Малайзия туралы

Пән: География
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Тақырыбы: Малайзия

Жоспары:

1. Малайзияның аумақтық-әкімшілік бөлінісі.

2. Халқы, тілі.

3. Шаруашылығы (өнеркәсіп саласы, ауыл шаруашылығы) .

4. Дүние жүзіндегі геосаяси орны.

5. Пайдаланылған әдебиеттер.

І. Малайзияның аумақтық-әкімшілік бөлінісі.

Малайзия - Калимантан (Борнео) аралының солтүстік және Малакка түбегінің оңтүстік бөлігін алып жатқан Оңтүстік Шығыс Азиядағы мемлекет. Жер аумағы 329, 8 мың км ² . Малакка түбегінде Таиландпен, Калимантан аралында Индонезия және Брунеймен, Сингапурдан Джохор бұғазы арқылы шектеседі. Шекараның жалпы ұзындығы 2 669 км. Билік нысаны - конституциялық монархия. 1963 жылы Малайя, Сингапур, Саравак және Сабахтан тұратын Малайзия Федерациясы құрылды. 1965 жылы саяси және экономикалық келіспеушіліктердің салдарынан Сингапур Федерация құрамынан шықты.

Елдің негізгі заңы - 1957 жылғы Федералдық Конституция. Ел басшысы - 2006 жылдың желтоқсанынан бері Жоғарғы басшы - Янг ди-Пертуан Агонг. Жоғарғы басшы штаттарды басқарушы 9 сұлтанның қатарынан басшылар Кеңесімен кезектесіп 5 жылға сайланады. Малайзияның Парламенті екі палатадан тұрады - Сенат және Өкілдер палатасы. Сенат 70 адамнан тұрады. Оның ішінде 44 сенатор Премьер-министрдің ұсынысы бойынша Жоғарғы басшымен тағайындалады, ал қалған 26 сенатор штаттардың заң шығарушы ассамблеяларымен жіберіледі (әр штаттан 2 адам) . Өкілдер палатасы кеңірек өкілеттіктерге иеленіп 219 депутаттан тұрады. Депутаттар жалпы сайлау құқықтың негізінде бірмандатты өңірлерде 5 жылға сайланады. Жалпы сайлау нәтижесінде Өкілдер палатасында басым орын алған партияның жетекшісі Премьер-министр лауазымына тағайындалып Министрлер кабинетін басқарады. 2008 жылдың наурыз айынан бері Малайзияның Премьер-министрі «Біріккен малай ұлттық ұйымы» (БМҰҰ) саяси партиясының төрағасы Наджиб Тун Разак. Малайзияның үкіметінде 33 федералды министрлік бар.

ІІ. Халқы, тілі.

2020-жылы әлемнің ең дамыған елдері қатарына қосылуды мақсат етіп отырған 29 миллионнан астам тұрғыны бар. Малайзия -көпұлтты мемлекет. Оның ішінде тұрғылықты мекендеушілер - малайлықтар мен оранг-асли 65, 1%, қытайлықтар - 26%, үнділер - 7, 7%. Халықтың 65% қалаландырылған аймақтарда өмір сүруде. Өмір ұзақтығының орта шеңі: ер азаматтар - 71, 8 жас, әйел азаматтар - 76, 3 жас. Малайзиялықтардың діні: мұсылмандар 60%-ды құрайды. Сонымен қатар елде буддистер, даосистер, христиандар тұрады.

Малайзия халқының ұлттық құрамы

Этникалық топ

1968 ж.

2012 ж.

Адам

Этникалық топ: Малайлар

1968 ж.: 4 658 811

2012 ж.: 45 %

15 457 000

53, 3 %

Этникалық топ: Қытайлар

1968 ж.: 3 682 051

2012 ж.: 35 %

6 873 000

23, 7 %

Этникалық топ: Үндістер

1968 ж.: 982 387

2012 ж.: 9 %

2 030 000

7 %

Этникалық топ: Басқалары *

1968 ж.: 1 131 870

2012 ж.: 11 %

4 640 000

16 %

Этникалық топ: Барлығы

1968 ж.: 10 455 119

2012 ж.: 100 %

29 000 000

100 %

* - негізінен, еуразиялықтар, еуропалықтар, австралиялықтар, жаңазеландиялықтар, американдықтар, арабтар.

Қала және ауыл халықтарының ұлт бойынша жіктелуі, 1970 ж.

Этникалық топ

Қала халқы

Ауыл халқы

Адам

Этникалық топ: Малайлар

Қала халқы: 694 935

Ауыл халқы: 27, 4

3 976 939

63, 4

Этникалық топ: Қытайлар

Қала халқы: 1 491 871

Ауыл халқы: 58, 7

1 639 449

26, 1

Этникалық топ: Үндістер

Қала халқы: 324 223

Ауыл халқы: 12, 8

612 118

9, 8

Этникалық топ: Басқалары

Қала халқы: 28 858

Ауыл халқы: 1, 1

41 164

0, 7

Этникалық топ: Барлығы

Қала халқы: 2 539 887

Ауыл халқы: 100

6 269 670

100

Салалар бойынша Малай этностарының үлесі, 1970 ж.

Сала

Малайлар

Қытайлар

Үндістер

Басқалары

Сала: Ауыл шаруашылығы мен балық аулау кәсібі

Малайлар: 67, 6 %

Қытайлар: 21, 4 %

Үндістер: 10, 1 %

Басқалары: 0, 9 %

Сала: Тау-кен өнеркәсібі

Малайлар: 24, 8%

Қытайлар: 66 %

Үндістер: 8, 4 %

Басқалары: 0, 8 %

Сала: Өңдеу өнеркәсібі

Малайлар: 28, 9 %

Қытайлар: 65, 4 %

Үндістер: 5, 3 %

Басқалары: 0, 4 %

Сала: Құрылыс

Малайлар: 21, 7 %

Қытайлар: 72, 1 %

Үндістер: 6 %

Басқалары: 0, 3 %

Сала: Коммуналдық қызметтер

Малайлар: 48, 3 %

Қытайлар: 18 %

Үндістер: 32, 2 %

Басқалары: 1, 4 %

Сала: Көлік және байланыс

Малайлар: 42, 6 %

Қытайлар: 38, 6 %

Үндістер: 17, 1 %

Басқалары: 0, 7 %

Сала: Сауда

Малайлар: 23, 5 %

Қытайлар: 65, 3 %

Үндістер: 10, 7 %

Басқалары: 0, 5 %

Сала: Қызметкерлер

Малайлар: 48, 5 %

Қытайлар: 35, 7 %

Үндістер: 14 %

Басқалары: 1, 8 %

Малайзиядағы негізгі этникалық топтардың орташа айлық отбасылық табыстары

Этникалық топ

1970 ж.

1999 ж.

доллармен

пайызбен

доллармен

Пайызбен

Этникалық топ: Малайлар

1970 ж.: 71, 7

1999 ж.: 20

421

24, 1

Этникалық топ: Қытайлар

1970 ж.: 126, 7

1999 ж.: 35

565, 8

32, 3

Этникалық топ: Үндістер

1970 ж.: 164, 2

1999 ж.: 45

763

43, 6

Этникалық топ: Барлығы

1970 ж.: 362, 6

1999 ж.: 100

1 749, 8

100

Мемлекеттік тілі -малай тілі, австронезия тіл семьясына жатады. 80-жылдардың басына қарай малайзиялық азаматтардың 75 %-ы малай тілін еркін меңгерді. Малайзияның түбектік бөлігіндегі малай тілін білетін қытайлықтар саны 1970 ж. 37 %-дан 1980 ж. 73 %-ға, яғни, екі есеге жуық өсті. Малай тілін игерген үндістердің саны 1970 ж. 50 %-дан 1980 ж. 86 %-ға дейін артты. Малай тілі ағылшын тілін біртіндеп ығыстыра отырып, мемлекеттік мекемелердің, министрліктер және заң шығару құрылымдарының жұмыс тіліне айналды. 80-жылдардың басынан бастап мектептердегі оқу пәндері тек қана малай тілінде өткізіле бастады. Ал, ағылшын тілі жеке пән ретінде оқытыла бастады. Техникалық және жоғары білікті еңбекпен қамтылған малайлықтардың санын көбейту мақсатында арнайы дайындық курстары, қосымша материалдық көмек, стипендиялар беру сияқты бірқатар жеңілдіктер қарастырылды.

Елдегі барлық ресми іс-шаралар малай тілінде өткізіледі. Малай тілі мемлекеттік және бизнес-құрылымдарда, білім беруде, тұрмыстық өмірде белсенді түрде пайдаланылады. Бұл ретте мемлекеттік тілдің басымдығы қытайлар мен үндістер тарапынан ешқандай қарсылық тудырмайды және қазіргі малайзиялық қоғам үшін табиғи жағдай болып табылады.

ІІІ. Шаруашылығы.

Малайзия - қарқынды дамушы индустриалды-аграрлық мемлекет. 2011 жылы Малайзияның Жалпы Ішкі Өнімі (ЖІӨ) 5, 2%-ға өсті, сөйтіп 247, 7 млрд. АҚШ долл. құрады. Халықтың адам басына бұл көрсеткіш 9 575 долл. құрайды (2011 ж. ) және аймақтағы ең жоғарғы көрсеткіш болып табылады. ЖІӨ құрылымы келесі түрде бөлінген: ауыл шаруашылығы - 9, 7%, өнеркәсіп - 44, 6%, қызмет көрсету саласы - 45, 7% (2008 ж. ) . Соңғы жеті жылда елдің алтын валюталық қоры үнемі ұлғайып келді және 2011 жылы 133 млрд. АҚШ долл. құрады. Еңбекке жарамды халықтың саны - 12, 7 млн. адам (2011 жылғы мәліметтер бойынша), олардың 13%-ы ауыл шаруашылық саласында, өнеркәсіп саласында - 36%, қызмет көрсету саласында - 51%. ЖІӨ ең үлкен үлесі қызмет көрсету саласына тиесілі, оның басым бөлігі үстеме және бөлшектеп сату сауда, сондай-ақ қаржы қызметі; сақтандыру және жылжымайтын мүлік алу. 2008 жылы бюджеттік кіріс 44, 32 млрд-қа тең болды, ал бюджеттік шығыс - 55, 1 млрд. АҚШ долл. құрады.

Экономиканың аса қарқынды секторы - өңдеу өнеркәсібі. Ел интегралды жобалардың, кондиционерлердің, радио және телеаппаратура шығарушы әлемдік негізгі елдер қатарына кіреді. Малайзия - АСЕАН елдерінің ішінде өз автомобиль құрылысы бар жалғыз ел. («Протон», «Перодуа», «Наза», «Хайком», «Буфори» сияқты маркалар бар) . Өнеркәсіп өндірісі негізінен Кланг өзенінің маңайына шоғырланған. (т. н. «Селикон даласы»), сондай-ақ Пинанг штатында.

Тұрмыстық электроника тауарларының өндірісі жылына 69 %-ға, ал, тоқыма тауарларының өндірісі 26 %-ға өсіп отырды. Әлемдегі тұрмыстық электроника тауарларының әрбір төртіншісі (компьютер, теледидар, т. б. ) Малайзияда шығарылды. Қазір Малайзия компьютерлік чип жасаудан бірінші орында.

Жаңа кәсіпорындар үшін шикізат және құрамдаc бөліктер импортталып, ал дайын өнім шет елге жеткізілгендіктен, Малайзия фабрика еліне айнала бастады. Жартылай дайын өнімді және микрочипті өндіру кезінде, фабрика - ел автокөліктерді шығаруды, мұнай-химиялық жабдықтарды, компьютерді, тұрмыстық техниканы тез меңгеріп алды.

1996 жылы Малайзия экономикалық бәсекелестікке қабілетті елдердің үздік үштігіне кірді. Сарапшылар Малайзиялық керемет жөнінде сөз қозғап, оны «Азиаттық айдаһар» деп атай бастады. Қазіргі Малайзияның ауылшаруашылық экспорты жоғары болса да, оны аграрлы ел деп айта алмаймыз. Бүгінде Малайзияның кен өндіруші және өңдеуші өнеркәсібі қарқынды дамуда, ғылымды қажет ететін өндіріс сандары да өсуде.

Өнеркәсіп тауарларының өндіріс көлемі

№

Атауы

1975 ж.

1990 ж.

2010 ж.

№: 1

Атауы: Автокөліктер

1975 ж.: 50 000

1990 ж.: 200 000

2010 ж.: 567 715

№: 2

Атауы: Пневматикалық шиналар

1975 ж.: 3 367 000

1990 ж.: 6 794 000

2010 ж.: 14 699 000

№: 3

Атауы: Камералар

1975 ж.: 4 756 000

1990 ж.: 12 224 000

2010 ж.: 15 406 000

№: 4

Атауы: Латекстер

1975 ж.: 141 152

1990 ж.: 255 947

2010 ж.: 74 913

№: 5

Атауы: Резеңке қолғаптар

1975 ж.: 138 595 000

1990 ж.: 1 793 741 000

2010 ж.: 26 257 329 000

№: 6

Атауы: Катетерлер

1975 ж.: 7 809 689

1990 ж.: 50 623 376

2010 ж.: 129 480 324

№: 7

Атауы: Резеңке қоспалар, тонна

1975 ж.: 8 375

1990 ж.: 19 437

2010 ж.: 129 983

№: 8

Атауы: Резеңке таспалар, тонна

1975 ж.: 2 962

1990 ж.: 3 785

2010 ж.: 3 592

№: 9

Атауы: Шикі мұнай, баррель/тәулік

1975 ж.: 18 000

1990 ж.: 606 000

2010 ж.: 628 200

№: 10

Атауы: Сұйытылған табиғи газ, млрд. текше м.

1975 ж.: -

1990 ж.: 19, 6

2010 ж.: 27

№: 11

Атауы: Телефондар мен телеграфтық кабельдер, тонна

1975 ж.: 5 881

1990 ж.: 10 757

2010 ж.: 4 459

№: 12

Атауы: Ажыратылған өткізгіш сымдар мен кабельдер, тонна

1975 ж.: 12 574

1990 ж.: 33 623

2010 ж.: 61 046

№: 13

Атауы: Жартылай өткізгіштер

1975 ж.: 1 015 000 000

1990 ж.: 2 565 000 000

2010 ж.: 17 997 000 000

№: 14

Атауы: Транзисторлар

1975 ж.: 386 000 000

1990 ж.: 5 956 000 000

2010 ж.: 34 184 000 000

№: 15

Атауы: Интегралды сызбалар

1975 ж.: 417 000 000

1990 ж.: 6 084 000 000

2010 ж.: 38 007 000 000

№: 16

Атауы: Теледидарлар

1975 ж.: 107 445

1990 ж.: 3 238 243

2010 ж.: 13 163 257

№: 17

Атауы: Радиоқабылдағыштар

1975 ж.: 1 393 000

1990 ж.: 37 019 000

2010 ж.: 57 350 000

№: 18

Атауы: Тұрмыстық кондиционерлер

1975 ж.: 111 631

1990 ж.: 981 245

2010 ж.: 2 593 647

№: 19

Атауы: Резисторлар

1975 ж.: -

1990 ж.: 35 989 671 000

2010 ж.: 78 223 338 000

№: 20

Атауы: Баспа платалары

1975 ж.: -

1990 ж.: 186 214 000

2010 ж.: 641 975 000

№: 21

Атауы: Дауыс зорайтқыштар

1975 ж.: -

1990 ж.: 24 934 000

2010 ж.: 27 396 000

№: 22

Атауы: Светодиодтар

1975 ж.: -

1990 ж.: 4 935 234 000

2010 ж.: 56 748 310 000

Ауыл шаруашылығы тауарларының өндіріс көлемі

№

Атауы

1975 ж.

1990 ж.

2010 ж.

№: 1

Атауы: Күріш, тонна

1975 ж.:

1 200 000

1990 ж.: 1 138 000

2010 ж.: 1 200 000

№: 2

Атауы: Көкөністер, тонна

1975 ж.: 370 400

1990 ж.: 566 469

2010 ж.: 2 739 179

№: 3

Атауы: Жұмыртқа (1000 дана)

1975 ж.: -

1990 ж.: 4 829 000

2010 ж.: 17 083 841

№: 4

Атауы: Балық, тонна

1975 ж.: 743 700

1990 ж.: 1 003 702

2010 ж.: 2 940 869

№: 5

Атауы: Жемістер, тонна

1975 ж.:

1990 ж.: 716 366

2010 ж.: 2 446 151

№: 6

Атауы: Сүт (1000 л. )

1975 ж.:

1990 ж.: 26, 02

2010 ж.: 183, 533

№: 7

Атауы: Табиғи каучук, тонна

1975 ж.: 1 459 300

1990 ж.: 1 291 000

2010 ж.: 939 200

№: 8

Атауы: Стандартты малайзиялық каучук (SMR), тонна

1975 ж.: 308 071

1990 ж.: 800 739

2010 ж.: 872 183

№: 9

Атауы: Каучук жапырақтары, тонна

1975 ж.: 2 814

1990 ж.: 7 042

2010 ж.: 3 806

№: 10

Атауы: Пальма майы, тонна

1975 ж.: 1 257 600

1990 ж.: 6 094 600

2010 ж.: 16 993 700

№: 11

Атауы: Кокос жаңғағының дәндері, тонна

1975 ж.: 232 800

1990 ж.: 1 844 700

2010 ж.: 4 292 000

№: 12

Атауы: Пальма дәнінің майы, тонна

1975 ж.: 108 300

1990 ж.: 827 200

2010 ж.: 2 014 900

ІҮ. Дүние жүзіндегі геосаяси орны.

1967-ші жылы Оңтүстік-Шығыс Азия мемлекеттерінің сауда экономикалық тобы (АСЕАН) құрылды. Оған алты мемлекет мүше болды: Бруней, Индонезия, Малайзия, Сингапур, Тайланд, Филиппин. Мақсаты- аймақтағы сауда мен экономикалық ынтымақтастықты дамыту, басқа елдермен сауда- экономикалық байланыстарды ұлғайту.

Малайзия әлем елдерінің 120-дан астам елдерімен дипломатиялық қатынас ұстануда. Куала-Лумпурда 100-ден астам мемлекет пен халықаралық ұйымдардың дипломатиялық миссиялары қызмет жасауда. Малайзияның шетелде жалпы саны 105 болатын дипломатиялық өкілеттіліктері бар. Малайзия - негізгі халықаралық ұйымдардың мүшесі: БҰҰ және оның арнайы органдарының (1998-2000 жж. Қауіпсіздік кеңесінің тұрақты емес өкілі болды), Әлемдік Банк, Британ Достығы, дамушы елдер бірлестігінің қатысушысы және аймақтық ұйымдар (АСЕАН, РФА, АТЭС, ВАС) . Малайзия ОИК (2003-2008 жж. ), АСЕАН (2005-2006 жж. ) . 2008 жылдың мамыр айында Малайзия Британ Достастығының «Хараре Декларациясының» (CMAG) міндеттемелерін орындау бойынша Министрлік тобының төрағасы орнына сайланды. Бұл шешім 12 мамырда Лондонда 29-шы Топтың отырысы қарсаңында бір дауыспен қабылданды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.