Үсіктер және алғашқы ветеринариялық көмек туралы ақпарат

I КІРІСПЕ

II НЕГІЗГІБӨЛІМ

2.1. Сыртқы температураның жануарларға әсері
2.2. Үсік туралы жалпы түсінік
2.3. Үсіктің дәрежелері
2.4. Үсік шалған кездегі алғашқы көмек

ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ

ІV ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

Жануарлар әлемінің көптеген түрі өз өмірінің белгілі кезеңінде қоршаған ортаның қолайсыз температуралық ақаулықтарына жолығып отырады. Оған организмді бейімдеп отыратын арнаулы механизмдер болмаса, тршілік тоқтаған болар еді. Сырқы орта температурасы – жануарлардың әлемде таралуын реттеп, шектеп отыратын маңызды экологиялық факторлардың бірі.
Үй жануарлары сыртқы орта температурасының үлкен ауытқулары жағдайында тіршілік етеді. Жер шарының ортаңғы полюсында сыртқы орта температурасының деңгейі -35 пен +35С аралығында жатады. Мұндай жағдайда өнім беру үшін мал ызғарлы аяз бен аптаған ыстыққа төзімді болу керек. Дене температурасы тұрақты болған жағдайда ғана ұлпалар мен торшаларда зат алмасу процесі қалыпты деңгейде жүреді. Ал дене температурасының тұрақтылығы химиялық және физикалық жылу реттеу механизмдері қызметінің арқасында сақталады. Өз кезегінде олар организмнің тіршілік жағдайына байланысты өзгеріп отырады.

1. Б.К. Ілиясов. «Алғашқы ветеринариялық жәрдем». Алматы, 2011 ж.
3. «Қазақстан ұлттық энциклопедиясы». 9 том, Алматы, 2007 ж. - 140 бет.
4. Т. Несіпбаев «Жануарлар физиологиясы». Алматы, 2012 ж. - 674-677, 689-691 беттер.
5. Т. Несіпбаев, А.Қ. Несіпбаева. «Жануарлар физиологиясының зертханалық және тәжірибелік сабақтары». Алматы, 2014 ж. - 141-142 беттер.

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

СӨЖ
Тақырыбы: Үсіктер және алғашқы ветеринариялық көмек

Орындаған:Темешов Д.А
Тексерген: Ахметжанов О. Н.

Семей қаласы 2015 жыл

ЖОСПАР:

I КІРІСПЕ

II НЕГІЗГІБӨЛІМ

2.1. Сыртқы температураның жануарларға әсері
2.2. Үсік туралы жалпы түсінік
2.3. Үсіктің дәрежелері
2.4. Үсік шалған кездегі алғашқы көмек

ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ

ІV ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

І. КІРІСПЕ

Жануарлар әлемінің көптеген түрі өз өмірінің белгілі кезеңінде қоршаған ортаның қолайсыз температуралық ақаулықтарына жолығып отырады. Оған организмді бейімдеп отыратын арнаулы механизмдер болмаса, тршілік тоқтаған болар еді. Сырқы орта температурасы - жануарлардың әлемде таралуын реттеп, шектеп отыратын маңызды экологиялық факторлардың бірі.
Үй жануарлары сыртқы орта температурасының үлкен ауытқулары жағдайында тіршілік етеді. Жер шарының ортаңғы полюсында сыртқы орта температурасының деңгейі -35 пен +35С аралығында жатады. Мұндай жағдайда өнім беру үшін мал ызғарлы аяз бен аптаған ыстыққа төзімді болу керек. Дене температурасы тұрақты болған жағдайда ғана ұлпалар мен торшаларда зат алмасу процесі қалыпты деңгейде жүреді. Ал дене температурасының тұрақтылығы химиялық және физикалық жылу реттеу механизмдері қызметінің арқасында сақталады. Өз кезегінде олар организмнің тіршілік жағдайына байланысты өзгеріп отырады.
Түлік түріне, төлдің жасына сай ортаның температуралық оптимумы болады. Мысалы, жаңа туған бұзау үшін ол 16-18С, бір-екі жасар торпақ үшін -3-5С, ал сауын сиыр үшін 0С.
Жануарлар суыққа бейімделеді. Мұндай жағдайда жылу шығыны ең алдымен тынысты сирету арқылы азаяды. Дене мұздаған кезде бұлшық еттер дірілдеп, жылу түзу процесі күшейеді. Жылдың суық маусымында түк ұзарып, тығыздалады. Суық ауаның әсерімен терінің тамырлары тарылады да, жылу бөлу кемиді. Шошқада тері тамырларының тарылуы нәтижесінде жылу жоғалту 70% дейін кемиді. Суық кезде қан тері капиллярларында іркіледі де, тері бозарып, көкшіл тартады. Мұндай қанда оттегі мөлшері азаяды, қанның ағу жылдамдығы баяулайды.
Жылу балансын сақтауда күйісті малдардың мес қарны зор рөл атқарады. Мес қарында биохимиялық және микробиологиялық процестер өте қарқынды жүреді, сондықтан онда температура жоғарырақ болады. Осының нәтижесінде сыртқы орта температурасының төмендеуіне күйісті мал төзімдірек келеді. Керісінше, қоршаған орта температурасының жоғарылауы күйіс малына ауырырақ әсер береді, үйткені мес қарында жылу түзу процесі ырықсыз жүреді.

II НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Сыртқы температураның жануарларға әсері

Физиологиялық адаптация деп сыртқы ортаның нақтылы жағдайына организмнің бейімделуін қамтамасыз ететін морфо-физиологиялық процестер жиынтығын айтады. Адаптация нәтижесінде организнің тіршілік ортасының экологиялық жағдайына (температура ауытқуларына,оттегі, жарық тапшылығына, азық түріне т.б.) төзімділігі қалыптасады.
Қоршаған орта жағдайларының өзгерістері міндетті түрде организмде функциялар ауытқуларын тудырып, шектен артып кеткен жағдайда өлімге әкеп соғады.
Термобейтарап аймақта организм сыртқы ортамен жылу теңдестігі жағдайында болады.
Эвритермиялы жануарлар - сыртқы орта температурасының ауытқуына төзімді, стенотермиялы жануарлар - төзімсіз жануарлар болып табылады.
Гомойотермиялы жануарларда жылу алмасуды реттейтін механизмдердің бір тобы организмнің маусымдық ауытқуларға бейімделуін қамтамасыз етеді. Мәселен, жыл маусымымен байланысты тері түгінің қалыңдығы, шелдің қалыңдығы, зат алмасу қарқыны және термибейтараптық аймақ шегі өзгереді. Ал реакциялардың басқа тобы организмнің орта температурасының қысқа мерзімдік, қалыпты жағдайда кездесе бермейтін ауытқуларына бейімделуін қамтамасыз етеді. Бұл процесс химиялық және физикалық жылу реттеу механизмдері арқылы атқарылады. Организмнің тұрақты реакцияларымен бірлесе отырып, аталған бейімделі реакцияларының өзгермелі (лабильді) түрлері организм күйін орта жағдайымен толық үйлестіріп отырады.

2.2. Үсік термині туралы жалпы түсінік

Үсу немесе үсік - суықтың әсерінен денедегі тіндердің зақымдануы. Үсу ауа-райының аязды күні ғана емес, сондай-ақ температура нөлге жуық кезде де (ылғалдылық жоғары болып, күн ұзақ уақыт суытқанда) болуы мүмкін.
Мал организмінің төменгі температураның ұзақ уақыт әсер етуіне (аяз бен үскірік желдің ұштасуынан) үсік патологиясы болады. Сиырдың сүт безі, бұқаның ұмасы, айғырдың жыныс мүшесі, ұмасы, шаша сіңірлері, астыңғы ерні, аяқтың диетальды бөлігі, шошқаның тұмсығы, құйрығы, құлақ қалқандары көбіне үсікке ұшырайды. Негізінен реакцияға дейінгі кезеңдегі үсіктерде тері бозарып, тығыздалады, ұстап көргенде салқын болады, сезімталдығы төмендейді.
Үсікке организмнің шеткі учаскелері: құлағы, емшегі, жылқыда тұяқ құндыздығы, тұяқ терісі т.б. шалдығады. Үсікке шалдығу сыртқы орта температурасының төмендігі мен оның температурасының төмендігі мен оның әсер ету ұзақтығығына ғана ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.