Руменоцентез
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Мес қарынның кебуі, себептері, дамуы
2. Ауруды симптомдары, балау, дербестеу, болжамы
3. Мес қарынның кебуі кезіндегі АВК және руменоцентоз
4. Сақтандыру шаралары
III. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер
II. Негізгі бөлім
1. Мес қарынның кебуі, себептері, дамуы
2. Ауруды симптомдары, балау, дербестеу, болжамы
3. Мес қарынның кебуі кезіндегі АВК және руменоцентоз
4. Сақтандыру шаралары
III. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер
Қарындардың аурулары ірі қаралар арасында жиірек, ал ұсақ малдар арасында сиректеу кездеседі. Қарындар ауруларын жиірек тудыратын себептерге уақытылы азықтандырмау, сапасыз азықтар, азықтардың темір-терсектермен ластануы, шырынды азықтан құрғақ азыққа және керісінше тез ауыстыру, ылғи бір түрлі азықтармен – жеммен, сыра қалдықтарымен және қойыртпағымеи не қатқыл, дөрекі, нәрсіз азықтармен азықтандыру жатады. Сол аурулардың бірі, мес қарынның жіті кебуі. (Tympania rumins acuta) – мес қарында газдың тез арада және көп мөлшерде құралуының салдарынан шектен тыс кернеуімен сипаттанылатын дерт; ірі қара және қойлар арасында жиі, ал ешкі мен түйелерде сирегірек кездеседі.
1. М.Қожабаев, Ш.М.Қаратаев. Жануарлардың ішкі жұқпалы емес аурулары. Шымкент, 2006. М.Әуезов.
2. М.А.Молдағұлов, Ө.К.Есқожаев, Н.А.Заманбеков. «Жануарлар ішкі аурулары» Алматы, 2009ж
3. Институт Биофизики АН СССР. Использование ультрафиолетового излучения в животноводстве. М., АН СССР, 1963. Ультрафиолетовое излучение и его применение в биологии. М., Изд-во АН СССР, 1973.
4. Медведев И. Д. Физические методы лечения животных. М„ «Колос»,
2. М.А.Молдағұлов, Ө.К.Есқожаев, Н.А.Заманбеков. «Жануарлар ішкі аурулары» Алматы, 2009ж
3. Институт Биофизики АН СССР. Использование ультрафиолетового излучения в животноводстве. М., АН СССР, 1963. Ультрафиолетовое излучение и его применение в биологии. М., Изд-во АН СССР, 1973.
4. Медведев И. Д. Физические методы лечения животных. М„ «Колос»,
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Ветеринария факультеті
Акушерлік, хирургия және өсіп-өну биотехнологиясы кафедрасы
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Руменоцентез
Орындаған: 314-топ студенті Төрәлі Аңсат
Тексерген: Алимгазина С.Б
Алматы 2015 ж.
Жоспары:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Мес қарынның кебуі, себептері, дамуы
2. Ауруды симптомдары, балау, дербестеу, болжамы
3. Мес қарынның кебуі кезіндегі АВК және руменоцентоз
4. Сақтандыру шаралары
III. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер
І. Кіріспе
Қарындардың аурулары ірі қаралар арасында жиірек, ал ұсақ малдар арасында сиректеу кездеседі. Қарындар ауруларын жиірек тудыратын себептерге уақытылы азықтандырмау, сапасыз азықтар, азықтардың темір-терсектермен ластануы, шырынды азықтан құрғақ азыққа және керісінше тез ауыстыру, ылғи бір түрлі азықтармен - жеммен, сыра қалдықтарымен және қойыртпағымеи не қатқыл, дөрекі, нәрсіз азықтармен азықтандыру жатады. Сол аурулардың бірі, мес қарынның жіті кебуі. (Tympania rumins acuta) - мес қарында газдың тез арада және көп мөлшерде құралуының салдарынан шектен тыс кернеуімен сипаттанылатын дерт; ірі қара және қойлар арасында жиі, ал ешкі мен түйелерде сирегірек кездеседі.
ІІ. Негізгі бөлім
2.1. Себептері. Қарынның негізгі кебуіне тез ашитын азықтарды көп мөлшерде жеген себепкер болады. Шырынды көк азықтар: жаңадан шабылған көк шөп, жоңышқа, беде және басқа да бұршақ тұқымдас өсімдіктер, уызданған кезіндегі жүгерінің собығы, көктеген күздік дәнді өсімдіктер, капуста және қызылшаның жапырақтары үлкен қауіп тудырады. Бұл азықтар үймеде тұрып қалып қызған не жауынмен, таңғы шықпен немесе осы азықтардың бірімен азықтанған малды іле-шала тойдырып суғарған өте қауіпті. Малды бұзылған жарма және арақ, сыра қойыртпағымен, шіріген тамыр жемістерімен, үсіген картоппен және басқа да сол тектес азықтандыру ұзаққа созылып, баяу өтетін жіті кебуінің пайда болатын мес қарынның қабырғаларын салдандыратан улы шөптерді (у қорғасын, лапыз, цикута) жеп қою, өңештің бітелуі, сирегірек, бірақ сонда да ішектердің түйнелуі және қызуы көтеріліп жіті түрде өтетін аурулар себепкер болады.
Дамуы. Мес қарында азық жынның ашуы физиологиялық процесс. Мес қарындағы құрылған газдардың біраз бөлігі жындармен бірге ілгері жылжып ұлтабарға, ішектерге жетеді де сол бөлімдерде денеге сіңіп кетеді, ал көбінесе мес қарынның жоғарғы бөлігіне жиналады да кекіру арқылы сыртқа шығып кетеді. Мес қарын тез ашиын азықтарға толғанда газдар әдеттегіден көп құрайды. Олар мес қарынның жоғарғы бөлігіне көптеп жиналады не ірі-ірі көпіршіктер құрып азық жынын көбіктендіреді (көбіктенген тимпания). Жиналған газдың өздігінен шығарылуы қиындайды. Сондықтан жиналған газдар мес қарынды кереді.
И.П. Салминнің тұжырымы бойынша жіті тимпания даму үшін, бір мезгілде үш патогенетикалық факторлар әсер етуі керек: мес қарында сұйық жынның мөлшерден артық жиналуы, қарындардың жіті атония күйінде болуы және газдың мол пайда болуы. Мал шарынды азықты өте көп мөлшерде жеп қойғанда азық жыны мес және тақия қарындарынан кейінгі бөлімдері - қатпаршақ қарынға, ұлтабарға, сонан соң ішектерге тез арада өтіп кетеді де олар жынға толған соң баро- және хеморецепторлары тітіркенеді. Соның нәтижесінен қарындардың жиырылу-созылу қызметтері рефлекторлы түрде тежеледі де жіті атония дамиды. Мес қарынның алдынғы сфинктерінің және қатпаршақ қарынның көпіршесінің түйілулерінен, сонымен қатар өңештің қарынға кірген жеріндегі тесігінің сұйық азық жынымен жабылуына байланысты көп мөлшерде және тез арада құралып пайда болып жатқан газдар мес қарыннан шыға алмайды және азық жынымен араласа бастайды.
Тимпания, дамуының бастапқы кезінде, рецепторлардың керілуден тітіркенгендігінен, мес қарынның жиырылуы күшейіп қатты ауырсынатын түйілуге дейін апарады, сонан соң барып, шала салдану басталады. Көлемі үлкейген мес қарын іш және кеуде қуыстарында орналасқан көрші ағзаларға қысым түсіріп, қызметтеріне қосымша нұқсан келтіреді. Іш қуысының көлемі үлкейген ағзалары көк етке қатты қысым түсіргендіктен кеуде қуысына қанның құйылуын азайтады, жүрек қарыншаларының босаңсуларын және және өкпелердің дем алғандағы кеңеюлерін қиындатады, сол себептерден жүректің жиырылуы, қан көлемі және өкпелердің тыныстану ауа сыйымдылығы азаяды, газ алмасуы нашарлайды, оттегінің жетіспеуі үдей түседі. Іш қуысындағы көтерілген қысым, бауырдың өз қызметтерін атқаруын қиындатады, ішек қуыстарын жаншып, әрі қарай өтуін қиындатады.
2.2. Симптомдары. Аурудың басында мал мазасызданады: азық жеуін тоқтатады, құйрығын бұлқақтатады, бүйірлеріне қарай береді, бүкірейеді, кейде ыңыранып жатады, бірақ тез тұрып кетеді, артқы аяқтарымен ішін тепкілейді. Дене қызуы өзгермейді. Тыныстануы жиіленеді (минутына 60-80 рет), үстірттенеді, кеудесімен дем алады. Мал қиналған жағдайда тілін салақтатып, сілекейі шұбырып аққан, ауызы арқылы тыныстанады. Мес қарынның кебуі үдеген сайын кілегей қабықтарында қан кернеліп, сонан соң көгере бастайды. Тамыр соғуы жиіленеді, кейде жүрегі қосымша жиырылып, ырғақтығы басқалай түрде де бұзылады.
Бүйірлерінің көлемі ұлғаяды, сол жақ аш бүйірі қатты қампайып, қабыртқалар деңгейінен асып түскендігінен бүйірлер формасының тепе-теңдігінің бұзылғаны байқалады. Күйіс қайтаруы мен кекірінуі тоқтайды. Кебудің бастапқы кезінде мес қарынның жиырылуы күшейеді, сонан сон әлсірейді, кейінірек, шала салдана бастасымен жоғалып кетеді.
Пальпациялаған кезде сол жақ аш бүйірінің қатты кернеліп керілгені және мес қарынның газға толғаны сезіледі. Қатпаршақ қарынның, ұлтабардың және ішектердің қимыл шуылдары естілмейді. Мал нәжіс бөлу, несеп бөлі кейпінде болады, шамалы ғана сұйық нәжіс және несеп шығарады.
Сиыр тимпаниясы кезіндегі мес қарын
Сиыр тимпаниясы
Балау. Ауру туралы жиналған мәліметтерге және өзіне тән бегілеріне негізделінеді.
Дербестеу. Өңеш бітелгенде және дене қызуы көтерілгенде дамитын тимпанияны ескерген жөн. Жай (газды) тимпанияда сол жақ бүйірін перкуссиялағанда ашық дүңкілдеген, ал көбіктенген тимпанияда (газдар жынмен араласып кеткен) - бәсеңірек дауыс шығады.
Болжамы. Егерде бір мезгілде және бірден көп малда мес қарынның кебуі жіті түрде өтсе (мұндай жағдайлар көктемде кездесіп тұрады) онда, барлығына бірдей дер кезінде тиісті көмек көрсеті қиындыққа түсетін болғандықтан, біраз малдар шығынға ұшырауы мүмкін.
2.3. АВК. Мес қарындағы жиналған газдарды сыртқа шығаруға және олардың пайда болуын басуға әрекет жасау керек. Алдымен қарапайым тәсілдер - тауға ... жалғасы
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Ветеринария факультеті
Акушерлік, хирургия және өсіп-өну биотехнологиясы кафедрасы
РЕФЕРАТ
Тақырыбы: Руменоцентез
Орындаған: 314-топ студенті Төрәлі Аңсат
Тексерген: Алимгазина С.Б
Алматы 2015 ж.
Жоспары:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Мес қарынның кебуі, себептері, дамуы
2. Ауруды симптомдары, балау, дербестеу, болжамы
3. Мес қарынның кебуі кезіндегі АВК және руменоцентоз
4. Сақтандыру шаралары
III. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер
І. Кіріспе
Қарындардың аурулары ірі қаралар арасында жиірек, ал ұсақ малдар арасында сиректеу кездеседі. Қарындар ауруларын жиірек тудыратын себептерге уақытылы азықтандырмау, сапасыз азықтар, азықтардың темір-терсектермен ластануы, шырынды азықтан құрғақ азыққа және керісінше тез ауыстыру, ылғи бір түрлі азықтармен - жеммен, сыра қалдықтарымен және қойыртпағымеи не қатқыл, дөрекі, нәрсіз азықтармен азықтандыру жатады. Сол аурулардың бірі, мес қарынның жіті кебуі. (Tympania rumins acuta) - мес қарында газдың тез арада және көп мөлшерде құралуының салдарынан шектен тыс кернеуімен сипаттанылатын дерт; ірі қара және қойлар арасында жиі, ал ешкі мен түйелерде сирегірек кездеседі.
ІІ. Негізгі бөлім
2.1. Себептері. Қарынның негізгі кебуіне тез ашитын азықтарды көп мөлшерде жеген себепкер болады. Шырынды көк азықтар: жаңадан шабылған көк шөп, жоңышқа, беде және басқа да бұршақ тұқымдас өсімдіктер, уызданған кезіндегі жүгерінің собығы, көктеген күздік дәнді өсімдіктер, капуста және қызылшаның жапырақтары үлкен қауіп тудырады. Бұл азықтар үймеде тұрып қалып қызған не жауынмен, таңғы шықпен немесе осы азықтардың бірімен азықтанған малды іле-шала тойдырып суғарған өте қауіпті. Малды бұзылған жарма және арақ, сыра қойыртпағымен, шіріген тамыр жемістерімен, үсіген картоппен және басқа да сол тектес азықтандыру ұзаққа созылып, баяу өтетін жіті кебуінің пайда болатын мес қарынның қабырғаларын салдандыратан улы шөптерді (у қорғасын, лапыз, цикута) жеп қою, өңештің бітелуі, сирегірек, бірақ сонда да ішектердің түйнелуі және қызуы көтеріліп жіті түрде өтетін аурулар себепкер болады.
Дамуы. Мес қарында азық жынның ашуы физиологиялық процесс. Мес қарындағы құрылған газдардың біраз бөлігі жындармен бірге ілгері жылжып ұлтабарға, ішектерге жетеді де сол бөлімдерде денеге сіңіп кетеді, ал көбінесе мес қарынның жоғарғы бөлігіне жиналады да кекіру арқылы сыртқа шығып кетеді. Мес қарын тез ашиын азықтарға толғанда газдар әдеттегіден көп құрайды. Олар мес қарынның жоғарғы бөлігіне көптеп жиналады не ірі-ірі көпіршіктер құрып азық жынын көбіктендіреді (көбіктенген тимпания). Жиналған газдың өздігінен шығарылуы қиындайды. Сондықтан жиналған газдар мес қарынды кереді.
И.П. Салминнің тұжырымы бойынша жіті тимпания даму үшін, бір мезгілде үш патогенетикалық факторлар әсер етуі керек: мес қарында сұйық жынның мөлшерден артық жиналуы, қарындардың жіті атония күйінде болуы және газдың мол пайда болуы. Мал шарынды азықты өте көп мөлшерде жеп қойғанда азық жыны мес және тақия қарындарынан кейінгі бөлімдері - қатпаршақ қарынға, ұлтабарға, сонан соң ішектерге тез арада өтіп кетеді де олар жынға толған соң баро- және хеморецепторлары тітіркенеді. Соның нәтижесінен қарындардың жиырылу-созылу қызметтері рефлекторлы түрде тежеледі де жіті атония дамиды. Мес қарынның алдынғы сфинктерінің және қатпаршақ қарынның көпіршесінің түйілулерінен, сонымен қатар өңештің қарынға кірген жеріндегі тесігінің сұйық азық жынымен жабылуына байланысты көп мөлшерде және тез арада құралып пайда болып жатқан газдар мес қарыннан шыға алмайды және азық жынымен араласа бастайды.
Тимпания, дамуының бастапқы кезінде, рецепторлардың керілуден тітіркенгендігінен, мес қарынның жиырылуы күшейіп қатты ауырсынатын түйілуге дейін апарады, сонан соң барып, шала салдану басталады. Көлемі үлкейген мес қарын іш және кеуде қуыстарында орналасқан көрші ағзаларға қысым түсіріп, қызметтеріне қосымша нұқсан келтіреді. Іш қуысының көлемі үлкейген ағзалары көк етке қатты қысым түсіргендіктен кеуде қуысына қанның құйылуын азайтады, жүрек қарыншаларының босаңсуларын және және өкпелердің дем алғандағы кеңеюлерін қиындатады, сол себептерден жүректің жиырылуы, қан көлемі және өкпелердің тыныстану ауа сыйымдылығы азаяды, газ алмасуы нашарлайды, оттегінің жетіспеуі үдей түседі. Іш қуысындағы көтерілген қысым, бауырдың өз қызметтерін атқаруын қиындатады, ішек қуыстарын жаншып, әрі қарай өтуін қиындатады.
2.2. Симптомдары. Аурудың басында мал мазасызданады: азық жеуін тоқтатады, құйрығын бұлқақтатады, бүйірлеріне қарай береді, бүкірейеді, кейде ыңыранып жатады, бірақ тез тұрып кетеді, артқы аяқтарымен ішін тепкілейді. Дене қызуы өзгермейді. Тыныстануы жиіленеді (минутына 60-80 рет), үстірттенеді, кеудесімен дем алады. Мал қиналған жағдайда тілін салақтатып, сілекейі шұбырып аққан, ауызы арқылы тыныстанады. Мес қарынның кебуі үдеген сайын кілегей қабықтарында қан кернеліп, сонан соң көгере бастайды. Тамыр соғуы жиіленеді, кейде жүрегі қосымша жиырылып, ырғақтығы басқалай түрде де бұзылады.
Бүйірлерінің көлемі ұлғаяды, сол жақ аш бүйірі қатты қампайып, қабыртқалар деңгейінен асып түскендігінен бүйірлер формасының тепе-теңдігінің бұзылғаны байқалады. Күйіс қайтаруы мен кекірінуі тоқтайды. Кебудің бастапқы кезінде мес қарынның жиырылуы күшейеді, сонан сон әлсірейді, кейінірек, шала салдана бастасымен жоғалып кетеді.
Пальпациялаған кезде сол жақ аш бүйірінің қатты кернеліп керілгені және мес қарынның газға толғаны сезіледі. Қатпаршақ қарынның, ұлтабардың және ішектердің қимыл шуылдары естілмейді. Мал нәжіс бөлу, несеп бөлі кейпінде болады, шамалы ғана сұйық нәжіс және несеп шығарады.
Сиыр тимпаниясы кезіндегі мес қарын
Сиыр тимпаниясы
Балау. Ауру туралы жиналған мәліметтерге және өзіне тән бегілеріне негізделінеді.
Дербестеу. Өңеш бітелгенде және дене қызуы көтерілгенде дамитын тимпанияны ескерген жөн. Жай (газды) тимпанияда сол жақ бүйірін перкуссиялағанда ашық дүңкілдеген, ал көбіктенген тимпанияда (газдар жынмен араласып кеткен) - бәсеңірек дауыс шығады.
Болжамы. Егерде бір мезгілде және бірден көп малда мес қарынның кебуі жіті түрде өтсе (мұндай жағдайлар көктемде кездесіп тұрады) онда, барлығына бірдей дер кезінде тиісті көмек көрсеті қиындыққа түсетін болғандықтан, біраз малдар шығынға ұшырауы мүмкін.
2.3. АВК. Мес қарындағы жиналған газдарды сыртқа шығаруға және олардың пайда болуын басуға әрекет жасау керек. Алдымен қарапайым тәсілдер - тауға ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Бұзаулардың ұлтабары мен ішектерінің қабаттаса қабынуы |
Бауыр ауруларының түрлері |
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz