Мемлекеттік бюджет мемлекеттік секторды басқарудың құралы ретінде
Экономиканың мемлекеттік секторы ел заңдылығына сай билік өзіне жүктелген міндеттемелерді орындаудың негізгі құралының бірі. Мемлекеттік сектор мемлекеттік бюджет көмегімен қоғамда толығымен ресурстардың тиімді бөлінуіне жағдай жасайды. Бүгінгі таңдағы мемлекеттің тұрақты экономикалық дамуы тұрғысынан негізгі мәселе бюджет жүйесін басқару процесі деп санауға болады.
Бюджеттің қызметі бюджеттің кірісі мен шығысы сияқты ерекше экономикалық формалар арқылы жүзеге асырылатын мемлекеттің орталықтандырылған ақшалай қорларын қалыптастыру және пайдаланумен байланысты. Бұл жекелеген құндық бөлу этаптарын көрсететін мемлекеттік бюджеттің қызмет етуінің спецификациялық формасы.
Мемлекеттік бюджеттің табысы негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер базасында елдің экономикасын ары қарай дамыту мен инвестиция тартуға бағытталған белгіленген халықты ынталандырушы шаралары мен орта мерзімге елдің әлеуметтік экономикалық дамуының индикативті жоспарымен анықталынады.
Бюджет кірісін басқарудың барлық процессі табысты реттеудің негізгі принциптері бекітілген "Бюджет туралы", "Салық және басқа да бюджетке міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Ресупубликасы заңдарымен реттеледі, сондай ақ республикалық бюджетте ағымдағы жылға сәйкестендірілген табыстардан нақты аударымдар бекітіледі.
2003 жылы мемлекеттік бюджетке түсім 1 трлн теңгеден асып түсті, бұл барлық деңгейдегі бюджеттің табыс бөлігін орындап, Ұлттық қордың активін толықтыруға мүмкіндік берді.
Республикалық бюджеттің табысында соңғы жылдары 90%-тен астамын салықтық түсімдер құрайды. 2003 ж. салықтық түсімдер үлесі 93% құрады. Мұның ішінде 80%-нен астамын ҚҚС пен корпоративті табыс салығы 5,8% кеден төлемдері және 6,5% шикізат секторын ұйымдастыру бойынша роялти құрады. Әлемдік шикізат рыногындағы оңтайлы қалыптасқан коньюктураға сай бюджетке аударымдар шикізат секторынан артып отыр.
Дегенмен республикада салықтық есеп беруді ұсынбайтын және "нольдік" қаржылық есеп ұсынатын салық төлеушілер саны артып келе жатыр. Мұнан басқа жоспарланған цифрдың артуына қарамастан, мұнда бюджеттегі түсімдердің сомасындағы кейбір ауытқулар заңдылыққа сәйкес
Бюджеттің қызметі бюджеттің кірісі мен шығысы сияқты ерекше экономикалық формалар арқылы жүзеге асырылатын мемлекеттің орталықтандырылған ақшалай қорларын қалыптастыру және пайдаланумен байланысты. Бұл жекелеген құндық бөлу этаптарын көрсететін мемлекеттік бюджеттің қызмет етуінің спецификациялық формасы.
Мемлекеттік бюджеттің табысы негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер базасында елдің экономикасын ары қарай дамыту мен инвестиция тартуға бағытталған белгіленген халықты ынталандырушы шаралары мен орта мерзімге елдің әлеуметтік экономикалық дамуының индикативті жоспарымен анықталынады.
Бюджет кірісін басқарудың барлық процессі табысты реттеудің негізгі принциптері бекітілген "Бюджет туралы", "Салық және басқа да бюджетке міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Ресупубликасы заңдарымен реттеледі, сондай ақ республикалық бюджетте ағымдағы жылға сәйкестендірілген табыстардан нақты аударымдар бекітіледі.
2003 жылы мемлекеттік бюджетке түсім 1 трлн теңгеден асып түсті, бұл барлық деңгейдегі бюджеттің табыс бөлігін орындап, Ұлттық қордың активін толықтыруға мүмкіндік берді.
Республикалық бюджеттің табысында соңғы жылдары 90%-тен астамын салықтық түсімдер құрайды. 2003 ж. салықтық түсімдер үлесі 93% құрады. Мұның ішінде 80%-нен астамын ҚҚС пен корпоративті табыс салығы 5,8% кеден төлемдері және 6,5% шикізат секторын ұйымдастыру бойынша роялти құрады. Әлемдік шикізат рыногындағы оңтайлы қалыптасқан коньюктураға сай бюджетке аударымдар шикізат секторынан артып отыр.
Дегенмен республикада салықтық есеп беруді ұсынбайтын және "нольдік" қаржылық есеп ұсынатын салық төлеушілер саны артып келе жатыр. Мұнан басқа жоспарланған цифрдың артуына қарамастан, мұнда бюджеттегі түсімдердің сомасындағы кейбір ауытқулар заңдылыққа сәйкес
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1. www//ptpu.ru
2. Стратегия инвестиционно-инновационного развития Республики Казахстан на 2003-2015 гг.
3. Шыныбеков Д.А. Фискальная политика Республики Казахстан. Материалы семинара Финансовые механизмы регионального развития, Алматы, 23-24 октября 2003 г.
1. www//ptpu.ru
2. Стратегия инвестиционно-инновационного развития Республики Казахстан на 2003-2015 гг.
3. Шыныбеков Д.А. Фискальная политика Республики Казахстан. Материалы семинара Финансовые механизмы регионального развития, Алматы, 23-24 октября 2003 г.
Мемлекеттік бюджет мемлекеттік секторды басқарудың құралы ретінде
Экономиканың мемлекеттік секторы ел заңдылығына сай билік өзіне
жүктелген міндеттемелерді орындаудың негізгі құралының бірі. Мемлекеттік
сектор мемлекеттік бюджет көмегімен қоғамда толығымен ресурстардың тиімді
бөлінуіне жағдай жасайды. Бүгінгі таңдағы мемлекеттің тұрақты
экономикалық дамуы тұрғысынан негізгі мәселе бюджет жүйесін басқару
процесі деп санауға болады.
Бюджеттің қызметі бюджеттің кірісі мен шығысы сияқты ерекше
экономикалық формалар арқылы жүзеге асырылатын мемлекеттің
орталықтандырылған ақшалай қорларын қалыптастыру және пайдаланумен
байланысты. Бұл жекелеген құндық бөлу этаптарын көрсететін мемлекеттік
бюджеттің қызмет етуінің спецификациялық формасы.
Мемлекеттік бюджеттің табысы негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер
базасында елдің экономикасын ары қарай дамыту мен инвестиция тартуға
бағытталған белгіленген халықты ынталандырушы шаралары мен орта мерзімге
елдің әлеуметтік экономикалық дамуының индикативті жоспарымен анықталынады.
Бюджет кірісін басқарудың барлық процессі табысты реттеудің негізгі
принциптері бекітілген "Бюджет туралы", "Салық және басқа да бюджетке
міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Ресупубликасы заңдарымен реттеледі,
сондай ақ республикалық бюджетте ағымдағы жылға сәйкестендірілген
табыстардан нақты аударымдар бекітіледі.
2003 жылы мемлекеттік бюджетке түсім 1 трлн теңгеден асып түсті, бұл
барлық деңгейдегі бюджеттің табыс бөлігін орындап, Ұлттық қордың активін
толықтыруға мүмкіндік берді.
Республикалық бюджеттің табысында соңғы жылдары 90%-тен астамын
салықтық түсімдер құрайды. 2003 ж. салықтық түсімдер үлесі 93% құрады.
Мұның ішінде 80%-нен астамын ҚҚС пен корпоративті табыс салығы 5,8% кеден
төлемдері және 6,5% шикізат секторын ұйымдастыру бойынша роялти құрады.
Әлемдік шикізат рыногындағы оңтайлы қалыптасқан коньюктураға сай бюджетке
аударымдар шикізат секторынан артып отыр.
Дегенмен республикада салықтық есеп беруді ұсынбайтын және "нольдік"
қаржылық есеп ұсынатын салық төлеушілер саны артып келе жатыр. Мұнан басқа
жоспарланған цифрдың артуына қарамастан, мұнда бюджеттегі түсімдердің
сомасындағы кейбір ауытқулар заңдылыққа сәйкес салық органдарымен
түзетіледі. Мұндай ауытқулар мұнайға бағасына байланысты түсім көлемін
дұрыс емес түзетумен байланысты. Сонымен мұнай мен мұнай өнімдерін
өткізуден түсімнің жалпы сомасы 6 кәсіпорын бойынша 2001-2002 жылдарға
639,5 млн АҚШ долларын құрады, ал ақпараттардың ресми мәліметтерінен
бағаларды пайдалану бойынша жалпы түсім көлемі 759,4 млн-нан астам АҚШ
долларын құрады. Осылайша заңдылық бойынша талап етілетін түзету сомасы
түсімнен 119,9 млн-нан астам АҚШ долларын құрады, өйткені ауытқулар
референттік бағадан 18,8 % болды, ал талап бойынша ол 10 % -тен аспауы
қажет. Салық органдары түзетуге ұсынған түзету сомасы 27,9 млн АҚШ
долларына тең, яғни өткізуден түскен түсімнің есепке алынбаған көлемі 2001-
2002 жж салық салынбаған 92,0 млн АҚШ долларын құрайды. Жоғарыда аталған
фактілер салықтың әкімшілік механизмдерін жетілдіруге республикалық
бюджеттен құралдардың жыл санын бөлінуіне қарамастан, салықтық әкімшіліктің
тиімділігі елеусіз болып қалғанын көрсетіп отыр. Салықтық
заңдылықты бұзу фактілері де бар.
Мемлекеттік бюджет құралдары мемлекеттік бағдарламаларды
қаржыландыруға пайдаланылады, олардың саны қазіргі кезде 400 ден астам. Бұл
жағдайда 2003-2015 жылдары Қазақстан Республикасы индустриалды,
инновациялық даму стратегиясын жүзеге асыру үшін үкімет республикалық
бюджеттен 500 млн доллардан астам қаржы бөлді. Бұл құралдар негізінен даму
институттарын қалыптастыруға, ғылыми зерттеулерге бағытталды. Әлемдік
тәжірибе мемлекеттік ұлттық ғылыми шығыстардың 15 нен жартысына дейін
өзіне алатыны көрсетіп отыр, ал фундаметалдық астам үшін бұл көрсеткіш
жоғары – жартысынан 23 –ке дейін. Бюджеттік шығыстардың жалпы сомасында
ғылымға шығындар үлесі соңғы 20 жылда тұрақты: АҚШ-та 6-7%, Францияда,
Германияда, Ұлыбританияда, Италияда – 4-5%, Японияда 3-3,5%.
Японияда фундаменталды зерттеулерді қаржыландыруға 51,5%, Германияда
51,4%, Канадада 35%, ал Италияда 46,4%. Жалпы алғанда дамыған елдер ғылымға
ІЖӨ-нен орташа 2-ден 4%-ке дейін жұмсайды. [1]. Ал Қазақстанда
фундаменталды, қолданбалы ғылымға зерттеулер мен инновацияға шығыстар ІЖӨ-
нен 0,2%-ке дейін артты. Сондықтан да орта мерзімді инвестицилық –
инновациялық даму стратегиясына сай ғылым мен инновацияға шығыстарды
дамыған мемлекеттер деңгейіне дейін көтеру қажет.
"Білім беру" функционалдық тобы бойынша шығыстар 2006 жылға дейін 0,1%
өссе, жыл сайын өскенде ІЖӨ-ге 3,94% құрайды. Мұндай шығыстар деңгейі ІЖӨ-
ге қатысты алғанда, Ұлыбритания (1,3%), Испания (1,2%) және АҚШ (0,4%)
сияқты елдерден жоғары, бірақ Исландия (6,86%), Швеция (6,6%)
және Белгия (6%) сияқты елдерден төмен. Білім – адам дамуы индексінің
шешуші компоненті болып табылады. Адам дамуы индексінің 1%-ке өзгеруі ІЖӨ-
нің 5,8%-ке өзгеруіне алып келеді. Білім беруге шығындардың өсуі қазіргі
кезде әлемдік біліктілік талабына сай келетін ел экономикасының салалары
үшін жоғары білікті ұлттық мамандарды даярлау қажеттілігінен туындап отыр.
Сондықтанда болашақта білім беруге шығындарды ІЖӨ-ге 5-6% деңгейіне арттыру
қажет.
"Денсаулық сақтауға" шығындар үлесі ІЖӨ-ге процентпен алғанда 2%-тен
аз ғана көп. Дамыған елдерде бұл көрсеткіш 6-7%-ке жуық, бірақ міндетті
медициналық сақтандыру қорының құрылуымен денсаулық сақтауға шығындар 2-3%
деңгейінде сақталынады деп болжамдануда.
"Әлеуметтік қамсыздандыру мен әлеуметтік көмек" функционалдық тобы
бойынша шығыстар қазіргі кезде ІЖӨ-нен 6%-ке жуық және ол болашақта ІЖӨ-нен
5,5% деңгейінде сақталынады. Бұл көрсеткішті АҚШ-мен салыстырсақ онда
5,5%, ол Ұлыбританияға (13,1%), Ресейден (8,2%), Австралияда (10,2%) төмен.
Шығыстардың негізгі мақсаты жұмыс істейтін халықтың табысын арттыру,
кедейшілік деңгейін төмендету, адрестік әлеуметтік қорғаумен қамсыздандыру,
сонымен қатар зейнетақымен қамтамасыз етуді жетілдіру. Мемлекеттік шығыстар
халықтың ең әлжуаз топтары пайдасына қайта бөлінеді. Мүгедектерді
әлеуметтік, еңбектік бағдарлау, жаңа үлгідегі протез-ортопедиялық
бұйымдарды сатып алу қоғамға мүгедектерді интеграциялауды, сонымен бірге
ана мен баланы қолдау және дені сау баланың туылуын ынталандыруды жетілдіру
бойынша шаралар қолға алынуда.
"Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңестік" функционалдық тобы
бойынша шығыстар ІЖӨ-ге проценттік өлшемде 0,73%-ке дейін 2004 ж.
салыстырмалы төмендейді, бірақ номиналды өлшемде бұл топта үстіміздегі
жылға 24,5% болады деп болжамдануда. Шығынның артуы, арнайы орта мерзімді
Мәдени мұра бағдарламасын жүзеге асыруға байланысты, негізгі мақсаты
халықтың үлкен мәдени мұрасын оқытудың толық жүйесін құру, тарихи-мәдени
және архитектуралық ескерткіштерді қалпына келтіру, гуманитарлық білім беру
қорын ұлттық тілде құру, ғылыми, биографиялық, көркем арналарды құру және
т.б.
"Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Экономиканың мемлекеттік секторы ел заңдылығына сай билік өзіне
жүктелген міндеттемелерді орындаудың негізгі құралының бірі. Мемлекеттік
сектор мемлекеттік бюджет көмегімен қоғамда толығымен ресурстардың тиімді
бөлінуіне жағдай жасайды. Бүгінгі таңдағы мемлекеттің тұрақты
экономикалық дамуы тұрғысынан негізгі мәселе бюджет жүйесін басқару
процесі деп санауға болады.
Бюджеттің қызметі бюджеттің кірісі мен шығысы сияқты ерекше
экономикалық формалар арқылы жүзеге асырылатын мемлекеттің
орталықтандырылған ақшалай қорларын қалыптастыру және пайдаланумен
байланысты. Бұл жекелеген құндық бөлу этаптарын көрсететін мемлекеттік
бюджеттің қызмет етуінің спецификациялық формасы.
Мемлекеттік бюджеттің табысы негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер
базасында елдің экономикасын ары қарай дамыту мен инвестиция тартуға
бағытталған белгіленген халықты ынталандырушы шаралары мен орта мерзімге
елдің әлеуметтік экономикалық дамуының индикативті жоспарымен анықталынады.
Бюджет кірісін басқарудың барлық процессі табысты реттеудің негізгі
принциптері бекітілген "Бюджет туралы", "Салық және басқа да бюджетке
міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Ресупубликасы заңдарымен реттеледі,
сондай ақ республикалық бюджетте ағымдағы жылға сәйкестендірілген
табыстардан нақты аударымдар бекітіледі.
2003 жылы мемлекеттік бюджетке түсім 1 трлн теңгеден асып түсті, бұл
барлық деңгейдегі бюджеттің табыс бөлігін орындап, Ұлттық қордың активін
толықтыруға мүмкіндік берді.
Республикалық бюджеттің табысында соңғы жылдары 90%-тен астамын
салықтық түсімдер құрайды. 2003 ж. салықтық түсімдер үлесі 93% құрады.
Мұның ішінде 80%-нен астамын ҚҚС пен корпоративті табыс салығы 5,8% кеден
төлемдері және 6,5% шикізат секторын ұйымдастыру бойынша роялти құрады.
Әлемдік шикізат рыногындағы оңтайлы қалыптасқан коньюктураға сай бюджетке
аударымдар шикізат секторынан артып отыр.
Дегенмен республикада салықтық есеп беруді ұсынбайтын және "нольдік"
қаржылық есеп ұсынатын салық төлеушілер саны артып келе жатыр. Мұнан басқа
жоспарланған цифрдың артуына қарамастан, мұнда бюджеттегі түсімдердің
сомасындағы кейбір ауытқулар заңдылыққа сәйкес салық органдарымен
түзетіледі. Мұндай ауытқулар мұнайға бағасына байланысты түсім көлемін
дұрыс емес түзетумен байланысты. Сонымен мұнай мен мұнай өнімдерін
өткізуден түсімнің жалпы сомасы 6 кәсіпорын бойынша 2001-2002 жылдарға
639,5 млн АҚШ долларын құрады, ал ақпараттардың ресми мәліметтерінен
бағаларды пайдалану бойынша жалпы түсім көлемі 759,4 млн-нан астам АҚШ
долларын құрады. Осылайша заңдылық бойынша талап етілетін түзету сомасы
түсімнен 119,9 млн-нан астам АҚШ долларын құрады, өйткені ауытқулар
референттік бағадан 18,8 % болды, ал талап бойынша ол 10 % -тен аспауы
қажет. Салық органдары түзетуге ұсынған түзету сомасы 27,9 млн АҚШ
долларына тең, яғни өткізуден түскен түсімнің есепке алынбаған көлемі 2001-
2002 жж салық салынбаған 92,0 млн АҚШ долларын құрайды. Жоғарыда аталған
фактілер салықтың әкімшілік механизмдерін жетілдіруге республикалық
бюджеттен құралдардың жыл санын бөлінуіне қарамастан, салықтық әкімшіліктің
тиімділігі елеусіз болып қалғанын көрсетіп отыр. Салықтық
заңдылықты бұзу фактілері де бар.
Мемлекеттік бюджет құралдары мемлекеттік бағдарламаларды
қаржыландыруға пайдаланылады, олардың саны қазіргі кезде 400 ден астам. Бұл
жағдайда 2003-2015 жылдары Қазақстан Республикасы индустриалды,
инновациялық даму стратегиясын жүзеге асыру үшін үкімет республикалық
бюджеттен 500 млн доллардан астам қаржы бөлді. Бұл құралдар негізінен даму
институттарын қалыптастыруға, ғылыми зерттеулерге бағытталды. Әлемдік
тәжірибе мемлекеттік ұлттық ғылыми шығыстардың 15 нен жартысына дейін
өзіне алатыны көрсетіп отыр, ал фундаметалдық астам үшін бұл көрсеткіш
жоғары – жартысынан 23 –ке дейін. Бюджеттік шығыстардың жалпы сомасында
ғылымға шығындар үлесі соңғы 20 жылда тұрақты: АҚШ-та 6-7%, Францияда,
Германияда, Ұлыбританияда, Италияда – 4-5%, Японияда 3-3,5%.
Японияда фундаменталды зерттеулерді қаржыландыруға 51,5%, Германияда
51,4%, Канадада 35%, ал Италияда 46,4%. Жалпы алғанда дамыған елдер ғылымға
ІЖӨ-нен орташа 2-ден 4%-ке дейін жұмсайды. [1]. Ал Қазақстанда
фундаменталды, қолданбалы ғылымға зерттеулер мен инновацияға шығыстар ІЖӨ-
нен 0,2%-ке дейін артты. Сондықтан да орта мерзімді инвестицилық –
инновациялық даму стратегиясына сай ғылым мен инновацияға шығыстарды
дамыған мемлекеттер деңгейіне дейін көтеру қажет.
"Білім беру" функционалдық тобы бойынша шығыстар 2006 жылға дейін 0,1%
өссе, жыл сайын өскенде ІЖӨ-ге 3,94% құрайды. Мұндай шығыстар деңгейі ІЖӨ-
ге қатысты алғанда, Ұлыбритания (1,3%), Испания (1,2%) және АҚШ (0,4%)
сияқты елдерден жоғары, бірақ Исландия (6,86%), Швеция (6,6%)
және Белгия (6%) сияқты елдерден төмен. Білім – адам дамуы индексінің
шешуші компоненті болып табылады. Адам дамуы индексінің 1%-ке өзгеруі ІЖӨ-
нің 5,8%-ке өзгеруіне алып келеді. Білім беруге шығындардың өсуі қазіргі
кезде әлемдік біліктілік талабына сай келетін ел экономикасының салалары
үшін жоғары білікті ұлттық мамандарды даярлау қажеттілігінен туындап отыр.
Сондықтанда болашақта білім беруге шығындарды ІЖӨ-ге 5-6% деңгейіне арттыру
қажет.
"Денсаулық сақтауға" шығындар үлесі ІЖӨ-ге процентпен алғанда 2%-тен
аз ғана көп. Дамыған елдерде бұл көрсеткіш 6-7%-ке жуық, бірақ міндетті
медициналық сақтандыру қорының құрылуымен денсаулық сақтауға шығындар 2-3%
деңгейінде сақталынады деп болжамдануда.
"Әлеуметтік қамсыздандыру мен әлеуметтік көмек" функционалдық тобы
бойынша шығыстар қазіргі кезде ІЖӨ-нен 6%-ке жуық және ол болашақта ІЖӨ-нен
5,5% деңгейінде сақталынады. Бұл көрсеткішті АҚШ-мен салыстырсақ онда
5,5%, ол Ұлыбританияға (13,1%), Ресейден (8,2%), Австралияда (10,2%) төмен.
Шығыстардың негізгі мақсаты жұмыс істейтін халықтың табысын арттыру,
кедейшілік деңгейін төмендету, адрестік әлеуметтік қорғаумен қамсыздандыру,
сонымен қатар зейнетақымен қамтамасыз етуді жетілдіру. Мемлекеттік шығыстар
халықтың ең әлжуаз топтары пайдасына қайта бөлінеді. Мүгедектерді
әлеуметтік, еңбектік бағдарлау, жаңа үлгідегі протез-ортопедиялық
бұйымдарды сатып алу қоғамға мүгедектерді интеграциялауды, сонымен бірге
ана мен баланы қолдау және дені сау баланың туылуын ынталандыруды жетілдіру
бойынша шаралар қолға алынуда.
"Мәдениет, спорт, туризм және ақпараттық кеңестік" функционалдық тобы
бойынша шығыстар ІЖӨ-ге проценттік өлшемде 0,73%-ке дейін 2004 ж.
салыстырмалы төмендейді, бірақ номиналды өлшемде бұл топта үстіміздегі
жылға 24,5% болады деп болжамдануда. Шығынның артуы, арнайы орта мерзімді
Мәдени мұра бағдарламасын жүзеге асыруға байланысты, негізгі мақсаты
халықтың үлкен мәдени мұрасын оқытудың толық жүйесін құру, тарихи-мәдени
және архитектуралық ескерткіштерді қалпына келтіру, гуманитарлық білім беру
қорын ұлттық тілде құру, ғылыми, биографиялық, көркем арналарды құру және
т.б.
"Ауыл, су, орман, балық шаруашылығы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz