Құрылыс материялдарын сынау лаборатория жағдайында өнім сапасын талдау



КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1 Дипломдық жұмысты әзірлеуге бастапқы ақпарат Жалпы жағдайлар ... ... .
2 Жалпы жағдайлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.1 «ҚазҚұрылысШыны» ЖШС жалпы мінездемесі және қызметкерлік аймағы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
2.2 Кәсіпорынның ішкі құрылымы және қызметкерлік аймағы ... ... ... ... ... ...
3 Өнім тулары жалпы мағлұматтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
3.1 Бұйымның қызметтік тағайындалуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
3.2 Өнім классификациясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4 Өнім сапасын анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4.1 Өнім сапасы туралы жалпы мағлұматтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4.2 Сапа көрсеткіштерінің атаутізімін анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
4.3 Өнімнің сапа деңгейін бағалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4.4 Өнімді дайындаудың сапа деңгейін статикалық талдау ... ... ... ... ... ... ... ..
4.5 Статистикалық талдауды жақсарту мақсатында Statistica бағдарламасын ұсыну ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5 Қазақстандағы аккредиттеу жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
5.1 Аккредиттеу туралы жалпы ұғым, процедуралар кезеңдері ... ... ... ... ... ...
5.2 Қазақстан Республикасындағы аккредиттеуді жүргізу реті ... ... ... ... ... ...
5.3 Қазақстандағы аккредиттеуді жүргізу мақсаттары мен мәні ... ... ... ... ... ..
5.4 Аккредиттеу аттестатының тоқталу жағдайлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
6 «Әйнек» сынау зертханасының күйін бағалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
6.1 Сынау зертханасының құрамы мен құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6.2 Сынау зертханасында сапаның басқарылу күйі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6.3 Сынау зертханасының сыртқы ұйымдармен өзара әрекеттесуі ... ... ... ... ..
6.4 Зертхана жүзеге асырылатын сынау әдістері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
6.5 Жабдықпен қамтылуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
7 Өнімді сынау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
7.1 «Әйнек» зертханасында бұйымды сынауға дайындық ... ... ... ... ... ... ... ...
7.2 Шынықтырылған шыныны механикалық тұрақтылыққа сынау ... ... ... ... .
7.3 Шыныпакетті ұзақмерзімділікке сынау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
7.4 Өлшеулерді қадағалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
7.5 Сынау нәтижелерінің сапасын қамтамасыз ету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
7.6 Нәтижелерді рәсімдеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
8 Техникалық талаптар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
8.1 Өнімнің дайындалу технологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
8.2 Өнімді таңбалау, қаптау, тасымалдау, сақтау және оны жүзеге асыру шарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

9 Өндірістің техникалы.экономикалық негізделуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
10 Еңбек қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
А қосымшасы
Ә қосымшасы
Б қосымшасы
В қосымшасы
Г қосымшасы
Өнім сапасын жоғарлату мақсатында кәсіпорында уақытпен қатар сапаны басқару, сәйкес емес өнім мөлшерін төмендету мақсатында өзгерістер, жаңартулар енгізілуі мүмкін. Соның ішінде біздің таңдап отырған кәсіпорын – «Қазқұрылысшыны» жауапкершілігі шектеулі серіптестігінде қолданылатын сапаны қамтамасыз етудің басты құралдарын атап өтейік: СЖМ енгізу нәтижесінде іске қосылған процедуралар, Кайдзен басқару құралдары, Исикавы диаграммасы, Парето диаграммасы және т.б. принциптер.
Осы өнім сапасын жоғарлату және қазіргі нарықта өз беделін нығайту мақсатында жаңа сынау зертханасын аккредиттеу ұсынылып отыр. Болашақ бұл сынау зертханасының біраз артықшылықтарын айта кетейік: шыны өндірісі саласындағы сынау зертханасы біздің республикамызда жоқ, бірақ өндірістің өзі жоғарғы қарқынмен дамуда; ТМД елдерінде мұндай зертханалардың ал болуы; ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың өзі осы саланың дамуына қолдау көрсететіндігін айта кеткендігі, үлкен кепілдік болмақ. Аккредиттеу – аккредиттеу жөніндегі орган заңды тұлғаның белгілі бір салада техникалық реттеу объектілерінің белгіненген талаптарға сәйкестігін растау женіндегі жұмыстарды құқылы екенін ресми танитын рәсім.
1 Аскаров Е.С. «Управление качеством», Учебное пособие. / - Алматы.: 2005.
2 Крылова Г.Д. «Метрология, стандартизация және сертификация негіздері». - Москва.: 2003.
3 Қабылбеков М.Ғ. «Дипломдық жобаның экономикалық бөлімін негіздеу» /Алматы: ҚазҰТУ, 2000жыл
4 Управление качеством. Учебник. / С. Д. Ильенкова, Н. Д. Ильенкова, С. Ю. Ягудин и др.; Под ред. Ильенковой С. Д. М.: ЮНИТИ, 1998
5 Ефимов В.В. Управление качеством: Учебное пособие. - Ульяновск: УлГТУ, 2000. - 141 с.
6 Никифоров А. Д., Бойцов В. В. Инженерные методы обеспечения качествав машиностроении. М.: Издательство стандартов, 1987.
7 Якушев А. И., Воронцов Л. Н., Федотов Н. М. Взаимозаменяемость, стандартизация и технические измерения. М.: Машиностроение, 1986.
8 В.А Никитин, В.В Фиолончева Управление качеством на базе стандартов ИСО 9000-2000, Питер 2004г
9 Катарев А.А «Гигиена труда и промышленная санитария», Москва: Медицина, 1975г.
10 СТ РК ИСО/МЭК 17025 «Общие требования к компетентности испытательных и калибровочных лабораторий»
11 МСТ 12.1.005-88 «Еңбек қауіпсіздігі стандарттарының жүйесі. Жұмыс аймағының ауасына қойылатын жалпы санитарлы-гигиеналық талаптар»,
12 СНжЕ II-12-77 «Жобалау нормалары. Шудан қорғану»,
13 СНжЕ 23-05-95 «Табиғи және жасанды жарықтан-дыру»,
14 СНжЕ 2.01.02-85 «Өртке қарсы нормалар»,
15 СНжЕ 21-01-97 «Ғимараттар мен құрылыстардың өрт қауіпсіздігі»,
16 МСТ 13761-68 «Ғимараттардағы өндірістік шулары зерттеу және есептеу»,
17 МСТ 17187-81 «Шуөлшегіштер. Жалпы техникалық талаптар мен сынау әдістері»,
18 СНжЕ 2.2.4.548-96 «Өндіріс орындары микроклиматына қойылатын гигиеналық талаптар»,
19 МСТ 23426-79 «Шу. Өндірістік ғимараттардағы қашықтық басқару мен қадаға-лау кабиналарының дыбыстық оқшаулауды өлшеу әдістері»,
20 МСТ 12.1.013-78 «Электр қондырғыларын қондыру ережелері»
21 ҚР СТ 1.0. ҚР МСЖ. Негізгі жағдайлар
22 ҚР СТ 1.2. ҚР МСЖ. Мемлекеттік стандарттарды өндіру тәртібі
23 ҚР СТ 1.5. ҚР МСЖ. Стандарттарды құруға, ұсынуға, рәсімдеуге және құрылымына жалпы талаптар
24 ҚР СТ 1.7 ҚР МСЖ. Стандарттау бойынша жұмыстарды жоспарлау реті
25 ҚР СТ ИСО 9000-2008 Сапа менеджментінің жүйесі. Негізгі жағдайлар мен сөздік
26 ҚР СТ ИСО 9001-2008 Сапа менеджментінің жүйесі. Талаптар
27 ҚР СТ 7.0-99 Аккредиттеу жүйесі. Жалпы жағдайлар
28 МЕСТ 111-2001. Беттік шыны
29 ҰСТ 59137621-02-2005. Төменгіэмиссиялы жұмсақ қаптауы бар шыны. Техникалық талаптар
30 МЕСТ 30698-2000. Шынықтырылған құрылыс шыны. Техникалық талаптар
31 МЕСТ 24866-99. Жалпықұрылысқа тағайындалған желімдендірілген шыныпакет. Техникалық шарттар
32 МЕСТ 26302-93. Шыны. Бағытталған сәулені шағылыстыру және өткізу коэффициентін анықтау әдістері
33 МЕСТ Р 50779.42-99. Статистические методы. Контрольные карты. Шухарта

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі:  Дипломдық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 73 бет
Таңдаулыға:   
Дипломдық жұмыс

Тақырыбы Құрылыс материялдарын сынау лаборатория жағдайында өнім сапасын
талдау

АҢДАТПА

Осы дипломдық жұмыста ҚазҚұрылысШыны кәсіпорнының сапаны қамтамасыз
ету барысында орындалатын бар процедуралар мен операциялар, іске қосылған
жүйесінің жағдайы, сапа басқару құралдары талқыланған.
Кәсіпорынның өнім өндіру саласы – шыны өндірісі. Бұл өндіріс саласы
жаңа дамып келе жатқандықтан, кәсіпорынның бес жылда қол жеткізген
жетістіктерін ескерумен, соған қоса Республикамызда энергия үнемдеу
саясатының қарқынды түрде дамып келе жатқандығын ескеріп, дипломдық
тақырыпқа аталған кәсіпорын таңдалды.
Өнім және процесс сапасын жақсарту мақсатында бұл дипломдық жұмыста
жаңа статистикалық бағдарлама ұсынылған. Бағдарламаның артықшылықтары мен
кемшіліктері аталған.
Сонымен қатар, өндіріс саласының жаңа дамып келе жатқандығын ескеріп,
мүмкіндіктерін және болжамдарын келтіріп, жаңа сынау зертханасын
аккредиттеу ұсынылған.
Соған қоса басқа бөлімдерде өндірістің техникалы-экономикалық
негізделуі, еңбек қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны қорғау жағдайы ашып
бағаланған.

АННОТАЦИЯ

В этой дипломной работе рассмотрены имеющиеся операции и процедуры
предприятия КазСтройСтекло, направленные на обеспечение качества,
состояние внедренной системы и разглашены средства управления качеством.
Отраслью производства продукции предприятия является стекольное
производство. С учетом темпов развития данной отрасли производства, больших
достижении организации за пять лет, и состояния политики энергосбережения в
нашей Республике к дипломной работе выбрана именно вышеуказанное
предприятие для исследования состояния обеспечения качества.
В целях улучшения качества продукции и процесса в данной дипломной
работе предлагается применение статистической программы. Раскрыты
преимущества и недостатки программы.
Предложено к тому же аккредитация новой испытательной лаборатории, с
учетом всех возможностей и прогнозов в указанной отрасли производства.
В данной работе оценены технико-экономические основы предприятия,
состояние охраны труда и защиты окружающей среды.

ANNOTATION

In this diploma project scrutinized a activities and procedures in
enterprise of KazStroySteklo, which directed in ensuring of quality,
state of embed system and divulged means governance of quality.
Branch of production of the enterprise – glass manufacture. Taking
into account raises of development the given branch of manufacture big
organization achievement for five years and conditions of a policy of
energy saving of our republic to degree work it is choose the above-state
enterprise for research of condition of maintains of.
In target to improvement of products’ and processes’ quality in this
diploma project application of the statistical program is offered.
Advantages and program lacks are opened.
This is offered besides accreditation new test to laboratory taking
into account all possibilities and forecasts in the specified branch of
manufacture.
In the given work technical and economic bases of the enterprise, a
condition of a labour safety and environment protection are estimated.

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...
1 Дипломдық жұмысты әзірлеуге бастапқы ақпарат Жалпы жағдайлар ... ... .
2 Жалпы
жағдайлар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ...
2.1 ҚазҚұрылысШыны ЖШС жалпы мінездемесі және қызметкерлік
аймағы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... .
2.2 Кәсіпорынның ішкі құрылымы және қызметкерлік
аймағы ... ... ... ... ... ...
3 Өнім тулары жалпы
мағлұматтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... .
3.1 Бұйымның қызметтік
тағайындалуы ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.
3.2 Өнім
классификациясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ..
4 Өнім сапасын
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ...
4.1 Өнім сапасы туралы жалпы
мағлұматтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4.2 Сапа көрсеткіштерінің атаутізімін
анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4.3 Өнімнің сапа деңгейін
бағалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ..
4.4 Өнімді дайындаудың сапа деңгейін статикалық
талдау ... ... ... ... ... ... ... ..
4.5 Статистикалық талдауды жақсарту мақсатында Statistica бағдарламасын
ұсыну ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..
5 Қазақстандағы аккредиттеу
жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
5.1 Аккредиттеу туралы жалпы ұғым, процедуралар
кезеңдері ... ... ... ... ... ...
5.2 Қазақстан Республикасындағы аккредиттеуді жүргізу
реті ... ... ... ... ... ...
5.3 Қазақстандағы аккредиттеуді жүргізу мақсаттары мен
мәні ... ... ... ... ... ..
5.4 Аккредиттеу аттестатының тоқталу
жағдайлары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
6 Әйнек сынау зертханасының күйін
бағалау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
6.1 Сынау зертханасының құрамы мен
құрылымы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ..
6.2 Сынау зертханасында сапаның басқарылу
күйі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... .
6.3 Сынау зертханасының сыртқы ұйымдармен өзара
әрекеттесуі ... ... ... ... ..
6.4 Зертхана жүзеге асырылатын сынау
әдістері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ..
6.5 Жабдықпен
қамтылуы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... .
7 Өнімді
сынау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ..
7.1 Әйнек зертханасында бұйымды сынауға
дайындық ... ... ... ... ... ... .. ... ..
7.2 Шынықтырылған шыныны механикалық тұрақтылыққа сынау ... ... ... ... .
7.3 Шыныпакетті ұзақмерзімділікке
сынау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...
7.4 Өлшеулерді
қадағалау ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ..
7.5 Сынау нәтижелерінің сапасын қамтамасыз
ету ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
7.6 Нәтижелерді
рәсімдеу ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ..
8 Техникалық
талаптар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ..
8.1 Өнімнің дайындалу
технологиясы ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... .
8.2 Өнімді таңбалау, қаптау, тасымалдау, сақтау және оны жүзеге асыру
шарттары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ...

9 Өндірістің техникалы-экономикалық
негізделуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
10 Еңбек
қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ..
Қорытынды ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...
Пайдаланылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ...
А қосымшасы
Ә қосымшасы
Б қосымшасы
В қосымшасы
Г қосымшасы



КІРІСПЕ

Өнім сапасын жоғарлату мақсатында кәсіпорында уақытпен қатар сапаны
басқару, сәйкес емес өнім мөлшерін төмендету мақсатында өзгерістер,
жаңартулар енгізілуі мүмкін. Соның ішінде біздің таңдап отырған кәсіпорын –
Қазқұрылысшыны жауапкершілігі шектеулі серіптестігінде қолданылатын
сапаны қамтамасыз етудің басты құралдарын атап өтейік: СЖМ енгізу
нәтижесінде іске қосылған процедуралар, Кайдзен басқару құралдары, Исикавы
диаграммасы, Парето диаграммасы және т.б. принциптер.
Осы өнім сапасын жоғарлату және қазіргі нарықта өз беделін нығайту
мақсатында жаңа сынау зертханасын аккредиттеу ұсынылып отыр. Болашақ бұл
сынау зертханасының біраз артықшылықтарын айта кетейік: шыны өндірісі
саласындағы сынау зертханасы біздің республикамызда жоқ, бірақ өндірістің
өзі жоғарғы қарқынмен дамуда; ТМД елдерінде мұндай зертханалардың ал болуы;
ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың өзі осы саланың дамуына қолдау
көрсететіндігін айта кеткендігі, үлкен кепілдік болмақ. Аккредиттеу –
аккредиттеу жөніндегі орган заңды тұлғаның белгілі бір салада техникалық
реттеу объектілерінің белгіненген талаптарға сәйкестігін растау женіндегі
жұмыстарды құқылы екенін ресми танитын рәсім. Аккредиттеу саласы –
аккредиттеу қолданылатын, сәйкестікті бағалаудың ресми танылған
объектілері:
- өнімнің, процестердің, көрсетілетін кызметтің қауіпсіздігі мен
сапасы мәселелерінде тұтынушылардың мүдделерін қорғау;
- отандық өнімнің бәсекеге қабілеттілігін арттыру;
- сәйкестікті бағалаудың сапасы мен дәйектілігін арттыру;
- саудадағы техникалық кедергілерді жою;
- отандық өнімнің сыртқы нарыққа шығуына және Қазақстан
Республикасының аккредиттеу субъектілерінің жұмыс нәтижелерін халықара-лық
ұйымдардың және шет елдердің тануына жағдайлар туғызу болып табылады.
Қазақстан Республикасының сәйкестікті растау саласындағы аккредиттеу туралы
Заң сәйкестікті растау жөніндегі органдарды, сынақ, салыстырып тексеру,
калибрлеу зертханаларын (орталықтарын), өлшемдерді орындау әдістемелерін
метрологиялық аттестаттауды жүзеге асыратын заңды тұлғаларды аккредиттеу
саласындағы қоғамдық қатынастарды. сондай-ақ сәйкестікті бағалау
саласындагы олармен байланысты өзге де қатынастарды реттейді.
Бір нәрсені түсінген дұрыс, қазіргі сапаны басқару концепциясы – бұл
тәжірибе көрсеткендей тек қана өндіріс сферасында ғана емес, соған қоса
мемлекеттік және муниципалдық басқаруларда, қарулы күштер және басқа
сфераларда да табысқа жетуге мүмкіндік беретін, қызметкерліктің кез келген
мақсатты басқару концепциясы.

1 Дипломдық жұмысты әзірлеуге бастапқы ақпарат

Беттік тегіс (листовое) шыны – флоат әдісімен немесе бетін қайсыбір
қосымша өндеусіз дайындалатын, қалыңдығы ұзындығы мен еніне қатысты кіші
болып келетін, тегіс тікбұрышты беттік, түссіз, мөлдір натрий-кальций-
силикатты шыны.
Берік өлшемді шыны – тұтынушы спецификациясы бойынша дайындалатын
жәнежеткізілетін шыны. Еркін өлшемді шыны – зауыттық ассортимент
өлшемдерінде дайындалатын және жеткізілетін шыны. Шыны қалыңдығы бойынша,
қаптау түрі бойынша жіктелуі мүмкін.
Төменгіэмиссиялы жұмсақ қаптауы бар шыны жылу шығынын үнемдеу
мақсатында ғимараттар мен түрлі тағайындалу саласымен құрылыстарда
қолданылатын ашық-жарық конструкцияларды шыныландыру үшін тағайындалған
шыныпакеттерді дайындау үшін арналған.
Шыныпакет, контуры бойынша дистанциондық рамка мен герметиктер
көмегімен жалғастырылған, кептірілген ауамен немесе басқа газбен
толтырылған герметикалық тұйық камераларды құрайтын екі немесе үш шыны
беттен тұратын көлемді бұйым.
Бұл дипломдық жұмысты құрастыру үшін пайдаланылған жетекші нормативтік
құжаттама 1.1 кестесінде көрсетілген.

1. – кесте
Жетекші нормативтік құжаттама

№ Нормативті құжат Нормативті-әдістемелік құжат атауы
белгіленуі
1 ҚР СТ 1.0-2006 ҚР МСЖ. Негізгі жағдайлар
2 ҚР СТ 1.2-2002 ҚР МСЖ. Мемлекеттік стандарттарды өндіру тәртібі
3 ҚР СТ 1.5-2008 ҚР МСЖ. Стандарттарды құруға, ұсынуға, рәсімдеуге
және құрылымына жалпы талаптар
4 ҚР СТ 1.7-2003 ҚР МСЖ. Стандарттау бойынша жұмыстарды жоспарлау
реті
5 ҚР СТ ИСО Сапа менеджментінің жүйесі. Негізгі жағдайлар мен
9000 - 2008 сөздік
6 ҚР СТ ИСО Сапа менеджментінің жүйесі. Талаптар
9001- 2008
7 ҚР СТ 7.0 - 99 Аккредиттеу жүйесі. Жалпы жағдайлар

Шыныпакеттер камералар санына байланысты мына типті болуы мүмкін:
ШПБ – біркамералы;
ШПЕ – екікамералы.
Таңдалған кәсіпорын мен өнім бойынша пайдаланылған базалық нормативтік
құжаттамалар тізімі 1.2 кестесінде келтірілген.

2. – кесте
Базалық нормативтік құжаттама

№ Нормативті құжат Нормативті-әдістемелік құжат атауы
белгіленуі
1 МЕСТ 111-2001 Беттік шыны
2 ҰСТ 59137621-02-2005Төменгіэмиссиялы жұмсақ қаптауы бар шыны.
Техникалық талаптар
3 МЕСТ 30698-2000 Шынықтырылған құрылыс шыны. Техникалық талаптар
4 МЕСТ 24866-99 Құрылысқа тағайындалған желімдендірілген
шыныпакеттер. Техникалық шарттар
5 МЕСТ 26302-93 Шыны. Бағытталған сәклені шағылыстыру және өткізу
коэффициентін анықтау әдістері

Шыныпакеттер камералары толтырылуы мүмкін:
- кептірілген ауамен;
- инертті газбен (аргон – Аr, криптон – Kr және т.б.);
- алтыфторлы күкіртпен (SF_6).
Дайындаушы мен сатып алушы арасындағы келісім бойынша шыныпакеттерді
төрт немесе одан да көп шыны беттерінен жасауға, соған қоса шыныпакеттер
ішінде декоративті рамкаларды орнатуға болады.
- жалпықұрылыс мақсаттық;
- арнайы қасиеттері бар құрылыс мақсаттық шыныпакеттер:
- соққыға шыдамды;
- энергияүнемдеуші;
- күннен қорғаушы;
- аязғашыдамды;
- шудан қорғаушы [31].

2 Жалпы жағдайлар

2.1 Кәсіпорынның нарықта қалыптасу тарихы
ҚазҚұрылысШыны Жауапкершілігі Шектеулі Серіптестік – Қазақстанда
қауіпсіз шыны мен жылу-энергия үнемдеу стеклопакеттері өндірісі бойынша
бірінші зауыт болып құрылды және 2004 жылдың тамызында пайдалануға іске
қосылды.
Зауыт әлемдік өндірушілердің ең соңғы технологиялық жабдықтарымен
жабдықталған.
ҚазҚұрылысШыны ЖШС қызметкерлігінің негізгі бағыттары мен
бәсекелестік артықшылығына жатады:
- қауіпсіздігі, экологиялық қауіпсіздігі мен энергия үнемділігі негіз
болатын жоғарысапалы әмбебап шыны өнімдердің көп түрін өндіру және
шығару;
- технологиялық инновация, шыныны өндеудің тұрақты арнайылан-дырылуы;
- 2006 жылы енгізілген ИСО 9001-2000 Сапа менеджменті жүйесі;
- қызметкерлердің жоғары мамандандырылу дәрежесі.

2.2 Кәсіпорынның ішкі құрылымы және қызметкерлік аймағы
Компания логотипі – берік фундаменті мен жоғарыға бағытталған шыңы бар
Пирамида компанияға өзіндік ерекше стиль береді. Компания имиджінің тағы
бір тірегі болып Өмір үшін жаралған девизі саналады. Ол ҚазҚұрылысШыны
маркасының негізгі көрсеткіштерін және сатып алушылар үшін артықшылықтарын
бейнелейді. Бұл девиз технологиялық және өндірістік артықшылықтарды,
инновацияға бет бұрғандықты, жасалған жұмыстың және өнімнің сапа
көрсеткіштерін көрсетеді.
Компания девизі екі мағынаға ие: ұзақмерзімділік, сенімділік және
тұрақтылық идеясынан басқа, ол соған қоса өмір сапасын жақсарту
технологиясын да көрсетеді. Бұл девиз ерекше жауапкершілікті бейнелейді.
ҚазҚұрылысШыны өндірістік компаниясы 2003 жылы Алматы қаласында
құрылып, 2004 жылдың тамызында шынының өндірістік қайта өндеуін бастады.
Кәсіпорында ISO 9001-2000 сапа менеджменті және сертификаттау жүйесі
енгізілген.
Компания шығаратын өнім отандық құрылыс нарығының барлық
қажеттіліктерін қанағаттандырады. ҚазҚұрылысШыны құрушылары Республика
экономикасына энергия үнемдеу технологиясын енгізу қажеттілігін түсініп,
энергия үнемдеуші шыныларды бірінші болып елге кіргізіп, оны өндеуді
бастады.
Бүгінгі таңда құрылыстағы басты бағыттардың біріне, ғимараттың жылумен
қорғалу дәрежесін жоғарлататын және адамдар қауіпсіздігін қамтамасыз
ететін, энергия үнемдеуші және қауіпсіз шыныландыру жатады. Энергия
үнемдеуші және қауіпсіз шыны адамдарға жылуда және жайлылықта өмір сүруге
мүмкіндік береді. Компания шығаратын шыны 650-70 градус температурада
шынықтыру процесінен өтіп, қарапайым шыныдан 5-7 есе беріктеу болып келеді.
Соған қоса өндіріс шынылары сынған кезде ұсақ шыны бөлшектеріне бөлініп
қалады. Олардың ұштары өткір болмайды және адамды жарақаттамайды. Ал
шығарылатын жылу-энергия үнемдеуші шыныпакеттер қысқы уақытта бөлмеде
жылуды сақтайды, жазда ыстықты жібермейді. Осының арқасында жылумен
қамтамасыз ету және желдетуға электрэнергия шығындары қысқарады.
Компания әлемдік шыны өндірушілерінің барлық ассортиментіне ие:
Guardian (Германия), Guardian (Ресей), Glaverbel (Бельгия), AGC Бор
Шыны Зауыты (Ресей), Pilkingt-n (Англия), Saint G-bain (Франция),
Hansung (Корея), Саратовқұрылысшыны (Ресей), Салаватшыны (Ресей), F-
rd (АҚШ).
Өндіріс еуропалық өндірушілердің жаңа жабдықтарымен жабдықталған:
Lisec (Австрия), glast-n BAVEL-NI TAMGLASS (Финляндия), Z.Bavell-ni
(Италия), Jardina (Италия).
Компанияның басты профилі болып шикізат шыныны (ажарланған, энергия
үнемдеуші, ламинирленген, рифленген, қаптауы бар шынылар, айна) өндеу,
сонымен қатар құрылыста, көлік топтарында, жиһазда, интерьерде, тұрмыстық
техникада және т.б. үшін өндеу саналады.
Компания СМЖ енгізгелі, келесідей процедураларды іске қосты:
- ПРО KSS 401-09 Ішкі нормативтік құжаттама;
- ПРО KSS 402-09 Ұйым құжаттамасы;
- ПРО KSS 403-09 Қызметтік құжаттама;
- ПРО KSS 404-09 Сыртқы құжаттар;
- ПРО KSS 405-09 Архив;
- ПРО KSS 406-09 Жазбаларды басқару;
- ПРО KSS 501-09 Басшылық басқаруы;
- ПРО KSS 502-09 Жақсартуларды жоспарлау;
- ПРО KSS 601-09 Персоналды басқару;
- ПРО KSS 602-09 Өндірістік желілерді күту;
- ПРО KSS 603-09 Автокөлік құралдарын күту;
- ПРО KSS 604-09 Еңбек қорғау және өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
- ПРО KSS 605-09 Негізгі жұмысшыларды дайындау;
- ПРО KSS 702-09 Келісімдерді талдау;
- ПРО KSS 703-09 Сатып алулар;
- ПРО KSS 704-09 Бақылау өлшеу аспаптары;
- ПРО KSS 705-09 Өндірісті жоспарлау;
- ПРО KSS 706-09 Жаңа өнімді дайындау;
- ПРО КSS 707-09 Беттік шыныдан өнім өндірісі. Шыны бұйымдарды
дайындау;
- ПРО KSS 708-09 Орталық қойманы басқару;
- ПРО KSS 709-09 Жеткізіп қоюды басқару;
- ПРО KSS 710-09 Сатулар;
- ПРО KSS 801-09 Ішкі тексерулер;
- ПРО KSS 803-09 Түзетуші және алдын алу әрекеттері;
- ПРО KSS 804-08 Сапаны бақылау және сәйкес емес өнімді басқару.
ПРО KSS 804-08 Сапаны бақылау және сәйкес емес өнімді басқару
процедурасы Өнім сапасын басқаруды қамтамасыз етуге және сәйкес емес өнімді
басқаруға бағытталған жұмыстарды ұйымдастыру және жүргізу ретін орнатады
(А қосымшасы).
Өнім сапасын бақылау және тұтынушы, конструкторлық, технологиялық және
басқа да нормативті-техникалық құжаттама талаптарына сәйкестікке тексеру
мақсатында кәсіпорында жоғарыда көрсетілген бірнеше процестер
қарастырылған.
Кәсіпорында сапаны бақылау мақсаты – өнімнің сәйкестік деңгейінің
орнатылған талаптарға сәйкестік деңгейін анықтау.
Жоғарыда көрсетілген процедура талаптары мына кезеңдерді қарастырады:
- шикізаттың кіріс сапасын бақылау;
- технологиялық және операцияаралық процестерді бақылау;
- дайын өнім сапасын бақылау (Ә қосымшасы);
- жаңа өнім өндіру кезіндегі сапаны бақылау.
Кәсіпорында енгізілген СМЖ негізінде енгізілген рәсімдеу құжаттарымен
сәйкес өнім сапасы мен процесс сапасын бақылау екі басты кезеңнен тұрады (В
қосымшасы).

3 Өнім туралы жалпы мағлұматтар

3.1 Бұйымның қызметтік тағайындалуы
Шыны өзіндік оптикалық ауытқулар мен нормаланатын шектеріне сәйкес М0-
М7 маркаларына бөлінеді.
Шыны өлшемдерінің категорияларына байланысты мыналарға бөлінеді:
- берік өлшемді шынылар (ТР);
- еркін өлшемді шынылар (СВР) [28].
3.1-кестеде көрсетілген шыныпакет сипаттамалары шыныпакет
сипаттамалары мен оларды дайындау технологиясы МЕСТ 24866 талаптарына
сәйкес келеді деген тұжырыммен есептелген.

3.1 – кесте -Шыныпакеттің сипаттамалары

Жылулық эмиссия Шыныпакет конструкциясы R, U
коэффициенті м2 0СВт
0,02 4М1-16 ауа-4И1 0,558 1,791
0,04 4М1-16 ауа-4И2 0,545 1,834
0,06 4М1-16 ауа-4И3 0,533 1,876
0,08 4М1-16 ауа-4И4 0,522 1,917
0,10 4М1-16 ауа-4И5 0,511 1,957
0,02 4М1-16 Ar-4И1 0,703 1,423
0,04 4М1-16 Ar-4И2 0,679 1,473
0,06 4М1-16 Ar-4И3 0,657 1,523
0,08 4М1-16 Ar-4И4 0,637 1,571
0,10 4М1-16 Ar-4И5 0,618 1,617
0,02 4М1-16 ауа-4М1-16 ауа-4И1 0,894 1,118
0,04 4М1-16 ауа-4М1-16 ауа-4И2 0,869 1,15
0,06 4М1-16 ауа-4М1-16 ауа-4И3 0,847 1,181
0,08 4М1-16 ауа-4М1-16 ауа-4И4 0,826 1,21
0,10 4М1-16 ауа-4М1-16 ауа-4И5 0,808 1,238
0,02 4М1-16 Ar-4М1-16 Ar-4И1 1,108 0,902
0,04 4М1-16 Ar-4М1-16 Ar-4И2 1,062 0,941
0,06 4М1-16 Ar-4М1-16 Ar-4И3 1,023 0,978
0,08 4М1-16 Ar-4М1-16 Ar-4И4 0,988 1,013
0,10 4М1-16 Ar-4М1-16 Ar-4И5 0,957 1,045
Ескерту – R – жылуберіліске кедергі; U – жылуөткізгіштік коэффициенті; Ar
– шыныпакеттік аргонмен толтырылуы

3.2 Өнім классификациясы, қолданылу аймағы

Классификациясы, негізгі параметрлері және өлшемдері
ТНВЭД ТС (КБ СЭҚТА), сыртқыэкономикалық қызметкерліктің тауарлық
атаутізімі – Белорусь Республикасы, Қазақстан Республикасы және Ресей
Федерациясы кедендік бірлестіктің біртұтас тарифі (БКТ) соңғы үлгісі үш ел
басшыларымен 27.11.2009ж. бекітілген және 2010 жыллың 1-қаңтарынан іске
қосылған.
СЭҚТА он таңбадан тұрады. Бастапқы төрт белгі тауар позициясын
анықтайды; 5, 6 сан – субпозициясын; 7, 8, 9 белгілер – ішкісубпозициясын;
соңғы 10-таңба – тауар бөлшектенуін.
СЭҚКА кодтарында тауарларды белгілі бір топқа жатқызу принциптері
қатаң түрде қадағалануда. Тауарды дұрыс анықтау және оның классификациясы
(жіктелуі) ставка анықтағанда, режім, салымдар мен төлемдерді орнатқан
кезде маңызды рөл атқарады.
Соның ішінде біз қарастыратын өнім жалпықұрылыс тағайындаулы шыныпакет
(шыныбұйым) кодын анықтайық. Өнімнің өзіндік таңңбалануы – ШПБШ 4М1-16-
4СGN.
СЭҚКА бойынша 13-бөлімге – тастан, гипстен, цементтен, асбесттен,
слюдадан немесе ұқсас материалдардан бұйымдар; керамикалық бұйымдар; шыны
және одан жасалатын бұйымдарға жатқызамыз.
70 – шыны және одан жасалатын бұйымдар;
7016 90 – витраждар және ұқсас бұйымдар; блок, панельдер, плиталар
түріндегі ұяшықты немесе пеношыны, сыртқықабат немесе басқа формадағы шыны;
7016 90 100 0 – витраждар және ұқсас бұйымдар.
Шыны орнатылған тәртіппен бекітілген технологиялық құжаттама бойынша
МЕСТ 111-2001 талаптарымен сәйкес дайындалуы қажет.
Номинал қалыңдық, қалыңдық бойынша рұқсат етілген ауытқулар мен бір
беттік шынының көпқалыңдылығы 3.2-кестеде көрсетілген мәндерге сәйкес келу
керек. Дайындаушы мен тұтынушы келісуі бойынша басқа қалыңдықты шыныларды
дайындау рұқсат етіледі, бірақ бұл жағдайда рұқсат етілген ауытқулар мен
көпқалыңдылық барынша жуық қалыңдық үшін кестеде келтірілген мәндерден
аспауы керек.
Шыны беттерінің ұзындығы мен ені бойынша шектік рұқсат етілген
ауытқулары 3.3-кестеде көрсетілген мәндерден аспауы керек. Шыны беттерінің
диагональдар ұзындығының айырмашылығы 3.4-кестеде көрсетілген мәндерден
аспауы керек [28].
Шыныпакеттерді жобалау кезінде оларды пайдалану кезіндегі
температуралық қысымды, соған қоса кері температуралардың әсерін және
шыныпакеттердің тегісбеттіктен ауытқуына қысымның үлкен айырмасын ескерген
жөн.
3.2 – кесте - Шынының қалыңдық сапа көрсеткішіне қойылатын шектеулер

Шыны қалыңдығы, Қалыңдық бойынша рұқсат Көпқалыңдылық артық
мм етілген ауытқулар, мм емес, мм
1,0 +0,1 0,05
1,5
2,0 +0,2 0,10
2,5
3,0
3,5
4,0
5,0 +0,3 0,20
6,0
7,0
8,0 +0,4 0,30
10,0
12,0 +0,6 0,40
15,0
19,0 +1,0 0,50
25,0

3.3 – кесте - Шыны беттерінің ұзындығы

Шыны беттерінің ұзындығыШыны беттерінің ұзындығы мен ені бойынша шекті
мен ені,мм ауытқулары, мм
ТР СВР
1000-ға дейін +1,0 +5,0
1000-нан 3500-ға дейін +2,0
3500-нан жоғары +4,0

3.4 – кесте- Шыны беттерінің диагональдар ұзындығының айырмашылығы

Шыны берінің Шыны беттерінің диагональдар ұзындығының
диагональдар ұзындығы,ммайырмашылығы, артық емес, мм
ТР СВР
1000-ға дейін 2 7
1000-нан 3500-ға дейін 3
3500-нан жоғары 5

Шыныпакеттерді бөлмедегі қарапайым жарықтандыру, жылуды оқшауландыру,
дыбысоқшауландыру және конструкцияның механикалы тұқартылығы бойынша іске
қосылған нормативтік құжаттар талаптарын ескерумен жобалануы қажет.
Сонымен қатар МЕСТ 24866-1990 стандартында шынының тегісбеттікке
орнатылған талаптары шыныпакет ішінде 10-30°С ауа (газ) температурасында
және 730-770 мм рт. ст. Атмосфералық ауа қысымында дұрыс болып саналады.
Құрылыстың қысқы мерзімінде шыныпакеттермен шынықтырылған бөлмелерде
ауа температурасы +5°С-тан кем болмауы керек [31].
Шыныпакеттерді пайдалану кезінде бөлме ішіндегі ауа температурасы
+30°С-тан артық болмауы қажет және салыстырмалы ылғалдықтың 60%-дан артық
болмағандығы дұрыс деп саналады. Бөлмеде ылғалдық жоғарырақ болса, сыртқы
температура шыңдық төменгі деңгей көрсетсе, онда шыныпакет шынысының ішкі
бетінде конденсаттың уақытша ізі қалыптасуы мүмкін.
Шыны бетінің жазықтылықтан ауытқуы кіші қабырғасы ұзындығының 0,1%-нан
аспауы керек.

3-сурет- Екі камералы жылупакеттің бір камералы шыныпакетке алмастыру
тиімділігі ең алдымен бағасында және сапасында

Шыны бетінің қырлар түзусызықтығынан ауытқулар мен бұрыштарының
тікбұрыштығынан ауытқуға талаптар қажет жағдайда жеткізіп қоюға құжаттарда
немесе басқа да дайындаушы мен тұтынушы арасында келістірілген құжаттарда
орнатылады.
Шынының шартты белгіленуі шыны маркасы, өлшемдер категориясы,
ұзындығы, ені, қалыңдығы белгіленуінен және МЕСТ 111-2001 стандарт
белгіленуінен тұруы қажет. Маркасы М1, ұзындығы 1800 мм, ені 1200 мм,
қалыңдығы 4мм берік өлшемді беттік шынының шартты белгілену мысалы: Беттік
шыны М1 - ТР - 1800×1200×4 МЕСТ 111.
Экспорт-импорттық операцияларда, құрамы жеткізіп қою келісімдерінде
(контрактілерде) келістірілген басқа да шартты белгілеулерге жол беріледі.

4 Өнім сапасын анықтау

4.1 Өнім сапасы туралы жалпы мағлұматтар
Сапа, қызметкерліктің барлық жақтарының (өндіру стратегиясы, өндірісті
ұйымдастыру, маркетинг және т.б.) тиімділігін сипаттайтын комплексті
түсінік. Өнім сапасы сапа жүйесінің түгелімен басты құраушысы болып
табылады. Қазіргі әдебиеттерде және тәжірибеде сапа түсінігінің түрлі
баяндалуы бар. Стандарттау бойынша халықаралық ұйым сапаны (ИСО – 8402
стандарты) өнім немесе қызметтің келістірілген және болжанған
қажеттіліктерді қанағаттандыру қасиетін беретін өнім немесе қызмет
қасиеттер мен сипаттамалар жиынтығы ретінде қарастырады. Бұл стандарт
сапаны қамтамасыз ету, сапаны басқару, сапа серіппесі түсініктерін
енгізді. Халықаралық деңгейде сапаға талаптар 9000 сериялы ИСО стандартымен
анықталады.
9000 сериялы ИСО стандарттары сапа жүесін бағалау бойынша келісімді
шарттардың әлеммен расталған, біртұтас ыңғайын орнатты және өндірушілер мен
өнімді тұтынушылар арасында қатынастарды реттеді. Басқа сөзбен, ИСО
стандарттары – тұтынушыға қатаң бағдар.
TQM – өнімнің қажетті сапасына жету үшін барлық жұмыстың жоғары
сапасын жорамалдайтын, толық қамтушы, тотальдық менеджмент сапасы. Бәрінен
бұрын, бұл көрсетілген еңбек шарттарын, өндірістің жоғары ұйымдастыру –
техникалық деңгейін қамтамасыз етумен байланысты жұмыс. Жұмыс сапасына
қолданылатын басқару шешімдерінің, жоспарлау жүйесінің дәлелдігі кіреді.
Шығарылатын өніммен тікелей байланысты жұмыс сапасы ерекше мәнге ие
(технологиялық үрдістердің сапасын бақылау).
Бұйым күрделілігін көтеру бағаланатын қасиеттер санының өсуіне әкелді.
Ауырлық центрі бұйымның функциональдық қасиеттерінің жиынтығын тексеруге
жылжыған. Массалық өндіріс шарттарында сапа жеке даналар позициясынан емес,
өндірісте өндірілетін барлық бұйымдардың сапа стандарты позициясынан
қарастырылады [1].
Ғылыми-техникалық прогресстің дамуымен күрделі құрылғыларды және басқа
жүйелерді басқару үшін, автоматты жабдық пайда болды. Сенімділік түсінігі
шықты. Осылай сапа түсінігі әрдайым дамып, нақтыланып отырды. Сапаны
басқару қажеттілігімен сәйкес сапа туралы ақпаратты жинау, өңдеу және
талдау әдістері өндірілді. Нарықтық экономика шарттарында
функцияландырылған фирмалар өндіру және тұтыну үрдістіренде сапаны
қадағалаужы ұйымдастыруға тырысты. Ақаулардың алдын алу үшін тірек
жасалынды.
Сапа түсінігі өндірушілер мен тұтынушылар арасында өзара байланысты.
Өндіруші өндірілетін өнімді пайдаланудың барлық периодты бойын қарастырып
сапаны қамқорлықпен алдын алу керек. Содан басқа ол сатудан кейін қажетті
қызмет етумен қамтамасыз ету керек. Бұл әсіресе пайдалану қиындығымен
ерекшеленетін тауарлар үшін, өнім бағдарламасы үшін маңызды.
Әдебиетте сапа түсінігі әртүрлі түсіндіріледі. Бірақ, сапа
түсініктеріндегі басты ерекшелік, оның әкімшіл-әміршіл және нарықтық
экономика шарттарында түсініктері арасында жатыр. Әміршіл-әкімшілдік
экономикада сапа өндіруші позициядан талқыланады. Нарықтық экономикада сапа
тұтынушы позициясынан қарастырылады.
Бұйым сапасы тұтыну кезінде байқалуы мүмкін
Жүз пайыз сапаны қамтамсыз ететін саясат, негізінде, сапаны қамтамсыз
етумен байланысты шығындардың белгілі қатынасы бар: өндіріске, жабдықты
орнатуға, ал содан кейін пайдалануға жобалаудан әрбір жылжу кезеңіне
қажетті шығындар өседі. Яғни, егер жобалау сатысында қатені алдын алу және
жою 2000 тг болса, онда машина өндірісінде ол 20000 тг шығындалады, монтаж
және жөндеуге тапсырушыға берсең ол 200 мың тг шығындалады, ал пайдалану
кезінде ол 2 миллион теңгеге шығындалады, егер мүмкін болса әрине.
Сапа бағдарламалары көрсеткіш мәндерінің орнатылуымен барлық мүмкін
мемлекеттік жоспарлар және бағдарламалар жобалы – конструкторлы ұйымдар
бағдарламалары, өндірістік бірлескен кәсіпорындардың жоспарлары келісім
шарт міндеткерліктеріне құраушы бөлік болып кіре алады.
Сапа көрсеткіштері тауар биржаларында және тауар қозғалысының басқа
фирмаларында келісім шарттарында ескеріледі.
Сапаға талаптар нормативті және нормативті-техникалық құжаттарда
орнатылады және қаржыландырады: мемлекеттік, салалық, фирмалық
стандарттарда, өнімге техникалық шарттарда, бұйымды жобалауға немесе
жаңартуға техникалық тапсырмаларда, сызбаларда, технологиялық карталарда
және технологиялық регламенттерде, сапаны бақылау карталарында және т.с.с.
Бұл тізімді жалғастыруға болады.
Өнім сапасының берілген параметрлерден ауытқулары, ережеге сай
жаманырақ жаққа байқалады және жалпы, жеке көрінулері бар.
Өнімнің физикалық және моральдық тозуы, пайдалану және сақтауда
бастапқы қасиеттерін жоғалтуы [2].
Өнім сапасының тұрақсыздығы, өзгеруі тек физикалық және моральдық
ескіру жалпы бағыттарында ғана байқалады. Орнатылған талаптардан жеке
ауытқулар да болады. Олар әртүрлі және экономикалық, техникалық сипатта
емес, ал сыртқы сипат шарттарына пайдалану шарттары мен ережелерінің
бұзылуы, өндірушілер мен дайындаушылар қателері, өндіріс тәртібінің
бұзылуы, өнімді дайындау және қолдану жабдықтардың акаулары.
Берілген парметрлердің жеке ауытқуларынан пайда болған сапа
тұрақсыздығы кездейсоқ болады. Олардың байқалуын тек ықтималдықтың белгілі
бір дәрежесімен анықтауға болады.
Сапаны бағалау тұрақсыздығына әсер ететін тағы бір фактор –
қажеттіліктердің тұрақсыздығы мен өзгеруі. Өнім параметрлері нормативті
және техникалық құжаттамаларға қатаң сәйкес келуі мүмкін, бірақ тұтынушылар
талаптары өзгереді және сапа өзгеріссіз парметрлерде төмендейді және тіптен
жоғалады.
Өнім сапасы әрдайым қозғалыста екенін айта кетуге болады. Осыдан сапа
үнемі тұрақсыз объект. Бұл объективті шындық және онымен бізге жұмыс
істеуге тура келеді. Адамдар жалпы қызметкерлікте сапа қасиеттерінің
жойылуын іздейді және осы өзгерістерді өлшейді, бағалайды. Физикалық
ескіруді баяулату үшін, техникалық қызмет көрсету және жүріп жатқан жөндеу
бойынша түрлі профилактикалық шаралар қолданылады.
Егер сапа төмендеуі жіберілетін мәндер шегінен шықса, іргелі жөндеу
жүргізіледі.
Сапа – бұл, тұтынушының ең жақсы адалдық кепілдемесі, шет ел
өндірушілермен бәсекелестік біздің ең күшті қорғану түзуіміз және өсу
тұрақтылығының және жоғары табысты ұстап тұрудың жалғыз тәсілі.
Өнім сапасының тұтынушы талаптарына сәйкестігі позициясынан түсінігі
нарықтық экономика шарттарында пайда болды.
Өнім сапасын анықтау идеясын голландтық ғалымдар Дж. Ван Этингеру және
Дж. Ситтигу ойлап тапқан. Олармен ғылымның арнайы аумағы квалиметрия
өңделді. Квалиметрия, сапа көрсеткіштерін өлшеу және квантификациялау
тәсілдері туралы ғылым. Квалиметрия тауардың сапалы көрсеткіштеріне сандық
баға беруге мүмкіндік береді. Квалиметрия сапаның қарастырып жатқан өнімнің
көп қасиетіне байланысты түсінігінен шығады. Өнім сапасын бағалау үшін,
оның қасиеттері туралы мәліметтер жеткіліксіз өнім пайдаланатын шарттарды
ескеру қажет. Дж. Ван Этингер мен Дж. Ситтигтің ойы бойынша сапа, егер
тұтынушы қасиеттерді маңыздылығы бойынша топтастыра білсе, сандық мәндермен
берілуі мүмкін. Олар, сапа – өлшенетін шама деп санаған, сондықтан өнімнің
қойылған талаптарға сәйкестігі белгілі бір тұрақты шамамен берілуі мүмкін,
бұл жағдайда – ақша.

4.2 Сапа көрсеткіштерінің атаутізімін анықтау
Шыныдан жасалатын негізгі бұйымдарды жалпы сипаттамалары бойынша үш
түрге бөлуге болады:
- триплекс (көпқабатты шыны);
- шынықтырылған шыны;
- стеклопакет [28].
Осы үш өнім түрінің өзіндік сапа көрсеткіштерін атап өтейік:
Шыныпакет: диагональдар ұзындықтарының айырмашылығы; формадан ауытқуы;
сыртқы көрінісі; герметизациялау қабатының жалпы тереңдігі; оптикалық
ауытқулар; герметизациялануы; бағытталған жарық өткізу көлемі; точка росы
(абсорбент); қорғаныш класы; ұзақмерзімділік; жылуберілісіне қарсы тұру;
дыбысты оқшаулау. Осы шыныпакет көрсеткіштері бойынша өткізу-қабылдау және
периодтық сынау өткізілуі қажет (4.1-кесте).

4.1 – кесте - Шыныпакеттің сапа көрсеткіштері бойынша міндетті сынаулар
(МЕСТ 24866-1999 сәйкес)

Көрсеткіш аталуы Талап Сынау түрі Период-тылыСынау
пунктін ғы әдісі
өмірі пункт
нөмірі
өткізу-тапсыпериод-тық
ру
Геометриялық 3.5; + - Әрбір 6.2; 6.3
өлшемдержің ауытқуы 3.7 партия
Диагональдар 3.8 + - Қайта сол 6.2
ұзындықтарының
айырмасы
Формадан ауытқуы 3.9; + - " 6.4; 6.5
3.10;
3.11
Сыртқы көрінісі 4.1.1-4+ - " 6.6
.1.4
Герметизациялаушы 3.12 + - " 6.8
қабаттың жалпы
қалыңдығы
Оптикалық ауытқулар 4.1.6 + - " 6.7
Герметикалықтығы 4.1.5 + + * *
Камералардың газбен 4.1.9 - + Жылына 1 6.16
толтырылу көлемі рет
Жарықты бағыттаулы 4.1.7 - + Қайта сол 6.11
өткізу коэффициенті
Точка росы 4.1.7 - + Айына 1 рет6.10
(ұзақмерзімділік)
Қорғаныс класы 4.1.7 - + Жылына 1 6.14
рет
Ұзақмерзімділік 4.1.8 - + 5 жылда бір6.15
(соған қоса рет
аязғашыдамдылық)
Жылуберілісіне 4.1.7 - + Қайта сол 6.12
кедергі
Дыбысоқшаулау 4.1.7 - + " 6

Триплекс (көпқабатты шыны):
- геометриялық өлшемдері;
- геометриялық өлшемдердің ауытқуы;
- шынылар ығысуы;
- формадан ауытқуы;
- диагональдар ұзындығының айырмашылығы;
- шетжақтарына талаптар;
- сыртқы көрінісі.
Шынықтырылған шыны [30]
- геометриялық өлшемдердің ауытқуы:
- қалыңдығы;
- ұзындығы, ені;
- диагональдар ұзындықтарының айырмашылығы;
- түзусызықтықтан ауытқу;
- жазықтықтан ауытқу;
- тікбұрышты емес шынылардың формадан және өлшемдерінің ауытқуы;
- ұштар мен қырларының сапасы;
- сыртқы көрінісі (шыны ақаулары)
- таңбалануы;
- бұзылу сипаты;
- механикалық қаттылығы – қатты денемен соғу;
- термотұрақтылық;
- қорғаныш класы (жұмсақ денемен соғу).

4.3 Өнімнің сапа деңгейін бағалау
Өнім сапасын бақылау бүгін көптеген көрсеткіштермен өлшенетін күрделі
технологиялық процесс.
Соңғы тұтынушыға жеткенше, кәсіпорындардың бір қатарында өндірілетін
сыра өндірісінің барлық сатыларында мұқият тексеруден өту керек. Сынау
зертханасында күрделі құрылғылардың барлығын қадағалайды, шыныпакет
дайындауда қолданылатын су сапасы, ауаның арнайы сынамасы және жабдықтардың
шайылуына дейін шикізат сапасы. Герметик, адсорбент, рамка – барлығы қатаң
бақылану керек. Өндірістік процесті автоматтандыру шикізаттың адаммен және
ауамен араласуын болдырмайды. Құраушыларды дайындауға ерекше көңіл
бөлінеді, ол бірнеше сатылы стерилдеуден өтеді.
Өнім сапасын бағалау бойынша жүйелі шараларды қолдану өнім сапасын
басқару жүйесінің басты элементтерінің бірі болып келеді. Сапа дәрежесі
сапа өлшемі болып келеді.
Өнім сапасының МЕСТ 15467-79-ға сәйкес дәрежесі деп өнімнің базалық
көрсеткіштер жиынтығының оның сапа көрсеткіштер жиынтығымен салыстыруға
негізделген саласының салыстырмалы сипаттамасын айтады.
Сапа дәрежесін салыстырмалы бағалауды жүргізу үшін сапа көрсеткіштері
базалық болып есептелетін эталонды үлгілерді қабылдайды. Көбінесе эталон
ретінде одақтық және шетелдік ең жақсы үлгілерді таңдайды, ал базалық
көрсеткіштер бірлікті, комплексті және интегралды бола алады [4].
Эталондар берілуі үшін:
- нақты бұйыммен;
- стандартпен;
- жоспарланған бұйыммен.
Өнім сапасының дәрежесін бағалау бойынша шаралар бірізділігі
келесідей:
- өнім сапасының дәрежесін бағалау мақсаттарын анықтау;
- сапа көрсеткіштерін талдау және оларды анықтау;
- сапа көрсеткіштерін анықтау;
- базалық көрсеткіштерді таңдау;
- сапа дәрежесін бағалау әдісін таңдау;
- сапа дәрежесін бағалау [6].
Сапа дәрежесін бағалау бір текті өнім бойынша да (бір класс және
тағайындалуы бойынша бұйымдар), кәсіпорындардың белгілі бір тобымен немесе
жеке кәсіпорынмен, немесе саламен шығарылатын әртүрлі өнім бойынша да
жүргізіледі.
Біртекті өнім сапасының дәрежесін бағалау үшін дифференциалды, кешенді
немесе аралас әдістер қолданылады.

4.4 Өнімді дайындаудың сапа деңгейін статистикалық талдау
Кәсіпорында статистикалық талдаудың жүргізілуіне, кезекті алдын алу,
болдырмау және түзету шараларының ұйымдастырылып, жүзеге асырылуына
Техникалық бақылау бөлімі жауап береді. Техникалық бақылау бөлімінің басты
мақсаты – ақау көзін анықтап, оны жояр барлық мүмкін жағдайларды талдап,
қарастырып ұсыну, осынң нәтижесінде сапасыз өнім деңгейін төмендету. Осы
талдаудың статистикалық талдаудың басты есептеу бөлімін қарастырайық. Мысал
ретінде кезекті кестелерде 2009жыл бойынша жасалған талдауларды
қарастырайық (4.2, 4.3 кестелер).
Қыркүйек айына ақаулар бойынша деректерді талдай отырып келесідей
шешімдер жасауға болады:
- ақаулар саны азайды (алдыңғы аймен салыстырғанда).
Ақау шынымен жұмыс кезінде байқаусыздан, жұмысқа жауапкершіліксіз
қараудан болды. Көбіне бұл өндеу мен ШПБ участоктарының операторлары мен
оқушылары болған. Дегенмен қыркүйек айында кінәлілер есебінен болған
ақаулар екі есе қысқарған.
4.2 – кесте -Участок бойынша ақаулардың 2009 ж. мамыр-қыркүйек мерзіміне
жалпылама кестесі

Участок Шыныны өндеу, айлар,( м2)
Атауы
мамыр маусым
Қырлар Сызаттар Қаптау жануы Жарықтар
шағылуы
Маусым 253,3 93,5 66,7 29,3 63,7
Шілде 445,0 176,7 123,2 117,1 71,4
Тамыз 599,15 103,41 241,35 116,52 137,87
Қыркүйек 510,85 105,97 172,27 167,66 64,95

Технологиялық себептер бойынша ақаулар көбейді, бұны көпқабатты шыныға
көп тапсырыс болғандығымен түсіндіруге болады. Мысалы, автоклавтаудан
кейінгі ақаулар (пузырьлар, сынулар).
Ақаулардың көбі ШӨЦ түрлі жабдықтарында өндеу кезінде болды:
- шыныны PR-88 станогында өндеу (қырлар шағылуы, жарық, сызаттар);
- қырды алу қолстаногында өндеу (лента жыртылады, нәтижесінде шыны
сынады);
- Alpa–315 көпфункциялы станокта өндеу (қыр шағылуы, жарықтар);
- шынықтыру кезінде (пеште болатын жарылу);
- автоклавтау участогында (шыны сынуы, пузырь).
Ақаулардың көбі жаңа итальяндық Deltashapе станоыгнда өндеу кезінде
болатындығын ескерген жөн (шыны сынуы, қырлар шағылуы, қырларды сапасыз
өндеу).

4.1-сурет- Мамыр-қыркүйек аралығында (2014ж) кездескен ақаулар
диаграммасы

4.5 Статистикалық талдауды жақсарту мақсатында Statistica
бағдарламасын ұсыну
Бағдарлама туралы жалпы мағлұмат.
Сипаттамасы: деректерді талдаудың барлық соңғы компьютерлік және
математикалық әдістері іске асырылған статистикалық талдаудың жаңа пакеті.
Бағдарлама өндірістің барлық салаларына арналған (бизнес, ғылым,
оқыту). Мұнда деректерді статикалық өндеудің барлық мүмкін функциялары іске
қосылған, сонымен қатар графиктерді, деректре базасын құруға болады.
STATISTICA бағдарламасына Visual Basic енгізілген, бұл оған қосымша
10 000 жаңа функцияны қосады. Кезекті 4.2 – 4.8 суреттерде бағдарламамен
жұмыс істеу мысалдары көрсетілген. Бағдарламада шынының ең көп кездесетін
ақауларының бір түрі – сызаттарды (царапины) талдау кезінде талдау типін
таңдау, сәйкес картаны таңдау және тұрғыза, диаграмма типін таңдау және
мүмкін себеп-салдар кестесі келтірілген. Сонымен қатар таңдама жүргізу
нәтижелері, күткен болжамдар мен нақты фактілі нәтижелер арасындағы
айырмашылықтар көрсетілген.

4.2-сурет- Бағдарламадағы талдау жасау мүмкін типтері

4.3-сурет- С-картасын тұрғызу үшін деректер кестесі

4.4-сурет- Бағдарламада талдау жасау диаграммасын таңдау
Бұл Basic синтаксисі толығымен Micr-s-ft Visual Basic-пен сәйкес
келеді. Деректер пакетін толық есептеу үшін жұмыс істейтін p-rtable –
версиясы.

4.5-сурет- С-бақылау картасы және ақауы бар бұйымдардың таралу
гистограммасы

STATISTICA – бұл құрамын талдау процедуралары мен әдістері кіретін
деректер ді статистикалық талдау жүйесі; 100-ден астам түрлі график
типтері; сипаттаушы және топтаушы статистика;

4.6-сурет- С-бақылау картасын талдау кестесі

4.7-сурет- Р-бақылау картасын тұрғызу үшін деректер кестесі

Мүмкіндіктері: тез негізгі және блоктык статистика; көптік регрессия;
параметрлік емес регрессия; деректерді талдау, корелляция; дисперсиялық
және ковариациондық талдау; интерактивті ықтималдықты калькулятор; Т-
критерилер; жиілік, кедергі кестелері. Бағдарламада бірнеше диаграмма
түрлері бар, олардың қажеттісі тізімнен алынады. Диаграмма кесте сияқты
басқа да бағдарламаларға көшіріле алады.

4.8-сурет- Қадағаланатын және болжанған мәндер

Осы бағдарламға негіз болған Шухарт картасына тоқтала кетейік. Шухарт
карталары статистикалық талдау мен процестің сапасын басқару үшін
тағайындалған. Бақылау карталарын зерттеліп отырған процестің статистикатық
басқарылатын жағдайда екендігін немесе басқарылмайтынғын анықтау үшін
қолданылады [33].
Бір картада уақыт бойынша өзгеретін бір ғана сапа көрсеткіші
көрсетілуі мүмкін. Бір уақытта бірнеше параметрлерді көру үшін олардың
барлығын бір параметрге келтіру қажет.
Сапалы статистикалық талдау үшін нүктелер саны жеткілікті үлкен болуы
керек, 30-дан жоғары болу қажет. Дегенмен тәжірибеде 12-15 мәннен кем емес
таңдау саны қабылданады.
БК (бақылау карталарын) құру реті. Бақыланатын процестің қайсыбір
уақыттық таңдау мәндері алынады (бұл партиядағы ақауы бар бұйымдар саны да,
дебеторлық қарыз да болуы мүмкін) (4.9-сурет). Кестеге Х осі бойынша
уақытты сағат, күн немесе ай) немесе таңдалған параметрдің бірізді өлшеу
реті қойылады, ал Y осі бойынша – бақыланатын процесс мәндері қойылады.
Белгісіз сандарға нөлді қоюға болмайды. Егер мән берілген нүктеде белгісіз
болса, онда ондай сандар мүлдем салынбайды.

4.9-сурет- Бақылау картасының мысалы

Сәйкес орнатылған формулалар бойынша ортаңғы (медиана) сызығы, екі
шеткі нүктелерге сәйкес келетін сигма-ауытқу зоналары орнатылады. Осы екі
шеткі сызыққа қатысты процестің қалпына келтірілу мүмкіндігі бағаланады.

5 Қазақстандағы аккредиттеу жүйесі

5.1 Аккредиттеу туралы жалпы ұғым, процедуралар кезеңдері
Аккредиттеу – аккредиттеу жөніндегі орган заңды тұлғаның белгілі бір
салада техникалық реттеу объектілерінің белгіненген талаптарға сәйкестігін
растау женіндегі жұмыстарды орындауға құқылы екенін ресми танитын рәсім.
Аккредиттеу аттестаты дегеніміз аккредиттеу жөніндегі орган беретін,
аккредиттеу субъекті-лерінің белгілі бір салада сәйкестікті бағалау
жұмыстарын орындау кұзыретін куәландыратын құжат;
Аккредиттеу белгісі дегеніміз бұл, аккредиттеу жөніндегі органның
аккредиттеу субъектісіне оның аккредиттеу рәсімінен өткені туралы үшінші
тұлғаларга ақпарат беру үшін берілетін белгі;
Аккредиттеу саласы – аккредиттеу қолданылатын, сәйкестікті бағалаудың
ресми танылған объектілері.
Өлшем құралдарын салыстырып тексеру және калибрлеу нәтижелерін
салғастыру – бұл, өлшем құралдарының зерттеу нәтижелерін, метрологиялық
сипаттамаларын салыстыру;
Өтініш беруші – аккредиттеуге өтінім берген заңды тұлга;
Салыстырма сынақтары – бірдей немесе ұқсас сынақ объектілерінде екі
немесе одан көп зертхананың (орталықтың) сынақтар жүргізуі және олардың
нәтижелерін бағалауы;
Аккредитация процедураларының кезеңдері.
Өлшем құралдарын салыстырып тексеру құқығына аккредиттеу стандарттау,
метрология және сертификаттау жөніндегі уәкшетті органның, заңды тұлғаның
өлшем құралдарын салыстырып тексеруді жүзеге асырудың заңдылығын ресми
тануы мақсатында жүргізіледі.
ҚР СТ 7.5-2003 стандартының талаптарына сәйкес аккредиттелген өтінім
берушіге мерзімі үш жылға дейін аккредиттеу аттестаты беріледі.
Өлшем құралдарын салыстырып тексеру құқығына аккредиттеуді уәкілетті
орган жүргізеді Өтінім беруші уәкілетті органға еркін нысанда аккредиттеуге
өтінім береді; данада тәуелсіз сараптама бағалау актін және екі данада
құжаттар жинағын береді, оған мыналар кіреді:
- стандарт талаптарына сәйкес құрылған ереже;
- төлқұжат;
- аккредиттеу саласы;
- сапа бойынша басшылық;
- заңды тұлғаның мемлекеттік тіркеуі туралы куәліктің нотариуспен
расталған көшірмесі [27].

5.2 Қазақстан Республикасындағы аккредиттеуді жүргізу реті
ҚР Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы Заң сәйкестікті
растау жөніндегі органдарды, сынақ; салыстырып тексеру, калибрлеу
орталықтарын, өлшемдерді орындау әдістемелерін метрологиялық аттестаттауды
жүзеге асыратын заңды тұлғаларды аккредиттеу саласындағы қоғамдық
қатынастарды. Сондай-ақ сәйкестікті бағалау саласындағы олармен байланысты
өзге де қатынастарды реттейді.
Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады.
Сәйкестікті растау жөніндегі органдарды және зертханаларды аккредиттеу
өз саласындағы нормативтік құқықтық актілерге сәйкес жүзеге асырылады.
Қажет жағдайда уәкілетті орган қосымша құжаттарды сұрайды. Уәкілетті
орган өтінім беруші ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Керамикалық черепицаның сипаттамасы
«Қазагроэкс» АҚ-ның технологиялық сипаттамасы
Экологиялық сертификаттау бойынша негізгі баптар
АҚ «ҰССО» сынау лабораториясында өнімнің сапасын талдау
Зерттеме нысаны - каток діріл білікшесі
Оқу-танымдық тәжірибе есебі
Йогурт сапасын бақылау
Маңғыстаумұнайгаз Акционерлік қоғамында өнім сапасын басқаруды талдау
Егіншілік жүйесін қолдану және топырақты эрозиядан қорғау
Төртбұрышты еденді керамикалық плитка
Пәндер