Өндіріс факторлары:біріктіру әдістері және тиімділік
1. Өндірістік бағдарламаның мәні мен құрылымы.
1.1. Өндірістік бағдарламаның мәні мен құрылымы.
1.2. Өндірістік бағдарламаны құру және оның негізгі көрсеткіштері.
2. Өндірістік бағдарламаны кәсіпорын қызыметінде пайдалану.
2.1. Өндірістік факторларды тиімді пайдалану.
2.2. Кәсіпорынның өндірістік күш қуаты.
2.3. Кәсіпорындағы өндірістік бағдарламаны жоспарлау.
3. Қазақстан Республикасының кәсіпорындарындағы өндірістік бағдарламаның тиімді пайдалану жолдары.
4. Қорытынды.
5. Қолданылған әдебиет.
1.1. Өндірістік бағдарламаның мәні мен құрылымы.
1.2. Өндірістік бағдарламаны құру және оның негізгі көрсеткіштері.
2. Өндірістік бағдарламаны кәсіпорын қызыметінде пайдалану.
2.1. Өндірістік факторларды тиімді пайдалану.
2.2. Кәсіпорынның өндірістік күш қуаты.
2.3. Кәсіпорындағы өндірістік бағдарламаны жоспарлау.
3. Қазақстан Республикасының кәсіпорындарындағы өндірістік бағдарламаның тиімді пайдалану жолдары.
4. Қорытынды.
5. Қолданылған әдебиет.
Кәсіпорындағы өндірістік бағдарламаның құрылымын зерттеу менің осы курстағы ең басты мақсатым . Сондықтанда кәсіпорынның өндірістік бағдарламаны құрудың негізгі көрсеткіштерін толық мәнінде қарастыра отырып өндірістік факторлардың тиімділігін анықтауды көздеймін. Бағдарлама жоспар арқылы жузеге асатын болғандықтан жоспардағы құн өлшеміндегі өнім көлемін анықтау үшін өнім шығару жоспарының табиғи өлшемдегі көрсеткіші қажет. Табиғи өлшемдерге - тонна, метр, квт/сағат , дана, комплект жатады. Өлшем бірліктері өндірістік ерекшеліктерін, жоғарғы сапалы жәнем экономикалық тиімді өнімдерді шығару жолдарын, материал, еңбек қаржы ресурстарын үнемдеу жолдарын қамту керек.
1. Г.Ө. Жолдасбаева кәсіпорын экономикасы Алматы.- 2002г
2. А.Қ.Мейірбеков, Қ.Ә.Әлімбетов Оқу құралы кәсіпорын экономикасы. Алматы.- 2003г
3. ГончарукВ.А. Грибов В.Д экономика предприятия М-1990г
4. Қалдыбаев О. Темирбаев А. Экономика предприятия Алматы.- 1997г
5. Сергеев В.И. Экономика предприятия М-1997
6. Экономический рост предприятий РК. Сборник научных трудов. Алматы- 2000г
7. ҚұдайбергеновЕ.Қ Кәсіпорын экономикасы А.-2004ж
2. А.Қ.Мейірбеков, Қ.Ә.Әлімбетов Оқу құралы кәсіпорын экономикасы. Алматы.- 2003г
3. ГончарукВ.А. Грибов В.Д экономика предприятия М-1990г
4. Қалдыбаев О. Темирбаев А. Экономика предприятия Алматы.- 1997г
5. Сергеев В.И. Экономика предприятия М-1997
6. Экономический рост предприятий РК. Сборник научных трудов. Алматы- 2000г
7. ҚұдайбергеновЕ.Қ Кәсіпорын экономикасы А.-2004ж
Курстық жұмыс
"Экономикалық теория" пәні
Тақырыбы: Өндіріс факторлары:біріктіру әдістері және тиімділік
Мазмұны
Кіріспе
1. Өндірістік бағдарламаның мәні мен құрылымы.
1.1. Өндірістік бағдарламаның мәні мен құрылымы.
1.2. Өндірістік бағдарламаны құру және оның негізгі көрсеткіштері.
2. Өндірістік бағдарламаны кәсіпорын қызыметінде пайдалану.
2.1. Өндірістік факторларды тиімді пайдалану.
2.2. Кәсіпорынның өндірістік күш қуаты.
2.3. Кәсіпорындағы өндірістік бағдарламаны жоспарлау.
3. Қазақстан Республикасының кәсіпорындарындағы өндірістік бағдарламаның
тиімді пайдалану жолдары.
4. Қорытынды.
5. Қолданылған әдебиет.
Кіріспе.
Кәсіпорындағы өндірістік бағдарламаның құрылымын зерттеу менің осы
курстағы ең басты мақсатым . Сондықтанда кәсіпорынның өндірістік
бағдарламаны құрудың негізгі көрсеткіштерін толық мәнінде қарастыра
отырып өндірістік факторлардың тиімділігін анықтауды көздеймін.
Бағдарлама жоспар арқылы жузеге асатын болғандықтан жоспардағы
құн өлшеміндегі өнім көлемін анықтау үшін өнім шығару жоспарының
табиғи өлшемдегі көрсеткіші қажет. Табиғи өлшемдерге - тонна,
метр, квтсағат , дана, комплект жатады. Өлшем бірліктері
өндірістік ерекшеліктерін, жоғарғы сапалы жәнем экономикалық
тиімді өнімдерді шығару жолдарын, материал, еңбек қаржы
ресурстарын үнемдеу жолдарын қамту керек.
Жоспарда берілген өлшем бірліктер жоспарлау мен
өндірісті ұйымдастырудың барлық бөлімдері үшін міндетті түрде
сақталуы қажет. Бұл өндірістік бағдарламаны белгіленген
ассортиментте келісім бойынша жабдықтау жоспарын орандауға және
өндірістік бағдарламаны өнімнің сапа көрсетикіштерімен
байланыстыруда аса қажет. Шығарылатын өнімнің сипаты және оны
дайындаудың тәсілі шешуші дәрежеде цехтардың құрамын олардың
мөлшерін жүк айналымын және зауыт аймағының шамасын анықтайды.
Өндрісті ұйымдастыруда маңызды жағдай болып табыатын кейбір
бұйымдардың түрлері түрлі көлемде шығарылады. Өшығарылатын өнім
көп болса , сонша кәміл технологиясы және ұйымдық әдістері
қолданылуы мүмкін . Кооперациялаудың деңгейі де сол сияқты
кәсіпорынның құрамына елеулі турде ықпал етеді : ол қалай жоғары
болса , солай ол қарапайым. Сонымен, өндірістік қуат
эконоикалық санат ретінде ен көп өнімді шығару мақсатында еңбек
құралдарының активті түрлері - машиналар және жабдықтардың ұйымдасқан
жиынтықтарын пайдаланудағы өндірістік қатынастарын қамтиды .
Қндірістік қуаттың мәні толық ашылады егерде оны еңбек
құралдарының ұйымдасқан жиынтығының берсені ретінде қаралатын болса.
Кәсіпорынның өндірістік қуаты (цехтар, учаскілер) - бұл оған
берілген еңбек құралдардың қабілеттілігі ( машиналардың технологиялық
жиынтығы және жабдықтар мен өндірістік аландар жиынтығы ) бңр жылдық
өнңм өндірудің максималдығы (тәуілік ,смена )қабылданған мамандыру мен
сәйкесінше , жұмыс уақыты мен өндірісті кооперациямен байланысты.
Тауарлы өнім - өнім, кәсіпорындарда өндірілген және өткізуге
арналған өндірістік жоспардың негізгі көрінісі б.т. да жалпы және
өткізілмелі өнімді есептеуге негіз. Ұйымдық - техникалық
факторлардың жетекші тұрғыла кәсіпорындардың кейьір
бөлімшелерінің және олардың жалпы құрылымдарын қалыптастыруға
ықпал ететін өндіріс үлгілері бой көрсетеді. Өндіріс үлгілері
жұмыс орынының саны мен ондағы орындалатын операциялар арасындағы
арақатынастар мен есептелінетін көрсеткіштері арқылы анықталады.
Өндірістік бағдарлама 3-5 жылға жоспарланады , бір жыл квартал
мен айға бөлінеді, натуралды, шартты - натуралды еңбекті және
бағалық көрсеткіштермен есептелінеді .
Осы мәліметерді жалпылай қарстырып , зерттеп , қолайлы
әдістерді қолдана отырып тақырыпты ашуға тырысамын.
1.1Өндірістік бағдарламаның мәні мен құрылымы.
Кәсіпорынның даму жоспарының ең негізгі бөлімі - өнім
шығару жоспары немесе өндірістік бағдарлама. Өндірістік
бағдарламаның көрсеткіштері - тауар өнімдерін өндірудің өсу жлдары
, шығарылған өнімнің сапасы , өнім шығаруды арттыру .
Жоспардағы құн өлшеміндегі өнім көлемін анықтау үшін өнім
шығару жоспарының табиғи өлшемдегі көрсеткіші қажет. Табиғи
өлшемдерге - тонна, метр, квтсағат , дана, комплект жатады.
Өлшем бірліктері өндірістік ерекшеліктерін, жоғарғы сапалы жәнем
экономикалық тиімді өнімдерді шығару жолдарын, материал, еңбек
қаржы ресурстарын үнемдеу жолдарын қамту керек.
Жоспарда берілген өлшем бірліктер жоспарлау мен
өндірісті ұйымдастырудың барлық бөлімдері үшін міндетті түрде
сақталуы қажет. Бұл өндірістік бағдарламаны белгіленген
ассортиментте келісім бойынша жабдықтау жоспарын орандауға және
өндірістік бағдарламаны өнімнің сапа көрсетикіштерімен
байланыстыруда аса қажет.
Өнім шығару жоспарының маңызды бір бөлігі - өнімнің
сапасын арттыру . Өнім сапасы өзінің техникалық экономикалық
көрсеткіштерімен , еліміздегі және шетелдегі техниканың жоғары
жетістіктеріне сай болуы керек . Өнім шығару жоспарында
өндірістегі ескірген , қазіргі заман талабына сай емес, тұрып
қалған өнімдерді шығаруды тоқтату жолдары қарастырылады. Сонымен
қатар шығарылатын өнімдердің стандарттарға сай болуы қарастырылады.
Кәсіпорындағы құру және олардың құрылымдық бөлімшелерінің
негізіне өндірістік процестер жатады . Өнімді өндірумен
байланысты кез келген технологиялық процес түрлі операциялар
көлемін, онң ішінде негізгі , қосымша , қызымет көрсету басқару
және т.б. жұмыстарын іске асырады . Дайын өнімді жасауда
жоғарыдағы көрсетілген операциялардың рөлі түрліше . Өнімді
қалыптастыру негізгі өндірістік процестердің кезінде шығады, ал
басқа процесте оны жасуға тек ықпал етеді . мұның барлығы тиісиі
бөлімшелердің қалыптастырудың неггізі болып табылады.
Айтылғандарды есепке алсақ , өндірістік бөлімшелер өнімді
өндірудегі жалпы технологиялық процестердегі олардың қзара байланысы
кәсіпорынның өндірістік құрылымын құрайды. Құрылым кәсіпорынның
дамуы мен жұмыс істеуін қамтамасыз ететін элементтердің іс
әрекетін тұлғалайды.
Кәсіпорын құрылымы өндірістік және ұйымдық болып
бөлінеді. Өндірістік ол негізгі және көмекші цехтар және
учаскілердің құрамы мен мөлшері.
Өндірістің құрылымына ықпал ететін негізгі факторлар
мыналар болып табылады:
• Шығарылатын өнімнің және оның наменклатурасының сипттамасы;
• Өндірістің ауқымы;
• Кооперациялау деңгейі.
Шығарылатын өнімнің сипаты және оны дайындаудың тәсілі
шешуші дәрежеде цехтардың құрамын олардың мөлшерін жүк
айналымын және зауыт аймағының шамасын анықтайды. Өндрісті
ұйымдастыруда маңызды жағдай болып табыатын кейбір бұйымдардың
түрлері түрлі көлемде шығарылады. Өшығарылатын өнім көп болса ,
сонша кәміл технологиясы және ұйымдық әдістері қолданылуы
мүмкін . Кооперациялаудың деңгейі де сол сияқты кәсіпорынның
құрамына елеулі турде ықпал етеді : ол қалай жоғары болса , солай
ол қарапайым.
Ұйымдық - техникалық факторлардың жетекші тұрғыла
кәсіпорындардың кейьір бөлімшелерінің және олардың жалпы
құрылымдарын қалыптастыруға ықпал ететін өндіріс үлгілері бой
көрсетеді. Өндіріс үлгілері жұмыс орынының саны мен ондағы
орындалатын операциялар арасындағы арақатынастар мен есептелінетін
көрсеткіштері арқылы анықталады.
Кәсіпорындардың ұйымдық құрылымы - бұл құрам және оны
ұйымдық бірлік мөлшері ,олардың арақатынасы және тұрғызу
нысаны.Ұйымдық бірлік егер де олардың мөлшері көлемінде және
межелеген ережелерінде сай келісетіндей болса тиімді жұмыс істей
алады. Әрбір құрылым деңгейлес және сатылы болып бөлінеді ,
басқаша айтқанда ұйымдық құрылымда еңбек бөлінісінің деңгейлестік
және сатылы болып ажыратылады. - - - - -
Еңбек бөлінісінің деңгейлестікшекарасы басқарушының өз
ісінің саласында тиімді басқару мүмкіншілігін анықтайды. Сатылы
еңбек бөлінісі басқарушылық шешімін дайындаудағы сатылы бейнесі
саласындағы ісәрекетін құрайды.
Өндірістің ауқымы, технологиялық процестердің ерекшелігі,
мамандандыру деңгейі , бөлімшелердің құрамы құрамы мен саны
кәсіпорындардың түрлі өндірістік құрылымдарын туғызады. Өнеркәсіп
кәсіпорындары бөлімшелердің негізгі құрыымдары цехтар болып
табылады . Алайда кейбір зауыттарды цехтар өндіріспен ауыстырылады.
Өндіріс немесе цех кәсіпорынның ұйымдық, мүліктік
оқшауланған құрылымдық бөлімшесі б.т. Онда дайын қнімнің бір
бөлігнін дайындайды немесе өндіріс процесін орындайды. Цех -
бұл белгілі бір бейнелерді пайдаланылатын кәсіпорынның оқшауланған
бөлімшесі.
Кәсіпорындарды цехтар, учаскелер және басқа да буынары
арасындағы өзара қарым- өатынас, атап айтқанда , шикізаттар ,
материалдар , жартылай фабрикаттар және қызымет көрсетуде цехтар,
бөлімдер ережелерімен , сол сияқты кәсіпорынның бекіткен ережесіне
сай нормативтік құжаттармен реттеледі.
1.2.Өндірістік бағдарламаны құру және оның негізгі көрсеткіштері.
Кәсіпорын құрылымын толық сипаттау үшін түрлі көрсеткіштер
қолдалынылады . олардың ішіндегі негізгілері:
• Оның құрамына кіретін бөлімшелердің жалпы тізімі
• Бөлімшелер қызыметкерлерінің саны
• Жабдықтардың өуаты
• өндірістік қорлардың құны
• өнім шығару көлемі
• мамандыру және механикаландыру
• күрделі қаржының құрылымы.
Кәсіпорынның құрылым көрсеткіштерін дұрыс таңдау өндірістің “
осал жерлерін ” ашуға және осы кәсіпорынның оңтайлы құрылымын
таңдауға мүмкіндік туғызады.
Келтірілген бірқатар көрсеткіштерді пайдалану цехқа қатысты
кәсіпорынның үдемелі құрылымын анықтайтын кейбір өндірістік
бөлімшелердің арақатынасын анықтайды. Кәсіпорын құрылымындағы
негізгі цехтар, дайын өнімді шығарумен байланысты, негізгі
операцияларды орындауды қамтамасыз ететін құрылымның тиімділігін
кқрсетеді. Сонымен, нақтылы көрсеткіштерді салыстыру арқылы
басқару құрылымын сипаттайтын нормативтік немесе алдынғы қатарлы
кәсіпорындардың қол жеткен табыстарын өндіріске енгізуді қажет
етеді. Мұндай салыстырмалы тәсілдермен олардың одан әрі
жетілдіру жолдарын анықтайды.
Салалық құрылымдарды жетілдіру көзінің бірі - бұл өндірістік
бірлестіктер құру . Оның түрлі үлгілері әр түрлі құрылымдарды
алдын ала анықтайды. Дегенмен қағида бойынша , өндірістік
бірлестіктерде ғылыми - зерттеу лабораториялары , жобалау
конструкторлық бюролар , жабдықтар, өткізу қызыметтері, көмекші
шаруашылықтар орталықтандырылады.
Өндіріспен қатар ғылыми- өндірістік бірлестіктер құрылады.
Оларды құрудың басты мақсаты - машиналардың , жабдықтардың,
приборлардың , материалдардың және басқа да өндірістік
бұйымдардың үдемелі технологиялық процестерінің жаңа үлгілері
таңдамаларының техникалық деңгейлігін арттыру. Сөйтіп олардың
негізінде саладағы ғылыми техникалық прогресті жеделдету болып
табылады.
Ғылыми - өндірістік бірлестіктер бірыңғай ғылыми-өндірістік
және шаруашылық кешені болып саналады. Оның құрамына тәжірибелі
үлгілер шығару, жұмыспен қамту және жаңа техникамен шығаруды
қамтамасыз етеін ғылыми-зерттеу , конструкторлық , жобалау
конструкторлық және технологиялық ұйымдар, эксперементті зауыттар
(фабрикалар), іске қосуды реттеушілер және т.б. қосылады.
Ғылыми -өндірістік бірлестіктердің құрылуы ғылым мен өндірістің
қосылу нысаны ретінде ең алдымен ондай кәсіпорын салаларда
жүргізілетін, сөйтіп , олардың дамуы көпшілігінде халық
шаруашылығында ғылыми – техникалық прогресті жеделдету қарқынына
байланысты болады.
Өндірістік бағдарламаның құн көрсеткіштері:
• сату кқлемі;
• тауар өнімі;
• жалпы өнім жатады.
Сатылған өнімнің көлеміне байланысты, өндіріс салаларының
бірлестіктер иен кәсіпорындардың іс-әрекеттері, жасап жатқан
қызыметтеріанықталады. Сатылған өнім көлеміне кәсіпорынның
балансында тұрған, сатуға дайындалған, төленуге тиісті дайын
өнімдер , жартылай дайын өнімдер, және қзінің күрделі
ққұрылысына жүргізілетін жұмыстар кқлемі жатады. Сатылатын
өнімнің көлемін мына формула арқылы анықталады:
Сө = Тж + Qж.б – Qж.а ,
Мұндағы: Тж - жоспар бойынша берілген тауар өнімнің көлемі;
Сө - жоспар бойынша берілген тауар өнімнің
көлемі;
Qж.б - Qж.б - сатылмаған өнімдердің жылдың
басындаңы және жылдың аяғындағы қалдықтар.
Тауар өнімнің көлеміне: сыртқа шығарылып сатылатын
дайын өнімдердің және жартылай дайын өнімдердің құны ; өнеркәсіп
жұмыстарының қүны, ( сырттан тапсырыс беріп жасалынған ) жатады.
Жалпы өнімні көлемі жоспарланған уақытта белгіленген
жұмыс көлемін қамтиды .
Жө = Тө – Аб + Аа ,
Мұндағы : Тө – тауар өнімі;
Аб, Аа - жылдың басындағы және жылдың аяғындағы
аяқталмаған өндірістің көлемі.
Таза өнімнің көлемі – тауар өнімнің көлемінен
материалдық шығындар мен негізгі қорлардың тозуы ( амортизациясын )
алып тастау арқылы анықталады.
ТАЗАө = Тө - Мш + Ан.қ ,
Мұндағы : Мш - материалдық шығын;
Ан.қ - негізгі қорлардың тозуы.
2. Өндірістік бағдарламаны кәсіпорын қызыметінде пайдалану.
2.1. Өндірістік факторларды тиімді пайдалану.
Кәсіпорынның өнім шығарудағы әлеуетті мүмкіндіктері олардың
өндірістік қуаттарын тұлғалайды. Кәсіпорындардың қабілеттілігі және
олардың бөлімшелерінің өнімді ең көп мөлшерде дайындауды , олардың
жарақаттандырылуы тікелей сапасына , жетілдіру жіне еңбек
құралдарының іс ірекетке қабілеттілігінен тұрады. Еңбек құралдары
ең алдымен актив бөлігі еңбек құралын кәсіпорының өндірістік
қуатын қалыптастырудың негізгі факторы деп есептеуге болады. Алайда
бұдан өндірістік қуатты еңбек ңұралдарының өндірістік техникалық
параметірлер негізінде кәсіпорынның осы уақыт аралығындағы нақтылы
жағдайын еспке алмай ақ анықтауға болады деген қортындыға келісуге
болмайды.
Сонымен, өндірістік қуат эконоикалық санат ретінде ен көп
өнімді шығару мақсатында еңбек құралдарының активті түрлері -
машиналар және жабдықтардың ұйымдасқан жиынтықтарын пайдаланудағы
өндірістік қатынастарын қамтиды . Қндірістік қуаттың мәні толық
ашылады егерде оны еңбек құралдарының ұйымдасқан жиынтығының берсені
ретінде қаралатын болса.
Барлық жағдайларды бірдей кәсіпорындарда өндірістік қуатты
пайдаланудың экономикалық тиімділігін арттырудың негізгі жолдары
мыналар:
• нақты жағдайларда ең жоғары экономикалық тиімділік
қамтамасыз ететін машиналар , техникалар және жабдықтарды
таңдап алу;
• қажетті құрал жабдықтардың қолайлы құрамын табу.
Қазырғы кезде қандай болмасын жұмыстардсы өнімділігі жоғары
техниканың жаңа түрлерін қолданбайынша сапалы орындауға болмайды .
сондықтан белгіленген жұмыс бағдарламасы әрі сапалы , әрі өз
уақытысында орындалуын қамтамасыз еткен жөн.
Кәсіпорынның өндірістік қуаттарын пайдалануды ұйымдстыру
және ықпалдастыру процестері күрделі және көптеген фактроларға
тәуелді. Өндірістің өсу ауқымы және оның тиімділігінің артуы
резервтерді көбейту және қолданыстағы кәсіпорындардың өндірістік
қуатын пайдалануды жақсартуды іздестіру міндетін қояды . Сондықтанда
, қолданыстағы кәсіпорынның өндірістік қуатын және оны пайдаланудың
мөлшер деңгейін анықтауға негіз болатын факторлар шеңберін анықтауды
қажет етеді. Бұл шарттасқан екі фактор ықпал ететін бірынғай
объект – кәсіпорынның өндірістік қуатын ( бөлімшелер ). Бұлардың
арасындағы айырмашылық - факторлардың бір бқлігі өндірістік қуаттың
өсу резервін, ал екінші өлігі - оны пайдалануды жақсарту резервін
анықтайды.
Төменде кәсіпорынның өндірістік қуатын пайдалануға ықпал ететін
факторлар сыныптамасы келтіріледі
Өндірістік қуатын мөлшеріне Өндірістік қуатты пайдалануға ықпал
ықпал ететін факторла ететін факторлардың
техникаларды Машинлар саны (Өнімді қажетсіну
жұмыс орны )және олардың Кәсіпорынды материалдық- техникалық
техникалық деңгейі жабдықтау
Өндіріс алаңдарының мөлшеріКәсіпорының жұмысшылармен қамтамасз
етілуі
Машиналар топтары арасындағы Жаңа қуаттарды кешенді түрде іске
өткізу мүмкіндігінің асыру
үйлесімдік деңгейі Энергетиклық ресурстармен қамтамасыз
Үйлесімді технология етілуі
Механикаландыру және Жабдық жиынтығының құрылымы
автоматтандыру Жабдықтардың жөндеуде тұрғандығы
Материалдық спалылығы, нормативтен тыс бос тұруы
бұйымдарды жетілдірудің Жабдықтардың ауысымдық жұмысының артуы
конструкциясы , стандарттау өндірістік қызымет етуді ұйымдастыру
және сәйкестендіру Өндірісті және жабдықтарды жүктемелеуді
дәрежесін арттыру жоспарлаудыжетілдіру дәрежесі
Жұмысшылардың техникаларды Еңбекті ұйымдастыру және оны
игеру дәрежесі ынталандыру
Қуаттарды пайдаланудағы кооперациялауды
ұйымдастыру
Келтірілген өндіріс факторының классификациясы мәнгі қатып қалған
болып табылмайды . Мысалы , маржинализм теориясының топтауынша , төрт
өндіріс факторы бар: жер , еңбек, капитал, кәсіпкерлік қабілеттілік.
Жер табиғи фактор ретінде қарастырылады. Бұған табиғат байлықтары,
пайдалы қазбалар қоры, орман мен жыртуға жарамды жерлер және т.б.
жатады. Капитал - бұл машина, құрал жабдықтар, қойма көлік және
байланыс құралдары.
Еңбек адамның интелектуалды және дене қызыметін көрсетеді.
Кәсіпкерлік қабілеті - арнайы өндіріс факторы - өндірісті
ұйымдастыруда бастамашылықты, төзімділікті, тәуекелділікті көрсетеді.
2.2 Кәсіпорынның өндірістік қуаты.
Кәсіпорынның өндірістік қуаты (цехтар, учаскілер) - бұл оған
берілген еңбек құралдардың қабілеттілігі ( машиналардың технологиялық
жиынтығы және жабдықтар мен өндірістік аландар жиынтығы ) бңр жылдық
өнңм өндірудің максималдығы (тәуілік ,смена )қабылданған мамандыру мен
сәйкесінше , жұмыс уақыты мен өндірісті кооперациямен байланысты.
Кәсіпорының өндірістік қуаты ( цехтар, аймақтар ) есептелінуі өнімді
шығару көлемі натуралды бірліктермен есептелінеді. Кәссіпорының
өндірістік қуаты мен өндірістік бағдарламалаудың арасында айырмашылық
кәсіпорынның резервтері көрсетеді, яғни өндірістік бағдарлама
өндірістік қуаттың пайдалану деңгейін көрсетеді. Кәсіпорынның
өндірістік қуаты мен өндірістік бағдарлама арқатынасын 1- суретінде
көре аламыз.
Өндірістік қуат терминімен қатар өткізу қабілеті
термині қарастырылуда , жұмысқа қатысты өнімнің максималды шығарылуын
көрсетеді , олар жұмысқа , станотарға, агрегаттарға, сызықты
ағымға, станок топтарынасүйенеді, тек қана цехтар мен аймақтар
кірмейді. Құрал - жабдықтардың өткізу қабілеті декада, тәуілік,
смена және сағат арқылы есептелінеді, өндірістік қуаттың өндірістік
бірліктер құрылымы - бір жыл ( кейде квартал мен аймен )
есептелінеді.Кәсіпорынның өндірістік қуатын есептеу ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
"Экономикалық теория" пәні
Тақырыбы: Өндіріс факторлары:біріктіру әдістері және тиімділік
Мазмұны
Кіріспе
1. Өндірістік бағдарламаның мәні мен құрылымы.
1.1. Өндірістік бағдарламаның мәні мен құрылымы.
1.2. Өндірістік бағдарламаны құру және оның негізгі көрсеткіштері.
2. Өндірістік бағдарламаны кәсіпорын қызыметінде пайдалану.
2.1. Өндірістік факторларды тиімді пайдалану.
2.2. Кәсіпорынның өндірістік күш қуаты.
2.3. Кәсіпорындағы өндірістік бағдарламаны жоспарлау.
3. Қазақстан Республикасының кәсіпорындарындағы өндірістік бағдарламаның
тиімді пайдалану жолдары.
4. Қорытынды.
5. Қолданылған әдебиет.
Кіріспе.
Кәсіпорындағы өндірістік бағдарламаның құрылымын зерттеу менің осы
курстағы ең басты мақсатым . Сондықтанда кәсіпорынның өндірістік
бағдарламаны құрудың негізгі көрсеткіштерін толық мәнінде қарастыра
отырып өндірістік факторлардың тиімділігін анықтауды көздеймін.
Бағдарлама жоспар арқылы жузеге асатын болғандықтан жоспардағы
құн өлшеміндегі өнім көлемін анықтау үшін өнім шығару жоспарының
табиғи өлшемдегі көрсеткіші қажет. Табиғи өлшемдерге - тонна,
метр, квтсағат , дана, комплект жатады. Өлшем бірліктері
өндірістік ерекшеліктерін, жоғарғы сапалы жәнем экономикалық
тиімді өнімдерді шығару жолдарын, материал, еңбек қаржы
ресурстарын үнемдеу жолдарын қамту керек.
Жоспарда берілген өлшем бірліктер жоспарлау мен
өндірісті ұйымдастырудың барлық бөлімдері үшін міндетті түрде
сақталуы қажет. Бұл өндірістік бағдарламаны белгіленген
ассортиментте келісім бойынша жабдықтау жоспарын орандауға және
өндірістік бағдарламаны өнімнің сапа көрсетикіштерімен
байланыстыруда аса қажет. Шығарылатын өнімнің сипаты және оны
дайындаудың тәсілі шешуші дәрежеде цехтардың құрамын олардың
мөлшерін жүк айналымын және зауыт аймағының шамасын анықтайды.
Өндрісті ұйымдастыруда маңызды жағдай болып табыатын кейбір
бұйымдардың түрлері түрлі көлемде шығарылады. Өшығарылатын өнім
көп болса , сонша кәміл технологиясы және ұйымдық әдістері
қолданылуы мүмкін . Кооперациялаудың деңгейі де сол сияқты
кәсіпорынның құрамына елеулі турде ықпал етеді : ол қалай жоғары
болса , солай ол қарапайым. Сонымен, өндірістік қуат
эконоикалық санат ретінде ен көп өнімді шығару мақсатында еңбек
құралдарының активті түрлері - машиналар және жабдықтардың ұйымдасқан
жиынтықтарын пайдаланудағы өндірістік қатынастарын қамтиды .
Қндірістік қуаттың мәні толық ашылады егерде оны еңбек
құралдарының ұйымдасқан жиынтығының берсені ретінде қаралатын болса.
Кәсіпорынның өндірістік қуаты (цехтар, учаскілер) - бұл оған
берілген еңбек құралдардың қабілеттілігі ( машиналардың технологиялық
жиынтығы және жабдықтар мен өндірістік аландар жиынтығы ) бңр жылдық
өнңм өндірудің максималдығы (тәуілік ,смена )қабылданған мамандыру мен
сәйкесінше , жұмыс уақыты мен өндірісті кооперациямен байланысты.
Тауарлы өнім - өнім, кәсіпорындарда өндірілген және өткізуге
арналған өндірістік жоспардың негізгі көрінісі б.т. да жалпы және
өткізілмелі өнімді есептеуге негіз. Ұйымдық - техникалық
факторлардың жетекші тұрғыла кәсіпорындардың кейьір
бөлімшелерінің және олардың жалпы құрылымдарын қалыптастыруға
ықпал ететін өндіріс үлгілері бой көрсетеді. Өндіріс үлгілері
жұмыс орынының саны мен ондағы орындалатын операциялар арасындағы
арақатынастар мен есептелінетін көрсеткіштері арқылы анықталады.
Өндірістік бағдарлама 3-5 жылға жоспарланады , бір жыл квартал
мен айға бөлінеді, натуралды, шартты - натуралды еңбекті және
бағалық көрсеткіштермен есептелінеді .
Осы мәліметерді жалпылай қарстырып , зерттеп , қолайлы
әдістерді қолдана отырып тақырыпты ашуға тырысамын.
1.1Өндірістік бағдарламаның мәні мен құрылымы.
Кәсіпорынның даму жоспарының ең негізгі бөлімі - өнім
шығару жоспары немесе өндірістік бағдарлама. Өндірістік
бағдарламаның көрсеткіштері - тауар өнімдерін өндірудің өсу жлдары
, шығарылған өнімнің сапасы , өнім шығаруды арттыру .
Жоспардағы құн өлшеміндегі өнім көлемін анықтау үшін өнім
шығару жоспарының табиғи өлшемдегі көрсеткіші қажет. Табиғи
өлшемдерге - тонна, метр, квтсағат , дана, комплект жатады.
Өлшем бірліктері өндірістік ерекшеліктерін, жоғарғы сапалы жәнем
экономикалық тиімді өнімдерді шығару жолдарын, материал, еңбек
қаржы ресурстарын үнемдеу жолдарын қамту керек.
Жоспарда берілген өлшем бірліктер жоспарлау мен
өндірісті ұйымдастырудың барлық бөлімдері үшін міндетті түрде
сақталуы қажет. Бұл өндірістік бағдарламаны белгіленген
ассортиментте келісім бойынша жабдықтау жоспарын орандауға және
өндірістік бағдарламаны өнімнің сапа көрсетикіштерімен
байланыстыруда аса қажет.
Өнім шығару жоспарының маңызды бір бөлігі - өнімнің
сапасын арттыру . Өнім сапасы өзінің техникалық экономикалық
көрсеткіштерімен , еліміздегі және шетелдегі техниканың жоғары
жетістіктеріне сай болуы керек . Өнім шығару жоспарында
өндірістегі ескірген , қазіргі заман талабына сай емес, тұрып
қалған өнімдерді шығаруды тоқтату жолдары қарастырылады. Сонымен
қатар шығарылатын өнімдердің стандарттарға сай болуы қарастырылады.
Кәсіпорындағы құру және олардың құрылымдық бөлімшелерінің
негізіне өндірістік процестер жатады . Өнімді өндірумен
байланысты кез келген технологиялық процес түрлі операциялар
көлемін, онң ішінде негізгі , қосымша , қызымет көрсету басқару
және т.б. жұмыстарын іске асырады . Дайын өнімді жасауда
жоғарыдағы көрсетілген операциялардың рөлі түрліше . Өнімді
қалыптастыру негізгі өндірістік процестердің кезінде шығады, ал
басқа процесте оны жасуға тек ықпал етеді . мұның барлығы тиісиі
бөлімшелердің қалыптастырудың неггізі болып табылады.
Айтылғандарды есепке алсақ , өндірістік бөлімшелер өнімді
өндірудегі жалпы технологиялық процестердегі олардың қзара байланысы
кәсіпорынның өндірістік құрылымын құрайды. Құрылым кәсіпорынның
дамуы мен жұмыс істеуін қамтамасыз ететін элементтердің іс
әрекетін тұлғалайды.
Кәсіпорын құрылымы өндірістік және ұйымдық болып
бөлінеді. Өндірістік ол негізгі және көмекші цехтар және
учаскілердің құрамы мен мөлшері.
Өндірістің құрылымына ықпал ететін негізгі факторлар
мыналар болып табылады:
• Шығарылатын өнімнің және оның наменклатурасының сипттамасы;
• Өндірістің ауқымы;
• Кооперациялау деңгейі.
Шығарылатын өнімнің сипаты және оны дайындаудың тәсілі
шешуші дәрежеде цехтардың құрамын олардың мөлшерін жүк
айналымын және зауыт аймағының шамасын анықтайды. Өндрісті
ұйымдастыруда маңызды жағдай болып табыатын кейбір бұйымдардың
түрлері түрлі көлемде шығарылады. Өшығарылатын өнім көп болса ,
сонша кәміл технологиясы және ұйымдық әдістері қолданылуы
мүмкін . Кооперациялаудың деңгейі де сол сияқты кәсіпорынның
құрамына елеулі турде ықпал етеді : ол қалай жоғары болса , солай
ол қарапайым.
Ұйымдық - техникалық факторлардың жетекші тұрғыла
кәсіпорындардың кейьір бөлімшелерінің және олардың жалпы
құрылымдарын қалыптастыруға ықпал ететін өндіріс үлгілері бой
көрсетеді. Өндіріс үлгілері жұмыс орынының саны мен ондағы
орындалатын операциялар арасындағы арақатынастар мен есептелінетін
көрсеткіштері арқылы анықталады.
Кәсіпорындардың ұйымдық құрылымы - бұл құрам және оны
ұйымдық бірлік мөлшері ,олардың арақатынасы және тұрғызу
нысаны.Ұйымдық бірлік егер де олардың мөлшері көлемінде және
межелеген ережелерінде сай келісетіндей болса тиімді жұмыс істей
алады. Әрбір құрылым деңгейлес және сатылы болып бөлінеді ,
басқаша айтқанда ұйымдық құрылымда еңбек бөлінісінің деңгейлестік
және сатылы болып ажыратылады. - - - - -
Еңбек бөлінісінің деңгейлестікшекарасы басқарушының өз
ісінің саласында тиімді басқару мүмкіншілігін анықтайды. Сатылы
еңбек бөлінісі басқарушылық шешімін дайындаудағы сатылы бейнесі
саласындағы ісәрекетін құрайды.
Өндірістің ауқымы, технологиялық процестердің ерекшелігі,
мамандандыру деңгейі , бөлімшелердің құрамы құрамы мен саны
кәсіпорындардың түрлі өндірістік құрылымдарын туғызады. Өнеркәсіп
кәсіпорындары бөлімшелердің негізгі құрыымдары цехтар болып
табылады . Алайда кейбір зауыттарды цехтар өндіріспен ауыстырылады.
Өндіріс немесе цех кәсіпорынның ұйымдық, мүліктік
оқшауланған құрылымдық бөлімшесі б.т. Онда дайын қнімнің бір
бөлігнін дайындайды немесе өндіріс процесін орындайды. Цех -
бұл белгілі бір бейнелерді пайдаланылатын кәсіпорынның оқшауланған
бөлімшесі.
Кәсіпорындарды цехтар, учаскелер және басқа да буынары
арасындағы өзара қарым- өатынас, атап айтқанда , шикізаттар ,
материалдар , жартылай фабрикаттар және қызымет көрсетуде цехтар,
бөлімдер ережелерімен , сол сияқты кәсіпорынның бекіткен ережесіне
сай нормативтік құжаттармен реттеледі.
1.2.Өндірістік бағдарламаны құру және оның негізгі көрсеткіштері.
Кәсіпорын құрылымын толық сипаттау үшін түрлі көрсеткіштер
қолдалынылады . олардың ішіндегі негізгілері:
• Оның құрамына кіретін бөлімшелердің жалпы тізімі
• Бөлімшелер қызыметкерлерінің саны
• Жабдықтардың өуаты
• өндірістік қорлардың құны
• өнім шығару көлемі
• мамандыру және механикаландыру
• күрделі қаржының құрылымы.
Кәсіпорынның құрылым көрсеткіштерін дұрыс таңдау өндірістің “
осал жерлерін ” ашуға және осы кәсіпорынның оңтайлы құрылымын
таңдауға мүмкіндік туғызады.
Келтірілген бірқатар көрсеткіштерді пайдалану цехқа қатысты
кәсіпорынның үдемелі құрылымын анықтайтын кейбір өндірістік
бөлімшелердің арақатынасын анықтайды. Кәсіпорын құрылымындағы
негізгі цехтар, дайын өнімді шығарумен байланысты, негізгі
операцияларды орындауды қамтамасыз ететін құрылымның тиімділігін
кқрсетеді. Сонымен, нақтылы көрсеткіштерді салыстыру арқылы
басқару құрылымын сипаттайтын нормативтік немесе алдынғы қатарлы
кәсіпорындардың қол жеткен табыстарын өндіріске енгізуді қажет
етеді. Мұндай салыстырмалы тәсілдермен олардың одан әрі
жетілдіру жолдарын анықтайды.
Салалық құрылымдарды жетілдіру көзінің бірі - бұл өндірістік
бірлестіктер құру . Оның түрлі үлгілері әр түрлі құрылымдарды
алдын ала анықтайды. Дегенмен қағида бойынша , өндірістік
бірлестіктерде ғылыми - зерттеу лабораториялары , жобалау
конструкторлық бюролар , жабдықтар, өткізу қызыметтері, көмекші
шаруашылықтар орталықтандырылады.
Өндіріспен қатар ғылыми- өндірістік бірлестіктер құрылады.
Оларды құрудың басты мақсаты - машиналардың , жабдықтардың,
приборлардың , материалдардың және басқа да өндірістік
бұйымдардың үдемелі технологиялық процестерінің жаңа үлгілері
таңдамаларының техникалық деңгейлігін арттыру. Сөйтіп олардың
негізінде саладағы ғылыми техникалық прогресті жеделдету болып
табылады.
Ғылыми - өндірістік бірлестіктер бірыңғай ғылыми-өндірістік
және шаруашылық кешені болып саналады. Оның құрамына тәжірибелі
үлгілер шығару, жұмыспен қамту және жаңа техникамен шығаруды
қамтамасыз етеін ғылыми-зерттеу , конструкторлық , жобалау
конструкторлық және технологиялық ұйымдар, эксперементті зауыттар
(фабрикалар), іске қосуды реттеушілер және т.б. қосылады.
Ғылыми -өндірістік бірлестіктердің құрылуы ғылым мен өндірістің
қосылу нысаны ретінде ең алдымен ондай кәсіпорын салаларда
жүргізілетін, сөйтіп , олардың дамуы көпшілігінде халық
шаруашылығында ғылыми – техникалық прогресті жеделдету қарқынына
байланысты болады.
Өндірістік бағдарламаның құн көрсеткіштері:
• сату кқлемі;
• тауар өнімі;
• жалпы өнім жатады.
Сатылған өнімнің көлеміне байланысты, өндіріс салаларының
бірлестіктер иен кәсіпорындардың іс-әрекеттері, жасап жатқан
қызыметтеріанықталады. Сатылған өнім көлеміне кәсіпорынның
балансында тұрған, сатуға дайындалған, төленуге тиісті дайын
өнімдер , жартылай дайын өнімдер, және қзінің күрделі
ққұрылысына жүргізілетін жұмыстар кқлемі жатады. Сатылатын
өнімнің көлемін мына формула арқылы анықталады:
Сө = Тж + Qж.б – Qж.а ,
Мұндағы: Тж - жоспар бойынша берілген тауар өнімнің көлемі;
Сө - жоспар бойынша берілген тауар өнімнің
көлемі;
Qж.б - Qж.б - сатылмаған өнімдердің жылдың
басындаңы және жылдың аяғындағы қалдықтар.
Тауар өнімнің көлеміне: сыртқа шығарылып сатылатын
дайын өнімдердің және жартылай дайын өнімдердің құны ; өнеркәсіп
жұмыстарының қүны, ( сырттан тапсырыс беріп жасалынған ) жатады.
Жалпы өнімні көлемі жоспарланған уақытта белгіленген
жұмыс көлемін қамтиды .
Жө = Тө – Аб + Аа ,
Мұндағы : Тө – тауар өнімі;
Аб, Аа - жылдың басындағы және жылдың аяғындағы
аяқталмаған өндірістің көлемі.
Таза өнімнің көлемі – тауар өнімнің көлемінен
материалдық шығындар мен негізгі қорлардың тозуы ( амортизациясын )
алып тастау арқылы анықталады.
ТАЗАө = Тө - Мш + Ан.қ ,
Мұндағы : Мш - материалдық шығын;
Ан.қ - негізгі қорлардың тозуы.
2. Өндірістік бағдарламаны кәсіпорын қызыметінде пайдалану.
2.1. Өндірістік факторларды тиімді пайдалану.
Кәсіпорынның өнім шығарудағы әлеуетті мүмкіндіктері олардың
өндірістік қуаттарын тұлғалайды. Кәсіпорындардың қабілеттілігі және
олардың бөлімшелерінің өнімді ең көп мөлшерде дайындауды , олардың
жарақаттандырылуы тікелей сапасына , жетілдіру жіне еңбек
құралдарының іс ірекетке қабілеттілігінен тұрады. Еңбек құралдары
ең алдымен актив бөлігі еңбек құралын кәсіпорының өндірістік
қуатын қалыптастырудың негізгі факторы деп есептеуге болады. Алайда
бұдан өндірістік қуатты еңбек ңұралдарының өндірістік техникалық
параметірлер негізінде кәсіпорынның осы уақыт аралығындағы нақтылы
жағдайын еспке алмай ақ анықтауға болады деген қортындыға келісуге
болмайды.
Сонымен, өндірістік қуат эконоикалық санат ретінде ен көп
өнімді шығару мақсатында еңбек құралдарының активті түрлері -
машиналар және жабдықтардың ұйымдасқан жиынтықтарын пайдаланудағы
өндірістік қатынастарын қамтиды . Қндірістік қуаттың мәні толық
ашылады егерде оны еңбек құралдарының ұйымдасқан жиынтығының берсені
ретінде қаралатын болса.
Барлық жағдайларды бірдей кәсіпорындарда өндірістік қуатты
пайдаланудың экономикалық тиімділігін арттырудың негізгі жолдары
мыналар:
• нақты жағдайларда ең жоғары экономикалық тиімділік
қамтамасыз ететін машиналар , техникалар және жабдықтарды
таңдап алу;
• қажетті құрал жабдықтардың қолайлы құрамын табу.
Қазырғы кезде қандай болмасын жұмыстардсы өнімділігі жоғары
техниканың жаңа түрлерін қолданбайынша сапалы орындауға болмайды .
сондықтан белгіленген жұмыс бағдарламасы әрі сапалы , әрі өз
уақытысында орындалуын қамтамасыз еткен жөн.
Кәсіпорынның өндірістік қуаттарын пайдалануды ұйымдстыру
және ықпалдастыру процестері күрделі және көптеген фактроларға
тәуелді. Өндірістің өсу ауқымы және оның тиімділігінің артуы
резервтерді көбейту және қолданыстағы кәсіпорындардың өндірістік
қуатын пайдалануды жақсартуды іздестіру міндетін қояды . Сондықтанда
, қолданыстағы кәсіпорынның өндірістік қуатын және оны пайдаланудың
мөлшер деңгейін анықтауға негіз болатын факторлар шеңберін анықтауды
қажет етеді. Бұл шарттасқан екі фактор ықпал ететін бірынғай
объект – кәсіпорынның өндірістік қуатын ( бөлімшелер ). Бұлардың
арасындағы айырмашылық - факторлардың бір бқлігі өндірістік қуаттың
өсу резервін, ал екінші өлігі - оны пайдалануды жақсарту резервін
анықтайды.
Төменде кәсіпорынның өндірістік қуатын пайдалануға ықпал ететін
факторлар сыныптамасы келтіріледі
Өндірістік қуатын мөлшеріне Өндірістік қуатты пайдалануға ықпал
ықпал ететін факторла ететін факторлардың
техникаларды Машинлар саны (Өнімді қажетсіну
жұмыс орны )және олардың Кәсіпорынды материалдық- техникалық
техникалық деңгейі жабдықтау
Өндіріс алаңдарының мөлшеріКәсіпорының жұмысшылармен қамтамасз
етілуі
Машиналар топтары арасындағы Жаңа қуаттарды кешенді түрде іске
өткізу мүмкіндігінің асыру
үйлесімдік деңгейі Энергетиклық ресурстармен қамтамасыз
Үйлесімді технология етілуі
Механикаландыру және Жабдық жиынтығының құрылымы
автоматтандыру Жабдықтардың жөндеуде тұрғандығы
Материалдық спалылығы, нормативтен тыс бос тұруы
бұйымдарды жетілдірудің Жабдықтардың ауысымдық жұмысының артуы
конструкциясы , стандарттау өндірістік қызымет етуді ұйымдастыру
және сәйкестендіру Өндірісті және жабдықтарды жүктемелеуді
дәрежесін арттыру жоспарлаудыжетілдіру дәрежесі
Жұмысшылардың техникаларды Еңбекті ұйымдастыру және оны
игеру дәрежесі ынталандыру
Қуаттарды пайдаланудағы кооперациялауды
ұйымдастыру
Келтірілген өндіріс факторының классификациясы мәнгі қатып қалған
болып табылмайды . Мысалы , маржинализм теориясының топтауынша , төрт
өндіріс факторы бар: жер , еңбек, капитал, кәсіпкерлік қабілеттілік.
Жер табиғи фактор ретінде қарастырылады. Бұған табиғат байлықтары,
пайдалы қазбалар қоры, орман мен жыртуға жарамды жерлер және т.б.
жатады. Капитал - бұл машина, құрал жабдықтар, қойма көлік және
байланыс құралдары.
Еңбек адамның интелектуалды және дене қызыметін көрсетеді.
Кәсіпкерлік қабілеті - арнайы өндіріс факторы - өндірісті
ұйымдастыруда бастамашылықты, төзімділікті, тәуекелділікті көрсетеді.
2.2 Кәсіпорынның өндірістік қуаты.
Кәсіпорынның өндірістік қуаты (цехтар, учаскілер) - бұл оған
берілген еңбек құралдардың қабілеттілігі ( машиналардың технологиялық
жиынтығы және жабдықтар мен өндірістік аландар жиынтығы ) бңр жылдық
өнңм өндірудің максималдығы (тәуілік ,смена )қабылданған мамандыру мен
сәйкесінше , жұмыс уақыты мен өндірісті кооперациямен байланысты.
Кәсіпорының өндірістік қуаты ( цехтар, аймақтар ) есептелінуі өнімді
шығару көлемі натуралды бірліктермен есептелінеді. Кәссіпорының
өндірістік қуаты мен өндірістік бағдарламалаудың арасында айырмашылық
кәсіпорынның резервтері көрсетеді, яғни өндірістік бағдарлама
өндірістік қуаттың пайдалану деңгейін көрсетеді. Кәсіпорынның
өндірістік қуаты мен өндірістік бағдарлама арқатынасын 1- суретінде
көре аламыз.
Өндірістік қуат терминімен қатар өткізу қабілеті
термині қарастырылуда , жұмысқа қатысты өнімнің максималды шығарылуын
көрсетеді , олар жұмысқа , станотарға, агрегаттарға, сызықты
ағымға, станок топтарынасүйенеді, тек қана цехтар мен аймақтар
кірмейді. Құрал - жабдықтардың өткізу қабілеті декада, тәуілік,
смена және сағат арқылы есептелінеді, өндірістік қуаттың өндірістік
бірліктер құрылымы - бір жыл ( кейде квартал мен аймен )
есептелінеді.Кәсіпорынның өндірістік қуатын есептеу ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz
Реферат
Курстық жұмыс
Диплом
Материал
Диссертация
Практика
Презентация
Сабақ жоспары
Мақал-мәтелдер
1‑10 бет
11‑20 бет
21‑30 бет
31‑60 бет
61+ бет
Негізгі
Бет саны
Қосымша
Іздеу
Ештеңе табылмады :(
Соңғы қаралған жұмыстар
Қаралған жұмыстар табылмады
Тапсырыс
Антиплагиат
Қаралған жұмыстар
kz