Корпорацияны дағдарысқа қарсы басқару стратегиясы



Кіріспе
Негізгі ішкі факторлар
Қаржылық жағдайды талдау
Тұрақсыз экономикалық жүйе
Дағдарысқа қарсы басқару стратегиясы
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Нарықтық жағдайда кәсіпорынның тұрақтылығының негізі, оның қаржылық тұрақтылығы болып келеді. Ол, кәсіпорын өз қаражатын еркін басқарып, оны тиімді пайдалану арқасында, өнімді өңдірудің және өткізудің үздіксіздігін қамтамассыз ететін, қаржылық ресурстардың жағдайын көрсетеді.
Кәсіпорынның қаржылық жай – күйін бағалау үшін, ең алдымен оның қаржылық жағдайына талдау жасау керек. Қаржылық жағдай, қаржы ресурстарын пайдалануын, орналастыруын және барын көрсететін қаржылық көрсеткіштердің жиынтығы болып келеді.
Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылық жағдайына көптеген факторлар әсер етеді, оларды В.М. Радинова келесідей түрлерге жіктейді.
1. Дүйсенбаев Қ.Ш. “Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау.” Оқу құралы.— Алматы : Экономика. 2001.
2. Бланк И.А. « Основы финансового менеджмента » 2- е издание. Перераб. и доп. Киев: Ника – Центрэльга. 2004
3. Селезнева Н.Н. Ионова А.Ф. « Финансовый анализ » М: Юнити – Дана. 2006
4. Стоянова Е.С. « Финансовый менеджмент » 5- е издание перер. и доп. М: Перспектива. 2001
5. Буркеев А.М. Экономический механизм антикризисного управления предприятием. – Воронеж: Научная книга, 2007. – 232 с.
6. Валдайцев С.В. Антикризисное управление. – М.: Издательство проспект, 2005. – 298 с.
7. Орехов В.И., Балдин К.В., Гапоненко Н.П. Антикризисное управление.– М.: ИНФРА-М, 2006. – 544 с.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Шәкәрім атындағы Семей Мемлекеттік Университеті

Экономика, құқық және гуманитарлық ғылымдар факультеті

ОӨЖ

Корпорацияны дағдарысқа қарсы басқару стратегиясы

ОРЫНДАҒАН : Теміртасова И.Т.

ТОП
: ФН-207

ТЕКСЕРГЕН : Омарова А.К.

Семей қаласы

2015 жыл

Кіріспе

Нарықтық жағдайда кәсіпорынның тұрақтылығының негізі, оның қаржылық
тұрақтылығы болып келеді. Ол, кәсіпорын өз қаражатын еркін басқарып, оны
тиімді пайдалану арқасында, өнімді өңдірудің және өткізудің үздіксіздігін
қамтамассыз ететін, қаржылық ресурстардың жағдайын көрсетеді.

Кәсіпорынның қаржылық жай – күйін бағалау үшін, ең алдымен оның
қаржылық жағдайына талдау жасау керек. Қаржылық жағдай, қаржы ресурстарын
пайдалануын, орналастыруын және барын көрсететін қаржылық көрсеткіштердің
жиынтығы болып келеді.

Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылық жағдайына көптеген факторлар әсер
етеді, оларды В.М. Радинова келесідей түрлерге жіктейді.

1) пайда болу орнына байланысты - ішкі және сыртқы;

2) нәтижесінің маңыздылығына байланысты - негізгі және негізгі емес;

3) құрылысы бойынша - қарапайым және күрделі;

4) әрекет ету уақыты бойынша - тұрақты және уақытша.

Ішкі факторлар кәсіпорынның өзінің жұмысын ұйымдастыруына байланысты
болады, ал сыртқы факторлар кәсіпорын еркіне бағынышты емес.

Негізгі ішкі факторларды қарастырайық. Кәсіпорынның тұрақтылығы ең
бірінші өндіріс шығындарымен үздіксіз байланысқан өндірілген өнім мен
көрсетілген қьізметтің құрамы мен құрылымына тәуелді. Сондай-ақ, тұрақты
және айнымалы шығындар арасындағы қатынас маңызды болып табылады.

Нарықтық экономика жағдайында жұмыс істеуші кәсіпорындардың қаржылық
жағдайын талдаудың басты мақсаты (міндеті) келесілер болып табылады:
- қаржылық жағдайға баға беру және оның есеп беру мерзіміндегі
өзгерісі;
- активтер мен олардың қалыптасу көздері apaсындағы сәйкестікті,
оларды таратудағы рационалды және пайдаланудағы тиімділікті
зерттеу;
- айналым капиталының көлемін, оның өсуін (кемуін) және
ағымдағы міндеттемелермен арақатынасын анықтау;
- қаржы - есептік және несие ережесін сақтау;
- кәсіпорын активтері және оның міндеттемелерінің құрылымын
зерттеу;
- ағымдағы активтердің айналымдылық есебі, оның ішінде дебиторлық
борыш және қорлар есебі;
- баланстың өтімділігін, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығының
және төлеу қабілеттілігінің көрсеткіштерін анықтау;
- кәсіпорын табыстылығын бағалау;
- кәсіпорын табысының салыстырмалы көрсеткіштерін, сондай-ақ
олардың деңгейінің өзгеруіне әсер етуші факторларды есептеп
шығару;
- кәсіпорынның іскерлік белсенділігін анықтау;

кәсіпорынның қаржылық жағдайының тұрақтылығын ұзақ және қысқа мерзімді
болжау, яғни оның қаржылық стратегиясын анықтау.

Қаржылық жағдайды талдау кәсіпорынның шаруашылық қызметін талдаудың
қорытындылаушы кезеңі болып табылады,және ол 3 сатыны қамтиды: жабдықтау,
өндіріс және өткізу; бұлардың жиынтығы коммер-циялық, өндірістік және
қаржылық қызметті құрайды. Кәсіпорынның қаржылық қызметі - бұл оның осы
қызмет нәтижесінде меншікті және тартылған капиталдың көлемі мен құрамына
өзгеріс әкелетін қызметі болып табылады. Ол қаржы ресурстарының жүйелі
түрде түсуі мен тиімді пайдаланылуына, есеп және несие тәртібін сақтауға,
меншікті және қарыз қаражаттарының арасындағы арақатынастың
рационалдылығына, сондай-ақ кәсіпорынның тиімді қызмет етуі мақсатында
қаржылық тұрақтылыққа қол жеткізуге бағытталуы тиіс.Кәсіпорын қызметінің
қаржылық, өндірістік және коммерциялық жақтары арасында тығыз байланыс пен
өзара тәуелділік бар. Осылайша қаржылық қызметінің жетістігі, көбінесе оның
өндірістіксату көрсеткіштерімен анықталады. Кәсіпорынның өзі алатын
төлемдерді және ақша қаражаттарын алуы оның өнімді сатуына, алдын ала
қарастырылған сұрыпталымды ұстап тұруына, өнім сапасының қажетті деңгейге
сәйкестігіне және оны бір қалыпты өндіруге және төлеуге байланысты болады.

Біздің ойымызша, қаржылық жағдайды талдауды қаржылық тұрақтылықтан
бастаған жөн және оған мыналар жатады:
- баланс өтімділігін талдау;
- кәсіпорынның іскерлік белсенділігін талдау;
- табыстылығын талдау;
- қаржылық тұрақтылығын талдау;
Біз талдауды осы көрсеткіштен бастаған себебіміз, көптеген шетел және
Ресей экономист – ғалымдарының еңбектерінде жиі кездеседі және кең таралған
көрсеткіштер болып табылады.
Қаржылық талдауды өткізу мақсатына байланысты қаржылық талдаудыңкелесі
түрлерін атап кетуге болады:
1. Қаржылық талдауды өткізу бойынша ішкі және сыртқы деп бөлуге
болады.
2. Ішкі қаржылық талдау - бұл кәсіпорынның өтімділігін аңықтауға
немесе өткен кезеңдегі нәтижелерге баға беруге бағытталған
талдау. Мысалы кәсіпорын басшылары немесе қаржылық аналитиктері
кәсіпорынның өңдірістік ұлғаюына қаржы бөлуге мүмкіндігі барма
екенін білгісі келгенде жүргізілуі мүмкін.

Сыртқы қаржылық талдау – бұл кәсіпорынға қатысы жоқ , яғни оның ішкі
мәліметтер базасына кіруге рұқсаты жоқ, басқа шет аналитик тұлғамен
жүргізілетін талдау

Тұрақсыз экономикалық жүйе жағдайында төлем айналымының төмендеуі
кәсіпорынның дағдарысқа қарсы саясатының бір бөлігі болып табылады және
кәсіпорынның төлемге қабілетті және қаржылық тұрақтылығынан зерттеудің
кәсіпорынды сауықтыру механизмдерін іске асыруда әдістемелік жүйесін
жасаудан тұрады. Қаржылық дағдарыс бұл кәсіпорынның қаржылық жағдайын
қиындататын бірден бір сыналатын кезеңі, ал екінші жағынан отандық
өндірушілерге өзінің нарықтарын кеңейту және импортты орналастырудың
қосымша мүмкіндігін береді. Отандық кәсіпорындың бір бөлігі осы мүмкіндікті
жетістікте пайдаланды, ал басқалары басты міндеттерді, нақты анықтай
алмайды. Жетістіктерін анықтауда қызметтік міндеттерін құра алмайды,
нарықтағы жаңа мүмкіндіктерін еңгізу үшін жетістігін мобильдеуді жасай
алмайды. Осымен байланысты кәсіпорынның дағдарысқа қарсы басқару
стратегиясын құру еліміздің экономикасын дамытудың маңызды мәселесі болып
қала береді. Кәсіпорынның дағдарысқа қарсы басқару стратегиясының
мүмкіндігін талдау үшін нақты жағдайларда, дағдарысқа қарсы стратегияны
таңдаудың белгілі бір әдестемесін талап етеді. Формалдандан қадамдар
кәсіпорынның ағымдағы жағдайын нақты бағалау және басқарудың тактикасы мен
оптималды стратегиясын таңдау үшін қажет. Мұндай қадамдар басқарудың
стратегиясын таңдауда кәсіпорынның нарықтық тұрақтылығын, даму
перспективасын бағалау және түрақты бақылап отыруға мүмкіндік береді.
Сондықтан дағдарысқа қарсы стратегияны таңдау мен әдістемесін құруды
қарастыру қажет. Берілген әдістемесі кәсіпорынның жағдайын талдауға
мүмкіндік береді және кәсіпорынның даму перспективасын анықтайды. Сондай-ақ
таңдалған оның даму бағдарламасын қазіргі заманға келтіріп, өзгерту
мақсатымен кәсіпорынның жағдайының мониторингі үнемі қарастырылады [30].
Тиімділік стратегиясы кәсіпорынның ұзақ мерзімді және бөлшектелген
жоспарларының құжаттары түрінде құрылмайды. Стратегия нақты бір жоспарларды
айтуға міндетті емес, тек қанша ұйымға жалпылама қозғалу бағытталғанын
рұқсат етілген спекторларын ұсынады. Басқаша жағдайда стратегия кез
келген кездейсоқ жағдайда бұзылуы мүмкін. Гарвардттың бизнес мектебінің
профессоры М.Портер стратегияға бірнеше анықтама береді.
1. ерекше құнды ұсыныстар;
2. құндылық құрудағы бәсекелестерден ерекшеленетін тізбе;
3. кәсіпорында жасалмайтын нақты компромисстер мен анықтаулар;
4. бір-бірімен сәйкес келетін және өзара тиімділікті күшейтетін
әрекеттер.
И.Ансоффаның дұрыс берілген ескертулері стратегия қиын және
жетістіктегі күшті құрал, оның көмегін фирма өзгермелі жағдайларға қарсы
тұруы мүмкін. Бірақ бұл - қарпайым құрал емес, оны еңгізу және пайдалану
арзан тұрмайды. Стратегия - бұл тұрақсыздық жағдайында қалған фирмаға
сенімділікті жоғалқан университетке салмақты көмек беретін, сондай-ақ
тәртіпке келтіруді қамтамасыз етуде, денсаулық сақтау және қалалық
коммуналдық шаруашылықтарының жұмысында қомақты көмек береді.
Сондықтан стратегия - бұл жүйелік қадам деп анықтаймыз, яғни
кәсіпорынға тепетеңдіктіқамтасызыз ететін және жалпы өсімді бағыттайтын
жүйелік қадамдар. Сыртқы орта, бәсекелестік жағдайлар, өнімді өндірудің
технологиясы жәй және біртіндеп өзгереді. Фирманың басшылығы біртіндеп
өзінің жұмыс жаңалықтарына бейімделеді, білімін жинақтап тәжирибеде
шыңдайды. Басқарудың бірнеше категорияларының келісуі және анықталуы әдісі
негізінде ұйымға жүйелік қадамдар жиынтығын, дағдарысқа қарсы басқару
механизмі мен басқару объектілерін анықтайды, осы үлгімен ұйымдастырылған
стратегиялар жиынтығын жүйелендіруге мүмкіндік береді.
Дағдарысқа қарсы басқару стратегиясының дағдарыстық қадамдардың
бастапқы кезеңдерінде әсері етуіне байланысты келесі үлгілерге жіктеуге
болады:
жақындау стратегиясы - күтілетін құбылыстардың басталуына дейінгі
мерзімді қысқартып, басқару міндеттері;
араласпау стратегиясы - құбылыстарға табиғи қадамдармен ағымда өтуге
мүмкіндік беру;
бөлініп кету стратегиясы - ауыспалы кезеңнің басталуын ұстап қалуға
тырысу, яғни күтілетін жағдайлардың басталуына дейінгі мерзімді ұлғайту.
Ол көп нұсқалы. Бірақ олардың ішінде тек біреуін таңдауға негізделуі
тиіс. Сыртқы ортаның күрт өзгеруі нәтижесінде кәсіпорын стратегиясы да күрт
өзгереді. Экономиканың дағдарысты жағдайы апатқа ұшыраушы компанияға
менеджменттің басқа түрін таңдауға мәжбүрлейді. Мысалы,
диверсификацияланған өндірістің бар болуы кезінде әрбір бизнесті дербес
заңды тұлғаға бірыңғай компания аналық болып қалатын холдинг құру мүмкін.
Еншілес компаниялардың құқықтық дербестігі ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Инвестициялық қоржын
Акционерлік кәсіпорындардың дамуы және экономикалық тиімділігі
Дағдарысқа қарсы басқару
Халықаралық кәсіпкерлік қызмет: табиғаты, нысаны, ерекшелігі
Қаржылық менеджменттің маңызы
Израильдегі шағын бизнес
Кәсіпорынды басқаруда бөліксіздік таныту
Кәсіпкерлік әлеуметтануы пәні, зерттеу нысаны
Қазақстандағы бизнестiң ұйымдық – құқықтық формалары
Кәсіпорын қаржысын ұйымдастыру мен басқару
Пәндер