Қазақстан Республикасының экономикасы
Кіріспе
1. 1. ЭКОНОМИКА . МЕМЛЕКЕТТІК САЯСАТТЫҢ НЕГІЗІ
1. 2. САЛАЛЫ БІЛІМ . ҚАЗАҚСТАН ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ СЕРПІНДІ НЕГІЗІ
1.3. БІЛІМ БЕРУ БОЛАШАҒЫ . ҚАЗАҚСТАН ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ БОЛАШАҒЫ
1. 1. ЭКОНОМИКА . МЕМЛЕКЕТТІК САЯСАТТЫҢ НЕГІЗІ
1. 2. САЛАЛЫ БІЛІМ . ҚАЗАҚСТАН ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ СЕРПІНДІ НЕГІЗІ
1.3. БІЛІМ БЕРУ БОЛАШАҒЫ . ҚАЗАҚСТАН ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ БОЛАШАҒЫ
Жаңа Заңды әзірлеу кезінде Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы аясында берген тапсырмалары негізге алынды. Жаңа Заң қазақстандық білім беру жүйесінің алдында тұрған бірқатар міндеттерді шешуге бағытталған. Олардың қатарында негізінен мыналар бар:
•әлемдік білім беру кеңістігіне интеграциялану;
•педагогикалық қызметкердің мәртебесін арттыру;
•сапалы білімге қол жетімділік кепілін күшейту;
• басқару жүйесі мен білімді қаржыландыруды одан әрі жетілдіру.
Еуразия ұлттық университеті ұлттық білім беруде көшбасшылардың бірі болып табылады, оның қабырғасында еліміз басшылығы, саясаткерлер мен шетел мемлекеттерінің қоғам қайраткерлері үшін кездесулер мен жүздесулер өткізіп тұру дәстүрге айналып келеді. Бұл - Еуразия ұлттық универсиетінің беделді халықаралық ағартушылық орталығының бірі ретіндегі мәртебесінің айғағы, оның қабырғасынан шыққан немесе қазір де оқып, немесе еңбек етіп жүрген профессорлық-оқытушылар құрамының, студенттер мен аспираттардың еңбегінің нәтижесі.
•әлемдік білім беру кеңістігіне интеграциялану;
•педагогикалық қызметкердің мәртебесін арттыру;
•сапалы білімге қол жетімділік кепілін күшейту;
• басқару жүйесі мен білімді қаржыландыруды одан әрі жетілдіру.
Еуразия ұлттық университеті ұлттық білім беруде көшбасшылардың бірі болып табылады, оның қабырғасында еліміз басшылығы, саясаткерлер мен шетел мемлекеттерінің қоғам қайраткерлері үшін кездесулер мен жүздесулер өткізіп тұру дәстүрге айналып келеді. Бұл - Еуразия ұлттық универсиетінің беделді халықаралық ағартушылық орталығының бірі ретіндегі мәртебесінің айғағы, оның қабырғасынан шыққан немесе қазір де оқып, немесе еңбек етіп жүрген профессорлық-оқытушылар құрамының, студенттер мен аспираттардың еңбегінің нәтижесі.
Қазақстан Республикасының экономикасы
Қазақстан Республикасының экономикасы
Жаңа Заңды әзірлеу кезінде Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстан
халқына Жолдауы аясында берген тапсырмалары негізге алынды. Жаңа Заң
қазақстандық білім беру жүйесінің алдында тұрған бірқатар міндеттерді
шешуге бағытталған. Олардың қатарында негізінен мыналар бар:
•әлемдік білім беру кеңістігіне интеграциялану;
•педагогикалық қызметкердің мәртебесін арттыру;
•сапалы білімге қол жетімділік кепілін күшейту;
• басқару жүйесі мен білімді қаржыландыруды одан әрі жетілдіру.
Еуразия ұлттық университеті ұлттық білім беруде көшбасшылардың бірі болып
табылады, оның қабырғасында еліміз басшылығы, саясаткерлер мен шетел
мемлекеттерінің қоғам қайраткерлері үшін кездесулер мен жүздесулер өткізіп
тұру дәстүрге айналып келеді. Бұл - Еуразия ұлттық универсиетінің беделді
халықаралық ағартушылық орталығының бірі ретіндегі мәртебесінің айғағы,
оның қабырғасынан шыққан немесе қазір де оқып, немесе еңбек етіп жүрген
профессорлық-оқытушылар құрамының, студенттер мен аспираттардың еңбегінің
нәтижесі.
Осы себептен де бүгін мен еліміздің экономикасын дамыту жөніндегі Үкіметтің
негізгі басымдығын айтып өтіп, жаңа әлемдегі жаңа Қазақстанды
қалыптастыруда білім беру ісінің ерекшеліктеріне тоқталып өтпекпін.
Сондықтан мен дәрісімнің тақырыбын: Білім беру – экономиканы жаңғыртудың
стратегиялық тармағы деп алып отырмын.
1. 1. ЭКОНОМИКА – МЕМЛЕКЕТТІК САЯСАТТЫҢ НЕГІЗІ
Баяндамамның бірінші бөлігінде Сіздерге Үкіметтің экономикалық саясатының
базалық ережелері туралы айтпақпын.
Қазақстан әлемдегі айтарлықтай тұрақты және үдемелі дамыған елдердің бірі
болып табылады. Біз тұрақты экономикалық өсу жолымен одан әрі алға жылжи
береміз.
Соңғы жеті жылда Қазақстанда ЖІӨ өсу қарқыны орташа алғанда жылына 10
пайызды құрады. Халықтың жан басына шаққанда ЖІӨ деңгейі 2006 жылы 5200 АҚШ
долларына жетіп, 2000 жылғы деңгейден 4 есе артты.
Орташа мерзімді бағдарламаға сәйкес, Үкімет қызметінің стратегиялық мақсаты
еліміз Президентінің маңызды бастамасын жүзеге асыру – әлемдегі бәсекеге
барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру болып табылады.
Осы ретте біз Үкіметте елдің бәсекеге қабілеттігі деңгейіне, экономиканың
тиісті салаларының тәуекелдік бағасына ықпал ететін барлық факторларға жан-
жақты талдау жасадық. Үкіметтің күш-жігері, бәрінен бұрын, өндірістің
артуын ынталандыруға және экономиканың құрылымын жақсартуға бағытталғанын
атап өткім келеді. Бұл қағидатты мәселе, өйткені, тек экономикалық қарым-
қатынастар жүйесін реформалау арқылы біз мемлекеттің тұрақты жоғары
бәсекеге қабілеттігін қамтамасыз етуіміз мүмкін.
Үкіметтің экономикалық саясатының негізгі бағыттарын мен алғаш рет Сіздер
үшін арнайы ромбы түрінде ұсынып отырмын. Бүгінгі дәріске дайындалар кезде
мен ақпараттың үлкен көлемін жүйелендіріп, оны осылайша беру жайын көбірек
ойладым.
Ромбы негізін мен Іргетас деп атадым, бұл дегеніңіз – база, яғни
экономикалық саясаттың негізі, үлкен есеппен алып қарағанда, онсыз елдің
экономикалық тіршілік етуі мүмкін емес.
Аталған сала бойынша Үкімет пен әкімдіктер жұмысының бірнеше бағыты бар.
Бұл – мемлекеттік қызметті одан әрі реформалау: еңбекақы төлеу, мемлекеттік
қызмет қозғамдамасы (мотивация), олардың кәсіби дамуы және т. б.
Қазіргі заманғы кезеңдегі маңызды міндет мемлекеттік қызмет көрсетудің
сапасын арттыру болып табылады:
тұтынушыларға бағытталған, сондай-ақ оларды қанағаттандыратын қызмет
деңгейін, мемлекеттік қызмет сапасы мен түрін анықтау үшін тұрақты түрде
халықтың арасында сауалнама жүргізу;
• мемлекеттік қызметтің сапа стандартын әзірлеу және енгізу;
• тиісті ақпарат алу және арыз айту рәсімдері қызметіне халықтың толық қол
жетімділігіне мүмкіндік жасау;
• халықтың арызының шешімін табуының тиімді жағдайларын қамтамасыз ету.
Аталған блок аясында сондай-ақ Электронды Үкімет қалыптастыру жөнінде
жұмыстар жүргізілуде.
Әлеуметтік жауапкершілік
Аталған блок өз мақсаты ретінде халықтың өмір сүру көрсеткішінің сапасы
артуын, әлеуметтік шиеленісушілікті төмендетуді, мүлік дифференциясы
тәуелділігін жоюды қарастырады.
Осы блок бойынша жұмыс істеу сондай-ақ тұрғын үй құрылысы саласындағы
белсенді мемлекеттік саясатты және халықтың әлеуметтік қорғалмаған тобына
көмек көрсетуді күшейтуді көздейді.
Мен тоқталып өтетін тағы бір маңызды мәселенің бірі – жинақтаушы зейнетақы
жүйесін дамыту. Біз аталған салада көшбасшымыз және солай болып қала
береміз, алайда мынадай проблемаларды шешуге тиіспіз: жинақтаушы зейнетақы
қорларына жарнасын төлемейтін адамдардың едәуір бөлігі жоқ емес;
инвестициялық қаржы үшін қаржылық инструменттер тізбесін кеңейту және т.
б.
Жаңа ұрпақ
Аталған блок өз мақсаты ретінде денсаулығы мықты, рухы күшті, шыныққан,
еліміздің ұлттық кадрлар корпусын қалыптастыруға үлес қосатын жаңа ұрпақтың
пайда болуы үшін күш-жігер жұмсауға жағдай туғызуды көздейді.
Сіздер аталған сала бойынша Үкімет жұмыс жүргізіп келе жатқан Мемлекет
басшысының игі бастамасын жақсы білесіздер. Бұл – 100 мектеп пен 100
аурухана құрылысы; әлемдік деңгейге сәйкес әлеуметтік стандарттарды әзірлеу
және енгізу; үштұғырлы тіл бастамасы және т.б.
Мемлекеттің технологиялық дамуы
Бұл кешенді шара іс жүзінде елімізде кезең ауысуының сапалы табалдырығынан
өтуін табысты жүзеге асыруға жол ашады. Нақталып айтқанда, өнеркәсіптік
және технологиялық артта қалушылықты жеңіп шығу, келешекте әлемдік саяси
және экономикалық жүйеде сапалы да лайықты орын алу.
Әлемдік тәжірибе көрсеткендей, белгілі ғалымдар мен инженерлердің шығуы
қоғам мен экономикада жүйелі өзгерістердің заңдық тұрғыдағы нәтижесі бола
алады.
Мысалы, инженерлік және экономикалық білім сапасының артуы есімдері әлемге
белгілі экономистер Николай Кондратьев пен Василий Леонтьевтің, инженерлер
Игорь Сикорский мен Николай Жуковтың танылуына мүмкіндіктер туғызды.
Инженерлік ой-сананың бұзып-жарып шығуы басқару теориясындағы
әзірлемелермен қатар жүрді – Алексей Гастевтің еңбек қондырғысының мектебі,
Тейлордың тереңдету теориясы еңбек психологиясы, ұйым теориясы және
басқа да осындай бірнеше бағыттардың пайда болуына ықпал етті.
Осының бәрі де экономикалық білімге өту кезеңінде адам капиталының
мыңыздылығын тағы да бір рет айқындай түседі. Осы кезеңде білім беру ісі
ерекше орын алады, қазақстандықтардың жаңа ұрпағы үшін сапалы білім
берудегі педагогтердің рөлі артады.
1. 2. САЛАЛЫ БІЛІМ – ҚАЗАҚСТАН ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ
СЕРПІНДІ НЕГІЗІ
Мемлекет басшысының мұғалім мамандығының мәртебесі мен маңызын арттыру
туралы тапсырмасына сәйкес Білім туралы Заңда педагогикалық қызметтің
мәртебесін құқықтық реттеуге арналған жеке тарау енгізілді. Бұл
педагогикалық қауымдастықтың үлкен ризашылығына ие болды.
Сіздер білесіздер, еліміздің Президенті Н. Ә. Назарбаевтың тапсырмасына
сәйкес, жоғары оқу орындарының профессорлық-оқытушылық құрамын қолдау
масқатында Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы гранты белгіленді. Жыл
сайын 2000 есе айлық есептік көрсеткіш көлемінде 200 грант беріліп
отырады.
Грант жоғары оқу орындарында қызмет ететін оқытушыларға конкурстық негізде,
олардың кәсіби деңгейін арттыра түсу және оларға қолдау көрсету, ғылыми-
педагогикалық біліктілігін одан әрі арттыру, шетелде тәжірибе жүргізуді
қоса алғанда, ғылыми зерттеулер жүргізу мақсатында беріледі.
2007 жылы конкурс қортындысы бойынша еліміздің 51 жоғары оқу орнының 200
оқытушысына грант берілді. Соның ішінде, Еуразия ұлттық университетінің 12
оқытушысы грантқа ... жалғасы
Қазақстан Республикасының экономикасы
Жаңа Заңды әзірлеу кезінде Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстан
халқына Жолдауы аясында берген тапсырмалары негізге алынды. Жаңа Заң
қазақстандық білім беру жүйесінің алдында тұрған бірқатар міндеттерді
шешуге бағытталған. Олардың қатарында негізінен мыналар бар:
•әлемдік білім беру кеңістігіне интеграциялану;
•педагогикалық қызметкердің мәртебесін арттыру;
•сапалы білімге қол жетімділік кепілін күшейту;
• басқару жүйесі мен білімді қаржыландыруды одан әрі жетілдіру.
Еуразия ұлттық университеті ұлттық білім беруде көшбасшылардың бірі болып
табылады, оның қабырғасында еліміз басшылығы, саясаткерлер мен шетел
мемлекеттерінің қоғам қайраткерлері үшін кездесулер мен жүздесулер өткізіп
тұру дәстүрге айналып келеді. Бұл - Еуразия ұлттық универсиетінің беделді
халықаралық ағартушылық орталығының бірі ретіндегі мәртебесінің айғағы,
оның қабырғасынан шыққан немесе қазір де оқып, немесе еңбек етіп жүрген
профессорлық-оқытушылар құрамының, студенттер мен аспираттардың еңбегінің
нәтижесі.
Осы себептен де бүгін мен еліміздің экономикасын дамыту жөніндегі Үкіметтің
негізгі басымдығын айтып өтіп, жаңа әлемдегі жаңа Қазақстанды
қалыптастыруда білім беру ісінің ерекшеліктеріне тоқталып өтпекпін.
Сондықтан мен дәрісімнің тақырыбын: Білім беру – экономиканы жаңғыртудың
стратегиялық тармағы деп алып отырмын.
1. 1. ЭКОНОМИКА – МЕМЛЕКЕТТІК САЯСАТТЫҢ НЕГІЗІ
Баяндамамның бірінші бөлігінде Сіздерге Үкіметтің экономикалық саясатының
базалық ережелері туралы айтпақпын.
Қазақстан әлемдегі айтарлықтай тұрақты және үдемелі дамыған елдердің бірі
болып табылады. Біз тұрақты экономикалық өсу жолымен одан әрі алға жылжи
береміз.
Соңғы жеті жылда Қазақстанда ЖІӨ өсу қарқыны орташа алғанда жылына 10
пайызды құрады. Халықтың жан басына шаққанда ЖІӨ деңгейі 2006 жылы 5200 АҚШ
долларына жетіп, 2000 жылғы деңгейден 4 есе артты.
Орташа мерзімді бағдарламаға сәйкес, Үкімет қызметінің стратегиялық мақсаты
еліміз Президентінің маңызды бастамасын жүзеге асыру – әлемдегі бәсекеге
барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру болып табылады.
Осы ретте біз Үкіметте елдің бәсекеге қабілеттігі деңгейіне, экономиканың
тиісті салаларының тәуекелдік бағасына ықпал ететін барлық факторларға жан-
жақты талдау жасадық. Үкіметтің күш-жігері, бәрінен бұрын, өндірістің
артуын ынталандыруға және экономиканың құрылымын жақсартуға бағытталғанын
атап өткім келеді. Бұл қағидатты мәселе, өйткені, тек экономикалық қарым-
қатынастар жүйесін реформалау арқылы біз мемлекеттің тұрақты жоғары
бәсекеге қабілеттігін қамтамасыз етуіміз мүмкін.
Үкіметтің экономикалық саясатының негізгі бағыттарын мен алғаш рет Сіздер
үшін арнайы ромбы түрінде ұсынып отырмын. Бүгінгі дәріске дайындалар кезде
мен ақпараттың үлкен көлемін жүйелендіріп, оны осылайша беру жайын көбірек
ойладым.
Ромбы негізін мен Іргетас деп атадым, бұл дегеніңіз – база, яғни
экономикалық саясаттың негізі, үлкен есеппен алып қарағанда, онсыз елдің
экономикалық тіршілік етуі мүмкін емес.
Аталған сала бойынша Үкімет пен әкімдіктер жұмысының бірнеше бағыты бар.
Бұл – мемлекеттік қызметті одан әрі реформалау: еңбекақы төлеу, мемлекеттік
қызмет қозғамдамасы (мотивация), олардың кәсіби дамуы және т. б.
Қазіргі заманғы кезеңдегі маңызды міндет мемлекеттік қызмет көрсетудің
сапасын арттыру болып табылады:
тұтынушыларға бағытталған, сондай-ақ оларды қанағаттандыратын қызмет
деңгейін, мемлекеттік қызмет сапасы мен түрін анықтау үшін тұрақты түрде
халықтың арасында сауалнама жүргізу;
• мемлекеттік қызметтің сапа стандартын әзірлеу және енгізу;
• тиісті ақпарат алу және арыз айту рәсімдері қызметіне халықтың толық қол
жетімділігіне мүмкіндік жасау;
• халықтың арызының шешімін табуының тиімді жағдайларын қамтамасыз ету.
Аталған блок аясында сондай-ақ Электронды Үкімет қалыптастыру жөнінде
жұмыстар жүргізілуде.
Әлеуметтік жауапкершілік
Аталған блок өз мақсаты ретінде халықтың өмір сүру көрсеткішінің сапасы
артуын, әлеуметтік шиеленісушілікті төмендетуді, мүлік дифференциясы
тәуелділігін жоюды қарастырады.
Осы блок бойынша жұмыс істеу сондай-ақ тұрғын үй құрылысы саласындағы
белсенді мемлекеттік саясатты және халықтың әлеуметтік қорғалмаған тобына
көмек көрсетуді күшейтуді көздейді.
Мен тоқталып өтетін тағы бір маңызды мәселенің бірі – жинақтаушы зейнетақы
жүйесін дамыту. Біз аталған салада көшбасшымыз және солай болып қала
береміз, алайда мынадай проблемаларды шешуге тиіспіз: жинақтаушы зейнетақы
қорларына жарнасын төлемейтін адамдардың едәуір бөлігі жоқ емес;
инвестициялық қаржы үшін қаржылық инструменттер тізбесін кеңейту және т.
б.
Жаңа ұрпақ
Аталған блок өз мақсаты ретінде денсаулығы мықты, рухы күшті, шыныққан,
еліміздің ұлттық кадрлар корпусын қалыптастыруға үлес қосатын жаңа ұрпақтың
пайда болуы үшін күш-жігер жұмсауға жағдай туғызуды көздейді.
Сіздер аталған сала бойынша Үкімет жұмыс жүргізіп келе жатқан Мемлекет
басшысының игі бастамасын жақсы білесіздер. Бұл – 100 мектеп пен 100
аурухана құрылысы; әлемдік деңгейге сәйкес әлеуметтік стандарттарды әзірлеу
және енгізу; үштұғырлы тіл бастамасы және т.б.
Мемлекеттің технологиялық дамуы
Бұл кешенді шара іс жүзінде елімізде кезең ауысуының сапалы табалдырығынан
өтуін табысты жүзеге асыруға жол ашады. Нақталып айтқанда, өнеркәсіптік
және технологиялық артта қалушылықты жеңіп шығу, келешекте әлемдік саяси
және экономикалық жүйеде сапалы да лайықты орын алу.
Әлемдік тәжірибе көрсеткендей, белгілі ғалымдар мен инженерлердің шығуы
қоғам мен экономикада жүйелі өзгерістердің заңдық тұрғыдағы нәтижесі бола
алады.
Мысалы, инженерлік және экономикалық білім сапасының артуы есімдері әлемге
белгілі экономистер Николай Кондратьев пен Василий Леонтьевтің, инженерлер
Игорь Сикорский мен Николай Жуковтың танылуына мүмкіндіктер туғызды.
Инженерлік ой-сананың бұзып-жарып шығуы басқару теориясындағы
әзірлемелермен қатар жүрді – Алексей Гастевтің еңбек қондырғысының мектебі,
Тейлордың тереңдету теориясы еңбек психологиясы, ұйым теориясы және
басқа да осындай бірнеше бағыттардың пайда болуына ықпал етті.
Осының бәрі де экономикалық білімге өту кезеңінде адам капиталының
мыңыздылығын тағы да бір рет айқындай түседі. Осы кезеңде білім беру ісі
ерекше орын алады, қазақстандықтардың жаңа ұрпағы үшін сапалы білім
берудегі педагогтердің рөлі артады.
1. 2. САЛАЛЫ БІЛІМ – ҚАЗАҚСТАН ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ
СЕРПІНДІ НЕГІЗІ
Мемлекет басшысының мұғалім мамандығының мәртебесі мен маңызын арттыру
туралы тапсырмасына сәйкес Білім туралы Заңда педагогикалық қызметтің
мәртебесін құқықтық реттеуге арналған жеке тарау енгізілді. Бұл
педагогикалық қауымдастықтың үлкен ризашылығына ие болды.
Сіздер білесіздер, еліміздің Президенті Н. Ә. Назарбаевтың тапсырмасына
сәйкес, жоғары оқу орындарының профессорлық-оқытушылық құрамын қолдау
масқатында Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы гранты белгіленді. Жыл
сайын 2000 есе айлық есептік көрсеткіш көлемінде 200 грант беріліп
отырады.
Грант жоғары оқу орындарында қызмет ететін оқытушыларға конкурстық негізде,
олардың кәсіби деңгейін арттыра түсу және оларға қолдау көрсету, ғылыми-
педагогикалық біліктілігін одан әрі арттыру, шетелде тәжірибе жүргізуді
қоса алғанда, ғылыми зерттеулер жүргізу мақсатында беріледі.
2007 жылы конкурс қортындысы бойынша еліміздің 51 жоғары оқу орнының 200
оқытушысына грант берілді. Соның ішінде, Еуразия ұлттық университетінің 12
оқытушысы грантқа ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz