Конституцияға тарихи, саяси-әлеуметтік және құқықтық сипаттама

Жоспар
Кіріспе

Конституция тарихы
Декларация
Заң шығару билігі
Конституциялық заңдар

«Конституция» термині (лат. соnstitutio – бекіту) Ежелгі Римде белгілі болған және императордың әр түрлі бекітулері мен қаулыларын көрсетуде қолданған. Бірақ құл иеленушілік, феодалдық мемлекетте де оның құрылымын бекітетін мемлекеттің негізгі заңы ретіндегі конституциясы болған жоқ.
Заң ғылымында конституция деп жоғарғы заңдық күшке ие және қоғамдық құрлыс пен мемлекеттік құрылым, мемлекет пен тұлға арасындағы өзара байланыс, мемлекеттік орган жүйесінің қызметі мен ұйымдастырылу негізін бекітетін негізгі заң түсіндіріледі.
Қазақстанның жаңа конституциялық заңының қалыптасу тарихы өзінің бастауын 1990 жылы 24 сәуірдегі «Президенттің қызмет орнын белгілеу туралы» Қазақ КСР-ның заңымен Қазақ ССР Конституциясына өзгеріс енгізу кезеңінен басталады. Бұл заң Конституцияға бұрын талай енгізілген өзгерістердің қатарына жатпайды. Атанған заң мемлекеттің басқару жүйесіне айтарлықтай өзгеріс әкелді. Президенттң қызмет орны республикада жүргізіліп жатқан терең саяси және экономикалық қайта құруларды қамтамасыз ету, конституциялық құрлысты нығайту мақсатында белгіленеді.

Пән: Саясаттану
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Конституцияға тарихи, саяси-әлеуметтік және құқықтық сипаттама

Конституция термині (лат. соnstitutio – бекіту) Ежелгі Римде
белгілі болған және императордың әр түрлі бекітулері мен қаулыларын
көрсетуде қолданған. Бірақ құл иеленушілік, феодалдық мемлекетте де
оның құрылымын бекітетін мемлекеттің негізгі заңы ретіндегі
конституциясы болған жоқ.
Заң ғылымында конституция деп жоғарғы заңдық күшке ие және қоғамдық
құрлыс пен мемлекеттік құрылым, мемлекет пен тұлға арасындағы өзара
байланыс, мемлекеттік орган жүйесінің қызметі мен ұйымдастырылу негізін
бекітетін негізгі заң түсіндіріледі.
Қазақстанның жаңа конституциялық заңының қалыптасу тарихы өзінің
бастауын 1990 жылы 24 сәуірдегі Президенттің қызмет орнын белгілеу
туралы Қазақ КСР-ның заңымен Қазақ ССР Конституциясына өзгеріс енгізу
кезеңінен басталады. Бұл заң Конституцияға бұрын талай енгізілген
өзгерістердің қатарына жатпайды. Атанған заң мемлекеттің басқару
жүйесіне айтарлықтай өзгеріс әкелді. Президенттң қызмет орны
республикада жүргізіліп жатқан терең саяси және экономикалық қайта
құруларды қамтамасыз ету, конституциялық құрлысты нығайту мақсатында
белгіленеді.
1990 жылы 25 қазандағы Қазақ КСР-ның мемлекеттік егемендігі туралы
Декларациясы осы кезеңнің конституциялық сипаттағы маңызды актісі болып
табылады. Онда республиканың жаңа Конституциясын дайындау үшін негіз
ретінде маңызы жарияланды. Декларацияда Қазақ КСР-ның басқа
республикалармен бірге КСРО-ға ерікті түрде бірігетін және олармен шарт
негізінде өзара қарым-қатынас құратын егеменді мемлекет болып
табылатындығы бірінші рет жарияланды.
    Сонымен бірге Декларацияда: Қазақ КСР-ы ұлттық мемлекетті қорғау,
сақтау және нығайту жөнінде шаралар қолданады деп алғаш рет ұлттық
мемлекеттік туралы жария етілді, онда қазақ ұлтының және Қазақстанда
тұратын басқа ұлттардың Қазақ КСР-ның мемлекеттілігініңең маңызды
міндеттерінің бірі екендігі белгіленді.
Декларация – Қазақ КСР-ның бұрын буржазиялық саяси институт ретінде
үзілді-кесілді теріске шығаратын билік бөлісу принципін бірінші реет
жарияланған акт.
    Заң шағару билігі жоғарғы кеңеске беріледі, ал Президент
республика басшысы болады және жоғарғы атқарушы билікті иеленді. Сот
билігі жоғарғы сотта болды.
    Декларация Қазақстан аумағындағы бүкіл экономикалық және ғылыми-
техникалық, барлық табиғи ресурстары тек Қазақ КСР-ның меншігінде
болатынын жариялады.
    Декларацияда мемлекеттің әлеуметтік негізінің анықтамасы таптық
көзқарас жоқ. Қазақ КСР конституциясының 1 бабындағы жұмысшылар,
шаруалар,интеллигенция түсініктері заң нормаларынан алынды. Халық
егемендік пен мемлекеттік билікті ұстаушы деп жарияланды.
    Қазақ КСР-і халықаралық қатынасқа тәуелсіз субъект ретінде қатысу
құқығын алды. 1978 жылы Конституция бойынша Қазақ КСР-нің сыртқы істер
министрлігі болса да жеке халықаралық аренаға шыға алмады.
Конституцияның 28 бабына сәйкес Қазақ КСР өзінің ішкі саяси қызметінде
КСРО Конституциясымен белгіленген ішкі саясаттың міндеттеріне,
мақсаттарына және принциптеріне сүйенуі қажет болды.
    Осылайша, Қазақстанда тәуелсіздікті жариялағанға дейін 1 жылдан
көп уақыт ішінде Конституциялық сипаттағы актілер қабылданды. Олар КСРО
Конституциясының негізгі нормаларының әрекетін тоқтатты және жеке,
тәуелсіз дамудың бастауына жол салды. Қазақ КСР 1978 жылғы
Конституциясына қабылданған әр түрлі заңдар мағналы өзгерістер енгізді.
Бұл 1990 жылы 20 қарашадағы Мемлекетік билік пен басқару құрылымын
жетілдіру туралы Заң. Конституцияға Президент атқару биліктің басшысы
болады, Министрлер кеңесі Министрлер кабинеті болып ауыстырылып, оны
жоғарғы кеңес бекітеді деген жағдайлар енгізілді. Конституция Қазақ КСР
өзінің барлық жоғарғы билік органдарындағы сұрақтарды шешуге қатысады.
Оларды бұрын КСРО шешкен болатын.
    Маңызды конституциялық мағналы 1991 жылы 15 ақпандағы Жергілікті
өзін басқару және Қазақ КСР халық депутаттарының жергілікті Кеңесі
туралы Заңы да иеленді. Осы заңға сәйкес Қазақ КСР-нің 1978 жылғы
Конституциясына қосымша өзгертулер енгізілді. Заң жергілікті өзін
басқару жүйесіне халық депутаттарының жергілікті кеңесін, аумақтық
қоғамдық өзін басқару органдарын, жергілікті референдумдар ,
жиналыстар, азаматтардың конференцияларын енгізді және олар Кеңес
тарағанға дейін әрекет ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.