Еңбек биржасы туралы

Жоспар
Кіріспе

Кіріспе
1. П. Самуэльсонның үш негізі
2. Еңбек биржасы
3. Неоконсервативтік теория
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Қосымша

Көп ғасырлық тарихы бар еңбек рыногының дамуы оның қызмет етуінің айтарлықтай ерекшеліктерін көрсетеді. Жоғарыдағы тарауда айтылғандай бұл рынок қазіргі кезде кәсіподақ, мемлекет және корпорациялар тарапынан реттеуші ықпалына ұшырауда. Тағы бір атап өтетін жай осы рынокты реттеу мұндағы тауарлардың ерекшеліктерімен жеңілдеу жүреді.
Еңбек рыногындағы әрекет ететін заңдар көрінісі (мысалы, сұраныс пен ұсыныс, бағаның теңдігі т.б.) ерекше сипатта болады. Мұның себебі жұмыс күшін сатып алу, сату әр түрлі мерзімді еңбекшарты түрінде жалдау негізінде жүреді. Сондықтан жекеленген жұмысшылар еңбек рыногының жағдайынан тұрақты тәуелділікте болмайды. Еңбек келісімінде көрсетілген уақытта сатушы ағымдағы рынок конъюнктурасынан «шығып» қалады. Сонымен қатар еңбек келісімінде өндіріс тиімділігімен байланысты экономикалық мәселелермен қатар саяси - әлеуметтік, моральдық – этикалық жақтарына да ерекше көңіл бөлінеді.

Пән: Қаржы
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
Кіріспе
1. П. Самуэльсонның үш негізі
2. Еңбек биржасы
3. Неоконсервативтік теория
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер
Қосымша

Кіріспе
Көп ғасырлық тарихы бар еңбек рыногының дамуы оның қызмет
етуінің айтарлықтай ерекшеліктерін көрсетеді. Жоғарыдағы тарауда
айтылғандай бұл рынок қазіргі кезде кәсіподақ, мемлекет және
корпорациялар тарапынан реттеуші ықпалына ұшырауда. Тағы бір атап
өтетін жай осы рынокты реттеу мұндағы тауарлардың ерекшеліктерімен
жеңілдеу жүреді.
Еңбек рыногындағы әрекет ететін заңдар көрінісі (мысалы, сұраныс пен
ұсыныс, бағаның теңдігі т.б.) ерекше сипатта болады. Мұның себебі жұмыс
күшін сатып алу, сату әр түрлі мерзімді еңбекшарты түрінде жалдау
негізінде жүреді. Сондықтан жекеленген жұмысшылар еңбек рыногының
жағдайынан тұрақты тәуелділікте болмайды. Еңбек келісімінде көрсетілген
уақытта сатушы ағымдағы рынок конъюнктурасынан шығып қалады.
Сонымен қатар еңбек келісімінде өндіріс тиімділігімен байланысты
экономикалық мәселелермен қатар саяси - әлеуметтік, моральдық –
этикалық жақтарына да ерекше көңіл бөлінеді.
Еңбек рыногын реттеу еңбекке деген сұраныс пен ұсынысқа әсер
етуді қамтиды. Реттеу объектілері жалақы жұмыс аптасының ұзақтығы,
демалыс, жұмысқа алу және босату, әлеуметтік қорғаудың түрлері және
т.б.

1. П. Самуэльсоннің үш негізі.
Кәсіподақтар жалақыны өзгерту үшін түрлі маңызды әдістерді
пайдаланады. П. Самуэльсон солардың ішінен үш негізгісін бөліп
көрсетеді.
1. Кәсіподақтар еңбекті ұсынуды шекутей алады. Мысалы, оны
эмиграцияға (басқа елден келгендер) тосқауыл енгізу, жұмыс күнін ұзарту
туралы заңдар қабылдау, кәсіпке (мамандыққа) дайындау мерзімін ұлғайту
кәсіподақ жарнасын көтеру, кәсіподаққа мүше еместерді жұмысқа
қамылдамау және т.б. арқылы.
2. Кәсіподақтар шартта көрсетілген жалақы ставкасын көтеруді,
тепе – теңдік нүктесінен жоғары болу керектігін талап етеді.
3. Кәсіподақтар еңбекке сұранысқа (графиктегі қисық сызығының
жоғары қозғалуына әсер етуі қосымша бетте көрсетілген).
Ол үшін (қосымша бетте) сұранысты көтеретін кез келген тетіктерді
пайдаланады. Мысалы, саланың ұлттық мүддесін қорғайтын жоғары
кедендік тарифтер бекітуге күш салады. Мұндай шаралар еңбекке
сұранысты көбейтеді және сұраныстың сызығын көрсетеді LD жағдайында
LD' – ге ауысады, нәтижесінде пайдаланылған еңбек саны LD – дан L'' –
ге ұлғайып, жалақы да жоғарлайды. Аталған жалақыны көбейтудің үш жолының
ортақ жақтары көп және олар бір – бірін толықтыра алады.
Қазіргі рынок өзіне мемлкеттің де ықпалын сезінуде. Мемлекеттің
заң шығару қабілеті еңбек қатынастардың заңсыз қырларын қамтиды. Ол
тек экономиканың мемлекеттік секторындағы жұмыс күшіне сұранысты
анықтап қоймай, сонымен қатар жеке саланы да реттейді, сөйтіп ұлттық
экономика деңгейінде еңбекке жалдаудың негізгі көлемін анықтайды.

2. Еңбек биржасы.
Еңбек рыногының мемлекеттік әлеуметтік бағдарламасының (табысы аз
отбасыларына көмек, жұмыссыздарға жәрдем, әр түрлі әлеуметтік төлемдер,
зейнеткерлерді қамсыздандыру және т.б.) үлкен әсері бар. Бұл бағдарламалар
жоғары нарықтың қысымында тұрған еңбекшілердің әлеуметтік –
экономикалық жағдайын тұрақтандырып, рыноктың механизмінің ауырлық
тудыратын жақтарын жақсартады. Нәижесінде жұмысшы күші бағасының
ерекше элементі көрінеді. Ол еңбек рыногының қызметіне тікелей
байланысты емес, одан тыс принциптерден пайда болады.
Еңбек рыногындағы мемлекеттің аралық қызметінің де рөлі маңызды.
Мемлекет жұмыс орындарын іздестіріп табады. Жалпы еңбекке орналастыру
жөнінде информациялық орталық құрады. Жұмысшыны оқыту және айта
оқытудың мемлекеттік жүйесі оларды өзгертіп отыратын рынок
талаптарына, тез үйренуіне көмектеседі.
Рынок еңбегінің реттеуде еңбек биржасының алатын орны ерекше.
Еңбек биржасы – ол жұмысшылар мен кәсіпкерлер жұмыс күшін сатып алу,
сату ісін жүргізгенде және жұмыссыздықты тіркегенде аралық қызмет
атқаратын мекеме. Алғанда еңбек биржалары ХІХ ғасырдың бірінші
жартысында ашылды. Ресейде еңбек биржасы ХХ ғасырдың басында пайда
болды. Олар ірі өнеркәсіп орталықтарында, атап айтқанда, Москва,
Петербург, Римга, Одесса сияқты қалаларда құрылды. Ресейде еңбек
биржаларымен қатар 1917 жылға дейін ақылы, жеке арлық конторлар қанат
жайды. Бұл күндері еңбек биржасы қызметін негізінен мемлекеттік еңбек
биржалары атқарады, олардың жұмыспен қамту бюролары деп атайды және олар
еңбек минисрлігіне қарайды. Еңбекпен қамтамасыз етудің мемлекеттік
бюросы мысалы, мынандай міндеттер атқарады: біріншіден,
жұмыссыздарды еңбекпен қамтып, мамандарын өзгерткісі келгендерге
көмектемсуде аралық қызмет етеді; екіншіден, жұмыс күшіне сұраныс пен
ұсынысты зерттейді; үшіншіден кәсіпке қажеттілік туралы информация
береді; төртіншіден, жастарды жаңа кәсіпке баулиды және әзірлейді.
Біраз елдерде мысалы, Франция, Ұлыбритания, Италияда мемлекеттік биржалар
жұмыссыздарды есепке алады және жұмыссыздықпен байланысты көмек ақы
төлейді. Жұмыстан бас тартқан кезде жұмыссыз адам ақыдан айырылады.
Францияда жұмыспен қамтамасыз етумен айналысатын, ол үшін жауап
беретін қызмет саласын – еңбекпен қамтамасыз ету ұлттық агенттігі деп
атайды, ол 1954 жылы құрылды. Оның жұмысы еңбек, жұмыспен қамту және
Білім беру министрлігінің бақылауында болды. Бұл ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.