Өлшеуге арналған аппараттар

Өлшеуге және шайқауға арналған аппараттар зертханада кеңінен пайдаланылады. Кез келген химиялық заттың ерітіндісін дайындау үшін міндетті түрде оның массасын анықтау керек. Заттардың массаларын өлшеу үшін таразы пайдаланылады.
Таразы ең алғаш б.з.д 5 мың жылдықта Ежелгі Египетте пайда болды. Сол кезде екі таяқшаның ұшына жүкті іліп екі жағы тепе – теңдік сақталғанның күткен. Ең алғашқы таразылар сондай түрде болған. Сауданың дамуына байланысты таразылар дами бастады. Зертханалық таразылар 1946 жылы, ал зертханалық таразылардың электрондық түрі 1973 жылы Швейцарияда пайда болды.
Өлшеуге арналған аппараттарға зертханалық, аналитикалық, метрологиялық, технологиялық, электрондық және т.б таразылар жатады. Шайқауға және араластыруға арналған аппараттар:эмульгирлеу, суспензиялау, ұйығыштығы аз сұйықтықтардың химиялық реакциясын жеделдетуге арналған шайқағыштар мен араластырғыштар.

1. Ережепов Ә.Е., Жөкебаев С.Ә., Төлегенова Б.Т., Бекішев Қ.С. Лабораториялық жұмыстардың негіздері / 2010. – 35б
2. С.Кырыкбайұлы. М.С.Садуов. Лабораторное дело / 2009. – 98б
3. В.Н.Пипуныров. История весов и весовой промышлености в сравнительно-историческом освещении. 1955.
4. Энциклопедиялық сөздік. 1890-1907.
5. Дытнерский Ю.И. Процессы и аппараты химической технологий. Москва . 1995.
6. Арнольд М. Справочник по оборудованию для комплексной подготовки. / 2011. 776 б. «Стандарттау, метрология және сертификаттау» , Т.М. Мендебаев, Е. С. Асқаров, А. Ө. Ермекбаева, И.Ж. Шаханова, Алматы 2011.
7. «Ауыл шаруашылық өнімдерінің сапасын сараптау және бақылау», А.Қ. Смағұлов, Қ.А. Сағындықов, А. Ә. Төреханов, И.Ә. Жазылбеков, Д. Е. Нұрымов, Қ.Ж. Жазылбеков, Алматы 2005.

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

І. Кіріспе
3
ІІ. Негізгі бөлім
4
2.1 Өлшеуге арналған аппараттар
4
2.2 Таразылардың түрлері
5
2.3 Таразылармен жұмыс істеу тәртібі
15
2.4 Шайқауға арналған аппараттар
16
ІІІ. Қорытынды
19
ІV. Қолданылған әдебиеттер
20

Кіріспе
Өлшеуге және шайқауға арналған аппараттар зертханада кеңінен пайдаланылады. Кез келген химиялық заттың ерітіндісін дайындау үшін міндетті түрде оның массасын анықтау керек. Заттардың массаларын өлшеу үшін таразы пайдаланылады.
Таразы ең алғаш б.з.д 5 мың жылдықта Ежелгі Египетте пайда болды. Сол кезде екі таяқшаның ұшына жүкті іліп екі жағы тепе - теңдік сақталғанның күткен. Ең алғашқы таразылар сондай түрде болған. Сауданың дамуына байланысты таразылар дами бастады. Зертханалық таразылар 1946 жылы, ал зертханалық таразылардың электрондық түрі 1973 жылы Швейцарияда пайда болды.
Өлшеуге арналған аппараттарға зертханалық, аналитикалық, метрологиялық, технологиялық, электрондық және т.б таразылар жатады. Шайқауға және араластыруға арналған аппараттар:эмульгирлеу, суспензиялау, ұйығыштығы аз сұйықтықтардың химиялық реакциясын жеделдетуге арналған шайқағыштар мен араластырғыштар.

ІІ. Негізгі бөлім
2.1 Өлшеуге арналған аппараттар
Таразы - заттардың массасын анықтауға арналған өлшеу аппараты. Массаның өлшеу әдістеріне қарай таразылар екі топқа бөлінеді: механикалық және электрондық (электрлі - механикалық).
Өлшеу дәлдігіне байланысты лабораториялық таразылар келесі топтарға бөлінеді:
1. Дәлдігі жоғары емес таразылар(дәлдігі грамдарға дейін)
2. Дәлдігі жоғары таразыларт (дәлдігі 1 - 10 мг аралығында болатын )
3. Аналитикалық таразылар:
а) кәдімгі (қарапайым) таразылар (дәлдігі 0,1 - 0,2 мг аралығында)
б) жартылай микрохимиялық таразылар (дәлдігі 0,001-0,02 мг аралығында)
в) ультрамикрохимиялық таразылар (дәлдігі 10-6 - 10-9 мг аралығында)
Дәл өлшеуге арналған таразылар. Бұлардың ішіндегі ең қарапайымына аптека таразысы жатады. Бұндай таразыларда массасы 100 грамға дейінгі заттарды өлшеуге болады. Өлшеу кезінде бұл таразылардың дәлдігі төмен болатындықтан концентрациясы дәл ерітінділерді дайындау мүмкін емес. Сондықтан аналитикалық жәмыстар үшін олар қолданылмайды.

2.2 Таразылардың түрлері
Өлшеу аппараттары әртүрлі белгілеріне қарай бөлінеді: қолданылуына, орнатылуына, автоматизациялық дәрежесіне, өлшеудегі көрсетілуін алуына қарай бөлінеді.

Қолданылуына қарай таразылар бес негізгі топқа бөлінеді:
* жалпы мақсатта;
* технологиялық;
* зертханалық;
* метрологиялық;
* арнайы мақсатта .
Жалпы мақсатта қолданылатын таразылар столға қоятын, жылжымалы платформалық және стационарлық болып бөлінеді. Автоматты тіркеу және өлшеу нәтижелерін қосу үшін басып шығарушы аппараттар мен құрылғылар қолданылады.
Жалпы мақсатта қолданылатын таразылар мынанадай түрлерге бөлінеді:
* құру тәсіліне қарай - жылжымалы (столға және еденге қоятын) және стационарлық;
* автоматтандыруына қарай - автоматты, жартылай автоматты және автоматты емес;
Технологиялық таразы жабдықтарына өнімді, шикізатты және жартылай фабрикаттарды өлшеуге және мөлшерлеуге арналған технологиялық тразы және мөлшерлегіштер жатады.
Зертханалық топқа зертханалық таразылар кіреді. Олар қолдану шарттары және өлшеу дәлдігімен ерекшеленеді. Өндіріс процестерінде және ғылыми мекемелерде термохимиялық бақылау ретінде зертханалық таразылар қолданылады.
Метрологиялық топқа әртүрлі операцияларды тексеруге арналған метрологиялық таразылар. Метрологиялық таразылар тұрақтылық және анықтылықпен ерекшеленеді.
Өлшеу құрылғылардың тобына арнайы өлшеулерге арналған таразылар жатады.
Көрсеткіш құрылғылардың түрлеріне гирлік, шкалалық, циферблаталық, цифрлық және электрондық түрлері ажыратылады.
Таразыдан көрсеткіш алу тәсілін қарай:
* жергілікті (көрсеткіш қондырғысымен); көрсеткішін алу визуалдық (бақылау) турде және өлшеу нәтижелерін тіркеу болады;
* дистанционалдық (ара қашықта өлшеу нәтижелерін жіберу); визуалдық және көрсеткішті тіркеу болады.
Жалпы мақсатта қолданылатын таразылардың көлемін шартты белгілеу үшін цифрлік және әріптік индексациясы қолданылады.
Бірінші әріппі таразының салмақ қабылдауына қарай бөлінетін қондырғылар (Т- тензометриялық және т.б). Екінші әріппі таразылардың құру тәсіліне қарай (жылжымалы, столға қоятын, станционарлық ). Әріптерден кейінгі сандар, өлшеу шегін көрсетеді (1000 кг дейін - килограм , 1000 кг жоғары - тонна). Өлшеу шегін көрсететін саннан кейінгі әріп таразының көрсеткіш қондырғысын білдіреді (Г- гирлік, Ш- шкалалық, Ц- цифрлік).
Кейінгі сан көрсеткішін алуын көрсетеді (1 - визуалдық, 2 - тіркелуі, 3 - дистанциондық).
ТН-2Ц13 таразының белгілеуі: тензометриялық, столға қоятын, 2кг, цифрлік және визуалдык көрсеткішін алу.
Зертханалық таразылар басқаша белгіленеді: ЗТТ- зертханалық техникалық таразылар; ЗАТ - зертханалық аналитикалық таразылар; ЗТТ - зертханалық тең йықты таразылар.
Технологиялық және техникалық таразылар. Бұл таразылардың дәлдігі алдыңғылардан біршама жоғары және оларда массасы 200 грамнан бірнеше кг-ға дейінігі заттарды өлшеуге болады. Арретирлі құрылғысы мен теңгерім гайкілерін пайдалана отырып, таразыны стол үстіне орнатып болған соң ғана өлшеу жұмыстарын бастауға болады. Мұндай таразылардың бір жерде орнықты тұрғаны дұрыс.
ВТА-606 (15, 30)-7, ВТА-606 (15, 30)-7-А, ВТНЕ-3(6, 15, 30)L, ВТНЕ-3(6, 15, 30)L1, ВТНЕ-3(6, 15, 30)H.
Техникалық таразыларды: порциондық, кондитерлік, пошталық, есептік және столға қоятын таразылар деп те атауға болады.
Техникалық таразыларды өндірісте, саудада, асханаларда шикізат пен материалдарды өлшеуге кеңінен қолданылады.

1 - сурет. ВТА-603-7 техникалық таразысы

2 - сурет. ВТА-606-7-А техникалық таразысы

3-сурет. CBС-5 техникалық таразысы

4- сурет. SW-2P техникалық таразысы

Аналитикалық таразылар - заттың массасын жоғары дәлдікпен өлшеуге арналған приборлар. Қазіргі кезде лабораторияларда пайдаланылып жүрген мұндай таразылардың дәлдігі - үтірден кейін төртінші санға дейін. Аналитикалық таразыларда өлшеудің өздеріне тән ерекшеліктері бар:
oo гирлер салынған қобдиша таразының оң, ал өлшенетін заттар (реактивтер, материалдар, эксисаторлар және т.б) таразының сол жағына қойылады;
oo таразының заттар қоятын және гірлер қоятын екі тостағаншаның тазалығын, рейтердің өз орнында тұруын және таразының нольдік нуктесін тексеру;
oo таразының сол жақтағы есігін ашып, тостағаншаның ортасына зерттелетін затты қойып, есікті жабады;
oo таразының оң жақтағы есігін ашып, тостағаншаның ортасына гір қойып, есігін жабады;
oo таразының арретирін ашып, стрелканы ауытқуын бақылайды. Егер стрелка оңға қарай ауытқыса, арретирді жауып, таразыны есігін ашады да, тостағаншаға қосымша тағы гір қояды. Содан кейін есікті жауып, арретирді ашады. Егер стрелка солға қарай ауытқыған жағдайда оң жақтан артық бір гірді алу керек. Осыдан кейінгі өлшеу лимбаларды бұрау арқылы іске асырылады. Өлшеу аяқталған соң гірлерді қобдишаға салады, лимбаны бұрай отырып 0 -ге келтіріп, тостағаншаларды тазалап, есіктерін жабады.

5- сурет. ВЛ аналитикалық таразысы
ВЛ аналитикалық таразы (ГОСТ Р 53228-2008) қатты және сұйық заттарды өлшеуге арналған.
ВЛ аналитикалық таразылар ғылымда, өндірістік зертханаларда, медицинада, білім алу орталықтарында және т.б салаларда қолданылады.
Сонын ішінде химияда, атомдық және тағамдық өнеркәсіптерде кеңінен қолданылады.

Аналитикалық таразылардың ерекшілігі: өлшеу жылдамдығы жоғары, жұмысқа ыңғайлы.

6 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.