Жануарлар биотехнологиясы

Кіріспе

1. Жануарлар биотехнологиясының бағыттары.
2. Жануар биотехнологиясының әдістері
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер

Өсімдіктер мен жануарлар сұрыптауындағы биотехнология - Биотехнологиялық әдістер тек ұсақ ағзалармен жұмыста ғана қолданылып коймайды. Мәселен, өсімдіктерді сұрыптауда төбе бүршіктердің түзуші ұлпаларынан вируссыз жасушалар алу әдісінде ойдағыдай пайдаланылады. Тіпті өсімдіктердің өзге жасушаларьшьщ өз хромосомаларының құрамында вирусты ДНҚ үзіндісі болса да, меристема (түзуші ұлпалар) жасушаларында ол болмайды. Өйткені вирус шапшаң өсетін меристема ұлпасына жұғып үлгермейді. Бұдан соң бұл «таза» жасушалар коймалжыңданған күйі - беріш алынғанға дейін сынауьқта кебейеді. Беріш белгілі концентрацияда фитогормондармен оңделеді. Бұл бүршіктердің аударыстырылуының желеу болады. Кезі жеткенде беріштен жасушаларында вирус бөлшектері жоқ тұтас өсімдік алынады. Оңтүстік-батыс ғылыми-зерттеу орталығындағы Оңтүстік Қазақстан облысының аумағында 2003 жылы биотехнологиялық әдістерді қолданып, картоптың жоғары түсімді іріктемесі «пахтақор» алынды.
Жануарларды сұрыптаудағы ең жанды әдістер өте жоғары өнімді, ерекше бағалы тұқымдық аталықтан алынған аталық жасуша мен ұрықтарды суық сүрлемелеуге (криоконсервация – суйық азотта өте төмен температурада тоңазыту) негізделген. Сондай-ақ «жасушалық» жөне «ұлпалық» себінділер де қолданылады. Анығырақ айтқанда белгілі типке жататын жануарлардың жасушалары мен ұлпалары өсіріліп, олар одан әрі пайдаға асырады.

1. Тихонов И.В., Рубан Е.А., Грязнева Т.Н.и др.; Под ред. Е.С.Воронина. Биотехнология: учебник для вузов.: СПб: ГИОРД, 2010. 704с.
2. Биотехнология животных клеток: учебник для вузов. - Уфа, 2000. - 170 с.
3. Глик Б., Пастернак Дж. Молекулярная биотехнология. Принципы и применение. М. Мир, 2002. 589 с.
4. Шевелуха В.С., Калашникова Е.А., Воронин Е.С. и др. Сельскохозяйственная биотехнология. 2-е изд. М. Высшая школа, 2008.
5. Тұрашева С.Қ. Клеткалық биотехнология: Оқулық. Алматы: ЖШС РПБК «Дәуір». 2011. – 260 бет.
6. Әлмағамбетов Қ.Х. Биотехнология негіздері. Астана. 2007. – 208 бет.

Пән: Биология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Жануарлар биотехнологиясы

Жоспар
Кіріспе

1. Жануарлар биотехнологиясының бағыттары.
2. Жануар биотехнологиясының әдістері
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер

Кіріспе

Өсімдіктер мен жануарлар сұрыптауындағы биотехнология - Биотехнологиялық әдістер тек ұсақ ағзалармен жұмыста ғана қолданылып коймайды. Мәселен, өсімдіктерді сұрыптауда төбе бүршіктердің түзуші ұлпаларынан вируссыз жасушалар алу әдісінде ойдағыдай пайдаланылады. Тіпті өсімдіктердің өзге жасушаларьшьщ өз хромосомаларының құрамында вирусты ДНҚ үзіндісі болса да, меристема (түзуші ұлпалар) жасушаларында ол болмайды. Өйткені вирус шапшаң өсетін меристема ұлпасына жұғып үлгермейді. Бұдан соң бұл таза жасушалар коймалжыңданған күйі - беріш алынғанға дейін сынауьқта кебейеді. Беріш белгілі концентрацияда фитогормондармен оңделеді. Бұл бүршіктердің аударыстырылуының желеу болады. Кезі жеткенде беріштен жасушаларында вирус бөлшектері жоқ тұтас өсімдік алынады. Оңтүстік-батыс ғылыми-зерттеу орталығындағы Оңтүстік Қазақстан облысының аумағында 2003 жылы биотехнологиялық әдістерді қолданып, картоптың жоғары түсімді іріктемесі пахтақор алынды.
Жануарларды сұрыптаудағы ең жанды әдістер өте жоғары өнімді, ерекше бағалы тұқымдық аталықтан алынған аталық жасуша мен ұрықтарды суық сүрлемелеуге (криоконсервация - суйық азотта өте төмен температурада тоңазыту) негізделген. Сондай-ақ жасушалық жөне ұлпалық себінділер де қолданылады. Анығырақ айтқанда белгілі типке жататын жануарлардың жасушалары мен ұлпалары өсіріліп, олар одан әрі пайдаға асырады.

1. Жануарлар биотехнологиясының бағыттары.

Малшаруашылықта биотехнологиялық қорлар ашу үшін молекулярлы, жасұшалы, көбейту биотехнологияларымен қолданады.
Жануарларды көбейту биотехнологиясы - жануарлардың репродуктивтік қорларының генетикалық мүмкіншіліктерін жақсарту мақсатымен қолданылатын әдіс. Көбейту биотехнологиясында зерттеу пәні - жануарлардың репродуктивтік қасиеті ал зерттеу объекті - олар:
1) жануарлардың ағзаларының гормондары - гипоталамус, гипофиз, гонадалар арқылы зерттелетін;
2) көбею мүшелерінің құрамы және физиологиясы.
Көбейту биотехнологиясында келесі әдістерді айырады:
1. Суперовуляция - фолликулдарға өсуге және дамуға мүмкіншілік беретін, гормондардың көмегімен ұрғашы-донорларға әсер ететін әдіс.
2. Жасанды ұрықтандыру - жануарлардың генотиптерін жақсарту үшін асылтұқымды еркек малдардың ұрықтарымен қолданып ұрғашыларға ұрық себу жұмыстары.
Генетиканың және жасанды ұрықтандыру технологиясының жетістіктерінің көмегімен малшылар жануарларды жетілдіру үшін қолайлы әдістер тапты, жоғары мүмкіншіліктері бар еркек жануарларды іріктеп алу жағдайлары туды, бүкіл популяциялардың генетикалық жақсарту екпіндері тездетілді.
3. Ұрықтарды транспланттау - ұрғашы-донордан ұрғашы-реципиентке ұрық тасу әдісі. Малшаруашылықта транспланттау мақсаты - асылтұқымды ұрғашы жануарлардың генетикалық қорларымен қолдану. Ұрықтарды транспланттау әдістің көмегімен ұрғашылардың көбею мүмкіншіліктері кеңейді, неге десек, олардың ана бездерінде аналық жыныс жасұшаларының қоры мол болады. Осы генетикалық қорды толығынан қолдану үшін келесі зерттеулер өткізілген: асылтұқымды аналардың ұрықтарын алып төмен генетикалық бағалы , көбею үдірісіне жарамды аналардың жатырларына транспланттау.
Осы технология жұмыс істегенде:
а) бір асылтұқымды анадан алынған ұрпақтардың саны көбейеді;
б) ағзаларды гамета және ұрықтар түрінде апарып жеткізуге және көп уақыт сақтауға болады;
в) гаметаларды және ұрықтарды іріктеп алып керек жынысты және керек физиологиялық-биохимиялық қасиеттері бар ұрпақтарды алады.
Осы айтылған технологияларды еңгізу үшін, ақырғы мақсаты ұрықтарды транспланттау болатын жұмыстардың кешенімен қолдану керек.
Көбейту технологиясы келесі кезеңдерден тұрады: донорларды, жасаушыларды, реципиенттерді іріктеп алу, донорларға суперовуляция өткізу, донорларды ұрықтандыру, ұрықтарды шығарып алу, алып шығарған ұрықтардың қасиеттерін бағалау, ұрықтарды реципиенттердің мүшелеріне еңгізу.
Кәзіргі уақытта көбейту биотехнологиясы молекулярлы және жасұшалы биотехнологиялардың әдістерімен тығыз байланысады.
Жасушалы биотехнология - түрлі жасұшалы жұмыстар өткізу арқылы бағалы биологиялық қасиеттері бар ағзаларды алуды зерттейтін пән. Малшаруашылықта зерттеу объекті - жануарлардың репродуктивтік жасұшалары. Малшаруашылықта жасұшалы биотехнология өзіне бір бірін толықтыратын екі ғылыми бағыткіргізеді:
1.Ұрық өсіру зерттеулер (ұрық дақылы) - гаметалармен ұрықтарға өмір сүруге және дамуға жағдай тұдыратын.

Ұрық өсіру зерттеулердің негізгі тапсырмалары:

а) гаметалардың және ұрықтардың селекциясы;
б) гаметаларды және ұрықтарды өсіру;
в) гаметаларды экстракорпоралды ұрықтандыру;
г) гаметалардың және ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.