Лимон қышқылы
Кіріспе
1. Лимон қышқылы туралы түсінік.
2. ЦТК арқылы биосинтетика процесінің жүзеге асу принципі, мысал ретінде лимон қышқылы.
3. Лимон қышқылының пайдасы мен маңызы.
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
1. Лимон қышқылы туралы түсінік.
2. ЦТК арқылы биосинтетика процесінің жүзеге асу принципі, мысал ретінде лимон қышқылы.
3. Лимон қышқылының пайдасы мен маңызы.
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
Органикалық қышқылдар – құрамында карбоксил тобы (COOH) бар органикалық қосылыстар. Көмірсутек радикалдарының табиғатына байланысты органикалық қышқылдар алифатты (қаныққан, қанықпаған), алициклді және ароматты болып бөлінеді. Молекуласындағы COOH тобының санына қарай бір, екі, көп негізді болып та ажыратылады. Көбінесе органикалық қышқылдарды карбон қышқылдары деп атайды. Мысалы, CH3–COOH (сірке қышқылы), CH2=CH(CH3)–COOH (метакрил қышқылы), C6H6–COOH (бензоин қышқылы), HOOC–CH2–COOH (малон қышқылы). Бұлардан басқа құрамы әртүрлі болып келетін органикалық қышқылдар кездеседі. Мысалы, SH қышқылдарға метилтиолды (CH3–SH), CH қышқылдарға ацетиленді, NH қышқылдарға сірке қышқылының амидін (CH3–C(NH2)=O), т.б. жатқызуға болады.
1. Қазақ тілі терминдер сөздігі I том
2. Құлжабаева Г.Ә.;«Өсімдіктер әлемі» оқу-әдістемелік кешені, Жемістер: Дидактикалық материал. - Алматы, 2011. - 16 б;ISBN 978-601-7237-31-8
3. ҚАМШЫ.KZ, Гүлжан Серік -Лимонның пайдасы, бейсенбі, 19 Желтоқсан 2013, 17:31
4. Уикипедия Ашық энциклопедиясы - Лимон, 18:20, 2014 ж. желтоқсанның 20, mySharm.ru,
5. Энциклопедия продуктов. Ирина Ройтенберг, 2008г, Аркаим, стр 87
6. Журнал "Наука и жизнь" № 12, 2004 г. статья В. Дадыкина, стр. 2
7. Цитрусовый сад в комнате, В.В. Дадыкин, Колос, 1991, стр. 12
2. Құлжабаева Г.Ә.;«Өсімдіктер әлемі» оқу-әдістемелік кешені, Жемістер: Дидактикалық материал. - Алматы, 2011. - 16 б;ISBN 978-601-7237-31-8
3. ҚАМШЫ.KZ, Гүлжан Серік -Лимонның пайдасы, бейсенбі, 19 Желтоқсан 2013, 17:31
4. Уикипедия Ашық энциклопедиясы - Лимон, 18:20, 2014 ж. желтоқсанның 20, mySharm.ru,
5. Энциклопедия продуктов. Ирина Ройтенберг, 2008г, Аркаим, стр 87
6. Журнал "Наука и жизнь" № 12, 2004 г. статья В. Дадыкина, стр. 2
7. Цитрусовый сад в комнате, В.В. Дадыкин, Колос, 1991, стр. 12
Жоспар:
Кіріспе
1. Лимон қышқылы туралы түсінік.
2. ЦТК арқылы биосинтетика процесінің жүзеге асу принципі, мысал ретінде лимон қышқылы.
3. Лимон қышқылының пайдасы мен маңызы.
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе
Органикалық қышқылдар - құрамында карбоксил тобы (COOH) бар органикалық қосылыстар. Көмірсутек радикалдарының табиғатына байланысты органикалық қышқылдар алифатты (қаныққан, қанықпаған), алициклді және ароматты болып бөлінеді. Молекуласындағы COOH тобының санына қарай бір, екі, көп негізді болып та ажыратылады. Көбінесе органикалық қышқылдарды карбон қышқылдары деп атайды. Мысалы, CH3 - COOH (сірке қышқылы), CH2=CH(CH3) - COOH (метакрил қышқылы), C6H6 - COOH (бензоин қышқылы), HOOC - CH2 - COOH (малон қышқылы). Бұлардан басқа құрамы әртүрлі болып келетін органикалық қышқылдар кездеседі. Мысалы, SH қышқылдарға метилтиолды (CH3 - SH), CH қышқылдарға ацетиленді, NH қышқылдарға сірке қышқылының амидін (CH3 - C(NH2)=O), т.б. жатқызуға болады.
Лимон қышқылы тірі организмдердің метаболизмі, сондай-ақ өнеркәсіп маңызды қосылыс болып табылады. Өте қышқыл, сондай-ақ оның тұздары кеңінен тектес хош иістендіргіштер, қышқылдықты реттегіш және азық-түлік өнеркәсібі консервант, сусындар, құрғақ сусындар көпіршік ретінде пайдаланылады. Ол барлық азық-түлік өнімдерінің кем дегенде жартысын қамтиды. Энергия ағзадағы зат алмасуды жақсартады құрамы құралдарын қоса алғанда, медицинада қолданылады. Косметика жылы қышқылдықты реттегіш, буфер, көпіршік тұжырымдарды үшін хелатирующий агенті ретінде қолданылады.
1. Лимон қышқылы туралы түсінік.
Лимон (лат. Citrus limon) -- руталар тұқымдасына жататын мәңгі жасыл ағаш. Шыққан жері -- Үндістан, Оңтүстік және Үнді Қытай аралдары. Біртіндеп Жерорта теңізі аймақтарына және Батыс Еуропа өңірлеріне жерсіндірілген. Жабайы түрі жоқ, қолдан өсіріледі. Биіктігі 3 -- 7 м-ге жетеді. Бұтақтары тікенекті. Жапырағының жоғарғы ұшы үшкірленген, пішіні жұмыртқа тәрізді, шеттері ара тісті болып келеді. Өзіне тән эфир майының хош иісі бар. Гүлдері (6 -- 8 күн) ашық ақ түсті. Жемісі ірі, салмағы 200 -- 400 г, сопақшалау, сары түсті қалың қабықпен қапталған. Ішіндегі шырын жемісі 8 -- 10 бөлікке бөлінген, сыртын жұқа ақ қабық жауып жатады. Шырынының дәмі қышқыл, құрамында 5 -- 7,2% лимон қышқылы, 1,9 -- 3% қант, 50 -- 90 мг С витамині, темірге бай, эфир майы,кальций, калий, т.б. болады. 3 -- 4-жылдары жеміс береді. Бір ағаштан 15 -- 30 кг жеміс алынады. Лимонның жемісін шырын және Лимон қышқылын алуға пайдаланады. Ашық алқапта өсіріледі. Қарашірігі мол, кәрізделген топырақта жақсы өседі. Лимон жылу, жарық, ылғал сүйгіш, оны тұқымы, қалемшесі және өркендері арқылы көбейтеді. Өсу кезеңінде артық өскіндерін қиып, биіктеп кеткендерін қысқартып отырады; қара Цитрусті өсімдіктер.
Лимон қышқылы - суда жақсы еритін түссіз кристалдар. Ол лимонда, қарақатта, итбүлдіргенде, шетен жидегінде, қызылшада болады. Оны жеміс суларына,кәмпиттерге, дәрі-дәрмектерге үстеме ретінде және тамақ (қайнатпа, кисель, қырыққабат сорпасы, балық және т.б.) дайындағанда пайдаланады. Көмірқышқылдардың лимон қышқылына дейін ашылуы. Қанттың лимон қышқылына айналуында зең саңырауқұлақтары, оның ішінде аспергиллус нигер негізгі роль атқарады. Сондықтан бұл микроорганизм техникалық жолмен қанттан лимон қышқылын алуда кеңінен қолданылады. Соңғы кездерге дейін лимон қышқылы лимон жемісінен алынатын. Онда 7 -- 9%-тей лимон қышқылы болады. Едәуір мөлшерде лимон кышқылын өндіру үшін көп мөлшерде лимон жемісі қажет болар еді және лимон қышқылын бұлай өндіру өнеркәсіп үшін экономикалық жағынан тиімсіз. Сондықтан да ғылым бүл мәселені микроорганизмдерді пайдалана отырып шешу керектігін үсынды.
Лимон қышқылын алу үшін алдымен аспергиллус нигерді қүрамында 20% қанты бар, 0,3% азот қышқыл аммоний түзы бар қоректік ортада +30 -- 32°-та өсіреді. Екі тәуліктен кейін бүл ортаның бетінде саңырауқүлақ қалың қыртыс түзіп өседі. Осы кезде оның астындағы коректік ортаны ағызып алады да саңырауқүлақты кайнатылып суытылған сумен жуады. Осы ыдысқа енді таза, алдын ала қайнатылған қүрамында қоректік түздары жоқ таза қант ерітіндісін құяды. Осы кезде саңырауқұлақ қанттан лимон қышқылын тез арада түзе бастайды. Мүндағы ашыту үшін салынған қанттың 50 -- 60%-тейі лимон қышқылына айналады. Бұдан әрі оны тазартады да техникалық қажетке жұмсайды. Лимон қышқылымен бірге ерітіндіде көбінесе кымыздық қышқылы да түзіледі. Бұл процестің биохимиялық табиғаты жөнінде ғылымда бірқатар көзқарастар бар. Бірак қай-қайсысы болмасын бүл құбылысты әлі толық дәлелдей алмай отыр. Лимонның құрамында 5-8% лимон қышқылы, азот пен пектинді заттар, қант, фитонцидтер, калий, мыс, флавоноидтар, А, В1, В2, С, Д, Р дәрумендері, қабығында - эфир майы болады.
Лимон жемісі тұрмыста аспаздықта кеңінен қолданыс тапқан. Одан кондитерлік тағамдар, мармелад, джемдер, шараптар, түрлі иістендіргіштер жасалады. Суық тигенде лимонды шайға салып ішеді. Медицинада лимонды авитаминоз, цинга, қан қысымының жоғарылауы, асқазан ауруларына кеңінен пайдаланады. Сонымен қатар лимон шырыны косметикада да қолданыс тапқан. ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
1. Лимон қышқылы туралы түсінік.
2. ЦТК арқылы биосинтетика процесінің жүзеге асу принципі, мысал ретінде лимон қышқылы.
3. Лимон қышқылының пайдасы мен маңызы.
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе
Органикалық қышқылдар - құрамында карбоксил тобы (COOH) бар органикалық қосылыстар. Көмірсутек радикалдарының табиғатына байланысты органикалық қышқылдар алифатты (қаныққан, қанықпаған), алициклді және ароматты болып бөлінеді. Молекуласындағы COOH тобының санына қарай бір, екі, көп негізді болып та ажыратылады. Көбінесе органикалық қышқылдарды карбон қышқылдары деп атайды. Мысалы, CH3 - COOH (сірке қышқылы), CH2=CH(CH3) - COOH (метакрил қышқылы), C6H6 - COOH (бензоин қышқылы), HOOC - CH2 - COOH (малон қышқылы). Бұлардан басқа құрамы әртүрлі болып келетін органикалық қышқылдар кездеседі. Мысалы, SH қышқылдарға метилтиолды (CH3 - SH), CH қышқылдарға ацетиленді, NH қышқылдарға сірке қышқылының амидін (CH3 - C(NH2)=O), т.б. жатқызуға болады.
Лимон қышқылы тірі организмдердің метаболизмі, сондай-ақ өнеркәсіп маңызды қосылыс болып табылады. Өте қышқыл, сондай-ақ оның тұздары кеңінен тектес хош иістендіргіштер, қышқылдықты реттегіш және азық-түлік өнеркәсібі консервант, сусындар, құрғақ сусындар көпіршік ретінде пайдаланылады. Ол барлық азық-түлік өнімдерінің кем дегенде жартысын қамтиды. Энергия ағзадағы зат алмасуды жақсартады құрамы құралдарын қоса алғанда, медицинада қолданылады. Косметика жылы қышқылдықты реттегіш, буфер, көпіршік тұжырымдарды үшін хелатирующий агенті ретінде қолданылады.
1. Лимон қышқылы туралы түсінік.
Лимон (лат. Citrus limon) -- руталар тұқымдасына жататын мәңгі жасыл ағаш. Шыққан жері -- Үндістан, Оңтүстік және Үнді Қытай аралдары. Біртіндеп Жерорта теңізі аймақтарына және Батыс Еуропа өңірлеріне жерсіндірілген. Жабайы түрі жоқ, қолдан өсіріледі. Биіктігі 3 -- 7 м-ге жетеді. Бұтақтары тікенекті. Жапырағының жоғарғы ұшы үшкірленген, пішіні жұмыртқа тәрізді, шеттері ара тісті болып келеді. Өзіне тән эфир майының хош иісі бар. Гүлдері (6 -- 8 күн) ашық ақ түсті. Жемісі ірі, салмағы 200 -- 400 г, сопақшалау, сары түсті қалың қабықпен қапталған. Ішіндегі шырын жемісі 8 -- 10 бөлікке бөлінген, сыртын жұқа ақ қабық жауып жатады. Шырынының дәмі қышқыл, құрамында 5 -- 7,2% лимон қышқылы, 1,9 -- 3% қант, 50 -- 90 мг С витамині, темірге бай, эфир майы,кальций, калий, т.б. болады. 3 -- 4-жылдары жеміс береді. Бір ағаштан 15 -- 30 кг жеміс алынады. Лимонның жемісін шырын және Лимон қышқылын алуға пайдаланады. Ашық алқапта өсіріледі. Қарашірігі мол, кәрізделген топырақта жақсы өседі. Лимон жылу, жарық, ылғал сүйгіш, оны тұқымы, қалемшесі және өркендері арқылы көбейтеді. Өсу кезеңінде артық өскіндерін қиып, биіктеп кеткендерін қысқартып отырады; қара Цитрусті өсімдіктер.
Лимон қышқылы - суда жақсы еритін түссіз кристалдар. Ол лимонда, қарақатта, итбүлдіргенде, шетен жидегінде, қызылшада болады. Оны жеміс суларына,кәмпиттерге, дәрі-дәрмектерге үстеме ретінде және тамақ (қайнатпа, кисель, қырыққабат сорпасы, балық және т.б.) дайындағанда пайдаланады. Көмірқышқылдардың лимон қышқылына дейін ашылуы. Қанттың лимон қышқылына айналуында зең саңырауқұлақтары, оның ішінде аспергиллус нигер негізгі роль атқарады. Сондықтан бұл микроорганизм техникалық жолмен қанттан лимон қышқылын алуда кеңінен қолданылады. Соңғы кездерге дейін лимон қышқылы лимон жемісінен алынатын. Онда 7 -- 9%-тей лимон қышқылы болады. Едәуір мөлшерде лимон кышқылын өндіру үшін көп мөлшерде лимон жемісі қажет болар еді және лимон қышқылын бұлай өндіру өнеркәсіп үшін экономикалық жағынан тиімсіз. Сондықтан да ғылым бүл мәселені микроорганизмдерді пайдалана отырып шешу керектігін үсынды.
Лимон қышқылын алу үшін алдымен аспергиллус нигерді қүрамында 20% қанты бар, 0,3% азот қышқыл аммоний түзы бар қоректік ортада +30 -- 32°-та өсіреді. Екі тәуліктен кейін бүл ортаның бетінде саңырауқүлақ қалың қыртыс түзіп өседі. Осы кезде оның астындағы коректік ортаны ағызып алады да саңырауқүлақты кайнатылып суытылған сумен жуады. Осы ыдысқа енді таза, алдын ала қайнатылған қүрамында қоректік түздары жоқ таза қант ерітіндісін құяды. Осы кезде саңырауқұлақ қанттан лимон қышқылын тез арада түзе бастайды. Мүндағы ашыту үшін салынған қанттың 50 -- 60%-тейі лимон қышқылына айналады. Бұдан әрі оны тазартады да техникалық қажетке жұмсайды. Лимон қышқылымен бірге ерітіндіде көбінесе кымыздық қышқылы да түзіледі. Бұл процестің биохимиялық табиғаты жөнінде ғылымда бірқатар көзқарастар бар. Бірак қай-қайсысы болмасын бүл құбылысты әлі толық дәлелдей алмай отыр. Лимонның құрамында 5-8% лимон қышқылы, азот пен пектинді заттар, қант, фитонцидтер, калий, мыс, флавоноидтар, А, В1, В2, С, Д, Р дәрумендері, қабығында - эфир майы болады.
Лимон жемісі тұрмыста аспаздықта кеңінен қолданыс тапқан. Одан кондитерлік тағамдар, мармелад, джемдер, шараптар, түрлі иістендіргіштер жасалады. Суық тигенде лимонды шайға салып ішеді. Медицинада лимонды авитаминоз, цинга, қан қысымының жоғарылауы, асқазан ауруларына кеңінен пайдаланады. Сонымен қатар лимон шырыны косметикада да қолданыс тапқан. ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz