Әлеуметтік камсыздандыру құқығы

КІРІСПЕ
1. Әлеуметтік камсыздандыру құқығы

НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2. Әлеуметтік қамсыздандырудың түсінігі
3. Әлеуметтік қамсыздандырудың түрлері
4. Әлеуметтік қорғау және әлеуметтік қамсыздандыру

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

Әлеуметтік қамсыздандыру құқығы – адамның негізгі әлеуметтік-экономикалық құқықтарының бірі. Бұл құқық 1948 жылғы Адам құқықтарының жалпы декларациясының 26-бабында, 1966 жылғы Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар туралы халықаралық пактінің 11-бабында және өзге де халықаралық актілерде бекітілген.
Әлеуметтік қамсыздандыру құқығы Қазақстан Республикасы Конституциясының 28-бабында бекітілген, бұл бапқа сәйкес: «Қазақстан Республикасының азаматы жасына келген, мүгедек болған, асыраушысынан айырылған жағдайда және өзге де заңды негiздерде оған ең төменгi жалақы мен зейнетақының мөлшерiнде әлеуметтiк қамсыздандырылуына кепiлдiк берiледi.» деп аталып көрсетілген.

«Әлеуметтік қамсыздандыру» түсінігін әртүрлі мағынада қолдануға болады.

1. «Қазақстан Республикасы Конституциясы» Алматы, 2015ж.
2. «ҚР-ның Еңбек туралы» Заңы.
3. «Әлеуметтік жүйе» Шаукенова З.К.
4. «Зейнетақымен қамсыздандыру туралы» заңнамалық актілер

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

КІРІСПЕ
1. Әлеуметтік камсыздандыру құқығы

НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2. Әлеуметтік қамсыздандырудың түсінігі
3. Әлеуметтік қамсыздандырудың түрлері
4. Әлеуметтік қорғау және әлеуметтік қамсыздандыру

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

Әлеуметтік қамсыздандыру құқығы – адамның негізгі әлеуметтік-
экономикалық құқықтарының бірі. Бұл құқық 1948 жылғы Адам құқықтарының
жалпы декларациясының 26-бабында, 1966 жылғы Экономикалық, әлеуметтік және
мәдени құқықтар туралы халықаралық пактінің 11-бабында және өзге де
халықаралық актілерде бекітілген.
Әлеуметтік қамсыздандыру құқығы Қазақстан Республикасы Конституциясының 28-
бабында бекітілген, бұл бапқа сәйкес: Қазақстан Республикасының азаматы
жасына келген, мүгедек болған, асыраушысынан айырылған жағдайда және өзге
де заңды негiздерде оған ең төменгi жалақы мен зейнетақының мөлшерiнде
әлеуметтiк қамсыздандырылуына кепiлдiк берiледi. деп аталып көрсетілген.

Әлеуметтік қамсыздандыру түсінігін әртүрлі мағынада қолдануға болады.

Біріншіден, әлеуметтік қамсыздандыру ретінде әкімшілік-биліктік
қатынастардың ерекше нысаны түсініледі.

Екіншіден – бұл мемлекеттің функциясы.

Ұшіншіден, азаматтарды қартаюына, асыраушысынан айырылуына, еңбекке
қабілетінен айырылуына және т.б. жағдайларға байланысты материалдық
қамтамасыз етудің мемлекеттік жүйесі және нысаны ретінде.

Төртіншіден, құқық саласы ретінде.

Бесіншіден, азаматтардың құқығы ретінде.

Әлеуметтік қамсыздандыру құқығы — тұлғалар мен зейнетақымен қамтамасыз
ету органдары арасында пайда болатын құқықтық қоғамдық қатынастарды
реттейді.
Әлеуметтік қамсыздандыру – бұл материалдық игіліктерді еңбектің
қатысуынсыз бөлудің нысаны. Әлеуметтік қамсыздандыруда материалдық
игіліктер қоғамның еңбекке жарамсыз мүшелеріне мемлекеттің және арнайы
қорлардың есебінен әлеуметтік нормаларда белгіленген кездерде және
жағдайларда бөлінеді. Соған қоса, әлеуметтік қамсыздандыруды мемлекет
әлеуметтік мәнге ие деп таныған жағдайлардың туындауы салдарынан тіршілік
етудің қайнар көзі ретіндегі жоғалған жалақыны өтеуге бағытталған, мемлекет
қалыптастыратын құқықтық, экономикалық және ұйымдастырушылық шаралардың
жүйесі ретінде де анықтауға болады.
Әлеуметтік қамсыздандыру осы мақсаттар үшін арналған қаражат есебінен
жүзеге асырылады.

Әлеуметтік қамсыздандыру – бұл халықты әлеуметтік қорғаудың бір бағыты
болып табылады. Сондықтан да, осы уақытқа дейін әлеуметтік қамсыздандыру 2
тұрғыдан, бағыттан қаралып келеді.
Біріншісі, бұл экономикалық көзқарас – яғни азаматтарға көрсетілген
материалдық көмектің барлығы мемлекет тарапынан белгіледі және материалдық
төлемдер қоғамның дамуымен байланысты болғандығын атап көрсетеді.

Екіншісі, құқықтық көзқарас – яғни, азаматтарға көрсетілетін материалдық
төлемдер заңда белгіленген, көрсетілген фактілер әлеуметтік қауіп пайда
болған кезде, азаматтардың белгілі бір санаттарына ғана берілетіндігін атап
көрсетеді

Ақша құралдарының қайнар көзіне қарай әлеуметтік қамсыздандырудың екі
түрін ажыратуға болады:

- мемлекеттік және жергілікті бюджет есебінен жүзеге асырылатын мемлекеттік
әлеуметтік қамсыздандыру;

- зейнетақы қорларының салымшыларының – заңды және жеке тұлғалардың
қаражаты есебінен жүзеге асырылатын мемлекеттік емес әлеуметтік
қамсыздандыру.

Әлеуметтік қамсыздандырудың түрлері

Ақша құралдарының қайнар көзіне қарамастан, мемлекеттік әлеуметтік
қамсыздандыру түрлері жүзеге асырылуы мүмкін:

ақша төлемдері (зейнетақылар, жәрдемақылар, өтемақылар, материалдық көмек
және т.б.);

заттай көмек (дәрі-дәрмек, азық-түлік, мүгедектер үшін техникалық көмек
құралдары);

қызмет көрсету және жеңілдіктер (қарттар және мүгедектердің
үйинтернаттарына, балалар үйлеріне орналастыру, үйде әлеуметтік қызмет
көрсету және т.б.);

мүгедектердің емделуімен, сауығуымен және денсаулығын жақсартуымен
(стационарда, үйден қатынап емдеу санаторийларда, қарттар және мүгедектер
үшін арналған үй-интернаттарда), емдеу орнына баруымен және қайтуымен
байланысты қосымша шығындарын өтеу, жұмыссыздарды қайта оқыту (қайта
дайындықтан өткізу);

азаматтардың жекелеген санаттарына көмек көрсетудің бір жолғы ақшалай және
ақшалай емес түрлері.

Әлеуметтік қамсыздандырудың субъектілеріне келесідей түрлерге бөлуге
болады:
1)еңбекке қабілеттігі жоқ жастағы азаматтар:

- зейнеткерлер, солардың ішінде мүгедектер және жалғызбасты тұлғалар;
- балалар, солардың ішінде жасөспірімдер.

2)еңбекке қабілетті жастағы азаматтар :

- жұмыссыздар;
- уақытша жұмыссыздар;
- мүгедектер;
- көпбалалы отбасылар;
- тұрмыстық жағдайы төмен тұлғалар.

Әлеуметтік қамсыздандырудың мәні келесі функциялардан көрініс табады:

- саяси;

- экономикалық;

- әлеуметтік;

- еңбек;

- демографиялық;

- сауықтыру.

Әлеуметтік қамсыздандырудың саяси функциясы әлеуметтік тұрақтылықты
сақтаудан және халықтың әртүрлі тобының өмір деңгейінің ерекшеліктеріне
толы қоғамдағы әлеуметтік шиеліністі әлсіретуден көрініс табады.

Әлеуметтік қамсыздандырудың экономикалық функциясы жасына, еңбекке
қабілеттігінен айырылуына немесе асыраушысынан айырылуына байланысты
жалақыны немесе өзге де табыстың орнын толтырудан және тұрмыс жағдайы нашар
тұлғаларға көмек көрсетуден көрініс табады.

Әлеуметтік қамсыздандырудың әлеуметтік функциясы әлеуметтік қорғалмаған,
өзгенің жәрдем көрсетуіне мұқтаж азаматтар санаттарына оларға қосымша қаржы
бөлу жолымен көмек көрсетуден көрініс табады.

Әлеуметтік қамсыздандырудың еңбек функциясы әлеуметтік қамсыздандырудың
барлық түрлері үшін қаржының қайнар көзі болып осы қоғамдағы еңбек
қатынастарының табылуынан көрініс табады. Олардың даму деңгейіне әлеуметтік
қамсыздандыру жүйесінің барлық буындары тәуелді болады.

Әлеуметтік қамсыздандырудың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.