Өндіріс факторлары:біріктіру әдістері және тиімділік

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 23 бет
Таңдаулыға:

Курстық жұмыс

"Экономикалық теория" пәні

Тақырыбы: Өндіріс факторлары:біріктіру әдістері және тиімділік

Мазмұны

Кіріспе

1. Өндірістік бағдарламаның мәні мен құрылымы.

1. 1. Өндірістік бағдарламаның мәні мен құрылымы.

1. 2. Өндірістік бағдарламаны құру және оның негізгі көрсеткіштері.

2. Өндірістік бағдарламаны кәсіпорын қызыметінде пайдалану.

2. 1. Өндірістік факторларды тиімді пайдалану.

2. 2. Кәсіпорынның өндірістік күш қуаты.

2. 3. Кәсіпорындағы өндірістік бағдарламаны жоспарлау.

3. Қазақстан Республикасының кәсіпорындарындағы өндірістік бағдарламаның тиімді пайдалану жолдары.

4. Қорытынды.

5. Қолданылған әдебиет.

Кіріспе.

Кәсіпорындағы өндірістік бағдарламаның құрылымын зерттеу менің осы курстағы ең басты мақсатым . Сондықтанда кәсіпорынның өндірістік бағдарламаны құрудың негізгі көрсеткіштерін толық мәнінде қарастыра отырып өндірістік факторлардың тиімділігін анықтауды көздеймін. Бағдарлама жоспар арқылы жузеге асатын болғандықтан жоспардағы құн өлшеміндегі өнім көлемін анықтау үшін өнім шығару жоспарының табиғи өлшемдегі көрсеткіші қажет. Табиғи өлшемдерге - тонна, метр, квт/сағат, дана, комплект жатады. Өлшем бірліктері өндірістік ерекшеліктерін, жоғарғы сапалы жәнем экономикалық тиімді өнімдерді шығару жолдарын, материал, еңбек қаржы ресурстарын үнемдеу жолдарын қамту керек.

Жоспарда берілген өлшем бірліктер жоспарлау мен өндірісті ұйымдастырудың барлық бөлімдері үшін міндетті түрде сақталуы қажет. Бұл өндірістік бағдарламаны белгіленген ассортиментте келісім бойынша жабдықтау жоспарын орандауға және өндірістік бағдарламаны өнімнің сапа көрсетикіштерімен байланыстыруда аса қажет. Шығарылатын өнімнің сипаты және оны дайындаудың тәсілі шешуші дәрежеде цехтардың құрамын олардың мөлшерін жүк айналымын және зауыт аймағының шамасын анықтайды. Өндрісті ұйымдастыруда маңызды жағдай болып табыатын кейбір бұйымдардың түрлері түрлі көлемде шығарылады. Өшығарылатын өнім көп болса, сонша кәміл технологиясы және ұйымдық әдістері қолданылуы мүмкін . Кооперациялаудың деңгейі де сол сияқты кәсіпорынның құрамына елеулі турде ықпал етеді : ол қалай жоғары болса, солай ол қарапайым. Сонымен, өндірістік қуат эконоикалық санат ретінде ен көп өнімді шығару мақсатында еңбек құралдарының активті түрлері - машиналар және жабдықтардың ұйымдасқан жиынтықтарын пайдаланудағы өндірістік қатынастарын қамтиды . Қндірістік қуаттың мәні толық ашылады егерде оны еңбек құралдарының ұйымдасқан жиынтығының берсені ретінде қаралатын болса.

Кәсіпорынның өндірістік қуаты (цехтар, учаскілер) - бұл оған берілген еңбек құралдардың қабілеттілігі ( машиналардың технологиялық жиынтығы және жабдықтар мен өндірістік аландар жиынтығы ) бңр жылдық өнңм өндірудің максималдығы (тәуілік, смена ) қабылданған мамандыру мен сәйкесінше, жұмыс уақыты мен өндірісті кооперациямен байланысты.

Тауарлы өнім - өнім, кәсіпорындарда өндірілген және өткізуге арналған өндірістік жоспардың негізгі көрінісі б. т. да жалпы және өткізілмелі өнімді есептеуге негіз. Ұйымдық - техникалық факторлардың жетекші тұрғыла кәсіпорындардың кейьір бөлімшелерінің және олардың жалпы құрылымдарын қалыптастыруға ықпал ететін өндіріс үлгілері бой көрсетеді. Өндіріс үлгілері жұмыс орынының саны мен ондағы орындалатын операциялар арасындағы арақатынастар мен есептелінетін көрсеткіштері арқылы анықталады.

Өндірістік бағдарлама 3-5 жылға жоспарланады, бір жыл квартал мен айға бөлінеді, натуралды, шартты - натуралды еңбекті және бағалық көрсеткіштермен есептелінеді .

Осы мәліметерді жалпылай қарстырып, зерттеп, қолайлы әдістерді қолдана отырып тақырыпты ашуға тырысамын.

1. 1Өндірістік бағдарламаның мәні мен құрылымы .

Кәсіпорынның даму жоспарының ең негізгі бөлімі - өнім шығару жоспары немесе өндірістік бағдарлама. Өндірістік бағдарламаның көрсеткіштері - тауар өнімдерін өндірудің өсу жлдары, шығарылған өнімнің сапасы, өнім шығаруды арттыру .

Жоспардағы құн өлшеміндегі өнім көлемін анықтау үшін өнім шығару жоспарының табиғи өлшемдегі көрсеткіші қажет. Табиғи өлшемдерге - тонна, метр, квт/сағат, дана, комплект жатады. Өлшем бірліктері өндірістік ерекшеліктерін, жоғарғы сапалы жәнем экономикалық тиімді өнімдерді шығару жолдарын, материал, еңбек қаржы ресурстарын үнемдеу жолдарын қамту керек.

Өнім шығару жоспарының маңызды бір бөлігі - өнімнің сапасын арттыру . Өнім сапасы өзінің техникалық экономикалық көрсеткіштерімен, еліміздегі және шетелдегі техниканың жоғары жетістіктеріне сай болуы керек . Өнім шығару жоспарында өндірістегі ескірген, қазіргі заман талабына сай емес, тұрып қалған өнімдерді шығаруды тоқтату жолдары қарастырылады. Сонымен қатар шығарылатын өнімдердің стандарттарға сай болуы қарастырылады.

Кәсіпорындағы құру және олардың құрылымдық бөлімшелерінің негізіне өндірістік процестер жатады . Өнімді өндірумен байланысты кез келген технологиялық процес түрлі операциялар көлемін, онң ішінде негізгі, қосымша, қызымет көрсету басқару және т. б. жұмыстарын іске асырады . Дайын өнімді жасауда жоғарыдағы көрсетілген операциялардың рөлі түрліше . Өнімді қалыптастыру негізгі өндірістік процестердің кезінде шығады, ал басқа процесте оны жасуға тек ықпал етеді . мұның барлығы тиісиі бөлімшелердің қалыптастырудың неггізі болып табылады.

Айтылғандарды есепке алсақ, өндірістік бөлімшелер өнімді өндірудегі жалпы технологиялық процестердегі олардың қзара байланысы кәсіпорынның өндірістік құрылымын құрайды. Құрылым кәсіпорынның дамуы мен жұмыс істеуін қамтамасыз ететін элементтердің іс әрекетін тұлғалайды.

Кәсіпорын құрылымы өндірістік және ұйымдық болып бөлінеді. Өндірістік ол негізгі және көмекші цехтар және учаскілердің құрамы мен мөлшері.

Өндірістің құрылымына ықпал ететін негізгі факторлар мыналар болып табылады:

Шығарылатын өнімнің және оның наменклатурасының сипттамасы;
Өндірістің ауқымы;
Кооперациялау деңгейі.

Шығарылатын өнімнің сипаты және оны дайындаудың тәсілі шешуші дәрежеде цехтардың құрамын олардың мөлшерін жүк айналымын және зауыт аймағының шамасын анықтайды. Өндрісті ұйымдастыруда маңызды жағдай болып табыатын кейбір бұйымдардың түрлері түрлі көлемде шығарылады. Өшығарылатын өнім көп болса, сонша кәміл технологиясы және ұйымдық әдістері қолданылуы мүмкін . Кооперациялаудың деңгейі де сол сияқты кәсіпорынның құрамына елеулі турде ықпал етеді : ол қалай жоғары болса, солай ол қарапайым.

Ұйымдық - техникалық факторлардың жетекші тұрғыла кәсіпорындардың кейьір бөлімшелерінің және олардың жалпы құрылымдарын қалыптастыруға ықпал ететін өндіріс үлгілері бой көрсетеді. Өндіріс үлгілері жұмыс орынының саны мен ондағы орындалатын операциялар арасындағы арақатынастар мен есептелінетін көрсеткіштері арқылы анықталады.

Кәсіпорындардың ұйымдық құрылымы - бұл құрам және оны ұйымдық бірлік мөлшері, олардың арақатынасы және тұрғызу нысаны. Ұйымдық бірлік егер де олардың мөлшері көлемінде және межелеген ережелерінде сай келісетіндей болса тиімді жұмыс істей алады. Әрбір құрылым деңгейлес және сатылы болып бөлінеді, басқаша айтқанда ұйымдық құрылымда еңбек бөлінісінің деңгейлестік және сатылы болып ажыратылады. - - -

Еңбек бөлінісінің деңгейлестікшекарасы басқарушының өз ісінің саласында тиімді басқару мүмкіншілігін анықтайды. Сатылы еңбек бөлінісі басқарушылық шешімін дайындаудағы сатылы бейнесі саласындағы ісәрекетін құрайды.

Өндірістің ауқымы, технологиялық процестердің ерекшелігі, мамандандыру деңгейі, бөлімшелердің құрамы құрамы мен саны кәсіпорындардың түрлі өндірістік құрылымдарын туғызады. Өнеркәсіп кәсіпорындары бөлімшелердің негізгі құрыымдары цехтар болып табылады . Алайда кейбір зауыттарды цехтар өндіріспен ауыстырылады.

Өндіріс немесе цех кәсіпорынның ұйымдық, мүліктік оқшауланған құрылымдық бөлімшесі б. т. Онда дайын қнімнің бір бөлігнін дайындайды немесе өндіріс процесін орындайды. Цех - бұл белгілі бір бейнелерді пайдаланылатын кәсіпорынның оқшауланған бөлімшесі.

Кәсіпорындарды цехтар, учаскелер және басқа да буынары арасындағы өзара қарым- өатынас, атап айтқанда, шикізаттар, материалдар, жартылай фабрикаттар және қызымет көрсетуде цехтар, бөлімдер ережелерімен, сол сияқты кәсіпорынның бекіткен ережесіне сай нормативтік құжаттармен реттеледі.

1. 2. Өндірістік бағдарламаны құру және оның негізгі көрсеткіштері .

Кәсіпорын құрылымын толық сипаттау үшін түрлі көрсеткіштер қолдалынылады . олардың ішіндегі негізгілері:

Оның құрамына кіретін бөлімшелердің жалпы тізімі
Бөлімшелер қызыметкерлерінің саны
Жабдықтардың өуаты
өндірістік қорлардың құны
өнім шығару көлемі
мамандыру және механикаландыру
күрделі қаржының құрылымы.

Кәсіпорынның құрылым көрсеткіштерін дұрыс таңдау өндірістің “ осал жерлерін ” ашуға және осы кәсіпорынның оңтайлы құрылымын таңдауға мүмкіндік туғызады.

Келтірілген бірқатар көрсеткіштерді пайдалану цехқа қатысты кәсіпорынның үдемелі құрылымын анықтайтын кейбір өндірістік бөлімшелердің арақатынасын анықтайды. Кәсіпорын құрылымындағы негізгі цехтар, дайын өнімді шығарумен байланысты, негізгі операцияларды орындауды қамтамасыз ететін құрылымның тиімділігін кқрсетеді. Сонымен, нақтылы көрсеткіштерді салыстыру арқылы басқару құрылымын сипаттайтын нормативтік немесе алдынғы қатарлы кәсіпорындардың қол жеткен табыстарын өндіріске енгізуді қажет етеді. Мұндай салыстырмалы тәсілдермен олардың одан әрі жетілдіру жолдарын анықтайды.

Салалық құрылымдарды жетілдіру көзінің бірі - бұл өндірістік бірлестіктер құру . Оның түрлі үлгілері әр түрлі құрылымдарды алдын ала анықтайды. Дегенмен қағида бойынша, өндірістік бірлестіктерде ғылыми - зерттеу лабораториялары, жобалау конструкторлық бюролар, жабдықтар, өткізу қызыметтері, көмекші шаруашылықтар орталықтандырылады.

Өндіріспен қатар ғылыми- өндірістік бірлестіктер құрылады. Оларды құрудың басты мақсаты - машиналардың, жабдықтардың, приборлардың, материалдардың және басқа да өндірістік бұйымдардың үдемелі технологиялық процестерінің жаңа үлгілері таңдамаларының техникалық деңгейлігін арттыру. Сөйтіп олардың негізінде саладағы ғылыми техникалық прогресті жеделдету болып табылады.

Ғылыми - өндірістік бірлестіктер бірыңғай ғылыми-өндірістік және шаруашылық кешені болып саналады. Оның құрамына тәжірибелі үлгілер шығару, жұмыспен қамту және жаңа техникамен шығаруды қамтамасыз етеін ғылыми-зерттеу, конструкторлық, жобалау конструкторлық және технологиялық ұйымдар, эксперементті зауыттар (фабрикалар), іске қосуды реттеушілер және т. б. қосылады.

Ғылыми -өндірістік бірлестіктердің құрылуы ғылым мен өндірістің қосылу нысаны ретінде ең алдымен ондай кәсіпорын салаларда жүргізілетін, сөйтіп, олардың дамуы көпшілігінде халық шаруашылығында ғылыми - техникалық прогресті жеделдету қарқынына байланысты болады.

Өндірістік бағдарламаның құн көрсеткіштері:

сату кқлемі;
тауар өнімі;
жалпы өнім жатады.

Сатылған өнімнің көлеміне байланысты, өндіріс салаларының бірлестіктер иен кәсіпорындардың іс-әрекеттері, жасап жатқан қызыметтеріанықталады. Сатылған өнім көлеміне кәсіпорынның балансында тұрған, сатуға дайындалған, төленуге тиісті дайын өнімдер, жартылай дайын өнімдер, және қзінің күрделі ққұрылысына жүргізілетін жұмыстар кқлемі жатады. Сатылатын өнімнің көлемін мына формула арқылы анықталады:

Сө = Тж + Qж. б - Qж. а,

Мұндағы: Тж - жоспар бойынша берілген тауар өнімнің көлемі;

Сө - жоспар бойынша берілген тауар өнімнің көлемі;

Qж. б - Qж. б - сатылмаған өнімдердің жылдың басындаңы және жылдың аяғындағы қалдықтар.

Тауар өнімнің көлеміне: сыртқа шығарылып сатылатын дайын өнімдердің және жартылай дайын өнімдердің құны ; өнеркәсіп жұмыстарының қүны, ( сырттан тапсырыс беріп жасалынған ) жатады.

Жалпы өнімні көлемі жоспарланған уақытта белгіленген жұмыс көлемін қамтиды .

Жө = Тө - Аб + Аа,

Мұндағы : Тө - тауар өнімі;

Аб, Аа - жылдың басындағы және жылдың аяғындағы аяқталмаған өндірістің көлемі.

Таза өнімнің көлемі - тауар өнімнің көлемінен материалдық шығындар мен негізгі қорлардың тозуы ( амортизациясын ) алып тастау арқылы анықталады.

ТАЗАө = Тө - Мш + Ан. қ,

Мұндағы : Мш - материалдық шығын;

Ан. қ - негізгі қорлардың тозуы.

2. Өндірістік бағдарламаны кәсіпорын қызыметінде пайдалану.

2. 1. Өндірістік факторларды тиімді пайдалану.

Кәсіпорынның өнім шығарудағы әлеуетті мүмкіндіктері олардың өндірістік қуаттарын тұлғалайды. Кәсіпорындардың қабілеттілігі және олардың бөлімшелерінің өнімді ең көп мөлшерде дайындауды, олардың жарақаттандырылуы тікелей сапасына, жетілдіру жіне еңбек құралдарының іс ірекетке қабілеттілігінен тұрады. Еңбек құралдары ең алдымен актив бөлігі еңбек құралын кәсіпорының өндірістік қуатын қалыптастырудың негізгі факторы деп есептеуге болады. Алайда бұдан өндірістік қуатты еңбек ңұралдарының өндірістік техникалық параметірлер негізінде кәсіпорынның осы уақыт аралығындағы нақтылы жағдайын еспке алмай ақ анықтауға болады деген қортындыға келісуге болмайды.

Сонымен, өндірістік қуат эконоикалық санат ретінде ен көп өнімді шығару мақсатында еңбек құралдарының активті түрлері - машиналар және жабдықтардың ұйымдасқан жиынтықтарын пайдаланудағы өндірістік қатынастарын қамтиды . Қндірістік қуаттың мәні толық ашылады егерде оны еңбек құралдарының ұйымдасқан жиынтығының берсені ретінде қаралатын болса.

Барлық жағдайларды бірдей кәсіпорындарда өндірістік қуатты пайдаланудың экономикалық тиімділігін арттырудың негізгі жолдары мыналар:

нақты жағдайларда ең жоғары экономикалық тиімділік қамтамасыз ететін машиналар, техникалар және жабдықтарды таңдап алу;
қажетті құрал жабдықтардың қолайлы құрамын табу.

Қазырғы кезде қандай болмасын жұмыстардсы өнімділігі жоғары техниканың жаңа түрлерін қолданбайынша сапалы орындауға болмайды . сондықтан белгіленген жұмыс бағдарламасы әрі сапалы, әрі өз уақытысында орындалуын қамтамасыз еткен жөн.

Кәсіпорынның өндірістік қуаттарын пайдалануды ұйымдстыру және ықпалдастыру процестері күрделі және көптеген фактроларға тәуелді. Өндірістің өсу ауқымы және оның тиімділігінің артуы резервтерді көбейту және қолданыстағы кәсіпорындардың өндірістік қуатын пайдалануды жақсартуды іздестіру міндетін қояды . Сондықтанда, қолданыстағы кәсіпорынның өндірістік қуатын және оны пайдаланудың мөлшер деңгейін анықтауға негіз болатын факторлар шеңберін анықтауды қажет етеді. Бұл шарттасқан екі фактор ықпал ететін бірынғай объект - кәсіпорынның өндірістік қуатын ( бөлімшелер ) . Бұлардың арасындағы айырмашылық - факторлардың бір бқлігі өндірістік қуаттың өсу резервін, ал екінші өлігі - оны пайдалануды жақсарту резервін анықтайды.

Төменде кәсіпорынның өндірістік қуатын пайдалануға ықпал ететін факторлар сыныптамасы келтіріледі

Өндірістік қуатын мөлшеріне ықпал ететін факторла

Өндірістік қуатты пайдалануға ықпал ететін факторлардың

Өндірістік қуатын мөлшеріне ықпал ететін факторла:

техникаларды Машинлар саны ( жұмыс орны ) және олардың техникалық деңгейі
Өндіріс алаңдарының мөлшері
Машиналар топтары арасындағы өткізу мүмкіндігінің үйлесімдік деңгейі
Үйлесімді технология
Механикаландыру және автоматтандыру
Материалдық спалылығы, бұйымдарды жетілдірудің конструкциясы, стандарттау және сәйкестендіру дәрежесін арттыру
Жұмысшылардың техникаларды игеру дәрежесі

Өндірістік қуатты пайдалануға ықпал ететін факторлардың:

Өнімді қажетсіну
Кәсіпорынды материалдық- техникалық жабдықтау
Кәсіпорының жұмысшылармен қамтамасз етілуі
Жаңа қуаттарды кешенді түрде іске асыру
Энергетиклық ресурстармен қамтамасыз етілуі
Жабдық жиынтығының құрылымы
Жабдықтардың жөндеуде тұрғандығы нормативтен тыс бос тұруы
Жабдықтардың ауысымдық жұмысының артуы
өндірістік қызымет етуді ұйымдастыру
Өндірісті және жабдықтарды жүктемелеуді жоспарлаудыжетілдіру дәрежесі
Еңбекті ұйымдастыру және оны ынталандыру
Қуаттарды пайдаланудағы кооперациялауды ұйымдастыру

Келтірілген өндіріс факторының классификациясы мәнгі қатып қалған болып табылмайды . Мысалы, маржинализм теориясының топтауынша, төрт өндіріс факторы бар: жер, еңбек, капитал, кәсіпкерлік қабілеттілік.

Жер табиғи фактор ретінде қарастырылады. Бұған табиғат байлықтары, пайдалы қазбалар қоры, орман мен жыртуға жарамды жерлер және т. б. жатады. Капитал - бұл машина, құрал жабдықтар, қойма көлік және байланыс құралдары.

Еңбек адамның интелектуалды және дене қызыметін көрсетеді.

Кәсіпкерлік қабілеті - арнайы өндіріс факторы - өндірісті ұйымдастыруда бастамашылықты, төзімділікті, тәуекелділікті көрсетеді.

2. 2 Кәсіпорынның өндірістік қуаты.

Кәсіпорының өндірістік қуаты ( цехтар, аймақтар ) есептелінуі өнімді шығару көлемі натуралды бірліктермен есептелінеді. Кәссіпорының өндірістік қуаты мен өндірістік бағдарламалаудың арасында айырмашылық кәсіпорынның резервтері көрсетеді, яғни өндірістік бағдарлама өндірістік қуаттың пайдалану деңгейін көрсетеді. Кәсіпорынның өндірістік қуаты мен өндірістік бағдарлама арқатынасын 1- суретінде көре аламыз.

« Өндірістік қуат » терминімен қатар « өткізу қабілеті » термині қарастырылуда, жұмысқа қатысты өнімнің максималды шығарылуын көрсетеді, олар жұмысқа, станотарға, агрегаттарға, сызықты ағымға, станок топтарынасүйенеді, тек қана цехтар мен аймақтар кірмейді. Құрал - жабдықтардың өткізу қабілеті декада, тәуілік, смена және сағат арқылы есептелінеді, өндірістік қуаттың өндірістік бірліктер құрылымы - бір жыл ( кейде квартал мен аймен ) есептелінеді. Кәсіпорынның өндірістік қуатын есептеу үшін келесі нақты берілгендер қолданылады:(сурет- 2)

Өндірістік аймақ туралы көрсеткіштер мен жабдықтардың техникалық жағдайы, құрамы мен саны. Жабдықтардың құрамы оның эксплуатациялық жағдайы бойынша (3- суретте) көрсетілген. Өндірістік қуатты есептеуге неггізделген өндірістің барлық құрал- жабдықтары ( сонымен бірге жөндеудегі, істен шыққандаржәне модернизацияланған ) оған кірмейтін резервтік жабдықтар және тәжірибие - эксперементалды жабдықтар мен арнаулы аймақтар профессионалды - технологиялық оқу үшін арналғандар.
Өндірілген өнімнің еңбек сыйымдылығы мен жабдықтардың өндірудің нормалары 4- суретте қарастырылады. Жаңа салынған кәсіпорының өндірістік қуатын еспетеу үшін өндірістік жабдықтардың паспорттық нормалары қолданылады, ал жұмыс үстіндегі кәсіпорындарға - техникалық негізделген көрсеткіштер, бірақ паспорттық өндірістен төмен емес.
Кәсіпорының жұмыс істеу режимімен жабдықтардың жұмыс істеу уақытының қоры. 5-сурет. Кәсіпорының өндірістік қуатын есептеу енгізінде жабдықтардың жұмыс істеу уақыт қорының максималды мүмкіндігінше жылдық жоспар қабылданады. Үздіксіз агрегаттар үшін қорлардың жоспары мына формула арқылы есептелінеді :

Т үздіксіз = [ 365 - ( t ж + t ө. тех) ] x 24сағ

Мұндағы: tж- уақыт, жоспарлы және толық жөндеуге норматив бойынша қажеттілік;

Tө. тех - бұл уақыт агрегаттарының техникалық тоқтауына, егер ол:

T үздік = [ ( 365 - t y - t т. ж ) x k см x t см ] x [(100- П қ ) \100]

Мұндағы: ty- жыл ішіндегі демалыс пен мейрам күндері;

tт. ж - толық жөндеу күндері;

kсм - жабдықтпрдың бір тәуілік ішіндегі жұмыс істеу сменалардың саны ;

t см - сменаның жалғасуы;

П қ - ағымдағы қозғалмаушылық жоспарланған пайызы.

Бағдарламадағы өндірілетін өнімдердің номинклатурасы мен олардың сандық арақатынасы. өндірілетін өнімнің келесі номенклатура түрлері бар (6-сурет) Кәсіпорынның оңтайландырылған специализациясы цехтар мен участкілерге сүйене отырып өндірілетін өнімнің номенклатурасымен сандық арақатынасы орнатылыады. Кәсіпорынның өндірістік қуатын есептеуге жоспарланған номенклатура мен өндірілетін өнімнің ассортименті қабылданады. Өндірістің жылдық қуатын есептеуге өндірістің күшінің өсуі мен кемуі өнімнің номенклатуралық өзгеруі толық мәнде есепке салынады.

Әлсіз механизацияланған және басқа да өндіріс аймақтарының өндірістік қуатын анықтайтын негізгі фактор ретінде өндірістік аймақ көлемі болып табылады . Кәсіпорынның өндірістік қуатын есептеу принципі мен тәртібі салалық инструкциялар мен технологиялық жабдықтардың топтары, агрегаттары және басқа да өндірістің участкілері мен цехтар арқылы жүзеге асырылды.

2. 3. Кәсіпорындағы өндірістік бағдарламаны жоспарлау.

Өндімді өндіру жоспары (өндірістік бағдарлама ) кәсіпорының перспективалық және ағымдық жоспардың негізгі бөлімі болып табылады және ол сату көлемі, номенклатурасы, өнім ассортименті, оның сапасы, пайда массасы, рентабелдіктің деңгейі, кәсіпорынның нарықтағы орын бөлігінің көлемі арқылы анықталады. Өндірістік бағдарламаның құрылымы кәсіпорынның нарықты зерттеу бөлімшесі « маркетингтік қызымет » арқылы жүзеге асырылады. Өндірістік бағдарламаның құрылуының фирманың маркетингтік шаралар комплексіне осылар кіреді:

Фирма тауарының тұтынушыларды зерттеу мен олардың нарықтағы тәртібі;
Фирманың нарықтық мүмкіншіліктерінің анализі;
Өндірілетін тауар мен көрсетілетін қызыметінің бағалануы және перспективалар мен жетілдірілуі;
Өткізу кналдары мен қолданылатын формалардың анализі;
Фирма қолдалынатын бағақалыптастыру шараларының бағалануы;
Тауардың нарыққа жылжу шараларының зерттелуі;
Бәсекелестерді зерттеу;
Нарықтағы орының қадағалау (ең тиімді жағынан) .

Маркетингтік зерттеулер жүргізілгеннен кейін өндірістік бағдарлама фирма ішінде осылайша орналасады:

Кәсіпорының өндірістік бағдарламасы.

1. Өнімнің ассортименті менноменклатурасы анықталып және жеткізу көлемі натуралды көрінсте қарастырылып келісімшарттарға сүйене отырып қабылданады.

2. Өнімнің жеткізу жоспары құрылады, тұтынушылардың әрқайсына натуралды көрсеткіш ретінде.

3. Жоспарланған уақыт аралықтың басы мен соңына өткізілмеген өнім қалдықтарының өзгеруі анықталады.

4. Жоспарланған уақыт аралығының ішіндегі күнтізбедегі натуралды көрініарқылы әр өнімнің өндірістік көлемі анықталады.

Өнім көлемі өндірістік қуатының баланстық есептеуге негізделеді жүргізугізуші бөлімшелер аймақтарға, цехтарға және кәсіпорынға толығымен негізделеді.

6. Баға өлшемдері есептеледі. ( тауарлы және өөткізілген өнім)

7. Өнімнің жеткізу графигі тапсырыс берушілермен бекітілген елісімшартқа сай құрылады.

8. Бағдарлама кәсіпорынның негізгі цехтары арқылы жоспарланады.

Өндірістік бағдарлама 3-5 жылға жоспарланады, бір жыл квартал мен айға бөлінеді, натуралды, шартты натуралды еңбекті және бағалық көрсеткіштермен есептелінеді . Өндірістік бағдарламаның құрамы 9- суретте

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.