
2.1 Телефондарға арналған бағдарламалау орталары. Java 2 Micro Edition
(J2ME) платформасы
Ендігі қарастыратын мәселе телефондарға арналған бағдарламалау
орталары. Осының көмегімен программамызды құрып іске асырамыз. Sun
Microsystems компаниясының продуктісін қарастырамыз. Осы компанияның
прогдуктісі қажет болады. Бізге керекті бағдарламалау ортасы ол JavaTM 2
SDK, Standard Edition (J2SE SDK) version 1.4.2. Бұл продуктіні мына
адреспен алуға болады Java.sun.comj2se1.4.2download.ht ml. Тағы керекті
продукт бұл Sun Java Wireless Toolkit (J2ME WTK). Бұл орта да Java
қосымшаларын құруға арналған құрылғылар жинағы. Осы программаларды
орнатамыз яғни берілген мақсатымыз ұялы телефонға текстік файлдарды оқуға
мүмкіндік беретін программа BookReader программасын құру үшін. WTK орнату
барысында ол өздігінен Java виртуалды машинасын іздейді. Ең негізгі бұл
ортада жұмысымыз KToolbar утилитімен жүзеге асады. Төмендегі суретте
көрсетілген.
2.1-сурет - J2ME коспиляторының терезесі
Осы суретте көрсетілген терезеде біз өзіміздің қосымшамызды
орындаймыз.
2.2 J2ME берілгендер форматы және структуралары. Обьектілер
Java тілі обьекті бағытталған бағдарламалау тіліне жатады. Сондықтан
бұл тілде обьектілермен жұмыс істейміз. New операциясы арқылы жаңа обьекті
құрамыз. Осы жерде бьектінің турі көрсетіледі. Обьект құрылған кезде
автоматты түрде оның конструкторы шақырылады. Бұл конструктор негізгі тәсіл
болып табылады. Ол обьектінің инициялизациясына жауап береді. Бұл
конструктор инициялизацияның кіріс параметрлерін береді.Ал бұл параметрлер
new операциясымен, жақша ішінде беріледі.
Төменде көрсетілгендей:
String str = new String (“some text”)
Обьект бірнеше конструктордан тұруы мүмкін. Конструктор шақырылған
кезде new операциясымен берілген параметр типіне сәйкес конструктор
шақырылады.
Енді кластардың мұрагерленуін қарастырайық. Берілген класс арқылы
өзіміздің класты құруға болады. Ол класымызда туынды класстан яғни бастапқы
берілген класстың қасиеттері мен әдістері берілген. Бұл процесс яғни
мұрагерлену келесі extends кілттік сөз арқылы жүзеге асады.
Public class Graph extends Canvas
Java да басқа тілдермен салыстырғанда көптік мұрагерленуге тыйым
салынған. Оның орнына интерфейс арқылы берілген әдіс беріледі.Интерфейстің
кластан айырмашылығы, ол әдіс тәсілдердің тізімін ғана береді,
олардыңреализациясын емес. Әрбір құрылған класс бір немесе бірнеше
интерфейстерді реализациялайды.
Төменде көрсетілгендей:
Public class Point extends Canvas implements Command listener
2.3 Телефон мен компьютер байланысы
Бұл платформа шектелген ресурстар мен жадылар және процессорлар ға
арналып шығарылған. Оларға ұялы телефондар, пейджерлер және смарт карталар,
миникомпьютерлер. Бұл платформа Java технологиясының үлкен жетістігі деп
айтуға болады.
Ең бірінші қарастыратын мәселеміз, Java тілін оқи алатын телефон
аламыз. Бірақ көптеген телефондарды ондай тілдерді түсінбейді яғни
оқымайды. Әрине телефондар өздігінен программалық қамтамасыз ете алмайды
яғни программа құра алмайды, себебі телефондар редакторлар, компиляторлар,
құрал саймандармен жұмыс істеуге арналмаған. Бірақ кейбір қазіргі заманғы
телефондар Java тілін оқи алады. Ол да заманымыздың жетістіктері. Енді бұл
программаны телефон өздігінен орындай алмаса оны компьютерде істеуге
болады. Ол үшін әрине телефонды компьютермен байланыстыру қажет. Оның
бірнеше тәсіл амалдары бар. Ең қарапайым жеңілдірек түрі USB сымтетігін
қолдану. Сымтетікті компьютерімізге қосуымыз үшін сол сымтетіктің драйверін
орнатуымыз керек. Қазіргі кезде компьютерлерде сол сымтетікті қосқанда жаңа
құрылғы табылды деген анықтама шығады. Осыдан кейін кенет жаңа құрылғы
мастері шақырылып, драйвер орнатылуын көрсетеді, төмендегі суретте
көрсетілген.
2.2 -сурет - Жаңа құрылғы терезесі
Керекті драйверімен дискті салып орнатамыз. Осыдан кейін драйвер
құрылады, ендігі мақсатымыз бағдарламалық қаматамасыздандыру керек. Ол үшін
Диспетчер устройств тан келесі Prolific USB-to-Serial Comm Port жолды
тандап Готова батырмасын басамыз.
2.3-сурет - Құрылғылар диспетчері
Егерде сіз жаңа құрылғыны көрсеңіз онда драйвер құрылысы жақсы бітті
деген сөз. Бұл сымтетіктің тек осы программа үшін ғана емес, басқа да
мүмкіндіктері мол, мысал айта кетер болсақ ойындар, музыка, суреттер,
интернет желісіне шығу және тағы басқа.
Телефонымызды компьютерге қостық, ендігі қарастыратын мәселеміз
мынадай. MobiMB программасын іске қосамыз. Осы жерде сымтетік арқылы
қосылған телефонымыздың суреті шығуы керек. Содан соң сол телефонға
байланысты яғни телефонның бірнеше бумалар тізімі шығады. Осы бумалар
арқылы біз телефонның оперативті жадысы яғни телефонның толық жадысына
кездесеміз. Біз құрған қосымша осы жердегі бумаларға орналасуы керек.
2.4-сурет - Телефон жадысы
Бұл сурет бізге телефон мен компьютердің нақты байланысын айқындап
тұр. Себебі телефонның бізге керекті келесідей 4 бумасы көрініп тұр
Gatlery\Images, Gallery\Tones, Applications, Games. Бұл бумаларда
телефонның барлық суреттері, музыка, ойындар және әрине Java қосымшалары
берілген. Төменгі жолда телефондағы бос жады орны көрсетілген. Бізге
керекті ең соңғы екі бума яғни Applications, Games бумалары. Осы жерге біз
өзіміздің прграммамызды орналастырамыз.
Ендігі қарастыратын мәселе құрылған программаны телефонға орналастыру.
Бұл жерде көңіл бөлетін жағдай телефонға ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz