Шет елдердегі жеке табыс салығы

Кіріспе

Жеке табыс салығы Қазақстанда ғана емес, сонымен қатар басқа да көптеген елдерінде де бар. Бірақ оның жеке тұлғалардан алыну тәртібінде, салынуында кейбір өзгешеліктер бар. Мысалы Ұлыбританияда табыс салығы заңмен шешілген жеңілдіктер шегерімі есебінде жылжық жиынтық табыс ретіндегі салық салынатын табыстан ұсыталынады. Сонымен қатар ол жалақылық және инвестициялық (еңбекпен табымаған) болып бөлінеді.
Төлем көзінен жалақы мен айлықтан түскен табыстан тұратын жалданған еңбек тұлғасы үшін салық декларациясы толтырылмайды. Басқа жағдайларда табысқа салынатын салық заңмен белгіленген мерзімде, салық төлеушімен ұсынылған декларация негізінде жүргізіледі.
Британиялық табысқа салынатын салық шешуші деңгейде 1965 және 1973 жж. реформалар көмегімен ұйымдастырылды. 1965 жылға дейін табыс салығын жеке тұлғалар сияқты заңды тұлғалар да, оның ішінде корпорациялар төледі. Корпорация пайдасына жеке салық енгізілгеннен кейін, оның әрекет ету саласы жеке кәсіпкерлік қызметпен айналысатын немесе іскерлік серіктестік партнері ретінде танылатын адамдарды қосқанда, азаматтардың жеке табысына дейін қысқарады.Табысқа салынатын салыққа елеулі өзгерістер 1973ж. реформа негізінде енгізіледі, нәтижесінде жалақылық және инвестициялық табыстарға ставкалардың бірыңғай шкаласы бойынша салық салына бастады. Бұл салық салу техникасын жеңілдетіп қана қоймай, сонымен қатар жеңілдіктер мен түсімдерді есептеуге арналған шедулалар міндетін түпкілікті деңгейде өзгертті.
Универсалды және ең маңызды жеңілдік – табыс көзінен тәуелсіз барлық салық төлеушілердің пайдалануға құқығы бар жеке жеңілдік және отбасы басшысына салық салынуда есептелінетін қосымша отбасылық жеңілдік. Жеке және отбасылық жеңілдік мөлшері бөлшек сауда бағасы индексінің өсімі есебінде (және де ерекше экономикалық жағдайларға байланысты Парламент Үкімет ұсынысы бойынша жеңілдік мөлшеріне тыйым салуға құқылы) әр қаржылық жылда автоматты түрде қарастырылып отырады. Қазіргі кезде Ұлыбританиядағы жеке жеңілдік 3445фунт стерлинг мөлшерінде анықталады.
Табыс салығының үш түрлі ставкасы әрекет етеді. Салық салынатын табыс (барлық жеңілдіктер есебінен кейін) – 2500фунт стерлингке дейін – 20, 2501-ден 23700фунт стерлинге дейін - 25 және 23700фунт стерлингтен жоғары - 40.
Келесі қарастыратын мемлекет – Франция. Осы елдің салықтары ірі үш топқа бөлінеді. Оның бірінші тобы табысты алу кезінде алынатын табыс салықтары. Табыс салығының тобында жеке тұлғалардың табыс салығы маңызды орын алады. Оның үлес салмағы Францияның мемлекеттік бюджетінде 18-дан асады. Берілген салық өткен қаржылық жыл қорытындысы бойынша жыл басында мағлұмдаған табыстан жыл сайын алынып отырады. Салық фискалды бірлікке – ерлі-зайыпты және олардың асырауындағы адамдардан тұратын отбасыға салынады. Жалғыз адамдар үшін фискалды бірлік , әрине, бір адам. Табыс дегеніміз есеп беру жылы ішінде түскен барлық ақша түсімдері: еңбекақы, сыйақылар, зейнетақы, ғұмырлық рента, жылжымалы мүліктен түскен табыстар, жерді пайдаланудан түскен табысар, өнеркәсіптік және коммерциялық қызмет табыстары, коммерциялық емес сипаттағы табыстар, бағалы қағаздар операцияларынан

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

Шет елдердегі жеке табыс салығы.

Жеке табыс салығы Қазақстанда ғана емес, сонымен қатар басқа да
көптеген елдерінде де бар. Бірақ оның жеке тұлғалардан алыну тәртібінде,
салынуында кейбір өзгешеліктер бар. Мысалы Ұлыбританияда табыс салығы
заңмен шешілген жеңілдіктер шегерімі есебінде жылжық жиынтық табыс
ретіндегі салық салынатын табыстан ұсыталынады. Сонымен қатар ол жалақылық
және инвестициялық (еңбекпен табымаған) болып бөлінеді.
Төлем көзінен жалақы мен айлықтан түскен табыстан тұратын жалданған
еңбек тұлғасы үшін салық декларациясы толтырылмайды. Басқа жағдайларда
табысқа салынатын салық заңмен белгіленген мерзімде, салық төлеушімен
ұсынылған декларация негізінде жүргізіледі.
Британиялық табысқа салынатын салық шешуші деңгейде 1965 және 1973
жж. реформалар көмегімен ұйымдастырылды. 1965 жылға дейін табыс салығын
жеке тұлғалар сияқты заңды тұлғалар да, оның ішінде корпорациялар төледі.
Корпорация пайдасына жеке салық енгізілгеннен кейін, оның әрекет ету саласы
жеке кәсіпкерлік қызметпен айналысатын немесе іскерлік серіктестік партнері
ретінде танылатын адамдарды қосқанда, азаматтардың жеке табысына дейін
қысқарады.Табысқа салынатын салыққа елеулі өзгерістер 1973ж. реформа
негізінде енгізіледі, нәтижесінде жалақылық және инвестициялық табыстарға
ставкалардың бірыңғай шкаласы бойынша салық салына бастады. Бұл салық салу
техникасын жеңілдетіп қана қоймай, сонымен қатар жеңілдіктер мен түсімдерді
есептеуге арналған шедулалар міндетін түпкілікті деңгейде өзгертті.
Универсалды және ең маңызды жеңілдік – табыс көзінен тәуелсіз барлық
салық төлеушілердің пайдалануға құқығы бар жеке жеңілдік және отбасы
басшысына салық салынуда есептелінетін қосымша отбасылық жеңілдік. Жеке
және отбасылық жеңілдік мөлшері бөлшек сауда бағасы индексінің өсімі
есебінде (және де ерекше экономикалық жағдайларға байланысты Парламент
Үкімет ұсынысы бойынша жеңілдік мөлшеріне тыйым салуға құқылы) әр қаржылық
жылда автоматты түрде қарастырылып отырады. Қазіргі кезде Ұлыбританиядағы
жеке жеңілдік 3445фунт стерлинг мөлшерінде анықталады.
Табыс салығының үш түрлі ставкасы әрекет етеді. Салық салынатын табыс
(барлық жеңілдіктер есебінен кейін) – 2500фунт стерлингке дейін – 20(, 2501-
ден 23700фунт стерлинге дейін - 25( және 23700фунт стерлингтен жоғары -
40(.
Келесі қарастыратын мемлекет – Франция. Осы елдің салықтары ірі үш
топқа бөлінеді. Оның бірінші тобы табысты алу кезінде алынатын табыс
салықтары. Табыс салығының тобында жеке тұлғалардың табыс салығы маңызды
орын алады. Оның үлес салмағы Францияның мемлекеттік бюджетінде 18(-дан
асады. Берілген салық өткен қаржылық жыл қорытындысы бойынша жыл басында
мағлұмдаған табыстан жыл сайын алынып отырады. Салық фискалды бірлікке –
ерлі-зайыпты және олардың асырауындағы адамдардан тұратын отбасыға
салынады. Жалғыз адамдар үшін фискалды бірлік , әрине, бір адам. Табыс
дегеніміз есеп беру жылы ішінде түскен барлық ақша түсімдері: еңбекақы,
сыйақылар, зейнетақы, ғұмырлық рента, жылжымалы мүліктен түскен табыстар,
жерді пайдаланудан түскен табысар, өнеркәсіптік және коммерциялық қызмет
табыстары, коммерциялық емес сипаттағы табыстар, бағалы қағаздар
операцияларынан түскен пайда және т.б. Сонымен қатар меншік құқығын
тапсырудағы алынған бір жолғы табыстар да есепке қабылданады. Салық салу
бизнесінен заңмен арнайы анықталған шығындар, мысалы, тамаққа берілетін
мақсатты жәрдемақы алынады. Кейбір шегерімдер белгіліәлеуметтік топтарға:
қарт адамдар, мүгедектер және т.б. пайдаланылады.
Жеке тұлғаларға салынатын табыс салығы прогрессивтік сипатта, 0-ден
56,8( ставкасында.
90-жылдарда жеке тұлғалардан табыс салығы салықтық сипаттағы
әлеуметтік аударымдармен толтырылды. 1991 жылы Қаржы туралы заңмен
белгіленген жалпы әлеуметтік аударым жылжымалы және жылжымайтын мүліктен
түскен барлық табыстың 1,1(-ды құрайды. Мұнымен қоса, салым бойына пайыз
түрінде алынған, табыс базасында есептелген әлеуметтік аударымдар бар.
ПАуңдарым ставкасы - 1(. Сондай-ақ арнайы әлеуметтік аударымдар да бар.
Германияда табыс салығы прогрессивті. Оның минималды ставкасы - 53(.
Салық салынбайтын минимум, жалғыз адамдар үшін, айына – 1536 марка және
отбасыдағы екі адам үшін – 3072 марка. Бұдан соң балалардың салық
жеңілдіктері, жасқа байланысты жеңілдіктер, төтенше жағдайлардағы
жеңілдіктер (ауырып қалу, төтенше жағдай). Мысалы, 64 жасқа келген
максималды ставкасы, табысы 120 мың маркадан асатын азаматтар үшін, 240 мың
марка отбасылық екі жан үшін пайдаланылады.
Табыс салығының салу обьектісі – адамн.ың барлық табысы : жалдамалы
еңбек, өзіндік жұмысы, кәсіпшілік қызмет немесе ауыл және орман шаруашылығы
қызметіндегі, капиталдан түскен, мүлікті жалға беруден және алудан, сондай-
ақ басқа түсімдер.
Салық салынатын табысты анықтау үшін, түсімдерден шығындар алынады.
Бұл жағдайда ерекше шығындар есепке алынады, мысалы,
ерлі-зайыптылар айрылысқаннан кейінгі алимент, медициналық сақтандыру
жарналары мен өмірді сақтандыру, шіркеулік салық, кәсіптік білім алудағы
шығындар және тағы басқалар. Жалдамалы жұмыскерлерден алынатын табыс
салығын, жұмыс беруші оларға еңбекақы төлеген кезде ұстап қаладыжәне
органдарына аударады.
Еңбекақы салығын анықтауда салық класстары, салық кесетелері мен
салық карталары сияқты категориялар пайдаланылады. Жалдамалы жұмыскерлер
мен қызметкерлер топталатын, алты салық класы бар.
І класс – балары жоқ бойдақ жұмыскерлер;
ІІ класс – бойдақтар, баласы бар айырылысқан немесе жесір қалған
адамдар;
ІІІ класс – үйленгендер, егер дн отбасында ерлі-зайптының біреуі ған
жұмыс істесе. Егер екеуі де жұмыс істесе, оның біреуі өзара келісіммен Ү
класқа көшеді;
ІҮ класс – күйеуі мен әйелі жұмыс істеген жағдайда, екеуі де салықты
бөлек төлейді;
Ү класс – жұмыс істейтін үйлегендер, оның біреуіне ІІІ класс бойынша
салық салынады;
ҮІ класс – бірнеше жерде еңбекақы алатын жұмыскелер;
Салық кестелері кластары, отбасныдағы шаруашылықтың бірлесе немесе
жеке жүруін есепке алады. Кестелер сондай-ақ салық жеңілдіктерін есепке
алады.
Еңбекақыдан салықты ұстау салық картасының негізінде жүргізіледі.
Карта тұратын жері бойынша қауыммен толтырылады. Онда салық класы, балалар
саны, жұмыскердің дін тұтуы куәландырылады. Сондай-ақ мүгедектігі, 64 жасқа
толғаны және т.б. көрсетіледі.
1994 жылы Германия салық түсімі түрінде 786 млрд. марка алады. Олар
былай бөлінген: федералды бюджетке – 379 млрд. марка, жер бюджетке – 269
млрд., қауым бюджетіне – 97,3 млрд., Еуропа Одақ қорына – 40,7 марка
көлемінде.
Көптеген дамыған елдердегідей, Италиядағы мемлекеттік табыстың көзі
жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы болып табылады. Табыс салығы
прогрессивтік сипатта және күнтізбелік жыл ішінде жеке тұлғалармен алынған
кешендік таза табыс ескеріледі. Салық жер меншігінен, капиталдан, жалдау
бойынша жұмыстан, кәсіпкерлік қызмет пен басқа да көздеоден алынған
табыстардан құрылады.
Жер меншігінен алынған табыс өз кезегінде, жер учаскелері мен
құрылыстан алынған табыстан құрылады. Оның біріншісі жерді иемдену
фактісінен немесе аграрлық қызметті жүзеге асырудан жасалады. Екіншісі
тікелей иеленушінің ғимараттар мен үйлерге эксплуатация жасаудан алынған
табыстан және оларды жалға бері нәтижесінде түскен табыстан құрылады.
Жеке тұлғалардан алынатын табыс салығының ставкасы прогрессивтік
сипатта. Өзгерістер инфляция индексі есебінде жыл сайын енгізіліп отырады.
1993 жылшы 7,23 млн. лирге дейінгі табыстар 10(-қ ставка бойынша, 7,2 млн-
нан 14,4 млн. лирге дейінгі табыс - 22(, 14,4 млн-нан 30 млн. лирге дейін -
27( және осы түрде 50(-ға дейін салынған. Асырауында адамдары бар отбасы
тұлғалары немесе 5,1 млн. лирден төмен табыс табатындар салық жеңілдіктерін
пайдаланады.
Табыс салығы, төлеушінің салық органдарына тапсырған табыс туралы
декларацияны толтыру жолымен есептеледі.
ЖЕКЕ ТАБЫС САЛЫҒЫ

Жалпы ережелер

Төлеушiлер
салық салу объектiлерi бар жеке тұлғалар жеке табыс салығын төлеушiлер
(бөлiм бойынша бұдан әрi салық төлеушiлер) болып табылады.

Резидент емес жеке тұлғаларға салық салу ерекшелiктерi
Резидент емес жеке тұлғалар Қазақстан Республикасының Салық кодексінің
141-174-баптарына сәйкес жеке табыс салығы бойынша салықты есептеп, төлейдi
және жеке табыс салығы бойынша салық декларациясын Салық салу объектiлерi
Жеке табыс салығы салынатын объектiлер мыналар:
1) төлем көзiнен салық салынатын табыстар;
2) төлем көзiнен салық салынбайтын табыстар

Салық салынуға жатпайтын табыстар :

1) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген мөлшерде
мемлекеттiк бюджет қаражаты есебiнен төленетiн атаулы әлеуметтiк көмек,
жәрдемақылар мен өтемдер;
2) балаларға және асырауындағы адамдарға алынған алименттер;
3) жеке тұлғаның өмiрi мен денсаулығына келтiрiлген зиянды Қазақстан
Республикасының заңдарына сәйкес өтеу;
4) жеке тұлғалардың қаржы рыногы мен қаржылық ұйымдарды реттеу және
қадағалау жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органның лицензиялары бар банктер
мен банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардағы
салымдары бойынша оларға төленетiн сыйақылар және борыштық бағалы қағаздар
бойынша сыйақы;
4-1) Алматы қаласының өңірлік қаржы орталығының арнайы сауда алаңында
сатып алынған борыштық бағалы қағаздар бойынша дивидендтер, сыйақылар;
5) мемлекеттiк бағалы қағаздармен және агенттік облигациялармен
жасалған операциялардан түскен табыстар;
5-1) пайлық инвестициялық қорлардың пайлары және акционерлiк
инвестициялық қорлардың акциялары бойынша дивидендтер, сондай-ақ пайлық
инвестициялық қорды басқарушы компания оларды сатып алған кездегi осы
қордың пайлары бойынша табыстар;
6) әскери қызмет міндеттерін атқарған кезде әскери қызметшілерге,
белгіленген тәртіппен арнайы атақ берілген, оны қызметтік міндеттерін
атқаруына байланысты алған ішкі істер органдарының, қаржы полициясының
қылмыстық-атқару жүйесi органдары мен мекемелерiн және мемлекеттік өртке
қарсы қызметтің қызметкерлеріне берілетін төлемдердің барлық түрі;
7) тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда
белгіленген ең төменгі жалақының 50 проценті шегіндегі лотерея бойынша
ұтыстар;
8) тиiстi жылға арналған республикалық бюджет туралы Қазақстан
Республикасының заң актiсiнде белгiленген ең төменгi жалақы мөлшерiнде
мемлекеттiк бюджет және гранттар қаражаты есебiнен жүзеге асырылатын
қоғамдық жұмыстарды орындауға және кәсiби оқуларға байланысты төлемдер;
9) гранттар қаражаты есебiнен төленетiн төлемдер (еңбекақы түрiндегi
төлемдерден басқа);
10) тұрақты жұмысы жолда өтетiн немесе жүрiп-тұру сипатында болатын не
қызмет көрсететiн учаскелер шегiнде қызмет бабындағы сапарлармен байланысты
жағдайларда Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген мөлшерде
төленетiн төлемдер;
11) экологиялық апат немесе ядролық сынақ полигонындағы ядролық
сынақтар салдарынан зардап шеккен азаматтарды әлеуметтiк қорғау туралы
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес төленетiн төлемдер;
12) Ұлы Отан соғысына қатысушылардың және оларға теңестiрiлетiн
адамдардың, I және II топтағы мүгедектердiң, сондай-ақ бала кезiнен мүгедек
адамның ата-аналарының бiреуiнiң табыстары; III топтағы мүгедектердің бiр
жыл iшiндегi - тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы
заңда белгіленген ең төменгі жалақының 27 еселенген шегiндегi табысы;
13) өткізілер күні қор биржасының "А" және "В" ресми тізімінде тұратын
акциялар мен облигацияларды өткiзу кезіндегі құн өсiмiнен алынатын табысы
(*листингтiң ең жоғары немесе ең жоғарыдан кейiнгi санаты бойынша қор
биржасының ресми тізімдерінде өткізу күнінде тұрған акциялар мен
облигацияларды қор биржасында ашық сауда-саттық әдісімен өткізу кезінде);
13-1) олармен азаматтық-құқықтық мәмілелер Алматы қаласы өңірлік қаржы
орталығының арнайы сауда алаңында жасалған жағдайда осы сауда алаңына
жіберілген бағалы қағаздарды өткізу кезіндегі құн өсімінен түсетін табыс;
14) мемлекеттiк бюджет қаражаты есебiнен төленетiн бiржолғы төлемдер
(еңбекақы түрiндегi төлемдерден басқа);
15) салық жылы iшiнде медициналық қызмет көрсетулердiң (косметологиялық
қызмет көрсетулерден басқа) ақысын төлеу үшiн, бала туған кезде, жерлеу
үшiн берiлетiн, құжатпен расталған, төлемдердің әрбір түрі бойынша тиісті
қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген ең
төменгі жалақының 8 еселенген шегiндегi төлемдер;
16) қызметтiк iссапарлар кезiнде осы Кодекстiң 93-бабында белгiленген
мөлшерде төленетiн өтемдер;
17) қызметкер ұйымымен бiрге басқа жерге жұмысқа ауысқан не көшкен
кездегi жол жүруi, мүлкiн көшiруi, үй-жай жалдауы бойынша құжатпен
расталған шығындардың өтемдерi;
18) Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын
дипломатиялық немесе консулдық қызметкерлердiң ресми табыстары;
19) шет мемлекеттiң мемлекеттiк қызметiнде жүрген шетелдiк жеке
тұлғалардың сол елде салық салынуға тиiс ресми табыстары;
20) Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын және Қазақстан
Республикасының шет елдердегi дипломатиялық және оларға теңестiрiлген
өкiлдiктерiнде қызметте жүрген жеке тұлғалардың мемлекеттiк бюджет қаражаты
есебiнен шетелдiк валютамен төленетiн ресми табыстары;
21) Зейнетақы төлеу жөнiндегi мемлекеттiк орталықтан берiлетiн
зейнетақы төлемдерi;
22-1) жұмыс берушiнiң жиынтық жылдық табысты алуға байланысты емес және
шегерiмдерге жатқызылмайтын, нақты жеке тұлғалардың табысы болып
табылмайтын шығыстары;
23) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген мөлшерде дала
жағдайында геологиялық-барлау, топографиялық-геодезиялық және iздестiру
жұмыстарымен шұғылданатын қызметкерлердiң далалық жабдықталым ақшасы;
24) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген мөлшерде
республикалық бюджет қаражаты есебiнен төленетiн тұрғын үй құрылысы жинақ
ақшасына салымдар бойынша сыйлықақылар (мемлекеттiң сыйлықақылары);
25) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жұмыс берушiнiң
қызметкерлердi өздерiнің өндiрiстiк қызметiне байланысты мамандық бойынша
оқытуға және бiлiктiлiгiн арттыруға бағытталған шығыстары;
26) жұмыс берушінің вахталық әдiспен жұмыс iстейтiн адамдарға өндiрiс
объектiсiнде болу кезеңiнде жұмыстарды орындауы мен ауысымаралық демалысы
үшiн жағдай жасай отырып, олардың тұрмыс-тiршiлiгiн қамтамасыз ету үшiн
тұрғын үй жалдауына және Қазақстан Республикасының Салық кодексінің 93-
бабына сәйкес белгiленген тәулiкақы шегiнде тамақтануға арналған шығыстары;
қызметкерлердi Қазақстан Республикасында тұратын (келген) жерінен жұмыс
орнына дейiн және керi қарай жеткiзуге байланысты шығыстар;
26-1) Мемлекеттiк әлеуметтiк сақтандыру қорынан төленетiн әлеуметтiк
төлемдер;
27) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген мөлшерде, жүктi
болғанда және босанғанда берiлетiн әлеуметтiк жәрдемақылар, сондай-ақ ұл
бала немесе қыз бала асырап алған әйелдерге (еркектерге) берiлетiн
әлеуметтiк жәрдемақылар;
28) бiлiм беру ұйымдарында оқитындарға Қазақстан Республикасының
заңдарында белгiленген мемлекеттiк стипендияларға арналған мөлшерде
төленетiн стипендиялар;
29) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген нормалар бойынша
берiлген арнаулы киiмнiң, арнаулы аяқкиiмнiң, басқа да жеке қорғану және
алғашқы медициналық көмек құралдарының, сабынның, зарарсыздандыру
құралдарының, сүт немесе құндылығы соған тең басқа да емдеу-профилактикаға
арналған азық-түлiк өнiмдерiнiң құны;
30) өздерінің қызметін жүзеге асыру мақсатында жеке кәсіпкер, жеке
нотариус, адвокат алған мүлікті, сондай-ақ Қазақстан Республикасының
заңнамасында белгіленген тәртіппен мұраға қалдырылған, жинақтаушы зейнетақы
қорлары төлейтін зейнетақы жинақтарын қоспағанда, жеке тұлға басқа жеке
тұлғадан сыйға немесе мұраға алған мүліктің құны;
31) iзгiлiк, қайырымдылық және демеушiлiк көмек түрiнде алынған
мүлiктiң құны;
31-1) он алты жасқа толмаған балалар үшін балалар лагеріне
жолдамалардың құны;
32) еңбек (қызметтiк) мiндеттерiн орындау кезiнде қызметкердiң өмiрiне
және денсаулығына зиян келтiргенi үшiн жұмыс берушiнің жауапкершiлiгiн
мiндеттi сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру төлемдерi;
33) сақтандырудың кез келген түрi кезiнде төленетiн, шарттың қолданылу
кезеңiнде басталған сақтандыру оқиғасына байланысты сақтандыру төлемдерiнiң
сомалары;
34) өз қызметкерлерiн мiндеттi және (немесе) жинақтаушы сақтандыру
шарттары бойынша жұмыс берушi төлейтiн сақтандыру сыйлықақыларының
сомалары;
35) төлем көзiнен салық ұсталғандығын растайтын құжаттар болған
жағдайда, бұрын төлем көзiнен салық салынған дивидендтер, сыйақылар,
ұтыстар сомалары;
36) материалдық нұқсанның орнын толтырудың сот шешiмi бойынша
тағайындалған сомалары;
37) жинақтаушы зейнетақы қорлары салымшыларының жинақтаушы сақтандыру
шарты бойынша жасасқан сақтандыру сыйлықақыларын (аннуитет) төлеу үшiн
өмiрдi сақтандыру жөнiнде сақтандыру ұйымдарына жiберген зейнетақы
жинағының сомалары, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында
көзделген тәртiппен сақтандыру ұйымдарына бағытталған, зейнетақы
аннуитетінің шарттары бойынша сатып алу сомалары;
38) сақтандырылушы қайтыс болған жағдайда жинақтаушы сақтандыру шарты
бойынша жүзеге асырылатын сақтандыру төлемдерi.
39) жинақтаушы зейнетақы қорларына Қазақстан Республикасының
заңнамасында белгiленген мөлшердегi ерiктi кәсiби зейнетақы жарналары;
40) жеке тұлғалардың Қазақстан Республикасының мүлікті жария етуге
байланысты рақымшылық жасау туралы заңнамалық актісіне сәйкес жария етілген
кірістері;
41) міндетті зейнетақы жарналарын Қазақстан Республикасының
заңнамасында белгіленген мөлшерде уақтылы ұстамағаны (есептемегені) және
(немесе) жинақтаушы зейнетақы қорларына аудармағаны үшін есептелген өсімпұл
сомалары.
Салық ставкалары
Салық төлеушінің табыстарына 10 проценттік ставка бойынша салық салынуға
тиіс.
Сыйақылар (жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша сыйақыларды
қоспағанда), ұтыстар түріндегі табыстарға 10 проценттік ставка бойынша
салық салынады.
Дивидендтер түріндегі табыстарға 5 проценттік ставка бойынша салық
салынады.
Салық төлеушінің төлем көзінен салық салынатын табыстарына:

1) қызметкердің табысы;
2) бiржолғы төлемдерден алынған табыс;
3) жинақтаушы зейнетақы қорларынан берiлетiн зейнетақы төлемдерi;
4) дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түрiндегi табыс;
5) стипендиялар;
6) жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша табысы жатады.

Салық агенттерi жеке табыс салығын есептеу мен ұстап қалуды төлем
көзiнен салық салынатын табыс төленетiн күннен кешiктiрмей жүргізедi.
Салық агенттері төленген кірістер бойынша салықты аударуды төлем
төленетін айдан кейінгі айдың 20-сына дейін өзінің орналасқан жерi бойынша
жүзеге асырады.
Салық агенттері тиісті бюджеттерге құрылымдық бөлімшелер бойынша салық
төлеуді олардың орналасқан жерi бойынша жүзеге асырады.
Қазақстан Республикасының Салық кодексінiң 378-бабының 1-тармағында
және 385-бабының 1-тармағында көрсетiлген қызмет түрлерi бойынша арнаулы
салық режимдерiн қолданатын салық агенттерiнiң жеке табыс салығын төлеу
тәртiбi мен мерзiмдерi 383 және 390-баптарында белгiленген.
Оңайлатылған декларация негізінде арнаулы салық режимін қолданатын
салық агенттерінің жеке табыс салығын төлеу тәртібі мен мерзімдері
Қазақстан Республикасының Салық кодексінде белгіленген.
Депозитарлық қолхат бойынша кірістер төлеу көзі осындай депозитарлық
қолхаттың базалық активінің эмитенті болып табылады.

Салық агенттері жеке табыс салығы бойынша есеп-қисапты салық органына
салық төленетін жер бойынша есепті тоқсаннан кейінгі айдың 20-сынан
кешіктірмей табыс етеді.
Жеке табыс салығы бойынша есеп-қисапқа қосымшада жеке тұлғаның төленген
кірістері туралы мәліметтер көрсетіледі.
Қызметкердің жұмыс берушi есептеген, көзделген салық шегерiмдерi
сомасына азайтылған табыстары төлем көзiнен салық салынатын табысы болып
табылады.
Жұмыс берушi материалдық, әлеуметтiк игiлiктер немесе өзге де
материалдық пайда түрiнде берген табыстарды қоса алғанда, жұмыс берушi
төлейтiн ақшалай немесе заттай нысандағы кез келген табыстар қызметкердiң
табыстарына жатады.

Қызметкердiң заттай нысанда алған табысына:
1) заттай нысандағы еңбекақы;
2) қызметкер алған тауарлар, қызметкердің мүддесiн көздеп орындалған
жұмыстар, қызметкерге өтеусiз негiзде көрсетiлген қызметтер;
3) қызметкердiң үшiншi тұлғалардан алған тауарлар (жұмыстар, қызмет
көрсетулер) құнын жұмыс берушiнiң төлеуi кiредi.
Қосылған құн салығы мен акциздердiң тиiстi сомасын қоса алғанда, заттай
нысандағы тауарлардың (жұмыстардың, қызметтердiң) құны қызметкердің осындай
нысандағы табысы болып табылады.

Қызметкердің материалдық пайда түрiнде алған табысы мыналарды да
қамтиды:

1) қызметкерге сатылатын тауарлардың (жұмыстардың, қызмет
көрсетулердің) құны мен осы тауарларды (жұмыстарды, қызмет көрсетулердi)
сатып алу бағасы немесе олардың өзiндiк құны арасындағы терiс айырма;
2) жұмыс берушiнiң шешiмi бойынша қызметкердiң оның алдындағы қарызының
немесе мiндеттемесiнiң сомасын есептен шығару;
3) жұмыс берушiнің өз қызметкерлерiнің сақтандыру шарттары бойынша
сақтандыру сыйлықақыларын төлеуге жұмсаған шығыстары;
4) жұмыс берушiнің қызметкердің өз қызметiне байланысты емес
шығындарының орнын толтыруға жұмсаған шығыстары.

Қызметкердiң төлем көзiнен салық салынатын табысын анықтау кезiнде
салық жылы iшiндегi әрбiр ай үшiн шегерiмге мыналар жатқызылады:
1) Қазақстан Республикасының заң актiсiнде табысты есептеудiң тиiстi
айға белгiленген ең төменгі жалақы мөлшерiндегi сома;
Бiрге тұратын және ортақ шаруашылық жүргiзетiн ерлi-зайыптылар,
балалары мен ата-анасы (оның iшiнде уақытша болмағандар) отбасы деп
танылады.
Асырауындағы адам, салық төлеушiнiң табысы есебiнен өмiр сүретiн және
айына бiр айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнен асатын жеке табыс көзi жоқ,
салық төлеушiнің отбасы мүшесi;
3) жинақтаушы зейнетақы қорларына Қазақстан Республикасының заңдарында
белгiленген мөлшерде төленетiн мiндеттi зейнетақы жарналары.
4) өз пайдасына енгізген ерікті зейнетақы жарналары;
6) жеке тұлғаның жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша өз пайдасына
енгiзетiн сақтандыру сыйлықақылары.
7) жеке тұлға - Қазақстан Республикасының резиденті Қазақстан
Республикасының тұрғын үй құрылысы жинақ ақшасы туралы заңнамасына сәйкес
Қазақстан Республикасының аумағында тұрғын үй жағдайларын жақсарту
жөніндегі іс-шараларды жүргізуге тұрғын үй құрылыс жинақ банктерінен алған
тұрғын үй заемдары және аралық тұрғын үй заемдары бойынша сыйақыны өтеуге
жұмсалған сомалар.
Жарты айдан аз жұмыс істеген қызметкердің төлем көзінен салық салынатын
табысын айқындау кезінде, осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес
шегерім жүргізілмейді.
Қызметкердiң табысы бойынша жеке табыс ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.