Мұнай мен газды өндіру техникасы мен технологиясы

Мұнай мен газды өндіру техникасы мен технологиясы

Лақтыбай кен орнын қазудың технологиялық сұлбасы

1. Ұңғымаларды, сағалық және ұңғыма ішілік жабдықтарды пайдаланудың ұсынылатын тәсілдерін таңдау негіздемесі.

Ұңғымаларды пайдалану көрсеткіштерінің сипаттамасы

2. Ұңғымаларды пайдалану барысында туындайтын қиындықтардың алдын алу мен күресу бойынша шаралар

3. Ұңғыма өнімін кәсіптік дайындау және жинау жүйесіне қойылатын талаптар мен ұсыныстар

4. ППД жүйесіне, сумен толтыруға арналған су сапасына қойылатын талаптар және ұсыныстар

1. Ұңғымаларды, сағалық және ұңғыма ішілік жабдықтарды пайдаланудың ұсынылатын тәсілдерін таңдау негіздемесі.

Ұңғымаларды пайдалану көрсеткіштерінің сипаттамасы

Лақтыбай кен орнында 01. 01. 2002 жылға 10 барлау ұңғымалары бұрғыланды. Пайдалану қоры 4 (төрт) ұңғыманы № 27, 32, 34, 37 құрайды.

Мұнай ұңғымалары фонтанды тәсілмен пайдаланылады.

Ұңғымалардың шапшу кезеңінің ұзақтығы қолданылатын қат қысымын ұстау әдістеріне ғана емес, фонтан көтергішінің құрылмасы мен мөлшеріне де тәуелді .

Көтергіш энергияның минималды салыстырмалы шығынында мұнайдың оңтайлы өнімділігін қамтамасыз етуі тиіс.

Осымен байланысты № 27, 32, 34, 37 ұңғымалардың жұмыс режімін анықтау мен жабдықтарын таңдау үшін А. З. Истоминнің фонтанды көтергішті есептеу бойынша әдістемесі пайдаланылды.

Көтергіштің 48; 60; 73; 89 мм тең бекітілген диаметрлерінде әртүрлі өнімділік қатарын ала отырып ∆р/L анықталды және графоаналитикалық тәсілді қолдана отырып әр ұңғыма бойынша көтергіштің оңтайлы диаметрлері анықталды (6. 1-6. 4 сур. ) .

№№ 6. 1-6. 4 суреттеріндегі қисық берілген газмұнай қоспасына қатысты фонтан құбырларының өткізгіштік қабілетін сипаттайды. Олар, қоспаның жылдамдығының өсуімен бірге көтергіштегі арынды жиынтықты жоғалтудың алғышқыда азаятындығын, ең төменгі деңгейіне жететіндігін, ал содан кейін көбейе бастайтындығын көрсетеді. Оларды құраушылардың өзгеруімен түсіндірілетін арынның жиынтықты жоғалтуының мұндай өзгеруі бір қысым градиентіне әртүрлі екі өнімділікке сәйкес келетіндігін білдіреді.

№№ 6. 1 -6. 4 суреттерін талдау бойынша көтергіш диаметрін, ұңғыма өнімділігі қисық учаскесіне минимум нүктесінен аздап оңға сәйкес келген жағдайда оңтайлы деп санауға болады.

Есептеулерге сәйкес фонтан көтергіштерінің оңтайлы диаметрлері № 6. 1. 2. кестесінде берілген.

01. 01. 2002 ж. бойынша Рзаб. > Рнас. кен орыны бойынша.

Ұңғымаларды шапшыту мүмкін болатын ең төменгі забой қысымын анықтау үшін А. З. Истомин әдістемесі қолданылды. Есептеу нәтижелері № 6. 1. 2. кестесінде берілген.

Кен орнының терең ұңғымалары үішн фонтан құбырларының колоннасының құрылмасын таңдауда беріктікке әсер ететін келесі факторлар ескерілді:

• құбырлардың өз салмағынан күші;
• құбырлардың бұрандаларының және муфталық қосылыс күйі;
• еңісті бағытталған және қисық ұңғымаларда түсіру-көтеру операциялары барысында жағалату мұнарасына құбырлар мен муфтаның үйкеліс күші;
• коррозиялық орта (жебірлік сулардың, газдардың және т. б. әсері) ;
• құбырлардың қабырғаларының мұнараға үйкелісінен және құммен және газбен желінуден тозуы;
• құм тығындарымен және металл сальниктерімен ұстаудан созылатын жүктеменің өсуі.

Сорғы-компрессорлық құбырлардың беріктігінің аталған факторларының ішінде өздерінің жеке салмағынан созу күші неғұрлым кері әсер етеді.

Кен орындарының ұңғымаларында құбырларды түсірудің қауіпсіз тереңдігін анықтау кезіндегі есептеулер үшін өздерінің салмағынан сорғы-компрессорлық құбырдың мұнараға жүктемесіне ғана көңіл аударылды. Барлық қалған факторлар беріктік қорының коэффицциентімен есептеледі.

Берілген формулалар бойынша қауіпсіздіктің 1, 5 коэффициентінде бұрандамалы қосылыс үшін жүктемеге қатысты берілген формула бойынша есептелген орғы-компрессорлық құбырларды түсірудің рұқсат етілген тереңдігі төмендегі № 6. 1. 1. кестесінде көрсетілген.

Сорғы-компрессорлық құбырлардың бір мөлшерлі мұнараларының шектік тереңдіктері

№ 6. 1. 1. кесте

Ескерту: алымында - тең емес құбырлар үшін,

Бөлімінде - тең құбырлар үшін.

АНИ стандарттары бойынша дайындалған импорттық сорғы-компрессор құбырларын қолдану мүмкін. Осы ұңғымаларға арналған сорғы-компрессорлық құбырлар мұнараларын алдын ала есептеулермен таңдайды.

№ 6. 1. 2. кесте

Орташа қат қысымы өнімді горизонттар бойынша 545 атм құрайтынына, забой қысымы 345-460 атм шегінде болатындығына байланысты, сондай-ақ өнімнің физика-химиялық қасиетін ескере отырып және ұңғымалар бойынша максималды жұмыс қысымы қат қысымын өлшеуде фонтанды арматурамен құрылуы тиіс.

Фонтанды арматураны құрылмалық және беріктік белгілері бойынша ажыратады:

• жұмыс немесе сынақ қысымына (70-105 МПа) ;
• “елка” оқпанының өту қимасының мөлшерлерімен (50-150мм) ;
• фонданды елка құрылмасына (крестік және үш тармақты типтері) ;
• ұңғымаға түсірілетін құбырлар қатарының санымен (бір-және екі қатарлы) ;
• ілмектік құрылғылар түрімен (тиек немесе крандар) ;
• көмірсутектің қос тотығы ортасында орнықтылығы (коррозиялық-берік және қарапайым орындау) .

ГОСТ 13846-74 сәйкес фонтанды арматураларды шығарады:

• 7, 14, 21 және 35 МПа жұмыс қысымдарына үш трамқаты түрде;
• 14, 21, 35, 70 және 105 МПа жұмыс қысымына крест түрінде.

Өнімді қаттың гидродинамикалық жағдайын және өнімнің физика-химиялық қасиетін ескере отырып кен орындарының ұңғымалары үшін 70 МПа жұмыс қысымына, “елка” өту оқпанының қимасының 60 мм мөлшерімен, коррозиялық-берік, екіқатарлы орындауда крест түріндегі фонтанды арматураны орнату керек.

Лақтыбай кен орны бойынша механикалық алуды енгізу күніне суландыру жобасында минималды забой қысым мен сорғы түрі № 6. 1. 3. кестеде берілген.

№ 6. 1. 3. кесте

НСВ 1

НСВ 1 ұңғымалық штангалық салынбалы сорғылары 2500 м дейін тереңдікаспамен қиындықсыз жағдайларда мұнай ұңғымаларында пайдалануға арналған. Сорғы екі сору және екі айдамалау клапандарымен жабдықталған. Клапандардың түйіндерінде үлкейтілген өту қимасы болуы мүмкін.

НСВ 1 сипаттамасы

Сорғының шартты мөлшері, мм 38

Плунжер жүрісінің максималды ұзындығы, мм 600

n=10 жүр. /мин, м ³ /тәул. максималды оңтайлы беру 98, 5

Түсірімнің максималды тереңдігі, м 3500

Сұйықтық тұтқырлығы мПа*с (көп емес) 25

Механикалық қоспалардың болуы, айн. % 0, 05 дейін

Ұңғымалық штангалық сорғының теориялық беруі - 97, 6 м ³ /тәул n=10 айд/мин, n _нап =1, плунжердің жүріс ұзындығы - 6000мм.

НСВ-1 ұңғыма сорғыларын үлкен тереңдіктерге (1200 м астам) диам 68-73 мм, болаттың “L” маркасының центраторларымен беріктік тобымен түсіруде ұсынылатын НКТ құрастыруы.

20 НМ легірленген маркасынан жасалған қарнақтың ұсынылатын тереңдігі мен диаметрі қалыпты, J=90МПа.

Ø25 мм - 20% жалпы тереңтіктен

Ø22 мм - 23% жалпы тереңтіктен

Ø19 мм - 57% жалпы тереңтіктен

Сорғы жұмысына газдың әсерін азайту мақсатында газ якорьларын қолдану ұсынылады, мысалы Shlumberger фирмасының “табақша тәріздес якорьлары”, сорғылардың ерітілген газ режімінде жұмыс істеу есебімен.

Лақтыбай кен орнының ұңғымалары бойынша СКД12-3-5600 тербелу-станоктары штангалардың іліну нүктесіне максималды жүктеме бойынша, редуктордың қисықшипті валында максималды айналу сәтіне және жоспарланған режімнің көрсеткіштеріне сәйкес сорып шығарудың неғұрлым жоғары жылдамдығы бойынша таңдалып алынған.

СКД12-3-5600 техникалық сипаттамасы

1. номиналды жүктемесі (сағалық штокта), кН-120
2. сағалық шток жүрісінің номиналды ұзындығы, м-3, 0
3. номиналды айналу сәті (редуктордың шығыс валында), кН*м -56
4. минутына балансир жүрісінің саны 5-12
5. түсіру тереңдігі (м) / беру (м3/тәул. ) жүрістің 3м ұзындығында, сорғының 38 м диаметрінде - 2691/32, 5
6. редуктор - Ц2НШ-560

Ұңғыма саағсын өндірудің механикаландырылған тәсілмен жабдықтауда Лақтыбай кен орнында шапшудың болуы мүмкіндігінде, сондай-ақ технологиялық операцияларды, ұңғымаларды жөндеу және зерттеу жұмыстарын жүргізу үшін сағаны қымтау мүмкіндігін қарастыру керек.

Ұңғымалар үшін неғұрлым қолайлылары ОУ-140-146/168-656ХЛ сағалық жабдық, 14 МПа жұмыс қысымымен, құбырлық және құбыр сырты кеңістікті кері клапан арқылы ораумен (коллектордағы қысымнан 10 % жоғары жұмыс қысымымен), құбыр сырты кеңістігінде артық қысымды өшіру үшін.

2. Ұңғымаларды пайдалану барысында туындайтын қиындықтардың алдын алу мен күресу бойынша шаралар

Кен орнының өнімді деңгейжиегінің геология-физикалық жағдайы, ұңғыма өнімінің құрамы мен қасиеті ұңғымаларды пайдалануды қиындататын келесі факторларға негіз болады:

• сағалық арматураның қымтауының бұзылуы нәтижесінде ашық реттелмеген шапшу;
• НКТ ішкі қабырғаларында және лақтыру сызықтарында асфальтшайырлы және парафинді шөгінділердің түзілуі;
• ұңғымалардың уақытысынан бұрын тоқтап қалуына әкеліп соғуы мүмкін шапшу барысындағы лүпілдер;
• ұңғыма забойында және НКТ ішінде тұз шөгінділері;
• забойдағы құм тығындарының түзілуі.

Ұңғымалардағы аномальды жоғары қат қысымына байланысты перфорацияның үстінен 50-100 метр аралығы шегінде пакер орнату керек, сондай-ақ ұңғыма оқпанының қымталған жабынын қамтамасыз ету үшін сағаның қымтамасының бұзылуы жағдайында және басқа қиындықтарда КУСА-Э түріндегі жабдықтар кешенін қолдану ұсынылады, оның негізгі элементтері пакер, НКТ ішіне 200 м дейін тереңдікте орнатылатын ұңғымалық кесуші-клапан және жер бетіндегі басқару станциясы.

Сынақ пайдалану процессінде кен орны мұнайының қасиеті мен құрамын физика-химиялық талдау мұнайдың аз күкіртті, парафинді, хош иісті көмірсутегінің аздаған құрамымен метан-нафтенді екенін көрсетті.

Күкірт құрамы көп шамада ауытқиды - 0, 08 ден 0, 64 % дейін. Жалпы мұнай үшін 0, 29 орташа шамасында күкірт концентрациясының 0, 46% дейінгі мөлшері сипатты.

Мұнайдағы қатты парафиндер 0, 2-5 % мөлшерінде анықталған, мұнайдағы қатты парафиннің орташа концентрациясы 2, 34 % құрайды. Парафиннің өнеркәсіптік құрамы ІІ деңгейжиек мұнайында анықталған: І блок шегінде - 4, 38 %, ал ІІ блок үшін - 3 %.

Шайыр мен асфальтендер құрамы бойынша мұнай аз шайырлы. Бұл құрамдардың жиынтықты құрамы сынамалардың көпшілігінде 6 % жетеді.

Лақтыбай кен орнын пайдалану басында мұнай кәсібі жабдықтарында, өндіру жүйесінде, жинауда, тасымалдауда және ұңғыманың забой аймағында асфальтшайырлы және парафинді шөгінділермен (АШПШ) байланысты қиындықтар туындады

Парафин шөгінділерінің алдын алу үшін және ұңғыманың қалыпты жұмыс жағдайын қамтамасыз ету үшін әртүрлі әдістер қолданылады:

• механикалық;
• жылу;
• ішкі жабыны эмальдан немесе эпоксидті шайырдан тұратын құбырларды қолдану;
• әртүрлі парафин шөгінділерін еріткіштерді қолдану.

Ұңғыма өнімінің өнімді деңгейжиектің геология-физикалық шарттары, құрамы мен қасиеттері және оларға сәйкес келетін құрылма (паркерлерді орнату) АШПШ-мен күрестің дәстүрлі әдістерін қолдануға мүмкіндік бермейді. Бұл жағдайлар қазіргі заманғы әдістерді қолдануды талап етеді.

Тұрақты магнитті өрістердің сорғы-компрессорлы құбырларда (СКҚ) және олар тасымалданатын құбырларда мұнайға әсер етуі, мұнда:

• СКҚ және құбырлардың қабырғаларында асфальтты-шайырлы-парафинді шөгінділер (АШПШ) азаяды;
• Жөндеу аралық кезеңі ұзарады;
• Құбырлардың коррозия жылдамдығы азаяды.

Мұндай жоғары қуатты магниттерді пайдалану өздері орнатылатын көтергіштер мен құбырлардың диаметріне тең өту диаметрімен индукторларды құруға мүмкіндік тудырады, бұл энергия шығынынсыз өңдеудің пайдалы әсерін жоғарылатады.

Ұңғыма жабдықтары:

№ 6. 2. 1. кесте

Ұсынылатын нұсқа бойынша ұңғымаларды пайдалану барысында шөгінділердің алдын алу шаралары

№ 6. 2. 2. кесте

3. Ұңғыма өнімін кәсіптік дайындау және жинау жүйесіне қойылатын талаптар мен ұсыныстар

Кен орнын жасау шарттарын, мұнай мен газды өндірудің болжанатын динамикасын, пайдалану тәсілі мен өндіруші ұңғымалардың сағалық қысымын, мұнай мен газдың құрамы мен қасиетін және қоршаған ортаны қорғауды есепке ала отырып келесі талаптар қабылданады:

• мұнай мен газды жинау мен тасымалдауды қымтау;
• қолданыстағы стандарттарға сәйкес өнімнің талап етілетін тауар сапасын қамтамасыз ету;
• мұнай мен газ ағынымен үстіңге бетке шығатын артық энергияны тиімді пайдалану, жоғары қысымдар, температуралар түрінде;
• мұнай мен газды жинау мен дайындау процесстерін біріктіру;
• жаңа техника мен блокты құрылманы пайдаланумен технологиялық нысандарды тиімді ірілендіру және орталықтандыру;
• шығындар мен пайдалану шығындарын макисмалды қысқарту;
• негізгі технологиялық процесстерді автоматтандыру және теле механикасы;
• Табиғат пен жер қойнауын қорғау, қоршаған ортаның ластануын болдырмау,
• Мұнай мен газды кәсіптік жинау мен тасымалдаудың барлық тізбектерін оңтайландыру.

Учаскедегі ұңғыма сағасынан автоматтандырылған топтастырылған өлшеу құрылғылырына (АТӨҚ) дейін ұңғыма өніміні кәсіпішілік жинауды бір құбырлы қымталған арынды жүйе бойынша жүзеге асыру қажет.

Б-40-14-500 типіндегі «Спутник» автоматтандырылған топтық өлшеу құрылғысында (АТӨҚ), 400 м ³ /тәул. өткізу қабілетімен, 5-400 м ³ /тәул. сұйықтық бойынша өлшеу шегімен және 4 МПа дейін жұмыс қысымымен ұңғымалардың сұйықтық және газ өнімділігін өлшеу мен кәсіптік мұнай жинау жүйесіне сору жүзеге асырылады.

Автоматтандырылған топтастырылған өлшеу құрылғысымен (АТӨҚ) сұйықтық мұнайды дайындау учаскесіне (МДУ) беріледі.

Мұнайды дайындаудың қолданыстағы құрылғысын қолдануда өндірудің күтіліп отырған көлемінде және талаптарға сәйкес дайындауда жаңаландыру қажет.

Дайындалатын мұнай мен өнімнің суландырылу көлемін үлкейту есебімен қосымша орнату қажет:

• ПТБ 10/64 типіндегі эмульсияны қыздыру пешін - 2 дана (1 - резервтік)
• ОГ-200 терең сусыздандыру тұндырғышы
• РВС 1000

Кен орындарында мұнайды кәсіптік дайындау үшін фазааралық динамикалық өзара әсер ету әдісімен (ФДӘ) технологиялық қондырғы ұсынылады.

Өндіріс технологиясы экологиялық, экономикалық және әлеуметтік мақсаттылықты білдіретін берілген технологиялық процессті қолданудан кешенді әсерді қамтамасыз ететін ұсынылып отырған техникалық шешімдердің прогрессивтік және қазіргі заманғы деңгейін қамтамасыз ету қарастырады.

Мұнайды фазааралық динамикалық өзара әсер ету әдісімен (ФДӘ) кәсіптік дайындаудың технологиясы, дәстүрлі термохимиялық технологиясының барлық артықшылықтарына ие бола отырып, фаза түзуші компоненттердің динамикалық өзара әсері жағдайныда өтетін сумұнай эмульсиясын оны өңдеудің тиісті жағдайында белсенді гидродинамикалық режімдерде өңдеуден шығатын қосымша құбылыстар мен процесстердің кешенін пайдаланады. Бұл өңделетін сумұнай жүйесіндегі салмақалмастыру процестерінің елеулі өту интенсификациясының мүмкіндігін және мұнайды дайындау процессінің жалпы тиімділігін арттыруды қамтамасыз етеді.

Мұнайды дайындаудың қолданыстағы дәстүрлі технологиясы термохимиялық әдістерді қолдануға негізделген. Бұл әдістердің негізгі кемшіліктері:

• процесстің жоғары инерциялылығы;
• процесстің жоғары энергия сыйымдылығы;
• сақтау-тұндырғыштарды қолданумен қондырғының жоғары металл сыйымдылығы;
• жер асты деңгейжиектеріне айдау үшін құрғату суларын қосымша дайындау қажеттігі.

Мұнайды кәсіптік дайындау қондырғыларын (МКДҚ) фазааралық динамикалық өазара әсер ету әдісімен (ФДӘ) қолдану шығындары елеулі азайтуға, пайдалану шығындарын қысқартуға мүмкіндік береді және жоғары сапалы тауар өнімін алумен және жер асты деңгейжиектеріне айдау үшін құрғату суларын қосымша дайындаудың болмауымен жоғары сулы және кондиционды емес мұнайды өңдеу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

ФДӘ әдісімен мұнайды дайындау процессінің айрықша ерекшелігі дәстүрлі термохимиялық технологиямен салыстырғанда эмульсияны өңдеудің талап етілетін уақытын азайту болып табылады.

ФДӘ әдісімен мұнай дайындау процессін технологиялық ресімдеу типтік жабдықтарды қолдануға мүмкіндік береді (арнайы жоба бойынша орындалатын контакторлардан басқа) .

ФДӘ технологиясы ұңғыма өнімінің алдын ала айыруды жалпы қабылданған сұлба бойынша және газды айырудың соңғы сатысының болуын қарастырады. МОК-ФДӘ пайдаланумен мұнайды дайындаудың технологиялық сұлбасы қолданыстағы өндірісті қайта құрылымдауда максималды қолдануды қарастырады, сондай-ақ қосымша функцияларды қамтамасыз ететін (аралық сақтау, есептеу, тасымалдау, қыздыру және т. б. ) басқа жабдықтармен аз шығынды кешендеудің жаңа нысандарының құрылысында да қарастырылады.

Технологиялық сұлбасы 6. 5 суретте берілген.

Мұнай кен орындарынан түсетін өнім топтық өлшеу қондырғысына түседі, онда мұнай, газ және судың өнімділігін өлшеу жүзеге асырылады. Бастапқы сумұнайлы эмульсияны газсыздандыру көпсатылы айыру сұлбасы бойынша жүзеге асырылады. Айырудың бірінші сатысында қысым ұсталып тұрады, газды оны пайдалану орнына дейін немесе магистральды газкомпрессорлы станцияға дейін компрессорсыз тасымалдауды жүзеге ас ыру мүмкіндігінен шыға отырып және 0, 50-0, 90МПА құрайды.

Мұнда қаттан айыру қысымына дейін қысымды азайту барысында газды жинау жүзеге асырылады.

ФДӘ технологиясының негізгі ерекшеліктері мен артықшылықтары:

• Сумұнайлы эмульсияларды олардың физика-химиялық сипаттамасында кең ауқымда өңдеу мүмкіндігін қамтамасыз ету;
• Мұнайды дайындау процессінің ұзақтығын қысқарту;
• Жылу энергиясы мен реагент-деэмульгатордардың шығынын азайту;
• Технологиялық сұлбаны қарапайымдату және оның металл сыйымдылығын азайту.

Мұнайды дайындау қондырғыларының салыстырмалы сипаттамасы

№ 6. 3. 1. кесте

ФДӘ технологиясы қажетіне қарай суды алдын ала ағызу сатысын болдырмауға мүмкіндік береді, себебі сұлбада орнатылатын салмақалмастыру контакторлары шикі мұнайдың кез келген сулануында жұмыс істей алады.

Мұнайды сусыздандыру сатысында суды тұндыруға арналған технологиялық аппаратура ретінде үлкен сыйымдылықты резервуарларын пайдалану қажеттілігі болмайды.

Контакт аппараттарының шығысында құрғату сулары оларды келесі айдау үшін қосымша тазартуды қажет етпейді.

Осы аталған жағдайларға қатысты ФДӘ технологиясы мұнайды кәсіптік дайындау сұлбасын жинақтауға материалдық шығындарды жалпы азайтуды және оның қызметі барысында пайдалану шығындарын қысқартуды қамтамасыз етеді.

Бастапқы мұнай бойынша қондырғы қуаты:

Қондырғының номиналды қуаты жылына жұмыс уақыты 800 сағатпен есептеледі. Тұрақты жұмыс шектері оның номиналды қуатында 40 тан 100 % дейін.

Өндірістік қуатты арттыру берілген өнімділіктің байланыс модульдерінің қажетті санын анықтау жолымен мүмкін болады.

Қайта өңделетін шикізат сапасы:

... жалғасы

Мұнайды дайындауды жоспарлау

Контур ішінен сулаңдыру түрлері

Теңізшевройл біріккен кәсіпорнының қәзіргі даму жағдайлары

Мұнай және газ кен орындарын игеру технологиясы және игеру кезеңдері

Табиғи газды өңдеуге дайындау

Адсорбция процесі

Көмір сутекті газдарды тазалаудың технологиялық параметрлерін автоматты бақылау

Мұнай және газ саласында қолданылатын қауіпсіздік техникасы

Типтік өндіру ұңғыларда қабатты гидравликалық жару

Фонтанды ұңғыманы компрессорлық әдіспен меңгеру

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс