Глаукома ауруы

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

Кіріспе

Глаукома.
Көз ішілік қысым.
Көз ішілік сұйықтық.
Глаукоманың даму механизмдері.

Негізгі бөлім

Глаукоманық ашық және жабық бұрышты формалары.
Глаукоманың дамуына себеп болатын гендер мутациясы.
Миоцилин гені (MYOC/TIGR) және мутациясы.
Оптинеурин гені (OPTN) және мутациясы.
Цитохром P450 (СYP1B1) гені және мутациясы.
WDR 36 гені және мутациясы.

Қорытынды

Глаукома - көздің ішкі қысымының жоғары көтерілуінен болатын созылмалы көз ауруы. Гиппократ “glaukosіs”, ал Аристотель “glaukoma” деп атауды ұсынған, аурудың осылай аталуы 19 ғасырдың 60-70 жылдарынан қолданысқа енді. Көз алмасы оның алдынғы және артқы камераларын толтырып тұратын ылғалды сұйықтықтан, хрусталиктен және шыны тәрізді денеден тұрады. Көз ішілік сұйықтық көздің ішкі құрылымдарын қоректік заттармен қамтамасыз етіп отырады. Ол хрусталиктің, мүйізді қабықтың, трабекулярлы аппараттың, шыны тәрізді дененің зат алмасуына қатысады және көз ішілік қысымды қалыпты ұстап тұруда маңызды қызмет атқарады.

Көз ішілік сұйықтық ағысы

Көз ішілік сұйықтық алғашында көздің артқы камерасына жинақталады. Содан кейін, ылғалды сұйықтықтың көп бөлігі қарашық арқылы хрусталикті жуып өтіп, алдыңғы камераға өтеді. Көздің дренажды жүйесі арқылы трабекула және шлемм каналдарына барады. Каналдардан сұйықтық коллекторлар арқылы склераның жоғарғы веналарына ағады.

Табекула көптеген тесіктерден тұратын жалғастырушы ұлпалы пластинкалардан құралған торлы сақина. Ылғалды сұйықтық трабекулярлы тор арқылы өтіп, шлемм каналында жинақталады. Шлемм каналынан 20-30 жіңішке өзектер арқылы көз венасына өтеді. Бұл ылғалды сұйықтықтың негізгі жолы, осы жол арқылы 85-95% ағып өтеді.

Көз ішілік сұйықтықтың ағып келуі мен кетуі арасында тепе-теңдік болады. Егер, белгілі бір себеппен тепе-теңдік бұзылса, көзішілік қысымның деңгейі өзгереді.

Пути оттока внутриглазной жидкости (ВГЖ)

көз ішілік сұйықтықтың ағу жолы

Глаукоманың даму механизмдері

Глаукома мультифакториальды ауруға жатады. Демек, глаукоманың дамуына көптеген жағдайлар әсер етеді. Әсіресе, тұқым қуалаушылық, индивидуальды ерекшеліктер немесе көз құрылысының ерекшеліктері, жүрек-қантамыр, жүйке, эндокринді жүйелердің аномалиялары әсер етеді.

Глаукома кезіндегі потологиялық процестің негізгі даму этаптары:

Сулы ылғалдың көз алмасындағы ағысының нашарлауы және бұзылуы.
Көздің ішкі қысымының қалыпты деңгейден жоғарылауы.
Көз ұлпаларындағы қан айналымының нашарлауы.
Көру жүйкесі шығатын ұлпалардағы гипоксия (оттектің жетіспеуі) және ишемия (қанайналымның бұзылуы) .
Жүйке талшықтарының көз алмасынан шығу зонасындағы компрессиясы.
Көру талшықтарының дистрофиясы(қоректенуінің бұзылуы), деструкциясы(бұзылысы) және кқру талшықтарының атрофиясы.
Оптикалық нейропатия.

Глаукоматозды процестің әртүрлілігіне байланысты көру жүйке талшықтарының бір бөлігі атрофияға ұшыраса, қалған бөлігі парабиоз («ұйқы») жағдайында болады. Сол себепті, әрт. рлі емдеу әдістерін қолдана отырып, глаукоманы емдеуге болады. Глаукоманы емдеу ең алдымен, көз ішілік қысымды қалыптандыруға және оны толерантты деңгейге жеткізуге бағытталған. Емдеу эффектісі ең алдымен жүйке ұлпасының сақталғандығына байланысты. Сондықтан да, глаукома салдарынан бұзылысқа ұшыраған кқру функциясы қайта қалпына келмейді.

Диск зрительного нерва в норме Диск зрительного нерва в развитой стадии глаукомы

қалыпты және глаукома жағдайындағы көру жүйкесінің дискі

Көздің ішкі қысымы белгілі бір деңгейде (орталық мөлшері 14 - 16 мм сын. бағ., 26 мм сын. бағ. болса, суқараңғы ауруына шалдығады) көздің ішкі сұйықтығының циркуляциясын реттеп отырады. Көздің қан тамырлары мен оған келетін жүйкелер қызметінің бұзылуынан көз сұйықтығының циркуляциясы нашарлап, көзден жас шығу қиындайды. Соның нәтижесінде сұйықтық жиналып, көз ішілік қысымның жоғарылауына әкеледі. Бұл көздің қалыпты жағдайдағы жұмысын төмендетіп, көздің торлы қабығына келетін жүйкелердің жұмысы бұзылады. Егер дер кезінде емделмесе, адамның көру қабілеті нашарлап, тіпті соқырлыққа да әкелуі мүмкін.

Глаукома іштен туған, біріншілік және екіншілік деп негізгі үш түрге бөлінеді. Іштен туған глаукома көздің дренаж жүйесінің немесе алдыңғы камераның бұрышының жетілмеу немесе дұрыс дамымау салдары болады. Екіншілік глаукоманың дамуына ұшырататын өзгерістер глаукомаға бағынышсыз аурулардан пайда болады. Іштен туған глаукомада қайсаң қабақтың диаметірі үлкеюімен гидрофтальм мен (көз шемені) буфтальммен (бұқа немесе өгіз көз) алдыңғы ұңғылының тереңдеуімен, қарашықтың кеңеюімен және оның жарыққа берер жауабының әлсіреуімен, көру нерв дискісінің патологиялық семулік экскавациясымен, көру жітілігінің төмендеуімен, көру кеңістігімен тарылуымен, көздің жоғары көтерілген ішкі қысымымен сипатталады. Құбылыс көбінесе екі жақты шамамен 1 мың балаға бір ауру кездеседі. Ауру тұқым қуалау сипатына ие болады, көбіне ер балаларда кездеседі. Бұл патологияның 90% перзентханада анықталып, диагноз қою мүмкін болады. Кеш анқталған және операциямен емделмеген іштен туған глаукома балалардың мектеп жасына дейін толық соқыр болуымен аяқталады. Біріншілік глаукома жазылмайтын соқырлықтың өте жиі себептерінің бірі. Өркендеген елдерде барлық соқырлықтың 10-15% глаукомадан соқыр болғандар құрайды. Ауру әдетте егде жастағы адамдарда пайда болады. Біріншілік глаукоманың жастан өткен адамдардың арасында таралу жиілігі бір пайызға жуық. Жас адамдарда сирек кездеседі.

glaucoma-eye-pressure қалыпты және глаукома кезіндегі көз алмасы

Глаукоманың негізгі екі жабық бұрышты және ашық бұрышты формалары кездеседі. Жабық бұрышты глаукома қарашықтың фунциялық блогінің нәтижесінде алдыңғы камераның бұрышының нұрлы қабықтың түбімен жабысып қалуы арқасында болады. Глаукоманың бұл түрі көз қысымының көтеріліп ауырсыну сезімі пайда болады, бас ауырады, көз тұманданып, жарыққа қарағанда қызылды-жасылды кемпір қосақтанып көрінуі байқалады. Объективті зерттеп қарағанда көз алмасының тамырларының кеңейіп қызарғаны бірден көзге түседі. Қайсаң қабық ісінген, алдыңғы ұңғылы сайаз қарашық кеңейген болады. Аурудың шарықтаған кезінде нұрлы қабықтың кейбір қан тамырларының түйінделуі мүмкін, оның өзі қабыну мен шіру құбылыстарына ұшыратады. Ал бұл өзгерістер нұрлы қабықтың ісінуімен, артқы және бұршақтың бірігулердің пайда болуымен байқалады. Көздің түбі тұманданып көрінеді. Көз қысымының көтерілуі 50-60мм с. б. жетеді.

puzg1-239x300

жабық бұрышты глаукома

/http://glaucoma-net. ru/about/classification. html/

Аурулардың 90%-ында ашық бұрышты глаукома байқалады. Ашық бұрышты глаукоманың себебі дербес анатомиялық ерекшеліктерге, көз алмасының әртүрлі құбылысының, әсіресе дренаждық жүйесіне, жасқа байланысты. Көпшілік жағдайда ашық бұрышты глаукома сырқат адамға белгісіз пайда болып, үдеп дами береді. Сырқаттар ешқандай жағымсыз сезім байқамайды, тек көздерінің көруі едәуір төмендейді. Тек 15% ауруларда субьективті белгілері байқалады. Олар: көз толып тұрған сияқты сезіну, бастың ауруы, көрудің тұмандануы және жарыққа қарағанда қызылды-жасылды «кемпір қосақтанып» көрінуі сияқты шағымдардан тұрады. Осы аталған белгілер көздің қысымының едәуір көтерілгенінің белгісі. Обьективті тексеріс кезінде көзде байқалатын өзгерістер мардымсыз. Көз қысымы жоғарлаған кезде алдыңғы кірпіктік артериялардан эмиссарилерге кіре берісі кобра жыланының басы сипатты кеңейеді де «кобра белгісі» пайда болады. Сырқаттың көзінің ішкі қысымының көтерілуі глаукоманың ең маңызды белгісі болады. Қалыпты көз қысымы 16-24мм с. б. тең. Оны арнайы Маклаков танометрімен өлшейді.

poug1-250x300

ашық бұрышты глаукома

/http://glaucoma-net. ru/about/classification. html/

Адамдарда глаукоманың дамуы толық соқырлыққа ұшыратуы мүмкін. Ең алдымен перифериялық көру қабілеті нашарлайды, кейіннен негізгі көру мүшесі зақымданады. Егер қысым арта беретін болса, көз жүйкелері өліп, соқырлық дамиды.

Глаукома дамуының алғашқы сатысында аурудың симптомдары білінбеуі мүмкін. Көз жүйкелерінің басым бөлігі зақымданып, көру қабілеті нашарлағанда ғана ауру белгілері байқалады.

Соңғы жылдарғы зерттеулерге қарағанда, глаукома патогенезіне бірнеше ген қатысады. Бірінші глаукома локусы GLC1A адамның бірінші хромосомасында (1q24-q25. 2) орналасқан, кейіннен ген миоцилин (MYOC/TIGR) деп аталды. Миоцилин геніндегі мутация туабіткен аутосомды-доминантты ювенильді және жас ерекшеліктік ашық бұрышты глаукоманың дамуына себеп болады.

Ашықбұрышты глаукоманың дамуы геномдағы әртүрлі сегіз ауданмен байланысты ( MIM 606689 ; MIM 601682 ; MIM 602429 ; MIM 603383 ; MIM 609887 ; MIM 608695 ; MIM 608696 ) :

GLC1B локус, 2cen-q13 ауданында локализацияланған ( Stoilova D., 1996 ) ;
GLC1C локус, 3q21-q24 ауданында локализацияланған ( Wirtz M. K., 1997 ) ;
GLC1D локус, 8q23 ауданында локализацияланған ( Trifan O. C., 1998 ) ;
GLC1E локус, 10p15-p14 ауданында локализацияланған ( Sarfarazi M., 1998 ) ;
GLC1F локус, 7q35-q36 ауданында локализацияланған ( Wirtz M. K., 1999 ) ;
GLC1G локус, 5q21. 3-q22. 1 ауданында локализацияланған ( Monemi S., 2005 ) ;
GLC1J локус, 9q22 ауданында локализацияланған ( Wiggs J. L., 2004 ) ;
GLC1K локус, 20p12 ауданында локализацияланған ( Wiggs J. L., 2004 ) .

Nail-Patella ( MIM 161200 ) синдромы кезінде ашық бұрышты глаукома плейотрофикалық белгі ретінде дамиды. Бұл жағдайда глаукоманың дамуы LMX1B геніндегі мутациямен байланысты.

Біріншілік ювенильді ашық бұрышты глаукома 1( MIM 137750 ) және біріншілік аутосомды-рецессивті туабіткен глаукома 3( MIM 231300 ) CYP1B1 (gene cytochrome P450) геніндегі мутациямен байланысты. Бұл ген бастапқыда GLC3A локусы деп аталатын.

Біріншілік ашық бұрышты жас ерекшеліктік глаукоманың (MIM 137760) дамуына бірнеше гендегі мутациялар себеп болады:

GLC1G гені (немесе WDR36 гені) ;
GLC1B (немесе CYP1B1 гені) ;
GLC1C;
GLC1D;
GLC1F.

17% жағдайда глаукоманың дамуына оптинеурин (OPTN) генінің мутациясы алып келеді. Бұл кен алғашқыда GLC1E локусы деп аталды.

Біріншілік ашықбұрышты жас ерекшеліктік глаукоманың бір түрі - көзішілік қалыпты қысымды глаукома ( MIM 606657) . Бұл аталған ауру оптинеурин (OPTN) геніндегі мутациямен немесе оптикалық атрофия 1 (OPA1) геніндегі интрондық полиморфизммен байланысты.

глаукома гендерінің номенклатурасы

Миоцилин гені (MYOC/TIGR)

Миоцилин гені (gene MYOC; gene myocilin) адамда бірінші хромосоманың ұзын иығында (1q24. 3-q25. 2) орналасқан. ( Michels-Raurenstrauss K. G., 1998 ) . Миоцилин гені көздің көптеген ұлпаларында, соның ішінде трабекулярлы торшада экспрессияланады. Сондықтан да бұл геннің альтернативті атауы - TIGR (gene trabecular meshwok-induded glucocorticoid response protein) . Зерттеушілердің әртүрлі тобы миоцилин локализациясын клетканың микротүтікшесінен ( Mertts M., 1999 ), трабекулярлы торшаның митохондриясынан ( Ueda J., 2000 ), Гольджи аппаратынан ( O'Brien E. T., 2000 ), эндоплазмалық тордан ( Sohn S., 2002 ) байқаған.

MYOC/TIGR гені тек көзде ғана емес, сонымен қатар жүректе, бұлшық еттерде, асқазанда, қалқанша безінде, трахеяда, сүйек кемігінде, тимуста, ішекте экспрессияланады. Ген экспрессиясы өкпеде, панкреатикалық безде, аналық безде, жұлында, лимфатикалық түйіндерде және адренальды бездерде аз деңгейде байқалады. Бас миында, плацентада, бауырда, бүйректе, лейкоциттерде MYOC/TIGR гені экспрессияланбайды.

myocilin

миоциллин гені

/http://www. oftalmic. ru/b_glaucoma-genetest. php/

1995-1997 жылдары Escribano J. және Stone E. M. геннің кДНҚ-сын клондау жұмыстарын жүргізді. ( Escribano J., 1995 ; Stone E. M., 1997 ; Kubota R., 1997 ) . Ген 604, 126 және 872 жұп негізден құралған 3 экзоннан тұрады ( Fingert J. H., 1998 ) . Миоцилин пептидін кодтайтын мРНҚ мөлшері - 2, 3 kb.

Нуклейн қышқылдары тізбегінің анализі миоцилиннің аминқышқылдық қатарын анықтауға мүмкіндік берді. Миоцилин молекулярлық массасы 58 kD болатын 504 аминқышқылы қалдығынан құралған. Миоцилин "zipper" домен құрайды, 10 нақты фосфорилирлену және 4 потенциальды гликозилирлену сайты ( Kubota R., 1997 ; Nguen T. D., 1998 ; Caballero M., 2201 ) .

Миоцилин MYOC/TIGR генінің мутациясы

MYOC/TIGR генінің мутациясы аутосомды-доминантты ювенильді ашық бұрышты глаукоманың және жас ерекшелікті ашық бұрышты глаукоманың дамуына себеп болады.

Stone E. M. ойынша, TIGR генінің өнімі көз ішілік сұйықтықтың көбеюі себебінен көз қысымын жоғарылатуы мүмкін( Stone E. M., 1997 ) . TIGR генінің экспрессиясы трабекулярлы торшада және кірпік денешігінде, яғни, көз ішілік қысым регуляциясына жауап беретін көз құрылымдарында байқалады.

Миоцилиннің қалыпты және мутантты формасы бір клеткада коэкспрессияланатын болса, мутантты форма клеткадан секреттелмейді және миоцилиннің қалыпты формасының секреттелуін азайтады ( Jacobson N., 2001 ) . Миоцилин геніндегі көптеген мутациялар пептид синтезін бұзып қана қоймайды, пептидті аберрантты конформацияға ұшыратады ( Tran P. B., 1999 ; Zhou Z., 1999 ) . Эндоплазмалық тор қалыпты және абберантты бұралған полипептидті тізбекті эндоплазмалық-ретикулярлы шоперондар ассоциациясы арқылы қатталған және мембраналық протеиндердің мониторингін қамтамасыз ететін бақылау жүйесі болып табылады ( Ellgaard L., 2003 ) . Көп жағдайда сәйкес нативті құрылымы жоқ секреторлы және мембраналы протеиндер Гольджи аппаратының транзитінен өтпейді.

Liu Y. және Vollrath D. миоцилиннің мутантты молекулалары қате бұралатындығын және дифференцирленген клеткалардың трабекулярлы торшасының эндоплазмалық торында көп мөлшерде бірігіп топтасатындығын анықтаған ( Liu Y., 2004 ) . Мутантты миоцилин (P370L) қалыпты жағдайда секреттелмейді, созылмалы эксперссиясы клетка морфологиясының аномалиясына және клетка өліміне ұшыратады. Авторлар миоцилин-ассоцирленген глаукоманы эндоплазмалық торға жинақталған ауру ретінде қарастыруды ұсынады. Аберрантты конформациялы мутантты миоцилиннің созылмалы экспрессиясы және оның эндоплазмалық торда шектен тыс жинақталуынан көзде доминантты глаукома фенотипі көрініс береді.

1997 жылы Stone E. M. біріншілік ашық бұрышты глаукомамен ауыратын отбасынан TIGR генінің мутациясын идентификациялады. Бұл мутацияда 430-шы аминқышқылының орны алмасқан (tyr-430-his) ( Stone E. M., 1997 ) . Stone E. M. ашық бұрышты глаукомамен ауыратын отбасынан тағы да бір 357-ші кодондағы (gly-357-val; G357V) миссенс мутацияны және 368-ші кодондағы (glu-368-stop; Q168X) терминирлеуші мутацияны анықтады. Кейінірек Stone E. M. бұл мутацияны gln-361-ter ретінде қарастырды. Анықталған Q368X мутациясы Австралиялық популяцияға тән ( Craig J. E., 2001 ; Baird P. N., 2003 ) . Бұл мутациялық бұзылысқа фенотиптік зерттеулер өте жоғары көзішілік қысым тудыратындығын көрсетті.

Adam M. F. француз отбасынан MYOC/TIGR геніндегі жаңа мутациялар қатарын анықтады ( Adam M. F., 1997 ) . 1109 жағдайдағы С-Т транзициясы 370-ші кодондағы аминқышқылдарының алмасуына pro-370-leu (P370L), 1430 жағдайдағы Т-G нуклеотидті трансверсиясы 477-ші кодондағы аминқышқылдарының алмасуына ile-477-ser (I477S), 1430 жағдайдағы С-А нуклеотидті трансверсиясы 480-ші кодондағы аминқышқылдарының алмасуына - asn-480-lys (N480K) себеп болады ( Adam M. F., 1997 ; Brezin A. P., 1998 ) .

Suzuki Y. жапон отбасынан 370-ші кодондағы аминқышқылдарының алмасуына pro-370-leu; P370L және 367-ші кодондағы аминқышқылдарының алмасуына gly-367-arg; G367R себеп болатын миоцелин геніндегі гетерозиготалы С-Т нуклеотидті транзициясын анықтады. Аталған екі мутацияны -P370L және G367R Michels-Raurenstrauss K. G., 1998 сипаттады.

Stoilova D. Эдинбургтегі бірінші ретті ювенильді ашық бұрышты глаукомамен ауыратын пациентінен TIGR геніндегі A-G транзициясын тапты. Бұл мутация аминқышқылының gln-337-arg мутациялық алмасуын тудырады (Stoilova D., 1997 ) .

Француз-канадалық отбасыдан бірінші ретті ашық бұрышты глаукомадан MYOC генінің 1332 нуклеотидінен A-G транзициясын идентификациялады. Бұл транзиция нәтижесінде 423 кодондағы лизин 423 кодондағы глутамин қышқылына (lys-423-glu; K423E) алмасады ( Morissette J., 1998 ) .

Mansergh F. C. TIGR генінен екі мутацияны анықтады ( Mansergh F. C., 1998 ) . Аутосомды-доминатты юневильді ашық бұрышты глаукомамен ауыратын испан отбасынан 426-шы кодондағы валин мен фенилаланиннің ауысуына себеп болатын G-T нуклеотидті алмасуын идентификациялады. Ирланд отбасында аминқышқылдарының пептидті деңгейде алмасуына(gly-367-arg) алып келетін G-A нуклеотидті алмасуы табылды.

Бүгінгі таңда миоцилин генінен (MYOC/TIGR) 70-ке жуық мутация табылған

Оптинеурин гені (OPTN)

Оптинеурин гені (gene OPTN; gene optineurin) адамда 10 хромосоманың қысқы иығында 10p15-p14 орналасқан ( Sarfarazi M., 1998 ) .

Оптинеурин гені 5'- транслирленбейтін аумақтағы 3 кодталмайтын экзоннан және 577 аминқышқылын кодтайтын 13 экзоннан тұрады ( Rezaie T., 2002 ) . Геннің 5'-ауданындағы (UTR) альтернативті сплайсинг бірдей оқылатын 3 әртүрлі изоформалар түзеді.

ген оптиневрин optineurin 16 экзонов

оптинеурин гені

/http://www. oftalmic. ru/b_glaucoma-genetest. php/

Оптинеурин гені көздің көптеген ұлпаларында - трабекулярлы торда, пигменттелмеген кірпік эпителиінде, көздің торлы қабығында, көзішілік сұйықтықта экспрессияланады. Трабекулярлы торшада және пигменттелмеген кірпік эпителиінде басым транскрипт 2, 0 kb мөлшерлі мРНҚ және минорлы мөлшерде 3, 6 kb мРНҚ болып табылады. Иммуноцитохимиялық әдіс көмегімен Гольджи аппаратында оптинеурин генінің локализациясы анықталды( Rezaie T., 2002 ) .

OPTN гені тек көз ұлпаларында ғана емес, жүректе, бас миында, планцетада, бауырда, қанқа бұлшықеттерінде, бүйректе, панкреатикалық безде, лимфоциттерде, фибробласттарда экспрессияланады ( Li Y., 1998 ; Rezaie T., 2002 ) .

Оптинеурин (OPTN) генінің мутациясы

Оптинеурин геніндегі мутациялар жас ерекшелікті ашық бұрышты глаукомамен және қалымты қысымды глаукомамен ауыратын пациенттерде анықталған.

Оптинеурин генінде 50-ші кодондағы аминқышқылдарының алмасуына (glu-50-hys; G50H) себеп болатын 458-ші нуклеотидтегі G-A транзициясы анықталды ( Rezaie T., 2002 ) . Нуклеотид деңгейіндегі гуаниннің аденинге алмасуы 545-ші кодондағы аминқышқылдарының алмасуына (arg-545-glu; R545E) алып келеді ( Rezaie T., 2002 ) . Геннің 6-шы экзонындағы 691-ші және 692-ші нуклеотидтер арасындағы инсерция (AG) оптинеуриннің пептидті тізбегінің синтезін бұзады ( Rezaie T., 2002 ) .

Қалыпты қысымды глаукомамен ауыратын пациенттерде OPTN генінің 5-ші экзонында 603 жағдайда нуклеотидтер (T-A) трансверсиясы анықталды. Трансверсия нәтижесінде 98-ші кодондағы метионин аминқышқылы лизинге ауысады (met-98-lys; M98K) ( Rezaie T., 2002 ; Melki R., 2003b ) .

Цитохром P450 (СYP1B1) гені

Цитохрома P450 гені (gene CYP1B1; gene cytochrome P450) адамда 2-ші хромосоманың қысқы иығының 2p22-p21 ауданында орналасқан ( Tang Y. M., 1996 ) .

Цитохрома P450 гені 3 экзоннан және 2 интроннан тұрады. Негізгі оқылу қатары (ORF) 2-ші экзонда орналасқан және 1629 жұп нуклеотидтен құралған. кДНҚ-ға жүргізілген компьютерлік анализ пептидтің біріншілік құрылымы 543 аминқышқылынан тұратындығын анықтады. CYP1B1 гені промотор ауданындағы консенсусты TATA-box жоғалтады және транскрипцияның 5'-старт сайтының 2, 5-kb геномдық фрагментінің ішінде орналасқан 9 TCDD-индуцирленген энхансер-байланыстырушы мотивтерінен тұрады.

ген CYP1B1 с тремя экзонами

цитохром гені

/ http://www. oftalmic. ru/b_glaucoma-genetest. php/

Цитохром P450 (СYP1B1) генінің мутациясы

Цитохрома 450 (CYP1B1) геніндегі бірқатар мутациялар біріншілік ювенильді ашық бұрышты глаукомамен, біріншілік аутосомды-рецессивті туа біткен глаукомамен ауыратын адамдарда байқалады.

Stoilov I. цитохром 450 (CYP1B1) геніндегі оқылу қатары бұзылған әртүрлі үш мутацияны анықтады ( Stoilov I., 1997 ; Stoilov I., 1998 ) .

Бұл мутациялар: 1) синтезделетін полипептидті тізбектің үзілуіне алып келетін, 3-ші экзондағы 1410 және 1422 нуклеотидтер арасындағы 13 нуклеотидтің делециясы және делециядан кейінгі 203 нуклеотид қашықтықтағы стоп кадонның ерте пайда болуы; 2) оқылу шегінің бұзылуына және инсерция орнынан 106 жұп нуклеотидтен кейін терминациялық кодонның түзілуіне себеп болатын мотив ауданындағы 2-ші экзонның 1209 және 1214 аралығындағы 6 цитозин инсерциясы; 3) генетикалық ақпараттың дұрыс оқылмауына және С-соңындағы 104 аминқышқылы жоғалған аберрантты пептидтің синтезінен ерте "ter" кодонының пайда болуына себеп болатын 10 нуклеотид дупликациясы. Stoilov I. сонымен қатар, америкалық отбасынан CYP1B1 генінің gly-365-trp (G365W) миссенс мутациясын анықтады ( Stoilov I., 1998 ) .

Сонымен қоса, канада қауымында CYP1B1 генінің 3-ші экзонындағы 1410 және 1422 нуклеотидтер арасындағы 13 нуклеотид делециясы анықталды ( Martin S. N., 2000 ) .

Сауд Арабиядағы біріншілік туа біткен ашық бұрышты глаукомамен ауыратын араб отбасында 61-ші кодондағы аминқышқылдарының мутациялық алмасуына (gly-61-glu; G61E) алып келетін 2-ші экзонның 3987-ші нуклеотидіндегі гомозиготалы G-A транзициясы анықталды. Бұл мутация гетерозиготалы жағдайда 3 араб отбасында кездесті. Соңғы мутация 469-шы кодондағы аргинин аминқышқылының триптофанға ауысуымен (arg-469-trp; R469W) сипатталатын 3-ші экзонның 8242 нуклеотидіндегі C-T транзициясы Bejjani B. A., 1998 ) . Bejjani B. A. аминқышқылының мутациялық алмасуына (asp-374-asn; D374N) себеп болатын 7957-ші нуклеотидтегі гомозиготалы G-A транзициясын анықтады. Бұл мутация 61-ші кодондағы мутациямен (gly-61-glu; G61E) сәйкес гетерозиготалы жағдайдағы компаунд ретінде анықталды ( Bejjani B. A., 1998 ) . 61-ші кодондағы мутация (G61E), сонымен қатар, түрік және алжир популяциясында да кездеседі ( Stoilov I., 1998 ) .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.