Үсіктер және алғашқы ветеринариялық көмек туралы

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
а)Үсік термині туралы жалпы түсінік
б) Үсік шалған кездегі алғашқы көмек
в) Үсіктің дәрежелері
Қорытынды
III. Пайдаланылған әдебиеттер

Үсу — суықтың әсерінен денедегі тіндердің зақымдануы. Үсу ауа райының аязды күні ғана емес, сондай-ақ температура нөлге жуық кезде де (ылғалдылық жоғары болып, күн ұзақ уақыт суытқанда) болуы мүмкін. Үсуге суық жел, ауаның ылғалдылығы, жануарлардың жалпы әлсіздігі әсер етеді. Үсікке көбінесе мұрын, құлақ,желіні, жылқыда тұяқ құндыздығы, тұяқ терісі шалдығады. Үсудің 4 дәрежесі ажыратылады. Бірінші дәрежелі үсу кезінде терінің сезімталдығы нашарлап бозарады, үсіген жер ісінеді, ауырып қышиды. Екінші дәрежелі үсу біршама ауыр өтеді, терінің асты суланып күлдірейді. Үшінші дәрежелі үсу түрінде терінің астына қанды су жиналып, күлдірейді, бірнеше күннен соң олардың орны жансызданып, жарылады да, тыртық пайда болады. Төртінші дәрежелі Үсу кезінде барлық жұмсақ тіндер, кейде тіпті сүйек тіндері де жансызданады. Бұл үсудің ең ауыр түрі. Жансызданған жер тырысып кеуіп қалады. Алғашқы көмек көрсеткенде үсіген жануарды бірден жылы жерге кіргізіп, жылытып, қораға қамайды.

1. Б.К. Ілиясов. «Алғашқы ветеринариялық жәрдем». Алматы, 2011 ж. - 157-159 беттер.
2. Б.К. Ілиясов. «Алғашқы ветеринариялық жәрдем». Алматы, 2001 ж. - 67-68 беттер.
3. «Қазақстан ұлттық энциклопедиясы». 9 том, Алматы, 2007 ж. - 140 бет.
4. Т. Несіпбаев «Жануарлар физиологиясы». Алматы, 2012 ж. - 674-677, 689-691 беттер.

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

БӨЖ
Тақырыбы:Үсіктер және алғашқы ветеринариялық көмек

Орындаған: Ақжолов Е.Н
Тексерген: Ахметжанов О. Н.

Семей 2015

Жоспар

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
а)Үсік термині туралы жалпы түсінік
б) Үсік шалған кездегі алғашқы көмек
в) Үсіктің дәрежелері
Қорытынды
III. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Үсу -- суықтың әсерінен денедегі тіндердің зақымдануы. Үсу ауа райының аязды күні ғана емес, сондай-ақ температура нөлге жуық кезде де (ылғалдылық жоғары болып, күн ұзақ уақыт суытқанда) болуы мүмкін. Үсуге суық жел, ауаның ылғалдылығы, жануарлардың жалпы әлсіздігі әсер етеді. Үсікке көбінесе мұрын, құлақ,желіні, жылқыда тұяқ құндыздығы, тұяқ терісі шалдығады. Үсудің 4 дәрежесі ажыратылады. Бірінші дәрежелі үсу кезінде терінің сезімталдығы нашарлап бозарады, үсіген жер ісінеді, ауырып қышиды. Екінші дәрежелі үсу біршама ауыр өтеді, терінің асты суланып күлдірейді. Үшінші дәрежелі үсу түрінде терінің астына қанды су жиналып, күлдірейді, бірнеше күннен соң олардың орны жансызданып, жарылады да, тыртық пайда болады. Төртінші дәрежелі Үсу кезінде барлық жұмсақ тіндер, кейде тіпті сүйек тіндері де жансызданады. Бұл үсудің ең ауыр түрі. Жансызданған жер тырысып кеуіп қалады. Алғашқы көмек көрсеткенде үсіген жануарды бірден жылы жерге кіргізіп, жылытып, қораға қамайды. Жансызданған жерін жылы суға (температура 37 -- 40°C) малып, денесі қызарып, жылынып, сырттан тиген қолды сезетін болғанша жайлап ысқылайды, содан соң таңып тастайды. 3 -- 4 дәрежелі үсікке шалдыққан жануарды алғашқы көмек көрсетіліп болғаннан кейін жылы орап, ветеринарды шақырту қажет. Үсік шалған жерді суық жерде тұрып қармен ысқылауға және суық суға түсіруге болмайды. Үсіген организм көп уақытқа дейін суыққа сезімтал келеді.
Үсік шалудың алдын алу мақсатында:
* аязда көп қалдырмау ;
* аязды күндері жылы қораларда қамау;
* жеп-шөппен толық азықтандыру
Үсік шалудың төрт сатысы бар:
1 - терінің, қан айналымының бұзылуы: тері қызаруы немесе көгеріп, қанқызыл түске енуі, жансыздану.
2 - 4 - тері бозаруы, жансыздануы.
Алғашқы көмек:
* үсік шалған жануарды жылы жайға кіргізу;
* ыстық су беру .
1 сатыдағы үсік шалу кезінде жылы қолмен немесе жүн матамен уқалау қажет.
2-4 сатыдағы үсік шалған жануарға жылы таңғыш таңып, үсіген жерін орап, сосын мақтамен қалың ғып жауып, оның үстінен екі-үш қабат полиэтиленді пакет немесе клеенкамен орап, сосын оның үстінен жүн матамен орап тастау керек. Осылайша табиғи жолмен жылып, қан айналымы орнына келеді.
2-4 сатыдағы үсік шалу кезінде терінің зақымдалған жерін уқалап, суға жылытуға болмайды, өйткені некроз болып кетуі мүмкін (тіндер жансыздануы) немесе гангрена болып кетуі мүмкін. Жануарды жылы қораға орналастыру керек. От немесе ыстық пеш жанында жылытуға болмайды. Егер жануар дем алмаса, онда жасанды тыныс алдырады, тері астына камфора немесе кофеин, кажет болса, эфедрин, кордиамин енгізеді. Клиникалық өлім белгілері байқалғанда, реанимация іс-шараларын жүргізеді.
Жергілікті үсу кезінде жалпы жылыту, үсіген бөлікті жеңіл түрде уқалау ұсынылады. Бұл кезде суыктан ағарып кеткен бөлікті таза жуылған ылгал қолмен сылап ыскылайды, жылытатын таңғыш кояды. Ең жақсысы, үсіген жер кызарып, жылынғанша спирт немесе арақпен ысқылау кажет. Үсіген жерді қармен ысқылауға болмайды.
Үсуді емдеу антибиотиктер, өр түрлі жақпа-майлар (мазь) сіңдірілген таңғыш салу, , кварц колдану, ал қажет болса, оперативтік емдеу (еліеттенген тіндерді алып тасту) жүргізіледі. 2,3,4 дөрежелі үсулер кезіңде сіреспеге қарсы сарысу мен анатоксиннің профилактикалық дозасы енгізіледі. Қан айналымының жақсаруы үсуге кедергі келтіретінін атап өту керек. Мысалы, үсу немесе кату пайда болғанға дейін суықтағы қозғалыс (тез) жүргізу, жүгірту кан айналымды жаксартады, денені жылытады, сөйтіп, суыктьщ зиянды өсеріне карсы түрады, мұның профилактикалық мәні зор.
Суықта жануарлардың қан тамырлары тарылып, ағзадағы үлкен өзгертулерге әкеле алады. Үсіп қалу тері, ағза мүшелері жасушаларын жоюы мүмкін.
Үй жануарлары сыртқы орта температурасының үлкен ауытқулары жағдайында тіршілік етеді. Жер шарының ортаңғы полюсында сыртқы орта температурасының деңгейі -35 пен +35С аралығында жатады. Мұндай жағдайда өнім беру үшін мал ызғарлы аяз бен аптаған ыстыққа төзімді болу керек. Дене температурасы тұрақты болған жағдайда ғана ұлпалар мен торшаларда зат алмасу процесі қалыпты деңгейде жүреді. Ал дене температурасының тұрақтылығы химиялық және физикалық жылу реттеу механизмдері қызметінің арқасында сақталады. Өз кезегінде олар организмнің тіршілік жағдайына байланысты өзгеріп отырады.
Түлік түріне, төлдің жасына сай ортаның температуралық оптимумы болады. Мысалы, жаңа туған бұзау үшін ол 16-18С, бір-екі жасар торпақ үшін -3-5С, ал сауын сиыр үшін 0С.
Жануарлар суыққа бейімделеді. Мұндай жағдайда жылу шығыны ең алдымен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.