Қабыну жайлы
1. Кіріспе
Қабынуға жалпы сипаттама
2. Негізгі бөлім
Қабынудың патогенезі
Клиникалық беелгілері
3. Қорытынды бөлім
Қабынуды емдеудің жалпы патолофизиологиялық негіздері
4. Пайдаланылған әдебиет
Қабынуға жалпы сипаттама
2. Негізгі бөлім
Қабынудың патогенезі
Клиникалық беелгілері
3. Қорытынды бөлім
Қабынуды емдеудің жалпы патолофизиологиялық негіздері
4. Пайдаланылған әдебиет
Қабыну (талаурау). ағзалар мен ұлпаларда болған зақымға ұлпа-қан тамырларының қорғанысын көрсететін реакциясы. Негізгі белгілері: ісіну, қызу, қызару, ауыру және т. Б.
Қабыну деп ағзаның эволюция барысынада толық дамыған, патогенді әсерлерді жоюға және зақымдалған ағзалардың, тіндердің, жасушалардың құрылымдық өзгерістерін қайта қалыптастыруға бағытталған, қан айналымының ерекше бұзылуымен, қан тамырлары өткізгіштігінің асып кетуімен және жасушалардың пролиферациясымен (көбею) сипатталатын жергелікті реакциясын айтады.
Қабыну – бұл организмнің зиянды агенттерге деген күрделі реакциясы.қабынудың дамуы тұтастай организмнің реактивтілігіне тығыз байланысты. Қабыну – қан тамырларының, дәнекер тканьдердің және нерв жүйелерінің жеке дара зақымдану реакциясы.
Қабыну деп ағзаның эволюция барысынада толық дамыған, патогенді әсерлерді жоюға және зақымдалған ағзалардың, тіндердің, жасушалардың құрылымдық өзгерістерін қайта қалыптастыруға бағытталған, қан айналымының ерекше бұзылуымен, қан тамырлары өткізгіштігінің асып кетуімен және жасушалардың пролиферациясымен (көбею) сипатталатын жергелікті реакциясын айтады.
Қабыну – бұл организмнің зиянды агенттерге деген күрделі реакциясы.қабынудың дамуы тұтастай организмнің реактивтілігіне тығыз байланысты. Қабыну – қан тамырларының, дәнекер тканьдердің және нерв жүйелерінің жеке дара зақымдану реакциясы.
1. З.К. Қожабеков- Малдың патологиялық физиологиясы
2. Жаров А.В., Налетов Н.А., Стрельников А.П. и др. Вскрытие и патологоанатомическая диагностика болезней с/х животных.
2. Жаров А.В., Налетов Н.А., Стрельников А.П. и др. Вскрытие и патологоанатомическая диагностика болезней с/х животных.
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Миністірлігі Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік Университеті
СӨЖ
Тақырыбы: Қабыну
Орындаған: Мұратханова Айдана
Тобы:ВМ-301
Тексерген: Нуркенова М.К
СЕМЕЙ-2015Ж
Жоспар:
1. Кіріспе
Қабынуға жалпы сипаттама
2. Негізгі бөлім
Қабынудың патогенезі
Клиникалық беелгілері
3. Қорытынды бөлім
Қабынуды емдеудің жалпы патолофизиологиялық негіздері
4. Пайдаланылған әдебиет
Қабыну (талаурау). ағзалар мен ұлпаларда болған зақымға ұлпа-қан тамырларының қорғанысын көрсететін реакциясы. Негізгі белгілері: ісіну, қызу, қызару, ауыру және т. Б.
Қабыну деп ағзаның эволюция барысынада толық дамыған, патогенді әсерлерді жоюға және зақымдалған ағзалардың, тіндердің, жасушалардың құрылымдық өзгерістерін қайта қалыптастыруға бағытталған, қан айналымының ерекше бұзылуымен, қан тамырлары өткізгіштігінің асып кетуімен және жасушалардың пролиферациясымен (көбею) сипатталатын жергелікті реакциясын айтады.
Қабыну - бұл организмнің зиянды агенттерге деген күрделі реакциясы.қабынудың дамуы тұтастай организмнің реактивтілігіне тығыз байланысты. Қабыну - қан тамырларының, дәнекер тканьдердің және нерв жүйелерінің жеке дара зақымдану реакциясы.
Қабыну себептері алуан түрлі. Қабыну көбінесе ауру тудыратын экзогендік факторлардың әрекетінен пайда болады. Бұл факторларға мыналар жатады:
a) Инфекциялық ( бактериялар, улар);
b) Механикалық (соғылу, жарақаттану);
c) Физикалық (сәуле немесе электр энергиясы, термикалық факторлар-күйік, үсу);
d) Химиялық ( қышқыл, сілті, бөгде белоктар т.б)
Қабынудың эндогендік себептеріне ткань шірінділерінің өнімдері, тромб, инфаркт, қан құйылу, зат алмасудфың ьбұзылған туындылары, мәселен жиналған өт қышқылының, ыдыраған тканнің улы өнімдері, бөлінген тұздар ықпал етуі мүмкін.
Клиникалық белгілері. Қабынудың клиникалық белгілері Гиппократ, Гален және Цельс заманынан белгілі. Қабынудың сыртқы белгілеріне мыналар жатады:
a) Қызару ( rubor)
b) Ісіну (tumor)
c) Учаске температурасының немесе ыстығының көтерілуі (calor)
d) Ауырсыну ( dolor)
e) Функциясының бұзылуы ( function leasa).
Қабынып қызаруы және ыстығының көтерілуі қан ағысының бұзылуынан, ісінуден, ауырсынудан-зақымданған учаскідегі сезімтал нервтердің тітіркенуі салдарынан, ісік сұйығының тканьдерді кернеуінен және оны бұзылған зат алмасу өнімдері тітіркендіргеннен, әрі физикалық - химиялық өзгерістерден болады.
Қабынудың патогенезі. Қабыну өзара байланысты және де бір мезетте өтетін үш түрлі құбылыспен сипатталады:
a) Альтерация ( ткань дистрофиясы)- тканьдердің бүлінуі және зақымдануы;
b) Қан айналысының жеке-дара бұзылып, тамырлардың өткізгіштігінің өзгеруі, лейкоциттердің экксудацияға және эмиграцияға ұшырауы.
c) Фагоцитоз және пролиферация - клетка элементтерінің көбеюі.
Қабынудың барысы мен ақыры. Қабыну барысы жіті, жітілеу және созылмалы болып бөлінеді.
Қысқа уақытта (бірнеше күндей немесе аптадай),
қарқынды өтетін кабыну құбылысын жіті деп атайды,
Баяу, әрі ұзаққа созылатын, ауру белгісі жөнді байқалмайтын қабынуды созылмалы деп айтады. Жіті және
созылмалы қабынудың аралығын жітілеу деп атайды.
Бул саты ауру барысына қарай асқынуы да, бәсеңдеуі де мүмкін. Қабыну процесінің барысы, оның пайда болған орнына, организмнің реактивтілігіне, зиянды агентітің қарқындылығына және ұзақтығына т. б. байланысты.
Қабыну барысы түрліше болады:
Тканьдердің өлуі, содан кейін оның тіршіліке маңызды органдарға жайылып, бүкіл организмге ықпал етуі, әрі тұтастай организмнің өлуі.
Арнайы элементтердің қалпына келуі нәтижесінде де тканьдердің анатомиялық және функциялык қызметінің толық қалыптасуынан калыпты күйге оралуы.
Тканьдер мен органдардын. функционалдық қасиеттеріне әсер етпейтін ткань тыртығының пайда болуы нәтижесінде толык емес қалыпты күйге келуі.
4) Акырында зардапты әсері қалатын жіті қабынудың созылмалы формаға айналуы. Бұл созылмалы ка - быну сипитына және даму орнына қарай ұзақ уақытқа созылуы, әрі пайда болған жерінде де, сондай-ақ бүкіл организмде бірқатар функционалдық және морфологиялык ауытқулар туғызуы мүмкін.
Алтерация (лат. alterare -- бүліну) -- жасушалардың, жасуша аралық заттардың, нерв аяқшаларының, қан тамырларының дистрофиялық, некробиоздық немесе некроздық бүлінулерімен сипатталады. Бірінші әлтерация зақымдаушы қоздырғыштың тікелей әсерінен дамиды. Бұл кезде жасушаның сыртқы қабығы бүлінуімен қатар митохондрийлардың мембраналары зақымданады. Мембраналардың иондық насостарының қызметтері нашарлайды; жасуша мембраналарының өткізгіштігі жоғарлайды.
Осылармен қабынудың негізгі белгілері қызару, ісіну мен ауыру сезімін түсіндіруге болады.
Алғашқы алтерацияның нәтижесінде қан жасушалары (тромбоциттер, эозинофилдер, нейтрофилдер, базофилдер, моноциттер, лимфоциттер) және тін базофилдері (мес жасушалары) іштеріндегі белсенді заттарын, түйіршіктерін сыртқа шығарады. Осыдан жасуша аралық кеңістіктерде биологиялық белсенді заттар көбейеді. Бұл заттарды қабынудың дәнекерлері (медиаторлары) деп атайды. Олар айналасындағы сау жасушалардың бүлінуіне әкеледі. Сонымен, бірінші алтерация қабыну шақыратын қоздырғыштың тікелей әсерінен пайда болады. Ал, екінші алтерация тіндерге лизосомалық ферменттердің және биологиялық белсенді заттардың (қабыну медиаторларының немесе дәнекерлерінің) әсерлерінен дамиды.
Қазір көптеген қабыну дамуына қатысатын биологиялық белсенді заттар зерттелген. Оларды: жасушалардан пайда болатын (жасушалық) дәнекерлер және қан плазмасында болатын (гуморалдық) - медиаторлар деп екі топқа бөледі. Жасушалық медиаторларға гистамин, серотонин, лизосомалық ферменттер,катиондық нәруыздар, лимфокиндер, простагландиндер, циклдік нуклеотидтер жатады. Қан плазмасында калликреинкининді, комплемент және қан ұю жүйесіне қатысатын заттар болады және олар әсерленеді, қабыну дамуына дәнекерлер болады.
Гистамин мес жасушаларда немесе лаброциттерде гепаринмен және химазамен байланысқан әсерсіз түрде болады. Бос күйінде ол ұсақ тамырларға (капиллярлар, венулалар), олардың кемерлерінің өткізгіштігін көтеріп, кеңітетін әсер етеді. Гистамин аз мөлшерде артериолаларды кеңітеді, ал көп мөлшерде - венулаларды жиырады.
Серотонин қабынудың келесі жасушалық медиаторы болып саналады. Ол адамда тромбоциттерде, ішектің шырышты қабығының хромафиндік жасушаларында, сонымен қатар мидың кейбір нервтік құрылымдарында болады. Жасушалардың бүлінуі кезінде серотонин сыртқы ортаға шығып, тамырлардың өткізгішгігін жоғарылатады.
Мес жасушалары мен базофильдерден гепарин босайды. Ол капиллярлардың ішкі қабатында фибриннің құрылуына бөгет жасайды, қан ұю үрдісін тежеп, гистаминді байланыстырып, комплементті тежеп, қабынуға қарсы ықпал етеді.
Фагоциттердің катиондық нәруыздары тамыр кемерлерінің өткізгіштігін көтереді, зат алмасуды күшейтеді және бактерицидтік әсер етеді.
Лимфокиндер - лимфоциттерде болатын пептидтері қабыну медиаторларына жатады. 10-нан астам лимфокиндердің түрлері белгілі.
Простагландиндер. Олар қан тамырларын кеңітеді, экссудацияға, хемотаксиске әкеледі, қан ұю үрдістерін кейде қарма-қарсы бағыттарда өзгертеді.
Арахидон қышқылы гиперергиялық (аллергиялық) қабынудың қуатты дәнекерлері және экссудацияға, хемотаксиске, тамыр кемерлерінің кеңуіне әкеледі; бронхиолардың тегіс еттерін жиырылтады.
Қанайналым бұзылыстары. Қабыну жергілікті қан және лимфа айналымдарының, әсіресе микроциркуляциялардың бұзылыстарымен сипатталады. Оларды 1887 жылы Конгейм ажыратып жазды.
Микроциркуляция деп қанның майда тамырлар (артериолалар, метаартериолалар, қылтамырлар ... жалғасы
СӨЖ
Тақырыбы: Қабыну
Орындаған: Мұратханова Айдана
Тобы:ВМ-301
Тексерген: Нуркенова М.К
СЕМЕЙ-2015Ж
Жоспар:
1. Кіріспе
Қабынуға жалпы сипаттама
2. Негізгі бөлім
Қабынудың патогенезі
Клиникалық беелгілері
3. Қорытынды бөлім
Қабынуды емдеудің жалпы патолофизиологиялық негіздері
4. Пайдаланылған әдебиет
Қабыну (талаурау). ағзалар мен ұлпаларда болған зақымға ұлпа-қан тамырларының қорғанысын көрсететін реакциясы. Негізгі белгілері: ісіну, қызу, қызару, ауыру және т. Б.
Қабыну деп ағзаның эволюция барысынада толық дамыған, патогенді әсерлерді жоюға және зақымдалған ағзалардың, тіндердің, жасушалардың құрылымдық өзгерістерін қайта қалыптастыруға бағытталған, қан айналымының ерекше бұзылуымен, қан тамырлары өткізгіштігінің асып кетуімен және жасушалардың пролиферациясымен (көбею) сипатталатын жергелікті реакциясын айтады.
Қабыну - бұл организмнің зиянды агенттерге деген күрделі реакциясы.қабынудың дамуы тұтастай организмнің реактивтілігіне тығыз байланысты. Қабыну - қан тамырларының, дәнекер тканьдердің және нерв жүйелерінің жеке дара зақымдану реакциясы.
Қабыну себептері алуан түрлі. Қабыну көбінесе ауру тудыратын экзогендік факторлардың әрекетінен пайда болады. Бұл факторларға мыналар жатады:
a) Инфекциялық ( бактериялар, улар);
b) Механикалық (соғылу, жарақаттану);
c) Физикалық (сәуле немесе электр энергиясы, термикалық факторлар-күйік, үсу);
d) Химиялық ( қышқыл, сілті, бөгде белоктар т.б)
Қабынудың эндогендік себептеріне ткань шірінділерінің өнімдері, тромб, инфаркт, қан құйылу, зат алмасудфың ьбұзылған туындылары, мәселен жиналған өт қышқылының, ыдыраған тканнің улы өнімдері, бөлінген тұздар ықпал етуі мүмкін.
Клиникалық белгілері. Қабынудың клиникалық белгілері Гиппократ, Гален және Цельс заманынан белгілі. Қабынудың сыртқы белгілеріне мыналар жатады:
a) Қызару ( rubor)
b) Ісіну (tumor)
c) Учаске температурасының немесе ыстығының көтерілуі (calor)
d) Ауырсыну ( dolor)
e) Функциясының бұзылуы ( function leasa).
Қабынып қызаруы және ыстығының көтерілуі қан ағысының бұзылуынан, ісінуден, ауырсынудан-зақымданған учаскідегі сезімтал нервтердің тітіркенуі салдарынан, ісік сұйығының тканьдерді кернеуінен және оны бұзылған зат алмасу өнімдері тітіркендіргеннен, әрі физикалық - химиялық өзгерістерден болады.
Қабынудың патогенезі. Қабыну өзара байланысты және де бір мезетте өтетін үш түрлі құбылыспен сипатталады:
a) Альтерация ( ткань дистрофиясы)- тканьдердің бүлінуі және зақымдануы;
b) Қан айналысының жеке-дара бұзылып, тамырлардың өткізгіштігінің өзгеруі, лейкоциттердің экксудацияға және эмиграцияға ұшырауы.
c) Фагоцитоз және пролиферация - клетка элементтерінің көбеюі.
Қабынудың барысы мен ақыры. Қабыну барысы жіті, жітілеу және созылмалы болып бөлінеді.
Қысқа уақытта (бірнеше күндей немесе аптадай),
қарқынды өтетін кабыну құбылысын жіті деп атайды,
Баяу, әрі ұзаққа созылатын, ауру белгісі жөнді байқалмайтын қабынуды созылмалы деп айтады. Жіті және
созылмалы қабынудың аралығын жітілеу деп атайды.
Бул саты ауру барысына қарай асқынуы да, бәсеңдеуі де мүмкін. Қабыну процесінің барысы, оның пайда болған орнына, организмнің реактивтілігіне, зиянды агентітің қарқындылығына және ұзақтығына т. б. байланысты.
Қабыну барысы түрліше болады:
Тканьдердің өлуі, содан кейін оның тіршіліке маңызды органдарға жайылып, бүкіл организмге ықпал етуі, әрі тұтастай организмнің өлуі.
Арнайы элементтердің қалпына келуі нәтижесінде де тканьдердің анатомиялық және функциялык қызметінің толық қалыптасуынан калыпты күйге оралуы.
Тканьдер мен органдардын. функционалдық қасиеттеріне әсер етпейтін ткань тыртығының пайда болуы нәтижесінде толык емес қалыпты күйге келуі.
4) Акырында зардапты әсері қалатын жіті қабынудың созылмалы формаға айналуы. Бұл созылмалы ка - быну сипитына және даму орнына қарай ұзақ уақытқа созылуы, әрі пайда болған жерінде де, сондай-ақ бүкіл организмде бірқатар функционалдық және морфологиялык ауытқулар туғызуы мүмкін.
Алтерация (лат. alterare -- бүліну) -- жасушалардың, жасуша аралық заттардың, нерв аяқшаларының, қан тамырларының дистрофиялық, некробиоздық немесе некроздық бүлінулерімен сипатталады. Бірінші әлтерация зақымдаушы қоздырғыштың тікелей әсерінен дамиды. Бұл кезде жасушаның сыртқы қабығы бүлінуімен қатар митохондрийлардың мембраналары зақымданады. Мембраналардың иондық насостарының қызметтері нашарлайды; жасуша мембраналарының өткізгіштігі жоғарлайды.
Осылармен қабынудың негізгі белгілері қызару, ісіну мен ауыру сезімін түсіндіруге болады.
Алғашқы алтерацияның нәтижесінде қан жасушалары (тромбоциттер, эозинофилдер, нейтрофилдер, базофилдер, моноциттер, лимфоциттер) және тін базофилдері (мес жасушалары) іштеріндегі белсенді заттарын, түйіршіктерін сыртқа шығарады. Осыдан жасуша аралық кеңістіктерде биологиялық белсенді заттар көбейеді. Бұл заттарды қабынудың дәнекерлері (медиаторлары) деп атайды. Олар айналасындағы сау жасушалардың бүлінуіне әкеледі. Сонымен, бірінші алтерация қабыну шақыратын қоздырғыштың тікелей әсерінен пайда болады. Ал, екінші алтерация тіндерге лизосомалық ферменттердің және биологиялық белсенді заттардың (қабыну медиаторларының немесе дәнекерлерінің) әсерлерінен дамиды.
Қазір көптеген қабыну дамуына қатысатын биологиялық белсенді заттар зерттелген. Оларды: жасушалардан пайда болатын (жасушалық) дәнекерлер және қан плазмасында болатын (гуморалдық) - медиаторлар деп екі топқа бөледі. Жасушалық медиаторларға гистамин, серотонин, лизосомалық ферменттер,катиондық нәруыздар, лимфокиндер, простагландиндер, циклдік нуклеотидтер жатады. Қан плазмасында калликреинкининді, комплемент және қан ұю жүйесіне қатысатын заттар болады және олар әсерленеді, қабыну дамуына дәнекерлер болады.
Гистамин мес жасушаларда немесе лаброциттерде гепаринмен және химазамен байланысқан әсерсіз түрде болады. Бос күйінде ол ұсақ тамырларға (капиллярлар, венулалар), олардың кемерлерінің өткізгіштігін көтеріп, кеңітетін әсер етеді. Гистамин аз мөлшерде артериолаларды кеңітеді, ал көп мөлшерде - венулаларды жиырады.
Серотонин қабынудың келесі жасушалық медиаторы болып саналады. Ол адамда тромбоциттерде, ішектің шырышты қабығының хромафиндік жасушаларында, сонымен қатар мидың кейбір нервтік құрылымдарында болады. Жасушалардың бүлінуі кезінде серотонин сыртқы ортаға шығып, тамырлардың өткізгішгігін жоғарылатады.
Мес жасушалары мен базофильдерден гепарин босайды. Ол капиллярлардың ішкі қабатында фибриннің құрылуына бөгет жасайды, қан ұю үрдісін тежеп, гистаминді байланыстырып, комплементті тежеп, қабынуға қарсы ықпал етеді.
Фагоциттердің катиондық нәруыздары тамыр кемерлерінің өткізгіштігін көтереді, зат алмасуды күшейтеді және бактерицидтік әсер етеді.
Лимфокиндер - лимфоциттерде болатын пептидтері қабыну медиаторларына жатады. 10-нан астам лимфокиндердің түрлері белгілі.
Простагландиндер. Олар қан тамырларын кеңітеді, экссудацияға, хемотаксиске әкеледі, қан ұю үрдістерін кейде қарма-қарсы бағыттарда өзгертеді.
Арахидон қышқылы гиперергиялық (аллергиялық) қабынудың қуатты дәнекерлері және экссудацияға, хемотаксиске, тамыр кемерлерінің кеңуіне әкеледі; бронхиолардың тегіс еттерін жиырылтады.
Қанайналым бұзылыстары. Қабыну жергілікті қан және лимфа айналымдарының, әсіресе микроциркуляциялардың бұзылыстарымен сипатталады. Оларды 1887 жылы Конгейм ажыратып жазды.
Микроциркуляция деп қанның майда тамырлар (артериолалар, метаартериолалар, қылтамырлар ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz