Адамның дербес психологиялық қалыптастырудағы тұқымқуалау мен орта факторлары

Жеке тұлға дамуына әсер ететін фактор
Тұқым қуалаушылық
Тұқымқуалаушылық пен ортаның қазіргі кездегі түсінігі
Тұқым қуалаушы аурулар

Орта– адам дамуына табиғи және әлеуметтік орта ықпал жасайды.
Адамдардың қоршаған ортадағы құбылыстарды түсініп қабылдауы әр адамның жеке басына тән физиологиялық, психологиялық, биологиялық ерекшеліктеріне байланысты.
 Бірінші – мегафакторлар (мега-өте үлкен): космос, неосфера, планета, әлем. Бұлар басқа қозғаушы күштер арқылы барлық жер бетінің тұрғындарын әлеуметтендіруге әсер етеді.
 Екінші – макрофакторлар (макро-үлкен): ел, мемлекет, этнос, қоғам. Бұлар белгілі бір елді мекенде өмір сүретін тұрғындардың әлеуметтендіру жағдайына әсер етеді.
 Үшінші – мезофакторлар (мезо-орташа): тұрғылықты жерде халықтың болмыс-түрі, әртүрлі субьмәдениетке қатысы бойынша сараланатын адамдардың үлкен тобының әлеуметтеңдіру жағдайы.
 Төртінші – микрофакторлар: белгілі бір нақты адамдарға әсер ететін қозғаушы күштер жатады – ұстаз бен отбасы, көрші, құрдастар тобы, тәрбие орындары, әртүрлі қоғамдық, діни, мемлекеттік, жеке ұйымдар, микросоциум.

1. Стамбеков С.Ж., Петухов В.Л. Молекулалық биология. Оқулық/ҚР. Новосибирск: Семей МУ, 2003. –216 бет.
2. Әбилаев С.А. Молекулалық биология және генетика. Шымкент.2008, 424 б
3. Мушкамбаров Н.Н., Кузнецов С.Н. Молекулярная биология. Учебное пособие для студентов медицинских вузов, Москва: Наука, 2003,544 с.
4. Фаллер Д.М., Шилдс Д. Молекулярная биология клетки, Руководство для врачей. Пер с англ. М.: БИНОМ – Пресс,2003- 272 с.
5. Гинтер Е.К. Медицинская генетика. М., Медицина,2003. 6. Генетика. Учебник для ВУЗов / Под ред. Академика РАМН В.И. Иванова. – М.: ИКЦ «Академкнига»,2006.-638 с.:ил.

Пән: Психология
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНДАҒЫ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

2015 жыл
Студенттің өздік жұмысы
Тақырыбы: Адамның дербес психологиялық қалыптастырудағы тұқымқуалау мен орта факторлары.
Орындаған: Бексұлтанова Р.А. Тобы: Пх-415 Тексерген: Абдуллина Г.К.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНДАҒЫ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

2015 жыл
Студенттің өздік жұмысы
Тақырыбы: Адамның дербес психологиялық қалыптастырудағы тұқымқуалау мен орта факторлары.
Орындаған: Бексұлтанова Р.А. Тобы: Пх-415 Тексерген: Абдуллина Г.К.

ТАҚЫРЫБЫ: АДАМНЫҢ ДЕРБЕС ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ ТҰҚЫМҚУАЛАУ МЕН ОРТА ФАКТОРЛАРЫ.
ЖОСПАРЫ:
* Жеке тұлға дамуына әсер ететін фактор
* Тұқым қуалаушылық
* Тұқымқуалаушылық пен ортаның қазіргі кездегі түсінігі
* Тұқым қуалаушы аурулар
Орта - адам дамуына табиғи және әлеуметтік орта ықпал жасайды.
Адамдардың қоршаған ортадағы құбылыстарды түсініп қабылдауы әр адамның жеке басына тән физиологиялық, психологиялық, биологиялық ерекшеліктеріне байланысты.
:: Бірінші - мегафакторлар (мега-өте үлкен): космос, неосфера, планета, әлем. Бұлар басқа қозғаушы күштер арқылы барлық жер бетінің тұрғындарын әлеуметтендіруге әсер етеді.
:: Екінші - макрофакторлар (макро-үлкен): ел, мемлекет, этнос, қоғам. Бұлар белгілі бір елді мекенде өмір сүретін тұрғындардың әлеуметтендіру жағдайына әсер етеді.
:: Үшінші - мезофакторлар (мезо-орташа): тұрғылықты жерде халықтың болмыс-түрі, әртүрлі субьмәдениетке қатысы бойынша сараланатын адамдардың үлкен тобының әлеуметтеңдіру жағдайы.
:: Төртінші - микрофакторлар: белгілі бір нақты адамдарға әсер ететін қозғаушы күштер жатады - ұстаз бен отбасы, көрші, құрдастар тобы, тәрбие орындары, әртүрлі қоғамдық, діни, мемлекеттік, жеке ұйымдар, микросоциум.
Жеке тұлға дамуына әсер ететін фактор

Сыртқы
Кең мағынада
Тар мағынада
Әлеуметтік
Табиғи
Тәрбие
Орта
Жалпы адамзаттық
Тұқымқуалаушылық
Жеке-даралық
Ішкі

Тұқым қуалаушылық - ұрпақтың ата-анасына биологиялық ұқсастығын елестетуі, сыртқы пішіні, шашы, көзінің түсі, терісінің пигменті, бет келбеті, жүрісі, өзін ұстау қалпы, жүйке жүйесінің функциялық қасиеттерін, дауыс тембрі, т.б. тұқым қуалау беріледі.
ІV ғасырда
Тура тұқым қуалау теориясының жақтаушысы Грек ғалымы Гиппократтың тұжырымы бойынша репродуктивті материал дененің барлық бөліктерінен жиналып тұқым қуалауға ықпал етеді, сондықтан денедегі сау және ауру тұқым қуалау бастамалары бірдей ұрпақтарға беріледі деген болса, біздің дәуірімізге дейінгі ІV ғасырда өмір сүрген Аристотель репродуктивті материал дененің әр бөлігінен жиналмай дененің бөліктерін құрауға арналған қоректік заттардан жасалады деген болатын.
V ғасырда
Тұқым қуалаушылық туралы алғашқы зерттеулер біздің дәуірімізге өмір сүрген ғалымдардың еңбектерінен де белгілі. Сол кезеңнің өзінде тура және тура емес тұқым қуалау туралы ойлар болған.
1865 жылы
чех жаратылыстану зерттеушісі Грегор Мендельдің Өсімдік будандарымен тәжірибелер атты еңбегін жазады. Өсімдіктерді будандастыру бойынша қойылған ұқыпты тәжірибелер оған тұқым қуалау заңдылықтарын ашуға мүмкіндік берді.
1865 жылы
Осы зерттеулерінің нәтижесі Брно (Словекия) қаласы табиғат зерттеушілер қоғамының отырысында баяндалды. Бірақ, оның жұмысы өз замандастарының арасында толық қолдау таппады, сонымен Мендельдің жұмысы 35 жыл бойы ұмыт қалды.
1868 жылы
Тура тұқым қуалау теориясы 23 ғасыр өмір сүрді. Генетиканың дамуына Ч.Дарвиннің Жануарлар мен өсімдіктердің үй жағдайында өзгеруі деген еңбегінде пангенезис гипотезасын ұсынды. Ол гипотеза бойынша өсімдіктер мен жануарлардың барлық жасушалары өздерінен бүкіл денеде таралып жатқан өте ұсақ геммулалар бөліп шығарады деген, ол геммулалар репродуктивті мүшелерге түседі деген. Бұл гипотезада ұрпақ белгілерінің дамуын анықтайтын жыныс жасушаларында ерекше бөлшектер болды, деген дұрыс болжам бар еді.
1871 жылы
Ч.Дарвиннің пангенезис гипотезасын белгілі жаратылыстанушы Ф.Гальтон тәжірибе жағдайында сынап көреді. Ол қара қояндардың қанын ақ қояндардың қанына құйып реципиенттерді үш ұрпақ бойында шағылыстырып, ешқандай өзгеріс байқай алмай, қанда геммулалар болмайды деп тұжырым айтты.
1900 жылы
Г.Д.Фриз (Голландия), К.Корренс (Германия), Э.Чермах (Австрия) бір-бірімен байланыссыз, әртүрлі нысандармен зерттеулер жүргізіп, Мендель тапқан белгілердің тұқым қуалау заңдылықтарын қайтадан ашты, сондықтан осы 1900 жыл генетиканың дүниеге келген жылы деп есептелінеді.
Тұқым қуалау заңдылықтарының қайтадан ашылып жарық көруі, өсімдіктер мен жануарлардың басқа түрлерінде де осы заңдылықтардың болатындығын тексеруге арналған жұмыстардың әрі қарай жүргізіле беруіне мүмкіндік тудырды. Нәтижесінде Мендель ашқан тұқым қуалау заңдылықтарының универсалды және материалдық негізі бар екендігі анықталды. Көптеген зерттеушілер ағзалардың тұқым қуалау ерекшеліктері ген деп аталатын хромосоманың бөлшегіне тәуелді деген қорытындыға келді.
Тұқымқуалаушылық пен ортаның қазіргі кездегі түсінігі
Қазіргі уақытқа дейін психиканың индивидуалды айырмашылықтарының көрінуі мен қалыптасуына орта мен тұқымқуалаушылықтың үлесін мойындай отырып, дифференционалды психология бұл түсніктерді нақтылап жатыр. Тұқымқуалаушылық кең мағнада түсініле бастады: бұл тек мінез - құлыққа әсер ететін қарапайым жеке белгілер емес, ( мысалы, ұзақ уақытқа дейін саналған жүйке жүйесінің қасиеті), сонымен қатар мінез - құлық бағдарламасының туа біткендері мен әлеуметтік (грациализация, репрадуктивті, территорияльді мінез - құлық және т.б) саны үнемі көбейіп отыратын әлеуметтік мінез - құлық бағдарламасын социоэтология зерттейді. Бағдарламалар бұл жағдайда даму троекториясы асып түсетіндіктен белгілер ортасының әсерінен бір - бірін алмастыратындардан ерекшеленеді. Бағдарлама өзіне жіберудің уақыты мен критикалық нүктелердің жүйелілігін қосады.
Орта түсінігі де өзгерді. Бұл жай ғана индивидтің барлық өмір барысында -- ауа мен тамақтан бастап, жолдастарымен қарым қатнастарының дамып, қалыптасуымен аяқталаталып, жауап қайтаратын өзгертуші стимулдар қатары емес, бұл адам мен ортаның өзара әрекеттесу жүйесі. М. Черноушек ортаның келесі белгілерін көрсетті:
* Ортада уақыт пен кеңістікте мықты шегенделген шектер жоқ. (яғни, фигура ретінде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.