Халықты және аумақтарды қорғауды ұйымдастыру
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Хабарлау және ақпараттандыру
2. Халықты қорғау тәсілдері
3. Қорғану ғимараттары және баспаналары
Қорытынды
Пайдалынылған әдебиеттер
Негізгі бөлім
1. Хабарлау және ақпараттандыру
2. Халықты қорғау тәсілдері
3. Қорғану ғимараттары және баспаналары
Қорытынды
Пайдалынылған әдебиеттер
Бейбіт уақытында барлық баспаналар шаруашылық мақсатқа пайдаланылады. Қала мен селолық жерлердің халқы радияцияға қарсы баспаналарда, туннелдерде, кен орындарында, жер асты гараждарында және басқа да паналау ғимараттарында жасырынады, сол үшін жоспарлы жиналу және есеп сондайақ халықты жасырыну ғимараттарына бөлу жүргізіледі.
Халықты қорғау әдістерінің ең негізгісі уақытша көшіру (эвакуация) шаралары болып табылады, оған: адамдардың өмірін сақтау мақсатында төтенше жағдайлар аймағынан және қазіргі заманғы қырып жою құралдары қолданылуы мүмкін аудандардан халықты көшіру; соғыс уақытында санатталған қалаларда жұмыс істеп жатқан, ұйымдардың жұмысшылары мен қызметкерлерін қауіпсіз аймаққа жайғастырып бөлу және орналастыру жатады.
Халықты, аймақты, шаруашылық объектілерін уақытылы және орталық, жергілікті өкілеттік және атқару органдарының, жергілікті басқару органдарының, ұйымдардың және Қазақстан Республикасы тұрғындарын қорғау бойынша іс – шаралар міндетті болып табылады. Іс – шаралар адамдардың қоныстану ерекшеліктерін, табиғи – климаттық және басқа жергілікті жағдайларды есепке ала отырып, жоспарланады және іске асырылады. Бұл шараларды өткізудің көлемі, құрамы және өткізу кезеңдері оларды дайындау және іске асыру бойынша экономикалық мүмкіндіктерін ескере отырып, сәйкес аумақтардағы табиғи және техногендік болжамдар негізінде анықталады. Ережеге сай, олар ТЖ болуы мүмкін немесе пайда болған аумақтардағы кәсіпорын, мекеме, ұйым, орган, жергілікті басқару органдарының күші және құралдарымен жүзеге асырылады.
Халықты қорғау әдістерінің ең негізгісі уақытша көшіру (эвакуация) шаралары болып табылады, оған: адамдардың өмірін сақтау мақсатында төтенше жағдайлар аймағынан және қазіргі заманғы қырып жою құралдары қолданылуы мүмкін аудандардан халықты көшіру; соғыс уақытында санатталған қалаларда жұмыс істеп жатқан, ұйымдардың жұмысшылары мен қызметкерлерін қауіпсіз аймаққа жайғастырып бөлу және орналастыру жатады.
Халықты, аймақты, шаруашылық объектілерін уақытылы және орталық, жергілікті өкілеттік және атқару органдарының, жергілікті басқару органдарының, ұйымдардың және Қазақстан Республикасы тұрғындарын қорғау бойынша іс – шаралар міндетті болып табылады. Іс – шаралар адамдардың қоныстану ерекшеліктерін, табиғи – климаттық және басқа жергілікті жағдайларды есепке ала отырып, жоспарланады және іске асырылады. Бұл шараларды өткізудің көлемі, құрамы және өткізу кезеңдері оларды дайындау және іске асыру бойынша экономикалық мүмкіндіктерін ескере отырып, сәйкес аумақтардағы табиғи және техногендік болжамдар негізінде анықталады. Ережеге сай, олар ТЖ болуы мүмкін немесе пайда болған аумақтардағы кәсіпорын, мекеме, ұйым, орган, жергілікті басқару органдарының күші және құралдарымен жүзеге асырылады.
1. Пособие в помощь слушателям Республиканского учебно – методического центра Гражданской защиты МЧС РК. – Алматы: 2009г. – 122с.
2. Безопасность жизнедеятельности и медицина катастроф, Фефилова Л.К. Москва, «Медицина» 2005г.
2. Безопасность жизнедеятельности и медицина катастроф, Фефилова Л.К. Москва, «Медицина» 2005г.
Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі
Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармацевтика Академиясы
Акушерия және гинекология курсымен АМСЖ кафедрасы
СӨЖ
Тақырыбы:Халықты және аумақтарды қорғауды ұйымдастыру
Орындаған:Жанкозин Н.Ж.
Тобы: 102 ФК А
Қабылдаған: Жақсылықкеліні Ұ. А.
Шымкент - 2015
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Хабарлау және ақпараттандыру
2. Халықты қорғау тәсілдері
3. Қорғану ғимараттары және баспаналары
Қорытынды
Пайдалынылған әдебиеттер
Кіріспе
Бейбіт уақытында барлық баспаналар шаруашылық мақсатқа пайдаланылады. Қала мен селолық жерлердің халқы радияцияға қарсы баспаналарда, туннелдерде, кен орындарында, жер асты гараждарында және басқа да паналау ғимараттарында жасырынады, сол үшін жоспарлы жиналу және есеп сондайақ халықты жасырыну ғимараттарына бөлу жүргізіледі.
Халықты қорғау әдістерінің ең негізгісі уақытша көшіру (эвакуация) шаралары болып табылады, оған: адамдардың өмірін сақтау мақсатында төтенше жағдайлар аймағынан және қазіргі заманғы қырып жою құралдары қолданылуы мүмкін аудандардан халықты көшіру; соғыс уақытында санатталған қалаларда жұмыс істеп жатқан, ұйымдардың жұмысшылары мен қызметкерлерін қауіпсіз аймаққа жайғастырып бөлу және орналастыру жатады.
Халықты, аймақты, шаруашылық объектілерін уақытылы және орталық, жергілікті өкілеттік және атқару органдарының, жергілікті басқару органдарының, ұйымдардың және Қазақстан Республикасы тұрғындарын қорғау бойынша іс - шаралар міндетті болып табылады. Іс - шаралар адамдардың қоныстану ерекшеліктерін, табиғи - климаттық және басқа жергілікті жағдайларды есепке ала отырып, жоспарланады және іске асырылады. Бұл шараларды өткізудің көлемі, құрамы және өткізу кезеңдері оларды дайындау және іске асыру бойынша экономикалық мүмкіндіктерін ескере отырып, сәйкес аумақтардағы табиғи және техногендік болжамдар негізінде анықталады. Ережеге сай, олар ТЖ болуы мүмкін немесе пайда болған аумақтардағы кәсіпорын, мекеме, ұйым, орган, жергілікті басқару органдарының күші және құралдарымен жүзеге асырылады.
Хабарлау және ақпараттандыру
Табиғи және техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде халықты қорғаудың маңызды мәселелерінің бірі пайда болған немесе кез келген пайда болуы мүмкін қауіп туралы адамдардыуақытылы хабардар ету және ақпараттандыру болып табылады. Хабарлау дегеніміз - аз уақыт ішінде басқару органдарына, лауазымды тұлғаларға және бірыңғай мемлекеттік жүйе күштеріне ТЖ алдын алу және жою түсінігі, сонымен қатар осы аумақтағы тұрғындарға жергілікті әкімшіліктер мен билік атқару органдарының пайда болуы мүмкін қауіптілік пен осы кездегі жүріп - тұру тәртібіне қатысты алдын ала бекітілген дабылдарды, өкімдерді және ақпараттарды жеткізумен ұғындырылады. Хабарлаудың ұйымдастырылуы мен тәжіриде жүзеге асырылуына сәйкес деңгейдегі билік атқарушы органдарының басшылары жауапты болады.
Халыққа хабар беру ең алдымен, бірінші кезекте, кез келген ТЖ кезінде электр сиреналарын қосуды қарастырады және үзілмелі дыбысты Баршаңыздың назарыңызға! деген бірыңғай қауіптілік сигналын береді. Бұл сигналды естіген соң міндетті түрде репродукторды (радиоқабылдағыш, теледидар) қосып және қауіптіліктің масштабы мен сипаты туралы ақпартты, сонымен қатар осы кезде жүріп - тұру жөніндегі нұсқаулықтарды тыңдау қажет.
АҚ хабарлау жүйесін қолдануға шешімді сәйкесінше басшы қабылдайды.
Халықты қорғау тәсілдері
Халықты осы заманғы зақымдау құралдарынан және төтенше жағдайлар кезінде қорғауды ұйымдастыру мен іске асыруда халықты осы заманғы зақьшдау құралдарынан және тетенше жағдайларда құрбандыққа ұшырауын болдырмауға немесе азайтуға бағытталған қорғаныс шараларын іске асыру әдістерінің ролі ерекше.
Халықты қорғаудың негізгі әдістері мыналар:
- қорғаныс ғимараттарына жасыру;
- халықты таратып қоныстандыру және көшіру;
- жеке және медициналық қорғаныс құралдарын қолдану;
- дер кезінде хабарлауды ұйымдастыру;
- азық-түлікті, суды, мал мен өсімдікті радиоактивтік, улағыш, қатты әсер ететін улы заттармен және бактериалдық құралдармен зақымданудан қорғау;
- радиациялық, химиялық, бактериологияяық барлау мен дозиметрлік және лабораториялық бақылауды ұйымдастыру;
- өрттен қорғау, санитарлық-гигиеналық, эпидемияға қарсы және сақтандыру шараларын жүргізу;
- зақымдау аймақтарындағы ұйымдарда жұмыс пен халықтын өзін-өзі ұстау режимдерін сақтау;
- адамдарды, техниканы киім мен аяқ-киімді, санитарлық тазалауды және аумақ пен ғимаратты залалсыздаңдыруды жүргізу.
Қорғаныс ғимараттарына жасыру -- халықты осы заманғы зақымдау құралдарынан, әсіресе жау шабуылылы қауіпі жағдайында қорғаудың негізгі және ең сенімді әдісі.
Бұл әдіс ахуаддың ықтимал сипаты мен халықтың әртүрлі санаттарын қорғау талатарына жауап беретін қорғаныс ғимараттары жүйесін қолдануды қарастырады.
Адамдарды радиациядан қорғайтын панаханада жасыру тек жеке және медициналык қорғаныс құралдарын қолдануды қамтамасыз еткенде ғана сенімді бола алады.
Таратып қоныстандыру және АҚ топтарына жататын қалалардың халқын, яғни жау шабуылы құралдары әсерінің қауіпі нақты төнген халықтың бөлігін қорғау үшін жүргізіледі. Бұл әдісте ықтимал зақымдану ошақтарынан адамдарды уақытында алып кету жөне оларға жеке қорғаныс құралдарын кигізіп радиациядан қорғайтын панаханада жасыру жолымен қауіпсіз аймақтарға орналастыруды қарастырады.
Көшіру шаралары халықты төтенше жағдайлар, осы заманғы зақымдау құралдарынын қолданылуы салдарынан қорғаудың негізгі әдісі болып табылады.
Таратып қоныстандыру мен көшіру туралы шешімді ҚР үкіметі қабылдайды және орталық, жергілікті атқарушы органдар, ұйымдар іске асырады.
Бейбіт және соғыс уақытында төтенше жағдайлар осы заманғы зақымдау құралдарының қолданылу қауіпі кезінде халықтың бір бөлігін дер кезінде көшіру (ішінара көшіру) жүргізілуі мүмкін. Болжанбайтын жағдайларда адамдардың өмірі мен денсаулығына нақты қауіп төнген кезде шұғыл көшіру жүргізілуі мүмкін. Халықты ішінара көшіру туралы шешімді жергілікті атқарушы органдар қабыддайды. Көшіру шараларын жоспарлау мен өткізу Қазақстан Республикасының төтенше жағдайлар жөніндегі орталық атқарушы органы бекіткен "Көшіру шараларын ұйымдастыру мен еткізу жөніндегі нұсқаулыққа" сәйкес жүргізіледі.
Жеке және медициналык, қорғаныс құралдарын қолдану осы заманғы зақымдау құралдарының зақымдағыш факторларының ықпалын әлсірете алады. Жеке қорғаныс құралдары радиоактивтік, улағыш, қатты әсер ететін улы заттармен және бактериалдық құралдармен зақымданудан қорғауға арналған. Медициналық қорғаныс құралдары қазіргі қарудың зақымдағыш факторларының ықпалын ескертуге немесе әлсіретуге арналган. Оларға радиациядан қорғайтын препараттар, антидодтар және АИ -- 2 жеке дәрі-дәрмек қобдишасындағы өзге бактериядан қорғау құралдары мен жеке химиядан қорғау пакеті жатады.
Халықты қорғау республика Азаматтық қорғанысының басты міндеттері болып табылады, өйткені адамдар -- ең жоғары құндылық және олардың қауілсіздігін қамсыздандыру -- бейбіт және соғыс уақытындағы төтенше жағдайларды ескерту мен іс-әрекетгер бойынша Қазақстан Республикасы Мемлекеттік жүйесі барлық шараларының басты мақсаты.
Халықты ядролық, химиялық және бактериологиялық қарулардан, сондай-ақ ядролық жарылыс кезiнде мүмкiн болатын қайта зақымдайтын факторлардан және зақымдаушы қарулардан қорғау үшiн арнайы салынған инженерлiк ғимараттарды паналау ғимараттары деп аталады. Қорғау қасиеттерiне қарай олар паналау ғимараттарына және радиациядан қорғайтын паналау орындарына бөлiнедi. Бұлардан басқа, тұрғындарды қорғау үшiн қарапайым паналау орындары да пайдаланылуы мүмкiн.
Қорғану ғимараттары және баспаналары
Халықты қорғау ғимараттарына жасыру бұл жаудың жаппай зақымдаушы қаруларынан және басқа да шабуыл жасау құралдарынан қорғаудың ең тиiмдi тәсiлi. Мұндай паналау орындары бейбiт кезде салынып, дайын тұруға тиiс. Ал мұндай ғимараттар дер кезiнде жеткiлiктi мөлшерде салынбаған жағдайда жаудың тiкелей шабуыл жасау қаупi туған күнде тез тұрғызылатын паналау ғимараттары салынады. Сондай-ақ қазылып жасалынған ғимараттар радиациядан қорғайтын паналау орындарына пайдаланылады. Сонымен қатар, қарапайым паналау орындарын жасауға барлық тұрғындар жұмылдырады.
Паналау ғимараттары - адамдар ядролық қарудың барлық зақымдаушы факторларынан - соққы толқынынан, жарық сәулесiмен, өткiш радиациядан (нейтрон толқынын қоса) және радиоактивтiк сәуле шарпуынан ең сенiмдi қорғайтын паналау орны болып табылады. Паналау ғимараттары, сондай-ақ улы заттар мен бактериологиялық құралдардан, өрт зоналарындағы жоғары температурадан, жарылыс кезiнде қираған үйлердiң басып қалуынан, өндiрiсте қолданылатын улы заттардан уланудан қорғайды.
Паналау ғимараттарының берiктiгi, онда сүзгi желдеткiш қондырғылардың болуы ортаны радиоактивтi, улағыш заттармен бактериологиялық құралдар зақымдаған жағдайды немесе жаппай өрт шыққан кезде адамдарды бiрнеше тәулiк бойы қорғап, қалыпты өмiр сүруiн қамтамасыз ете алады.
Паналау ғимараттары жапсарласа салынған және тұрғызылған ғимараттар болып бөлiнедi. Жапсарласа салынған паналау ғимараттарына өндiрiстiк, қоғамдық және тұрғын үйлердiң подвалы немесе жартылай подвалы пайдаланылады. Ал жеке ғимараттарға түрлi жер асты өткелдерiн, галереяларын, шахталар мен тау-кен орындарын да жабдықтап пайдалануға болады. Паналау ғимараттары мүмкiндiгiнше жасырынуға тиiстi халықтың көпшiлiгi тұратын жерге жақын орналасауы керек.
Паналау ғимараттарын жабдықтармен жабдықтауға өнеркәсiптiк әдiспен шығарылған, қолда бар материалдардан жасалынған қарапайым сүзгi желдеткiш пайдаланылуы мүмкiн.
Паналау ғимараттары бейбiт кезде шаруашылық, мәдени-тұрмыстық қажеттерге пайдаланылады. Мұндай екi жақты пайдалану оларды жобалау кезiнде-ақ көзделенуi қажет. Бейбiт кезде паналау ғимараттарын өндiрiстiк және шаруашылық-тұрмыстық қажеттерге пайдалану олардың қорғаныстық қасиеттерiне нұқсан келтiрмеуге тиiс. Паналау ғимараттарын соғыс уақытының жағдайына, яғни оны тiкелей арналған мақсатына пайдалануға көшiру мүмкiндiгiнше қысқа мерзiмде iске асырылуы керек. Паналау ғимараттарына жасырынушылар үшiн қажеттi санитарлық-гигиеналық жағдайлар қамтамасыз етiлуi қажет. Бұл жағдайлардың негiзгi қажеттерiне көмiр қышқыл газының мөлшерi, температура, ауаның ылғалдылығы жатады. Бөлменiң ауасындағы көмiр қышқыл газының мөлшерi 3 проценттен, ылғалдылығы 90 проценттен және температурасы +31 градустан аспауға тиiс.
Паналау ғимараттары әдетте жасырынатын адамды орналасуға арналған негiзгi және қосалқы бөлмелерден (сүзгi-желдеткiш камерадан, санитарлық тораптардан, тамбур шлюздерден, қорғануға кiретiн және шығатын есiктерден су құйылған кеспектер, аспаптар, қалдықтар салынатын ыдыстар тұратын бөлмелерден тұрады. Сыйымдылығы үлкен паналау ғимараттарында қорғалатын дизель қондырғылары артезиан скважиналарына, азық-түлiк сақтауға және медициналық көмек көрсетуге арнаулы бөлмелер бөлiнедi.
Паналау ғимараттарының, әдетте қарама-қарсы жақтарға орналасқан кем дегенде екi кiретiн есiгi болады. Жапсарлас салынған паналау ғимараттарында бұларда басқа авариялық шығу есiгi болуға тиiс. Ғимараттардың сыйымдылығы әр адамға шаққанда iшкi көлемi кемiнде 1,5 текше метрден, ал еденiнен есептегенде 0,5 шаршы метрден келетiндей болуы керек. Жасырынатын адамдар орналасуға тиiстi бөлмелер екi немесе үш қатарлы нарлармен, отыратын орындықтармен және жатуға арналған сөрелермен жабдықталады, ал отыратын орындар 0,45* 0,45 метр, жататын сөрелер 0,55* 1,8 метр көлемде жасалады. Егер паналау ғимараттарының iшiне таза ауа кiрмей қалса, адамдардың тыныс алуынан ауа тез арада қапырықтанып, тарыла бастайды. Сондықтан сырттан келген ауаны радиоактивтi және улы заттардан тазартатын сүзгi-желдеткiш агрегат орнатылады. Сүзгi-желдеткiш жүйесi таза желдету және сүзгi-желдету режимiнде жұмыс iстей алады. Таза желдету режимi кезiнде сыртқы ауа радиоактивтiк тозаңнан, улағыш заттар мен бактериялық құралдардан тазартылады. Ауаның құрамында көмiр қышқыл газы көмiрдегi татығы көп болған жағдайда (жаппай өрт шыққан аудандарда) iшкi ауа толық тазартылады.
Паналау ғимараттарының шығатын есiгi, әдетте негiзгi бөлмелерден бөлек, өзара ауа өткiзбейтiн тығыз жабылатын есiктермен жабдықталған шлюздi камералар (тамбур) түрiнде жасалады. Кiрер ауыздың сыртына қорғағышты-ауа өткiзбейтiн берiк есiк орнатылады. Паналау ғимараттарында мұнан басқа, негiзгi шығатын есiктi үйңндң басып, қалған жағдайда паналаушыларды шығаруға арналған авариялық шығу жолы қорғағышты - тығыз жабылған қақпақтармен, есiктермен немесе соққы толқынынан қорғайтын басқа да құрылғылармен жабылады.
Паналау ғимараттарының тығыз бекiтiлуiн, есiктерiн, қақпақтарын жауып, сүзгi-желдеткiш агрегатын қосқаннан кейiнгi бөлме ауасының қысымынан бiлуге болады, ал атмосфера қысымынан бiршама жоғары болуға тиiс. Қысым мөлшерi су бағанасының шамамен 5 млн метрiндей болады.
Паналау ғимараттарында жасырынушылардың ұзақ уақыт болуына қажеттi қалыпты жағдай жасау үшiн оны сумен, электр жарығымен, канализация жүйелерiмен жабдықтайды. Сонымен бiрге паналау ғимараттарында радиохабарын беретiн репродуктор нүктесi, телефон және өртке қарсы қолданылатын жабдықтар орнатылады.
Паналау ғимараттарында оның сипаттамасы мен оны күтiп-ұстаудың тәртiбi көрсетiлген құжаттар; паналау ғимаратының паспорты мен жобасы; сыртқы және ... жалғасы
Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармацевтика Академиясы
Акушерия және гинекология курсымен АМСЖ кафедрасы
СӨЖ
Тақырыбы:Халықты және аумақтарды қорғауды ұйымдастыру
Орындаған:Жанкозин Н.Ж.
Тобы: 102 ФК А
Қабылдаған: Жақсылықкеліні Ұ. А.
Шымкент - 2015
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Хабарлау және ақпараттандыру
2. Халықты қорғау тәсілдері
3. Қорғану ғимараттары және баспаналары
Қорытынды
Пайдалынылған әдебиеттер
Кіріспе
Бейбіт уақытында барлық баспаналар шаруашылық мақсатқа пайдаланылады. Қала мен селолық жерлердің халқы радияцияға қарсы баспаналарда, туннелдерде, кен орындарында, жер асты гараждарында және басқа да паналау ғимараттарында жасырынады, сол үшін жоспарлы жиналу және есеп сондайақ халықты жасырыну ғимараттарына бөлу жүргізіледі.
Халықты қорғау әдістерінің ең негізгісі уақытша көшіру (эвакуация) шаралары болып табылады, оған: адамдардың өмірін сақтау мақсатында төтенше жағдайлар аймағынан және қазіргі заманғы қырып жою құралдары қолданылуы мүмкін аудандардан халықты көшіру; соғыс уақытында санатталған қалаларда жұмыс істеп жатқан, ұйымдардың жұмысшылары мен қызметкерлерін қауіпсіз аймаққа жайғастырып бөлу және орналастыру жатады.
Халықты, аймақты, шаруашылық объектілерін уақытылы және орталық, жергілікті өкілеттік және атқару органдарының, жергілікті басқару органдарының, ұйымдардың және Қазақстан Республикасы тұрғындарын қорғау бойынша іс - шаралар міндетті болып табылады. Іс - шаралар адамдардың қоныстану ерекшеліктерін, табиғи - климаттық және басқа жергілікті жағдайларды есепке ала отырып, жоспарланады және іске асырылады. Бұл шараларды өткізудің көлемі, құрамы және өткізу кезеңдері оларды дайындау және іске асыру бойынша экономикалық мүмкіндіктерін ескере отырып, сәйкес аумақтардағы табиғи және техногендік болжамдар негізінде анықталады. Ережеге сай, олар ТЖ болуы мүмкін немесе пайда болған аумақтардағы кәсіпорын, мекеме, ұйым, орган, жергілікті басқару органдарының күші және құралдарымен жүзеге асырылады.
Хабарлау және ақпараттандыру
Табиғи және техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде халықты қорғаудың маңызды мәселелерінің бірі пайда болған немесе кез келген пайда болуы мүмкін қауіп туралы адамдардыуақытылы хабардар ету және ақпараттандыру болып табылады. Хабарлау дегеніміз - аз уақыт ішінде басқару органдарына, лауазымды тұлғаларға және бірыңғай мемлекеттік жүйе күштеріне ТЖ алдын алу және жою түсінігі, сонымен қатар осы аумақтағы тұрғындарға жергілікті әкімшіліктер мен билік атқару органдарының пайда болуы мүмкін қауіптілік пен осы кездегі жүріп - тұру тәртібіне қатысты алдын ала бекітілген дабылдарды, өкімдерді және ақпараттарды жеткізумен ұғындырылады. Хабарлаудың ұйымдастырылуы мен тәжіриде жүзеге асырылуына сәйкес деңгейдегі билік атқарушы органдарының басшылары жауапты болады.
Халыққа хабар беру ең алдымен, бірінші кезекте, кез келген ТЖ кезінде электр сиреналарын қосуды қарастырады және үзілмелі дыбысты Баршаңыздың назарыңызға! деген бірыңғай қауіптілік сигналын береді. Бұл сигналды естіген соң міндетті түрде репродукторды (радиоқабылдағыш, теледидар) қосып және қауіптіліктің масштабы мен сипаты туралы ақпартты, сонымен қатар осы кезде жүріп - тұру жөніндегі нұсқаулықтарды тыңдау қажет.
АҚ хабарлау жүйесін қолдануға шешімді сәйкесінше басшы қабылдайды.
Халықты қорғау тәсілдері
Халықты осы заманғы зақымдау құралдарынан және төтенше жағдайлар кезінде қорғауды ұйымдастыру мен іске асыруда халықты осы заманғы зақьшдау құралдарынан және тетенше жағдайларда құрбандыққа ұшырауын болдырмауға немесе азайтуға бағытталған қорғаныс шараларын іске асыру әдістерінің ролі ерекше.
Халықты қорғаудың негізгі әдістері мыналар:
- қорғаныс ғимараттарына жасыру;
- халықты таратып қоныстандыру және көшіру;
- жеке және медициналық қорғаныс құралдарын қолдану;
- дер кезінде хабарлауды ұйымдастыру;
- азық-түлікті, суды, мал мен өсімдікті радиоактивтік, улағыш, қатты әсер ететін улы заттармен және бактериалдық құралдармен зақымданудан қорғау;
- радиациялық, химиялық, бактериологияяық барлау мен дозиметрлік және лабораториялық бақылауды ұйымдастыру;
- өрттен қорғау, санитарлық-гигиеналық, эпидемияға қарсы және сақтандыру шараларын жүргізу;
- зақымдау аймақтарындағы ұйымдарда жұмыс пен халықтын өзін-өзі ұстау режимдерін сақтау;
- адамдарды, техниканы киім мен аяқ-киімді, санитарлық тазалауды және аумақ пен ғимаратты залалсыздаңдыруды жүргізу.
Қорғаныс ғимараттарына жасыру -- халықты осы заманғы зақымдау құралдарынан, әсіресе жау шабуылылы қауіпі жағдайында қорғаудың негізгі және ең сенімді әдісі.
Бұл әдіс ахуаддың ықтимал сипаты мен халықтың әртүрлі санаттарын қорғау талатарына жауап беретін қорғаныс ғимараттары жүйесін қолдануды қарастырады.
Адамдарды радиациядан қорғайтын панаханада жасыру тек жеке және медициналык қорғаныс құралдарын қолдануды қамтамасыз еткенде ғана сенімді бола алады.
Таратып қоныстандыру және АҚ топтарына жататын қалалардың халқын, яғни жау шабуылы құралдары әсерінің қауіпі нақты төнген халықтың бөлігін қорғау үшін жүргізіледі. Бұл әдісте ықтимал зақымдану ошақтарынан адамдарды уақытында алып кету жөне оларға жеке қорғаныс құралдарын кигізіп радиациядан қорғайтын панаханада жасыру жолымен қауіпсіз аймақтарға орналастыруды қарастырады.
Көшіру шаралары халықты төтенше жағдайлар, осы заманғы зақымдау құралдарынын қолданылуы салдарынан қорғаудың негізгі әдісі болып табылады.
Таратып қоныстандыру мен көшіру туралы шешімді ҚР үкіметі қабылдайды және орталық, жергілікті атқарушы органдар, ұйымдар іске асырады.
Бейбіт және соғыс уақытында төтенше жағдайлар осы заманғы зақымдау құралдарының қолданылу қауіпі кезінде халықтың бір бөлігін дер кезінде көшіру (ішінара көшіру) жүргізілуі мүмкін. Болжанбайтын жағдайларда адамдардың өмірі мен денсаулығына нақты қауіп төнген кезде шұғыл көшіру жүргізілуі мүмкін. Халықты ішінара көшіру туралы шешімді жергілікті атқарушы органдар қабыддайды. Көшіру шараларын жоспарлау мен өткізу Қазақстан Республикасының төтенше жағдайлар жөніндегі орталық атқарушы органы бекіткен "Көшіру шараларын ұйымдастыру мен еткізу жөніндегі нұсқаулыққа" сәйкес жүргізіледі.
Жеке және медициналык, қорғаныс құралдарын қолдану осы заманғы зақымдау құралдарының зақымдағыш факторларының ықпалын әлсірете алады. Жеке қорғаныс құралдары радиоактивтік, улағыш, қатты әсер ететін улы заттармен және бактериалдық құралдармен зақымданудан қорғауға арналған. Медициналық қорғаныс құралдары қазіргі қарудың зақымдағыш факторларының ықпалын ескертуге немесе әлсіретуге арналган. Оларға радиациядан қорғайтын препараттар, антидодтар және АИ -- 2 жеке дәрі-дәрмек қобдишасындағы өзге бактериядан қорғау құралдары мен жеке химиядан қорғау пакеті жатады.
Халықты қорғау республика Азаматтық қорғанысының басты міндеттері болып табылады, өйткені адамдар -- ең жоғары құндылық және олардың қауілсіздігін қамсыздандыру -- бейбіт және соғыс уақытындағы төтенше жағдайларды ескерту мен іс-әрекетгер бойынша Қазақстан Республикасы Мемлекеттік жүйесі барлық шараларының басты мақсаты.
Халықты ядролық, химиялық және бактериологиялық қарулардан, сондай-ақ ядролық жарылыс кезiнде мүмкiн болатын қайта зақымдайтын факторлардан және зақымдаушы қарулардан қорғау үшiн арнайы салынған инженерлiк ғимараттарды паналау ғимараттары деп аталады. Қорғау қасиеттерiне қарай олар паналау ғимараттарына және радиациядан қорғайтын паналау орындарына бөлiнедi. Бұлардан басқа, тұрғындарды қорғау үшiн қарапайым паналау орындары да пайдаланылуы мүмкiн.
Қорғану ғимараттары және баспаналары
Халықты қорғау ғимараттарына жасыру бұл жаудың жаппай зақымдаушы қаруларынан және басқа да шабуыл жасау құралдарынан қорғаудың ең тиiмдi тәсiлi. Мұндай паналау орындары бейбiт кезде салынып, дайын тұруға тиiс. Ал мұндай ғимараттар дер кезiнде жеткiлiктi мөлшерде салынбаған жағдайда жаудың тiкелей шабуыл жасау қаупi туған күнде тез тұрғызылатын паналау ғимараттары салынады. Сондай-ақ қазылып жасалынған ғимараттар радиациядан қорғайтын паналау орындарына пайдаланылады. Сонымен қатар, қарапайым паналау орындарын жасауға барлық тұрғындар жұмылдырады.
Паналау ғимараттары - адамдар ядролық қарудың барлық зақымдаушы факторларынан - соққы толқынынан, жарық сәулесiмен, өткiш радиациядан (нейтрон толқынын қоса) және радиоактивтiк сәуле шарпуынан ең сенiмдi қорғайтын паналау орны болып табылады. Паналау ғимараттары, сондай-ақ улы заттар мен бактериологиялық құралдардан, өрт зоналарындағы жоғары температурадан, жарылыс кезiнде қираған үйлердiң басып қалуынан, өндiрiсте қолданылатын улы заттардан уланудан қорғайды.
Паналау ғимараттарының берiктiгi, онда сүзгi желдеткiш қондырғылардың болуы ортаны радиоактивтi, улағыш заттармен бактериологиялық құралдар зақымдаған жағдайды немесе жаппай өрт шыққан кезде адамдарды бiрнеше тәулiк бойы қорғап, қалыпты өмiр сүруiн қамтамасыз ете алады.
Паналау ғимараттары жапсарласа салынған және тұрғызылған ғимараттар болып бөлiнедi. Жапсарласа салынған паналау ғимараттарына өндiрiстiк, қоғамдық және тұрғын үйлердiң подвалы немесе жартылай подвалы пайдаланылады. Ал жеке ғимараттарға түрлi жер асты өткелдерiн, галереяларын, шахталар мен тау-кен орындарын да жабдықтап пайдалануға болады. Паналау ғимараттары мүмкiндiгiнше жасырынуға тиiстi халықтың көпшiлiгi тұратын жерге жақын орналасауы керек.
Паналау ғимараттарын жабдықтармен жабдықтауға өнеркәсiптiк әдiспен шығарылған, қолда бар материалдардан жасалынған қарапайым сүзгi желдеткiш пайдаланылуы мүмкiн.
Паналау ғимараттары бейбiт кезде шаруашылық, мәдени-тұрмыстық қажеттерге пайдаланылады. Мұндай екi жақты пайдалану оларды жобалау кезiнде-ақ көзделенуi қажет. Бейбiт кезде паналау ғимараттарын өндiрiстiк және шаруашылық-тұрмыстық қажеттерге пайдалану олардың қорғаныстық қасиеттерiне нұқсан келтiрмеуге тиiс. Паналау ғимараттарын соғыс уақытының жағдайына, яғни оны тiкелей арналған мақсатына пайдалануға көшiру мүмкiндiгiнше қысқа мерзiмде iске асырылуы керек. Паналау ғимараттарына жасырынушылар үшiн қажеттi санитарлық-гигиеналық жағдайлар қамтамасыз етiлуi қажет. Бұл жағдайлардың негiзгi қажеттерiне көмiр қышқыл газының мөлшерi, температура, ауаның ылғалдылығы жатады. Бөлменiң ауасындағы көмiр қышқыл газының мөлшерi 3 проценттен, ылғалдылығы 90 проценттен және температурасы +31 градустан аспауға тиiс.
Паналау ғимараттары әдетте жасырынатын адамды орналасуға арналған негiзгi және қосалқы бөлмелерден (сүзгi-желдеткiш камерадан, санитарлық тораптардан, тамбур шлюздерден, қорғануға кiретiн және шығатын есiктерден су құйылған кеспектер, аспаптар, қалдықтар салынатын ыдыстар тұратын бөлмелерден тұрады. Сыйымдылығы үлкен паналау ғимараттарында қорғалатын дизель қондырғылары артезиан скважиналарына, азық-түлiк сақтауға және медициналық көмек көрсетуге арнаулы бөлмелер бөлiнедi.
Паналау ғимараттарының, әдетте қарама-қарсы жақтарға орналасқан кем дегенде екi кiретiн есiгi болады. Жапсарлас салынған паналау ғимараттарында бұларда басқа авариялық шығу есiгi болуға тиiс. Ғимараттардың сыйымдылығы әр адамға шаққанда iшкi көлемi кемiнде 1,5 текше метрден, ал еденiнен есептегенде 0,5 шаршы метрден келетiндей болуы керек. Жасырынатын адамдар орналасуға тиiстi бөлмелер екi немесе үш қатарлы нарлармен, отыратын орындықтармен және жатуға арналған сөрелермен жабдықталады, ал отыратын орындар 0,45* 0,45 метр, жататын сөрелер 0,55* 1,8 метр көлемде жасалады. Егер паналау ғимараттарының iшiне таза ауа кiрмей қалса, адамдардың тыныс алуынан ауа тез арада қапырықтанып, тарыла бастайды. Сондықтан сырттан келген ауаны радиоактивтi және улы заттардан тазартатын сүзгi-желдеткiш агрегат орнатылады. Сүзгi-желдеткiш жүйесi таза желдету және сүзгi-желдету режимiнде жұмыс iстей алады. Таза желдету режимi кезiнде сыртқы ауа радиоактивтiк тозаңнан, улағыш заттар мен бактериялық құралдардан тазартылады. Ауаның құрамында көмiр қышқыл газы көмiрдегi татығы көп болған жағдайда (жаппай өрт шыққан аудандарда) iшкi ауа толық тазартылады.
Паналау ғимараттарының шығатын есiгi, әдетте негiзгi бөлмелерден бөлек, өзара ауа өткiзбейтiн тығыз жабылатын есiктермен жабдықталған шлюздi камералар (тамбур) түрiнде жасалады. Кiрер ауыздың сыртына қорғағышты-ауа өткiзбейтiн берiк есiк орнатылады. Паналау ғимараттарында мұнан басқа, негiзгi шығатын есiктi үйңндң басып, қалған жағдайда паналаушыларды шығаруға арналған авариялық шығу жолы қорғағышты - тығыз жабылған қақпақтармен, есiктермен немесе соққы толқынынан қорғайтын басқа да құрылғылармен жабылады.
Паналау ғимараттарының тығыз бекiтiлуiн, есiктерiн, қақпақтарын жауып, сүзгi-желдеткiш агрегатын қосқаннан кейiнгi бөлме ауасының қысымынан бiлуге болады, ал атмосфера қысымынан бiршама жоғары болуға тиiс. Қысым мөлшерi су бағанасының шамамен 5 млн метрiндей болады.
Паналау ғимараттарында жасырынушылардың ұзақ уақыт болуына қажеттi қалыпты жағдай жасау үшiн оны сумен, электр жарығымен, канализация жүйелерiмен жабдықтайды. Сонымен бiрге паналау ғимараттарында радиохабарын беретiн репродуктор нүктесi, телефон және өртке қарсы қолданылатын жабдықтар орнатылады.
Паналау ғимараттарында оның сипаттамасы мен оны күтiп-ұстаудың тәртiбi көрсетiлген құжаттар; паналау ғимаратының паспорты мен жобасы; сыртқы және ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz