Газгольдерлер мен резервуарларды құрастыруда қолданылатын материалдар және оларға қойылатын талаптар


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ және ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар факультеті
Геодезия және құрылыс кафедрасы
«5В072900 Құрылыс» мамандығы
«Құрылыс өндірісінің технологиясы 3» пәні бойынша
№4 СӨЖ
Тақырыбы: «Газгольдерлер мен резервуарларды құрастыруда қолданылатын материалдар және оларға қойылатын талаптар»
Орындаған: Жүнүсқанова Н. Ф.
СТ-217
Тексерген: аға оқытушы
Уркинбаева Ж. И.
Семей
2015
Мазмұны
Кіріспе3
1 Резервуарларды құрастыруда қолданылатын материалдар және оларға қойылатын талаптар4
2Газгольдерлерді құрастыруда қолданылатын материалдар және оларға қойылатын талаптар 6
Қорытынды8
Қолданылған әдебиеттер9
КІРІСПЕ
Резервуарлар мұнай өнімдерін (сұйықтықтарды) қабылдауға, сақтауға, жөнелтуге арналған сыйымдылықтар.
Резервуарлардың басты мақсаты - сақтау:
1. Мұнай және мұнай өнімдерін (бензин, дизель, солярка, азот) ;
2. Техникалық спирттерді (әсіресе аммиак сұйықтықтарын) ;
3. Өсімдік майларын, қант сироптарын және жасанды газдарды.
Газгольдерлер - газдарды сақтауға, араластыруға және құрамын теңестіруге арналған сыйымдылық. Газгольдерлердің газды үлкен қысыммен сақтайтын көлемі тұрақты және газды төмен қысыммен сақтайтын көлемі тұрақсыз түрлері бар.
Көлемінің тұрақсыздығы жылжымалы бөлшектермен қамтылады. Ол цилиндр ішінде газгольдерлердің қабырғасы боймен жылжиды.
Тұрақсыз көлемдегі газгольдерлерде газдың қысымы атмофералық қысымына жақын болады және олар қоршаған ортаның температурасымен теңеседі. Сыйымдылық көлемі газ қысымының көлемінің өзгеруіне байланысты өзгереді. Тұрақсыз көлемдегі газгольдерлер үшін қысымы 50 мың м 3 көлемді болады. Цилиндрлі газгольдерлердің көлемі 60 мың м 3 -ға дейін барады.
1 Резервуарларды құрастыруда қолданылатын материалдар және оларға қойылатын талаптар
Мұнай резервуарларын өртенбейтін материалдардан - металл немесе темір бетоннан - тұрғызады. Резервуарлар жер асты, жер үсті немесе жартылай көмілген болып келеді. Мұнайды жинау, сақтау және көлемін өлшеу үшін көпшілік жағдайларда болаттан жасалған цилиндрлік резервуарларды қолданады, ал бетоннан немесе темір бетоннан жасалған резсрвуарларды сирек қолданады. Кен орынның тауарлық парктерінде жазық немесс конустық жамылғысы бар, сыйымдылығы 1000-5000 м3 болатын резервуарлар түұрғызылады, резервуарлардың ортасына жамылғы қалқандары (щиттары) тірелетін орталық тірек орнатылады. Резервуарлардың конус тәріздес болып келген төбесі жиналған қардың салмағын, яғни сыртқы күштерді, ұстап қалады, ал резервуар ішінде вакуум пайда болған кезде оған карсы әсер етеді, және қалыңдығы 2, 5 мм-ден аспайтын болат жапырақтардан (листтерден) жасалады.
Тік болатты резервуар - дөңгелек, тік төртбұрышты, шаршы формалы сұйық өнімдерді, көбінесе мұнай өнімдерін сақтауға, жинақтауға, әзірлеуге және есепке алуға арналған тік сыйымдылық. Егер резервуарлар 5-6 м тереңдікке салынса, онда оларды шаршы немесе тік төртбұрышты қылып жасайды.
Резервуарлар болатты белдігі бар орамнан немесе полистомнан жасалған.
Көбінесе тік болатты резервуарлар 400 м3-тен 5000 м3-ке дейін болатын көлемде болады, осы аталған көлемдерден кішілері резервуарлар көбінесе көлденең болатты резервуарларда болады.
5000 м3-тан көп көлемде тік болатты резервуарлар болмайды, тек олардың бір жерде бірнешеуін орналастырып, топтасқан тік болатты резервуарларды резервуарлар паркі деп атайды.
Резервуарлар өзгешеленеді:
- Тағайындалуымен;
- Орналастырылуымен;
- Жасалу материалымен;
Шикi және тауарлық мұнайды қабылдап алу, сақтау және өткiзу шараларын жүргiзу үшiн резервуарлар арнайы арматуралармен және жабдықтармен жабдықталады. Резервуарлардың жабдықтары мыналарды қамтамасыз етедi:
- резервуарлардың толуын және босауын;
- мұнай деңгейiн өлшеуді;
- мұнай сынамасын алуды;
- резервуарлардың тазалануын және жөнделуін;
- мұнайдың тұнуын және тауарлы мұнайдың астындағы судың жойылуын;
- резервуардағы қысымды қауiпсiздік шегінде ұстап тұруды.
Резервуар төбесіне қабылдау-тарату құбыршасының үстiне жарық люгі 1 орнатылады. Төбесі ашық тұрған кезде ол арқылы резервуар iшiне жарық өтедi және тазалау немесе жөндеу жұмыстарын жүргізер алдында резервуарды желдетіп ауасын тазартады.
Тiк цилиндрлi резервуарлар былай жіктеледі :
- төменгі қысымдағы резервуарлар, оларды атмосфералық деп те атайды;
- понтондары бар резервуарлар;
- төбелері қалқымалы келген резервуарлар;
Мұнай өнімдерін сақтауға арналған сыйымдылықтар келесі белгілері бойынша бөлінеді:
1. Материалына байланысты : металдық, темірбетонды, тасты, жерлі, синтетикалық және мұзды-топырақты;
2. Артық қысымға байланысты : төменгі қысымдағы резервуарлар. Мұнда артық қысым атмосфералық қысымнан көп ерекшеленбейді, жоғарғы қысымды резервуарлар;
3. Технологиялық операциялар бойынша : төменгі тұтқырлықты мұнай өнімдерінсақтауға арналған резервуарлар, жоғарғы тұтқырлықты мұнай өнімдерінің резервуарлары. Соңғысы араластырғыш резервуарлар және қаныққан бу қысымы жоғары мұнай өнімдерін сақтайтын арнайы құрылымдағы резервуарлар болып бөлінеді;
4. Құрылысы бойынша :
а) болат резервуарлар (тік цилиндрлі конустық және сфералық төбелі резервуарлар, көлденең цилиндрлі жалпақ және жазық табанды резервуарлар, тамшы және шар тәріздес резервуарлар, цилиндроидты резервуарлар) ;
б) темірбетонды (тік және көлденең цилиндрлі, тікбұрышты және траншеялы резервуарлар) ;
Арналуынан тәуелсіз резервуарлар 2 топқа бөлінеді. 1-ші топқа температуарасы 120 0С және 0, 07 МПа-ға дейінгі артық қысым кезіндегі (сұйықтарды) мұнай өнімдерін сақтауға арналған. Мұндай резервуарлар «өндірістік нысандар мен болат құрылыстарды жобалаудың технологиялық шарттарымен межелеріне» сай жобаланады және салынады. 2-ші топқа 0, 07 МПа-дан жоғары қысымдағы резервуарлар жатады. Олар арнайы технологиялық шарттар бойынша жобаланып, жасалынады. Мұндай құрылыстарды пайдалану Мемлекеттік инспекцияның жеке назарында болады.
Цилиндрлі резервуарлар мұнай өнімдерін сақтауға арналған ең көп тараған сыйымдылық, құрылысы қарапайым, тиімді және бағасы арзан. Бөлінуі: қалқлы және понтонды төбелі жоғары және төменгі қысымды тік уилиндрлі резервуарлар. Цилиндрлі резервуарлар болат беттерден тұратын дәнекерлік құрылыс болып табылады. Беттердің кең тараған өлшемі: 1000 х 2000 және 1250 х 2500 мм мм қалыңдықта; 1500 х 6000 мм қалыңдықта. Резервуарлар беттері жартылай жай жәнежай мартендік ВМСт 3пс және ВМСт 3сп (МЕСТ 380-71) болаттарынан жасалады. Ол келесі механикалық қасиеттері мен химиялық құрамын қанағаттандыруы қажет:
1) уақытша кедергі 37-46 МПа;
2) аққыштық шегі 1-ші деңгей үшін 24 МПа кем емес (20-41 мм қалыңдықта) ;
3) құрамында көміртегінің жоғарғы шегі - 0, 22 %, күкірттің - 0, 05%, фосфордың - 0, 045% және кремнийдің 0, 15%;
4) құрамында хромның, никельдің және мыстың шекті мөлшері 0, 3% көп болмауы керек (әр элемент үшін) ;
5) (-20 0С) кезінде тұтқырлық 30 Дж/см2 кем болмауы керек. Температураның (-20 0С) -тан түскен кезінде ВМСт 3пс және ВМСт 3сп болаттары қаттылығына айырылады және соққылық тұтқырлығы 30 Дж/см2 - ден төмен түседі. Сондықтан -20 0С температурадан төмен аймақтағы резервуарларды төменлегирленген маргенецті жоғары соққылы тұтқырлықты болаттар қолданылады. Мәселен, МЕСТ 5520-69 бойынша 1072С болат маркасы келесі түрдегі аққыштық және беріктік шегімен ерекшелінеді: және мм үшін; және мм үшін. (-40 0С) температурада соққылық тұтқырлығы 30 Дж/см2, (-70 0С) температурада - 24, 5 Дж/см2. Сақтау температурасы 120-450 0С, қысымы 0, 8-6 МПа болатын дәнекерлі резервуарлар үшін 15 К және 20 К маркалы болаттар пайдаланады. Мұндай маркалы болаттар химиялық құрамымен механикалық қасиеті бойынша МЕСТ талаптарын қанағаттандырады.
Атмосфералық типтi (яғни, төменгі қысымдағы) резервуалардың газ кеңiстiгiндегі iшкi қысымы атмосфералық қысымға жақын, оларға төбесі конус тәрiздес болып келген резервуарлар жатады.
Болаттан жасалған резервуаларды зауытта жасалған элементтер мен дайын рулондық дайындамаларды пайдалана отырып индустриялық құрастыру әдiстерiн қолданып пісіріп-жабыстыру (сваркілеу) арқылы тұрғызады. Резервуардың корпусы сұйықтың гидростатикалық қысымына шыдайтындай етіп есептелген цилиндрлi қап тәрізді болып келеді.
Резервуардың іргесi мен табаны құрылғаннан кейін зауыттан дайын түрде жасалып әкелінген резервуар түбі салынады. Содан соң резервуардың бiрiншi белбеуі пісіріліп-құрастырыла бастайды. Құрастыру жұмыстары жүргізілген кезде шеңбер ұзындығына және геометриялық пiшiнiне тұрақты бақылау жасалып отырады. Резервуардың бiрiншi белбеуінің тік қосылған жерін ультрадыбыспен және гамма-сәулелерін түсіріп тексереді.
Резервуарлар барлық стандарт талаптарына сай, МСТ 31385-2008 талабы бойынша жасалу жолдары қарастырылады.
2 Газгольдерлерді құрастыруда қолданылатын материалдар және оларға қойылатын талаптар
Газгольдерлер - газ тәрізді заттарды сақтауға арналған сыйымдылықтар, мысалы: табиғи газ, биогаз, мұнай газы, ауа сақтауға арналған. Газгольдерлердің екі түрі бар. Олар көлемі тұрақты және тұрақсыз.
Көлемі тұрақсыз газгольдерлердегі газдың қысымы атмосфералық қысымға жақын болады. Көлемі 5 куб метр, ал диаметрі 60 м-ге дейін жетеді. Бұндай газгольдерлер темірбетон, болат және резинадан немесе рәзінкеленген материалдардан жасалынады.
Темірбетонды және болаттан жасалған газгольдерлер дымқыл типтілер суға толы тік цилиндрлі бассейннен және астындағы ашық қоңыраудан тұрады. Ол газ көлемі көбейгенде жоғары көтеріледі. Құрғақ газгольдерлерде бассейн болмайды, ондағы көлем резервуардың төменгі жағында орналасқан поршеньдерге байланысты болады. Көлемі тұрақсыз газгольдерлер газды көп уақыт сақтауға арналмаған. Қазіргі таңда ондай газгольдерлер "Казаньоргсинтез" цехында бар.
1-сурет. Дымқыл газгольдердің құрылысы 1 - Газ шығару камерасы 2 - гидравликалық затвор; 3 - клапанды бөлшек; 4 - құбыр; 5 - газды тіреу; 6 - суға толы резервуар; 7 - телескоп; 5 - қоңырау; 9, 11 - ішкі сыртқы бағыттауыштар; 10 - көтеру құрылғысы; 12, 13-төменгі жоғарғы роликтер .
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz