ADO технологиясы

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
a) DELPHI программалау ортасында мәліметтер қорын жобалау
b) ADO технологиясы.
c) ADO технологиясының негізгі компоненттері
d) ADО механизмі.
e) ADO.ны Dеlphi.де жүзеге асыру.
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Күнбе-күн ақпарат көлемі көбейіп отыр. Ал, оларды өңдеу адамның қолынан келмейді. Сол себепті мәліметтерді тез өңдеу үшін дербес компьютерлер пайдаланылады. Қазіргі заманғы ақпараттық жүйелер (АЖ)– мәліметтер банкі болып табылады. Олардың құрамына мыналар енеді:
• Есептеуіш жүйе;
• Бір немесе бірнеше мәліметтер қоры;
• Мәліметтер қорын басқару жүйесі (МҚБЖ);
• Қолданбалы программалар жиыны.
Мәліметтер қоры ақпараттық жүйенің негізі, оны өңдеудің объектісі болып табылады. Ақпаратты технологияны кең арнада қолдану қазір республика бойынша көптеген салаларда ұйымдастыру – басқару қызметі болып табылады. Оның автоматтандыру жолында көптеген автоматтандырылған программалық жүйелер және де электронды сұхбат, электронды есеп алмасу сияқты бухгалтерлік есеп жүйелері, қызметшілер, тауарлар және т.б. туралы электрондық қорлар көптеген өнеркәсіп жүйелерінде қолданылады. Кез–келген мекемеде ақпараттандыру мамандардың жұмысын жеңілдетіп, сол мамандармен қоса оларға кәсіби қатынасатын басқа да тұлғалардың уақытын үнемдеуге үлкен көмегін тигізеді..

1. Культин Н. Основы программирования в Delphi 7.0 - Санкт-Петербург, 2005.
2. Гофман В. Delphi6/В.Гофман, А.Хомоненко. – Санкт-Петербург: БХВ – Петербург, 2001.
3. Фаронов В.В. Программирование баз данных в Delphi 7: Учебный курс/В.В.Фаронов. – СПб.: Питер, 2004.
4. Архангельский А. 100 компонентов библиотеки Delphi5. - Санкт-Петербург, 2001.
5. Харрингтон Д. Проектирование объектно-ориентированных баз данных. Пер. С англ. – М.: ДМК Пресс, 2001.
6. Абдолдина Ф.Н. Delphi ортасында бағдарламалау. Әдістемелік құрал.- ШҚМУ баспасы, Өскемен, 2005.
7. Александровский А. Д. Delphi5. Разработка корпоративных приложений. – М.: ДМК, 2000.
8. Конноли Т. Базы данных. Проектирование, реализация и сопровождение. Теория и практика.-М.: Вильямс, 2001.

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНДАҒЫ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
ЖАРАТЫЛЫСТАНУ - МАТЕМАТИКА ФАКУЛЬТЕТІ
ИНФОРМАТИКА ЖӘНЕ АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР КАФЕДРАСЫ

СӨЖ

Тақырыбы: ADO технологиясы

Орындаған: Мусинова А.С
Тобы: Т - 241
Тексерген: Каженова Ж.С

Семей 2014 ж
Жоспар:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
a) DELPHI программалау ортасында мәліметтер қорын жобалау
b) ADO технологиясы.
c) ADO технологиясының негізгі компоненттері
d) ADО механизмі.
e) ADO-ны Dеlphi-де жүзеге асыру.
I. Қорытынды
II. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе
Күнбе-күн ақпарат көлемі көбейіп отыр. Ал, оларды өңдеу адамның қолынан келмейді. Сол себепті мәліметтерді тез өңдеу үшін дербес компьютерлер пайдаланылады. Қазіргі заманғы ақпараттық жүйелер (АЖ) - мәліметтер банкі болып табылады. Олардың құрамына мыналар енеді:
* Есептеуіш жүйе;
* Бір немесе бірнеше мәліметтер қоры;
* Мәліметтер қорын басқару жүйесі (МҚБЖ);
* Қолданбалы программалар жиыны.
Мәліметтер қоры ақпараттық жүйенің негізі, оны өңдеудің объектісі болып табылады. Ақпаратты технологияны кең арнада қолдану қазір республика бойынша көптеген салаларда ұйымдастыру - басқару қызметі болып табылады. Оның автоматтандыру жолында көптеген автоматтандырылған программалық жүйелер және де электронды сұхбат, электронды есеп алмасу сияқты бухгалтерлік есеп жүйелері, қызметшілер, тауарлар және т.б. туралы электрондық қорлар көптеген өнеркәсіп жүйелерінде қолданылады. Кез - келген мекемеде ақпараттандыру мамандардың жұмысын жеңілдетіп, сол мамандармен қоса оларға кәсіби қатынасатын басқа да тұлғалардың уақытын үнемдеуге үлкен көмегін тигізеді..
Егер мәліметтер топтастырылмаса, толығымен реттеліп отырмаса, біз мәліметтер былығында қалар едік. Мәліметтерді реттеу үшін мәліметтер тақырыптары, өзара қисынды біріктірілген арнайы анықтамалар, каталогтар, карточкалар, энциклопедиялар және т.б. бар.
Осындай үлкен көлемді мәліметтерді сақтау, өңдеу және іздеу үшін компьютерде арнайы программа бар. Мұндай программалар мәліметтер қорын басқару жүйесі деп аталады.
Мәліметтер қорын басқару жүйесі (МҚБЖ) - бағдарламалық жабдық, оның көмегімен мәліметтер қоры құрылады, соның негізінде ақпаратты іздеу жүйесі құрылады және жұмыс істейді. Ақпаратты іздеу жүйесі дегеніміз - мәліметтер қорының жиынтығы және оларға қызмет көрсетуші бағдарламалар.

Delphi программалау ортасында мәліметтер қорын жобалау

Delphi7 программасы Windows операциялық жүйесінің басқаруымен жұмыс істейді. Delphi ортасының негізгі ерекшелігі мұнда құрылған программалар негізінен өндіріс және бизнес есептерін шешуге бағытталған. Delphi-дің Visual Basic және C# сияқты қолданушы интерфейсі бар. Қазіргі кезде көптеген фирмалар өз программа интерфейсінің стандарты ретінде қабылдады. Қолданушы интерфейсі визуальды құрылатын болғандықтан Delphi ортасында программалауды программа құру ортасы делінеді. Құрудың графикалық ортасынан басқа аспектісі ол - көмекші жүйесінінің күштілігі.
Delphi - де басқа да қазіргі программалау ортасы сияқты, объектілі бағытталған программаларға негізделген. Программа құру барысында дайын компоненттерді, олардың қасиетін, әдістерін және алдын-ала анықталған оқиғаларды пайдалану арқылы аз ғана программа кодымен айналып өтуге болады. Программа құрушыға бұл өзінің программасының қолданушы интерфейсін құру барысында көп уақыт үнемдеуді білдіреді.
Delphi қолданушыға өте ыңғайлы, тез программа құруға мүмкіндік береді. Бұл ортаның құрал-саймандары өте көп және керек кезінде актив элемент үшін F1 пернесін басу арқылы көмек алуға болады.
Delphi-дің өзінде кестелер форматы жоқ. Бірақ ол локальді кестелердің 2 түрін қолдайды - dBase және Paradox. Біз Paradox кестелерімен жұмыс жасаймыз. Delphi-де Database Desktop қосымшасы бар және ол арқылы мәліметтер қорын DBase немесе Paradox форматында құрып оны өзгертуге болады және сұраныстарды орындауға болады.
Қарапайым қосымша құруды қарастырайық. Ол келесі сатылардан тұрады:
1. МҚ кестесін құру;
2. Қосымша формасын құру.
МҚ кестесін құру үшін Database Desktop программасын қолданған ыңғайлы. Ол кесте құруға, құрылымын өзгертуге, жазбаларды редактрлеуге мүмкіндік береді.
Database Desktop программасын жүктеу үшін Delphi программасы тобының ішінен Database Desktop элементтерін таңдалық, содан кейін Database Desktop экранда пайда болады.
Жаңа кестені құру New = Table командасынан басталады және интерактивті режимде жүзеге асырылады. Ашылған терезеден кесте типін көрсетеміз де ОК кнопкасын басқаннан кейін Create Table терезесі пайда болады. Бұл диалогтық терезеде кесте құрылымын анықтаймыз. МҚ кестесін құрушы мыналарды орындау керек:
1. Кесте типін таңдау ( Paradox);
2. Кесте құрылымын анықтау;
3. Кілттік өрістерді көрсету;
4. Индекстерді анықтау;
5. Өрістер мәндеріне қойылған шектеулерді анықтау;
6. Парольді анықтау;
7. Кестелерді байланыстыру.

Delphi7 бағдарламалау ортасында бірнеше мәліметтер қорына қатынау механизмдері бар: InterBase, Informix, IB Server, BDE, ODBC және де ADO технологиясы. Солардың ішінен біразына тоқталып өтейік.

ADO технологиясы
Бүгінгі таңда Inprise корпарациясының программалық өнімдері программалық қамсыздандыруларды өңдеу бойынша өз орнын нық таңдап алды, олардың динамикалық дамуының бірден-бір себебі, оның қарапайымдылығы мен тиімділігі болып табылады. Inprise-дің осындай өнімдерінің бірі MS Windows және NT орталарында қызмет атқаратын деректер қорымен жұмыс жасауға арналған қосымшалар құру құралы - Delphi болып табылады. Delphi жүйесі - әртүрлі сипаттағы және міндеттегі қосымшаларды жылдам өңдеуге тағайындалған қуатты жүйе болып отыр. Delphiдің күшті жағының бірі - деректер қорымен жұмыс жасауға арналған қосымшалар құру мүмкіндігі: Delphiдің қосылу Borland Database Engine-D - ң қатынасу процессоры немесе BDE, Microsoft Active Date Objects (O DBE) немесе Flat lile (екі өлшемді файлдар) құралдары арқылы орындалады. ADO (Active Date Objects) Microsoft фирмасының жаңа жоғары деңгейдегі технологиясы болып табылады. Ол қосымшаларға кез келген типті деректерге қатынасуға мүмкіндік етеді. АDО технологиясы бойынша жұмыс жасайтын қосымша не MS Access кестелері, не MS SQL деректер қорының сервері, Oracle, не XML - файлдары және т.с.с. болып табылатын деректерді пайдалана алады.
Реляциялық деректер қоры дегеніміз өзара байланысқа түскен екі өлшемді кесте. Әр кесте бір нәрсе, зат, құбылыс т. б. туралы деректі, ақпаратты қамтиды.Access реляциялық деректер қорымен жұмыс жасауға арналған жүйе болып табылады. Мұндай деректер қоры өзара байланысқан реляциялық кестелерден құралады. Деректер қорын жасаудан бұрын қалап алған пәндік сала бойынша сипаттамасы болуы қажет. Олар нақты объектілер мен процесстерді қамтуы керек, қолданушыға қажетті сұраныстарды қанағаттандыратын қажетті ақпаратқа ие болуы керек.
Осындай сипаттау барысында деректер қорын жобалау кезінде пәндік сала қорының құрамы мен құрылысы анықталады. Олар деректер қорына енгізіліп, қолданушыға қажет болған сұранысты қамтамассыз етуі керек. Пәндік сала деректерінің құрылымы ақпараттық - логикалық модель түрінде көрсетілуі мүмкін. Осындай модель негізінде релятивтік деректер қорын құрастыру оңай. Деректер моделін құрастыру барысын екі жол (тәсіл) арқылы жасауға болады. Біріншіден, негізгі міндеттерді шешуге арналған қор анықталады. Екіншіден, заттың, саланың (негізгі) типтік объектілері орнатылады. Ең ұтымдысы - осы екі тәсілді бірдей қолдану, өйткені мұндай технологияны қолдану кез - келген процеске өзгерту енгізу, деректер қоры құрылымына алдыңғы ақпаратты қайта енгізу және т. б. әрекеттерге жол ашады. Деректер моделін құрастыру барысында ақпараттық объектілерді ерекшелеу қажет. Бұл модель реляциялық деректер қорын қайталамай бір ғана рет деректерді енгізуге мүмкіндік береді. Осындай деректер қорында Access деректердің тұтастығына енгізулер енгізілсе де, қамтамассыз етеді.
Delphi - дің басқа компоненттері тәрізді деректер қорымен жұмыс жасауға арналған компоненттері визуалды, визуалды емес болып бөлінеді. Визуалды емес компоненттер деректер қорына қатынауды ұйымдастыруға арналған. Олар визуалды компоненттер мен кестелер арасындағы байланыс бөлігі болып табылады. Визуалды компоненттер қолданбаның интерфейстік бөлігін құруға арналған. Қолданушы олардың көмегімен деректер қоры кестелерін көру, жөндестіру тәрізді амалдарды орындай алады.
Деректер қорымен жұмыс жасауға арналған компоненттер Data Controls, dbExpress, DataSnap, BDE, ADO, InterBase, Decision Cube, Rave, InterBase Admin және Data Access парақтарында орналасқан.
ADO парағында ADO (Active Data Objects) технологиясын қолдану арқылы деректерді басқару үшін арналған компоненттер орналасқан: ADOConnection (қосылу); ADOCommand (команда); ADODataSet (деректер жиыны); ADOTable (Table деректер жиыны); ADOQuery (Query деректер жиыны); ADOStoredProc (сервердегі сақталған процедураны шақыру); RDSConnection (RDS қосылу).
ADO деген сөз бұл ActiveX Data Object деген сөздерден қысқартылып алынған. ADO - OLE DB интерфейсін құруға негізделген. OLE DB интерфейсінің жиынтығы Microsoft компаниясының операциялық жүйелеріне кіреді. ADO-технологиясында жұмыс істейтін қолданбалар Microsoft Access, Microsoft SQL, XML файлдары және тағы басқа бағдарламалардың кестелері болып келетін деректерді қолдана алады.
Date Source - бұл деректер қоймасы болып табылады. Enumerater ADO Profaider қамтамасыз ету үшін қолданылады. Error пайда болған қателіктер жайлы дерек. Rowset команданың орындалу нәтежесі болып табылатын деректер жиынтығы. Session бір деректер қоймасымен жұмыс жасайтын обьектілер тобы. Transaction OLE DB-да транзакцияны басқару.
ADO-технологиясында жұмыс жасау үшін Delphi-де мынадай компоненттер бар: TADOConnection - деректер қорына қатынау үшін қолданылады; TADOQuery - деректер қоймасымен біріктіру үшін және транзакция жұмысы үшін қолданылады; TADOTable - ADO құралдарымен қатынауға болатын кестелер; TADOStoredProc - процедуралар қоймысымен жұмысқа арналған компонент; TADOCommand және TADODateSet деректер провайдерге SQL тіліндегі командаларды орындауға мүмкіндік беретін ADO-технологиясында жұмыс жасайтын компоненттер.
TADOConnection - компоненті байланыстыру күйін текскруге ыңғайлы тәсілдермен жабдықталған. OnWillConnect oқиғасы байланыстыруды жасаудың алдында аяқталады.
Бұл тип былай сипатталады:
TWillConnectEvent=procedure(Connect ion: TADOConnection; var ConnectionString, UserID, Password:WideString;varConnectPptio ns:TConnectOption; var EventStatus:TEventStatus) of object;
Біріктіру жайлы сұраныстың дұрыс аяқталғаны жайлы EventStatus айналмасының мәнін таңдау қажет. EventStatus типі былай сипатталады:
TEventStatus=(esOK, esErrorsOccured, esCantDeny, esCancel, esUnwantedEvent);
TEventStatus типіне сипаттама:
− esOK - дұрыс аяқталады;
− esErrorsOccured - амалды орындау барысында қателік туады;
− esCantDeny - байланыстыру ажыратылмайды;
− esCancel - байланыстыру ашылудан бұрын үзілген;
− esUnwantedEvent - соңғы жазбаны анықтайтын оқиға (тоқтататын оқиғаны анықтайтын тәсіл) [3, c.157].
TconnectErorrEvent типті OnConnectComplete - оқиғаны байланыстыру орнатылғаннан соң пайда болады. Оның сипатталу жолы:
TConnectErrorEvent TConnectErrorEvent = procedure(Connection: TADOConnection; Error:Error;var EventStatus:TEventStatus) of object;
OnDisconnect
оқиғасы байланыс үзілгенде пайда болады. Былай сипатталады:
TdisconnectEvent TDisconnectEvent = procedure(Connection: TADOConnection; EventStatus:TEventStatus) of object;
TADO технологиясын пайдаланғанда BDE - де жоқ мүмкіндік бар. Ол деректер қоймасымен ашылады: синхронды немесе асинхронды. Бұл режимде: деректер қоймасымен байланыстыру орнатылады (Connection); команда орындалады (Execute); деректер қорында таңдама жасалады (Fetch);
ConnectOptions қасиетінің көмегімен деректер қоймасымен байланыстыру режимін көрсетуге болады.
Типі былай сипатталады:
TConnectOptions=(coConnectUnspecifi ed, coAsyncConnect);
ADO технологиясын пайдаланғанда транзакциямен жұмыс TADOConnection типті компанентінің қасиеттері және тәсілдері мен жүзеге асады. IsolationLevel қасиеті транзакцияның изоляция денгейін көрсетеді.
Ол тип былай сипатталады:
TIsolationLevel = (ilUnspecified, ilChaos, ilReadUncommitted, ilBrowse, ilCursorStability, ilReadCommitted, ilRepeatableRead, ilSerializable, ilIsolated);
IsolationLevel қасиетінің мәні: ilUnspecified - транзакцияның изоляция денгейі берілмеген; ilChaos - қорғау денгейі жоғары болғандықтан кезекті транзакция жасалмайды; ilReadUncommitted - басқа транзакциялардың өзгерістері жасалмаған; ilReadCommitted - алдынғы транзакцияның өзгерістері транзакция жасалғаннан кейін ғана көрінеді және т.б.
Деректер қорын жобалауда есеп беру үшін QReport: QuickRep, QRBand, QRLabel, и QRDBText басқару объектілер жиынтығы қолданылды. Деректер қорының кестелерінде сақталатын деректерді есеп құра отырып, баспаға шығаруға болады. Ол үшін компоненттердің үлкен көлемді жиынынан тұратын QuickReport есеп генераторы қолданылады. Есеп құру кезінде есеп қасиеттерін толығымен анықтайтын QuickRep орталық компонент болып табылады. Бұл компонентті бос формаға орналастырамыз. QuickRep компоненті деректер жиыны AdoTable немесе ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.