Қылмыстық заң



Қылмыстық заң — Қазақстан Республикасының Конститудиясына сәйкес Республика Парламенті қабыадаған құқықтық акті болып табылады.
Қылмыстық заңның міндеттері - бейбітшілікті және адамзаттың қауіпсіздігін адам мен азаматтардың құқықтарын, бостандақтары мен заңды мүдделерін, меншікті аумақтық-тұтастықты, конституциялық құрылысты, қоғамдық тәртіп пен қауіпсіздікті, табиғи ортаны қылмыстық қол сұғушылықтан қорғау және қылмыстың алдын алу болып табылады.
Бұл міндеттерді жүзеге асыру үшін қылмыстың заңдар қылмыстық жауаптылықтың негізін белгілейді. Жеке адамға, мемлекетке немесе қоғамға қауіпті іс-әрекеттердің қаңдайы қылмыс болып табылатынын айқындайды. Қылмыс істеген адамдар қолданылуы мүмкін және өзгеде ықпал ету шараларын белгілейді. Қылмыстық заң жазалау қатерімен тыйым салу арқылы адамның жеке басына, қоғамға, мемлекетке кінәлі түрде зиян келтіретін немесе зиян келтіру қаупін тудыратын қылмысты әрекетіер істеуге тыйым салады. Қылмыстық заң сонымен қатар тиісті оргаңдарға және лауазымды адамдарға іс-әрекетінде қылмыс белгісі бар кінәлі адамды қылмыстық жауапқа тарту немесе көрсетілген негізге сүйеніп, оларды қылмыстық жауаптылықтан және жаңадан босатуды міндеттейді. Сонымен қылмыстық құқықтық норма бір мезгідде тыйым салушы және міндеттеуші нормалар болып табылады. Бұл нормалардың тағы да сақтандырушылық және тәрбиелік мәні бар.
Қылмыстық кұқықтық норманың сақтандырушылық функциясы істелген іс-әрекеті үшін тиісті баптардың санкциясында көрсетілген жазаны кінәлі адамға тағайындау мүмкіндігі арқылы өз көрінісін табады, осы арқылы барлық азаматтарды қылмыс істеуден күні бұрын сақтандыру арқылы тәрбиелік ықпал ету шарасы жүзеге асырылады. Қылмыстық-құқықтық норма, сонымен бірге кез келген азаматтарды заңды бұлжытпай орындауға тәрбиелеумен бірге, оларды қылмыс істегендермен ымырасыз күрес жүргізу рухына баулиды. Қылмыстық құқықтық норма— қоғамдық қатынастарды қорғап қана қоймайды, ол сонымен бірге мұндай қатынастарды ретке келтіреді, өйткені қоғамдық қатынастарды қорғаудың өзі соны ретке келтіру

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:   
ҚЫЛМЫСТЫҚ ЗАҢ
Қылмыстық заң — Қазақстан Республикасының Конститудиясына сәйкес
Республика Парламенті қабыадаған құқықтық акті болып табылады.
Қылмыстық заңның міндеттері - бейбітшілікті және адамзаттың қауіпсіздігін
адам мен азаматтардың құқықтарын, бостандақтары мен заңды мүдделерін,
меншікті аумақтық-тұтастықты, конституциялық құрылысты, қоғамдық тәртіп пен
қауіпсіздікті, табиғи ортаны қылмыстық қол сұғушылықтан қорғау және
қылмыстың алдын алу болып табылады.
Бұл міндеттерді жүзеге асыру үшін қылмыстың заңдар қылмыстық
жауаптылықтың негізін белгілейді. Жеке адамға, мемлекетке немесе қоғамға
қауіпті іс-әрекеттердің қаңдайы қылмыс болып табылатынын айқындайды. Қылмыс
істеген адамдар қолданылуы мүмкін және өзгеде ықпал ету шараларын
белгілейді. Қылмыстық заң жазалау қатерімен тыйым салу арқылы адамның жеке
басына, қоғамға, мемлекетке кінәлі түрде зиян келтіретін немесе зиян
келтіру қаупін тудыратын қылмысты әрекетіер істеуге тыйым салады. Қылмыстық
заң сонымен қатар тиісті оргаңдарға және лауазымды адамдарға іс-әрекетінде
қылмыс белгісі бар кінәлі адамды қылмыстық жауапқа тарту немесе көрсетілген
негізге сүйеніп, оларды қылмыстық жауаптылықтан және жаңадан босатуды
міндеттейді. Сонымен қылмыстық құқықтық норма бір мезгідде тыйым салушы
және міндеттеуші нормалар болып табылады. Бұл нормалардың тағы да
сақтандырушылық және тәрбиелік мәні бар.
Қылмыстық кұқықтық норманың сақтандырушылық функциясы істелген іс-
әрекеті үшін тиісті баптардың санкциясында көрсетілген жазаны кінәлі адамға
тағайындау мүмкіндігі арқылы өз көрінісін табады, осы арқылы барлық
азаматтарды қылмыс істеуден күні бұрын сақтандыру арқылы тәрбиелік ықпал
ету шарасы жүзеге асырылады. Қылмыстық-құқықтық норма, сонымен бірге кез
келген азаматтарды заңды бұлжытпай орындауға тәрбиелеумен бірге, оларды
қылмыс істегендермен ымырасыз күрес жүргізу рухына баулиды. Қылмыстық
құқықтық норма— қоғамдық қатынастарды қорғап қана қоймайды, ол сонымен
бірге мұндай қатынастарды ретке келтіреді, өйткені қоғамдық қатынастарды
қорғаудың өзі соны ретке келтіру арқылы жүзеге асырылады. Қылмыстық құқық
белгілі бір қоғамдық мінез-құлық өрелерін белгілеумен бірге, осы өрелерді
бұзушыларға қарсы қылмыстық құқыктық нормаларды қолдану арқылы өз
міндеттерін жүзеге асырады. Қылмыстық құқыктық норма өзінің реттеушілік
ықпалымен, кез келген азаматтарды қылмыстық құбылысқа төзімсіз болуға,
олармен ымырасыз күрес жүргізуге баулу арқылы іске асырады.
Қылмыстық заң—қылмыстық құқықтың ең негізгі көзі.Сот үкімі, ұйғаруы
немесе қаулысы кұкықтың көзі болып табылмайды. Олардың нақты қылмыстық
істер бойынша ғана зандылық күші бар.
Сондай-ақ Республика Жоғарғы Соты Пленумының басшы қаулылары да құқық
нормасы болып табылады. Мұндай қаулылар белгілі бір кылмыстық-құқылық
норманың түпкі мәнін ашып көрсетеді, оларды түсіндіреді. Сондықтан да ондай
қаулылардың Республиканың бүкіл аумағында міндетті күші болады. Сот
прецеденті біздің Республикамызда құқық нормасы болып саналмайды. Ол
Ұлыбритания, Канада сияқты мемлекеттерде ғана құқық нормасы болыпт абылады.
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 52-бабында сот айыпты деп
танылған адамға жазаны Қылмыстық кодекстің Жалпы бөлімінің ережелеріне
сәйкес істелген қылмысы үшін жауаптылық қаралған Ерекше бөлімнің тиісті
баптарында көрсетілген шектен шықпай тағайындайды деп белгіленген. Жаза
тағайындағанда сот істелген қылмыстың сипаты мен қоғамдық қауіптілік
дәрежесін, айыпкердің жеке басының ерекшеліктерін, мінез-құлкын,
жауаптылықты жеңілдететін және ауырлататын мән-жайлар, сондай-ақ
тағайындалған жазаның сотталған адамның түзелуіне және оның отбасының
немесе асырауындағы адамдардың тіршілік жағдайына ықпалын толық есепке
алады. Қылмыс істеген адамға оның түзелуіне немесе жаңа қылмыс істеуден
сақтандыруына қажетті және жеткілікті әділ жаза та-ғайындауы керек. Мұның
өзі соттың жаза тағайындауына заң талаптарымен қоса өзінің құқықтық сана-
сезімін басшылыққа алатынын көрсетеді. Алайда, құқықтыкқ сана-сезім құқық
нормасы болып табылмайды. Ол сотқа тек қана қылмыстық құқықтық норманың
мазмұнын дұрыс түсінуге жөн сілтейді. Қылмыстык заң, басқа зандар сияқты
барлық лауазым адамдары, азаматтар, заңды тұлғалар үшін міндетті күші бар
заң нормасы болып табылады. Оны қандай да бір болмасын сылтаумен бұзуға
немесе орындамауға жол берілмейді. Қылмыстық заң қылмыстық құқықтық норманы
білдірудің нысаны, ал оның нормасы оның мазмұнының көрінісі болып
табылады.
Қазақстан Республикасында қылмыспен күрес жүргізу қыл-мыстық кұқық
норма ережесіне сәйкес жүзеге асырылады. Заңды күшіне енген үкім бойынша
тағайындалған қылмыстық жазалардың орындалуы қылмыстық атқару кодексімен
реттеледі. Кейбір реттерде жекелеген жазалардың орындалуы басқадай, арнайы
зандылық актімен де белгіленуі мүмкін. Қазақстан Республикасының 1993 жылы
15 қазанда бекітілген Төтенше жағ-дайдың құқыктық режимі туралы заңына
сәйкес төтенше жағдай ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қылмыстық заң жүйесі, құрылымы туралы ақпарат
Қылмыстық құқықтың бастауыш мектептері
ҚЫЛМЫСТЫҚ ЗАҢНЫҢ КЕРІ КҮШІ ТҮСІНІГІ
Бұдан бөлек қылмыстық құқықтық нормаларды азаматтарда бұлжытпай заңды сақтау
Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату нормасының мақсаты мен міндеттері және оның қылмыстық құқықтағы орны
Қылмыстық заңның қолдануы
ҚЫЛМЫСТЫҚ ЗАҢДАРДЫҢ ҚОЛДАНЫЛУЫ МЕН ӘРЕКЕТ ЕТУ МӘСЕЛЕЛЕРІ
Қылмыстық заңның нормаларының құрылысы
Қылмыстық заңның кері күші
Қылмыстық заңның түсінігі және оның мәні
Пәндер