Киімге қойылатын талаптар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1.Киімнің жылу сақтау қасиетіне әсер ететін факторлар
2.2.Аяқ киім гигиенасының ережелері
2.3.Балалардың киімдеріне қойылатын талаптар
2. Қорытынды
3. Пайдаланылған әдебиеттер
II. Негізгі бөлім
2.1.Киімнің жылу сақтау қасиетіне әсер ететін факторлар
2.2.Аяқ киім гигиенасының ережелері
2.3.Балалардың киімдеріне қойылатын талаптар
2. Қорытынды
3. Пайдаланылған әдебиеттер
Аяқкиім түрлері олардың жасалған материалына, тұтынушысының жасы мен жынысына, әлеуметтік жағдайына байланысты жасалады. Аяқ киімнің өңделуі мен әшекейленуі жоғарыда аталған жайттарға байланысты болады. Аяқ киімнің қыстық, жаздық, еркектер мен әйелдерге, балаларға, жұмысқа, салтанатты шараларға, қарттарға, жастарға арналған түрлері болады. Дәстүрлі ортада аяқ киім тігумен тері, қайыс өңдеумен айналысқан маманданған адамдар айналысқан. Олардың атадан балаға беріліп отыратын өзіндік технологиясы, яғни тәсілдер жүйесі болды. Жылқышылар, отардағы малшылар, шанамен жолға шыққан жолаушы жылы аяқ киімінің сыртынан киеді.Аяқ киім үшін жоғарыда аталған барлық талаптарға сай келетін, ең жақсы материал - табиғи тері болып табылады. Ол төмен жылу өткізгіштік пен орташа ауа өткізгіштік қасиеттерімен сипатталады, созылғыш болады, зиянды химиялық заттар бөлмейді. Тері, оны қорғайтын қабатын тұзетін, 2-24% дейін майдан тұратындықтан, оның саңылауларына су енбейді.
1. Айдынбекова Ж., Нурпейсова С., Асанова А. Конструирование одежды: Учебник.-Астана:Фолиант,2008.- 224с.
2. Кочесова Л.В. Конструирование женской одежды:Учебник.-М.:Издательский центр "Академия", 2013.- 304с.
3. Қуатбекова Л., Келесова Ү. Тігін бұйымдарының технологиясы: Зертханалық жұмыстар.- Астана:Фолиант, 2010 - 160б.
4. Мауленова Г., Амандыкова Д. Материаловедение швейных изделий:Учебник.- Астана:Фолиант,2010.- 360с.
5. Бузов Б.А. Материаловедение в производстве изделий легкой промышленности:Учебник.- М.: М.:Издательский центр "Академия", 2010.- 448с.
6. Беседин А.Н. Товароведение и экспертиза меховых товаров. Москва, 2007;
7. Шепелев А.Ф. Товароведение и экспертиза пушно-меховых и кожевенно- обувных товаров. - Ростов-на-Дону: Феникс, 2002.
2. Кочесова Л.В. Конструирование женской одежды:Учебник.-М.:Издательский центр "Академия", 2013.- 304с.
3. Қуатбекова Л., Келесова Ү. Тігін бұйымдарының технологиясы: Зертханалық жұмыстар.- Астана:Фолиант, 2010 - 160б.
4. Мауленова Г., Амандыкова Д. Материаловедение швейных изделий:Учебник.- Астана:Фолиант,2010.- 360с.
5. Бузов Б.А. Материаловедение в производстве изделий легкой промышленности:Учебник.- М.: М.:Издательский центр "Академия", 2010.- 448с.
6. Беседин А.Н. Товароведение и экспертиза меховых товаров. Москва, 2007;
7. Шепелев А.Ф. Товароведение и экспертиза пушно-меховых и кожевенно- обувных товаров. - Ростов-на-Дону: Феникс, 2002.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Тамақ өнімдерінің және жеңіл өнеркәсіп бұйымдарының технологиясы кафедрасы
БАӨЖ
Тақырыбы: Киімге қойылатын талаптар
Орындаған:Бейсембекова А.
ТК-321
Тексерген: Бауыржанова А.З
2015 жыл
Жоспар:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1. Киімнің жылу сақтау қасиетіне әсер ететін факторлар
2.2.Аяқ киім гигиенасының ережелері
2.3.Балалардың киімдеріне қойылатын талаптар
2. Қорытынды
3. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Аяқкиім түрлері олардың жасалған материалына, тұтынушысының жасы мен жынысына, әлеуметтік жағдайына байланысты жасалады. Аяқ киімнің өңделуі мен әшекейленуі жоғарыда аталған жайттарға байланысты болады. Аяқ киімнің қыстық, жаздық, еркектер мен әйелдерге, балаларға, жұмысқа, салтанатты шараларға, қарттарға, жастарға арналған түрлері болады. Дәстүрлі ортада аяқ киім тігумен тері, қайыс өңдеумен айналысқан маманданған адамдар айналысқан. Олардың атадан балаға беріліп отыратын өзіндік технологиясы, яғни тәсілдер жүйесі болды. Жылқышылар, отардағы малшылар, шанамен жолға шыққан жолаушы жылы аяқ киімінің сыртынан киеді. Аяқ киім үшін жоғарыда аталған барлық талаптарға сай келетін, ең жақсы материал - табиғи тері болып табылады. Ол төмен жылу өткізгіштік пен орташа ауа өткізгіштік қасиеттерімен сипатталады, созылғыш болады, зиянды химиялық заттар бөлмейді. Тері, оны қорғайтын қабатын тұзетін, 2-24% дейін майдан тұратындықтан, оның саңылауларына су енбейді. Салқын уақытта теріден жасалған аяқ киімнің жылу сақтайтын қасиеттерін жүні бар терімен астарлау және жүнді тері мен киізден жасалған ұлтарақ қолдану арқылы, жоғарылатылады. Аяқ киімнің табанына, жылу сақтайтын қасиеті теріден кем емес, ұсақ саңылаулы резеңке қолданылады. Киізден жасалған пималардың жылу сақтайтын қасиеті теріден де жоғары болып табылады, бірақ олар тез су болады және жүруге ыңғайсыз.
Киімнің жылу сақтау қасиетіне әсер ететін факторлар
Киім - дәуірдің, адамның жеке индивидуалдылығын көрсететін және қоршаған ортаның әсерлерінен қорғай-тын адам денесінің жасанды жабындысы, материалдар қабаттар жүйесі. Киімнің құрастырылуы киім моделін құрастыруды дайындау, яғни бір бұйымның конфигурация бөліктерін келісімді орналас-тырып тұрғызу. Құрастыру-дың нәтижесі ретінде сызба-лар, суреттер, есептерді жат-қызуға болады. Адам қоғамы-ның дамуымен бірге киімнің түрлері және формасының өзгеруі болды. Ерлер мен әйелдердің, қыздардың және тұрмыстағы қыздардың киім-дері пайда болды, күнделікті, салтанатты, үйлену тойына жерлеу рәсіміне арналған және тағайындалуына байла-нысты оның да басқа түрлері шықты. Еңбектің бөлінуі әр түрлі кәсіби киімдерді шығаруға әкелді. Өнеркәсіп өндірісінің, ғылымның және техниканың дамуы ең алды-мен атқаратын функциясына байланысты ажыратылатын жаңа киім түрлерінің шығуына әсер етті. Киімнің алғашқы кезде денені жағымсыз климаттық және атмосфералық әсерден қорғау ретінде шыққан, бірақ түрлі тарихи және экономикалық жағдайлардың, ұлттық ерек-шеліктердің ықпалынан көптеген өзгерістерге ұшыра-ды. Қазіргі таңда ол көркем-өнердің сабағына айналды және оның кейінгі дамуы әр түрлі көркем стильдердің дамуымен бірге жүретін бол-ды. Осылайша, киім бұл климаттық және өндірістік ортаның жағымсыз әсерлері-нен қорғау мақсатында және утилитарлы емес, сонымен қатар эстетикалық функцияны да атқаратын адамның киетін бұйымдардың жиынтығы.
Үлбір, теріні - киім ретінде қолдану алғашқы материал болып есептелінеді. Өзінің жылусақтағыш қасиеттері, жоғары тозуға төзімділігіт және сыртқы келбетінің әдемілігіне қарап, табиғи үлбір қазіргі кезде түрлі әрлеулерге, өңдеуге және тігін бүйымдарын сәндеу үшін кең қолданылады.
Қазақстан Республикасының әлемде ең бай мамық-үлбірлі база- сы бар: елде 100 астам үлбірлі өндірісте өңделетін түбітті аңдар мен жануарлардың түрлері кездеседі. Аң өсірушілік, қаракөл шаруашылығы, қоян өсіру, бағалы түбітті аңдарды жерсіндіру және қоныстандыруға үлкен көңіл бөлінеді. Табиғи үлбір ерте кездерден ең жақсы жылусақтағыш материал болып есептеледі, бірақ жылусақтағыш іштік ретінде сирек қолданылады. Көптеген табиғи үлбірлер түрлері жоғары жылу сақтағыш қасиетімен қоса әдемі түр келбетімен де ерекшеленеді. Сондықтан, киімде көбінесе сырт мата ретінде қолданылады. Тек, табиғи үлбірдің кейбір түрлері, мысалы, қоян, үй қоянының терісі, күзеннің және кейбір басқа жануарлардың терісін жылуды өткізбейтін іштік немесе астарды дай- ындауда пайдаланылады.Жылу шығармайтын іштікті жоғары серпімді және талшықтардың жақсы ілінуімен ерекшеленетін қысқа талшықты түктімақтадан жасайды. Түкті маталар бүйымдарының жылу шығармайтын жақсы қасиеттері болады.Трикотажды, тоқыма тігісті және тығызды күспе түрлерін бөледі. Трикотажды күспе желі тоқушы арқау жіпті трико өрімді рашель-машинасында шығады.Трикотажды күспе бір жақты немесе екі жақты дөрекі немесе боялған түкті болып өңделеді. Күспенің сапасын бағалауда техникалық шартта көрсетілген қасиет көрсеткіштерінің нормаға сәйкестігін белгілейді және баллмен бағаланатын сыртқы түрінің ақауларын анықтайды. I сүрыпқа 15 балл, II сүрыпқа- 30 балл рүқсат етіледі.Тоқыма-тігісті күспе тоқыма-тігісті машиналарда 25текс *2(№402) қалыңдықты мақта маталы иірімді белгілі қалыңдықты талшықты қабатты тігу жолымен алады. Күспе ені 135-150см, салмағы 1м2 -250- 400г, тігістер ара-қашықтығы 10мм болып шығарылады. Бүл күспенің стандартты ылғалдылығы 11% болады.Тығыз енгізілген күспені жүннің қыл-қыбырынан, мақтаның төменгі сүрыптарынан және (10см-80 жіп) негіз және арқау бойынша аз тығыздықты штапель талшықтарынан, сиректілген мақта матасынан жартылай жүнді мақта тарамын қарау арқылы алады. Өндіріс бір жақты немесе екі жақты қақпалы күспені шығарады. Тігін өндірісінде көп қолданылатыны салмағы 1м2 300г болатын, қүрамындажүнталшығынын 30% қақпалы күспе. Мата қүрамында әлсіз бекітілгендіктен енгізбелі күспені қосымша дәкемен жауып тігеді.
Іштік маталар сырт киімдерде өңірге, алдыңғы бойға, жағаларға, жеңдерге және басқа киім бөлшектерін бүйымның (пальто, пиджак, жакет) пішінін жақсы сақтау үшін қолданылады. Іштік маталарды негізгі мата мен астар арасына салады. Бүл материалдар ылғалды жы- лумен өңдеуге жақсы пластикалы және форма бергенде түрақты болуы керек, сондықтан олар берік, аз созылатын, қатты және сырт матаның отыруымен сәйкес болады.Классикалық іштік матаға коленкор, мақта матасы, зығыр және жартылай зығыр қатырғылар, желімді және ара- лас әдіспен дайындалған беймата материал: - флизелин, прокламелин, фильц, жартылай жүнді арқаулы немесе синтетикалық талшықтар қосылған қатырғы маталар, жағалық маталар түкті табиғи және жасан- ды маталар. Көбінесе іштік маталар ақ, қара, сүр және қою сары бола- ды, түсті түрлері көбінесе сирек кездеседі.Іштік маталар желімді және желімсіз болып келеді. Желімді түрінде бір жағы арнайы жабынды жағылады, ол үтік әсерінен балқиды және матаны іштікке бекітеді. Желімсіз іштікті машина немесе қол тігісімен тігеді. Іштікті матаның қасиеттеріне қарай таңдайды. Үтікпен ыстық өңдеуге келмейтін маталарды тек қана желімсіз іштікпен бекітеді.
Трикотаждық іштік - трикотажды , матаны бекіту үшін қолданады. Іштік арқасында мата қалыңдайды және аз мыжылады, бірақ жүмсақ болып келеді. Трикотажды іштікті бүтін бөлшекке және олардың кейбір керек тұсына желімдеуге болады.
Арқау жібі қалың іштіктер - көлденең бағытта ғана созылады, серпімділігі жоғары болады және өзінің бастапқы қалпына қайта келеді. Мұндай іштікке бекітілген мата шынайы күлтеленеді. Матаны тұрақтандыру үшін іштікті негіз бойымен, жұмсақ, еркін қынамалық үшін - көлденең бағытта пішіледі. Арқау жібі қалың іштіктерді жіңішке және орташа тығыздықты маталарда қолдану керек. Мөлдір беймата іштік - ең жіңішке, нәзік, жіңішке маталар үшін арналған. Мұндай іштіктер түрлі-түсті, сонымен қатар дене түстес болып келеді, бұл іштікті оң бетінен білінбейтін болады.
Маталы іштік - жай маталар сияқты негіз және көлденең жіптерден тұратындықтан, оларды сырт матамен бірдей бағытта пішеді. Егер іштікті қиғаш пішсе, мата жұмсақ күлтеленеді.
Жайғақ - орташа тығызды және тығыз маталар үшін маталы желімді іштік-пиджак және пальтоға арналған стандартты материал болады. Жайғақ қатты, дөңес форманы жақсы сақтайды.
Созылмалы беймата іштіктер кез келген бағытта пішіледі. Олар түрлі тығыздықты, жұмсақ және қатты қырлы болады. Көлденең бағытта қатты созылатын желімді беймата іштіктер кездеседі. Созы- лып кететін қасиетті олар жабыстырылғаннан кейін сақтайды. Мұндай іштіктер арнайы трикотаж үшін арналған.
Жиекті беймата іштік - майда бөлшектердің жиектерін қатырмалау үшін - белдіктерде, қаттамада, өңіржиекті түймеліктерде және етек қиықтарды бүгуде қолданылады. Іштіктегі тесулерді тігістермен және матадағы бүгілулерде теңестіреді.
Аяқ киім гигиенасының ережелері
Аяқ-киім ыңғайлы, берік, сәнді әрі гигиена талаптарына және киілу шарттарына сай келіп, басқа киімдермен үйлесіп тұруы қажет.Ол табанды жарақаттанудан сақтап, адамның қимыл - қозғалысына кедергі келтірмей, табанға қысым түсірмейтіндей ыңғайлы болуы қажет.Жаңа аяқ-киімді таңдағанда оны киіп, мүмкін болған жағдайда жүріп көріп барып алу керек.Аяқ-киімді кигенде башпайлар еркін қимылдайтындай болуы шарт. Башпайдың аяқ-киім тұмсығына сәл жетпей тұрғаны жөн. [3]
Аяқ киімнің көп түрлілігіне қарамастан, оның қасиеттері мен параметрлері төмендегідей гигиеналық талаптарға сай болуы қажет:
1. ауа райы мен жұмыс жағдайларына сәйкес, аяқ киім ішіндегі қолайлы ауа алмасу мен температуралық-ылғалдылық режимді қамтамасыз етуі керек;
2. аяқ ұшының анатомо-физиологиялық және жасының ерекшеліктеріне сәйкес болуы керек;
3. аяқ ұшы мен бақайларын қыспауы керек, қозғалысты шектеп, аяқтың қан айналымын бұзбауы керек;
4. адамға қолайсыз әсер ететін зиянды химиялық заттар бөлінетін көзі болмауы керек;
5. жұмсақ, жеңіл, ыңғайлы, жеңіл тазартылатын болуы керек;
6. механикалық, химиялық және биологиялық әсерлерден қорғауы керек.
Жазғы уақытта жеңіл желдетілетін аяқ киімдерді: сандал, жалаң аяққа киетін аяқ киім, туфли,панталеттерді пайдалану қажет. Жазғы аяқ киімдердің үстіңгі бөлігі ауа өткізетін материалдардан тігіледі. Жазғы аяқ киімдер үшін, қысқы аяқ киімдерге пайдаланатын сияқты, табиғи тері ең жақсы материал болып табылады, бірақ жасанды тері, замша, тоқылған материалдар да кеңінен қолданылады. Жасанды тері, әр түрлі жоғарғы молекулалы қосылыстардан: поливинилхлорид, полиамид, полиуретандар, синтетикалық каучуктер, нитроцеллюлоза, латекстерден жасалады.
Бұдан басқа, жасанды терінің құрамына, технологиясының талаптарына сәйкес, стабилизаторлар, пластификаторлар, толықтырғыштар, ағартқыштар, бояғыштар, фунгицидтер де кіреді. Ауаның жоғары температурасы, ультракүлгін сәулелері, механикалық немесе химиялық факторлар әсерінен жасанды терінің ескіруі немесе бүлінуі кезінде жасанды терінің көптеген кұрамдарын, соның ішінде, адамның денсаулығына зиянды әсер ететін, әр түрлі мономерлер - дивинил, стирол, акрилат және т.б. сияқты, зиянды химиялық заттар аяқ киім ішіне бөлінеді.
Жасанды терінің, табиғи теріге қарағанда, ауа- және бу өткізгіштігі төмен болуына байланысты, бұндай аяқ киімді кигенде, аяқ қатты терлейді, бұл қоршаған ортаның температурасына байланысты, аяқ ұшының қызуына немесе салқындауына, бактериялардың, микроскопиялық саңырауқұлақтардың көбеюіне, аяқтың қажалуына, дерматиттердің пайда болуына әкеп соғады. Мысалы, поливинилхлорид пен кейбір басқа да синтетикалық материалдардан тігілген аяқ киім ауаның 10ºС-қа дейін температурада тиісті жылу сақталуды қамтамасыз етпейді, ал 35ºС жоғары температура кезінде аяқ ұшының қызуына әкеледі. Сондықтан, сыртқы ортаның мұндай температура параметрлінде табиғи материалдардан тігілген аяқ киімдерді пайдалану қажет.
Балалардың киімдеріне қойылатын талаптар
Адамды қоршаған ортаның қолайсыз әсерінен қорғайды, терінің бетін механикалық зақымданудан, ластанудан сақтайды. ... жалғасы
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
Тамақ өнімдерінің және жеңіл өнеркәсіп бұйымдарының технологиясы кафедрасы
БАӨЖ
Тақырыбы: Киімге қойылатын талаптар
Орындаған:Бейсембекова А.
ТК-321
Тексерген: Бауыржанова А.З
2015 жыл
Жоспар:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1. Киімнің жылу сақтау қасиетіне әсер ететін факторлар
2.2.Аяқ киім гигиенасының ережелері
2.3.Балалардың киімдеріне қойылатын талаптар
2. Қорытынды
3. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Аяқкиім түрлері олардың жасалған материалына, тұтынушысының жасы мен жынысына, әлеуметтік жағдайына байланысты жасалады. Аяқ киімнің өңделуі мен әшекейленуі жоғарыда аталған жайттарға байланысты болады. Аяқ киімнің қыстық, жаздық, еркектер мен әйелдерге, балаларға, жұмысқа, салтанатты шараларға, қарттарға, жастарға арналған түрлері болады. Дәстүрлі ортада аяқ киім тігумен тері, қайыс өңдеумен айналысқан маманданған адамдар айналысқан. Олардың атадан балаға беріліп отыратын өзіндік технологиясы, яғни тәсілдер жүйесі болды. Жылқышылар, отардағы малшылар, шанамен жолға шыққан жолаушы жылы аяқ киімінің сыртынан киеді. Аяқ киім үшін жоғарыда аталған барлық талаптарға сай келетін, ең жақсы материал - табиғи тері болып табылады. Ол төмен жылу өткізгіштік пен орташа ауа өткізгіштік қасиеттерімен сипатталады, созылғыш болады, зиянды химиялық заттар бөлмейді. Тері, оны қорғайтын қабатын тұзетін, 2-24% дейін майдан тұратындықтан, оның саңылауларына су енбейді. Салқын уақытта теріден жасалған аяқ киімнің жылу сақтайтын қасиеттерін жүні бар терімен астарлау және жүнді тері мен киізден жасалған ұлтарақ қолдану арқылы, жоғарылатылады. Аяқ киімнің табанына, жылу сақтайтын қасиеті теріден кем емес, ұсақ саңылаулы резеңке қолданылады. Киізден жасалған пималардың жылу сақтайтын қасиеті теріден де жоғары болып табылады, бірақ олар тез су болады және жүруге ыңғайсыз.
Киімнің жылу сақтау қасиетіне әсер ететін факторлар
Киім - дәуірдің, адамның жеке индивидуалдылығын көрсететін және қоршаған ортаның әсерлерінен қорғай-тын адам денесінің жасанды жабындысы, материалдар қабаттар жүйесі. Киімнің құрастырылуы киім моделін құрастыруды дайындау, яғни бір бұйымның конфигурация бөліктерін келісімді орналас-тырып тұрғызу. Құрастыру-дың нәтижесі ретінде сызба-лар, суреттер, есептерді жат-қызуға болады. Адам қоғамы-ның дамуымен бірге киімнің түрлері және формасының өзгеруі болды. Ерлер мен әйелдердің, қыздардың және тұрмыстағы қыздардың киім-дері пайда болды, күнделікті, салтанатты, үйлену тойына жерлеу рәсіміне арналған және тағайындалуына байла-нысты оның да басқа түрлері шықты. Еңбектің бөлінуі әр түрлі кәсіби киімдерді шығаруға әкелді. Өнеркәсіп өндірісінің, ғылымның және техниканың дамуы ең алды-мен атқаратын функциясына байланысты ажыратылатын жаңа киім түрлерінің шығуына әсер етті. Киімнің алғашқы кезде денені жағымсыз климаттық және атмосфералық әсерден қорғау ретінде шыққан, бірақ түрлі тарихи және экономикалық жағдайлардың, ұлттық ерек-шеліктердің ықпалынан көптеген өзгерістерге ұшыра-ды. Қазіргі таңда ол көркем-өнердің сабағына айналды және оның кейінгі дамуы әр түрлі көркем стильдердің дамуымен бірге жүретін бол-ды. Осылайша, киім бұл климаттық және өндірістік ортаның жағымсыз әсерлері-нен қорғау мақсатында және утилитарлы емес, сонымен қатар эстетикалық функцияны да атқаратын адамның киетін бұйымдардың жиынтығы.
Үлбір, теріні - киім ретінде қолдану алғашқы материал болып есептелінеді. Өзінің жылусақтағыш қасиеттері, жоғары тозуға төзімділігіт және сыртқы келбетінің әдемілігіне қарап, табиғи үлбір қазіргі кезде түрлі әрлеулерге, өңдеуге және тігін бүйымдарын сәндеу үшін кең қолданылады.
Қазақстан Республикасының әлемде ең бай мамық-үлбірлі база- сы бар: елде 100 астам үлбірлі өндірісте өңделетін түбітті аңдар мен жануарлардың түрлері кездеседі. Аң өсірушілік, қаракөл шаруашылығы, қоян өсіру, бағалы түбітті аңдарды жерсіндіру және қоныстандыруға үлкен көңіл бөлінеді. Табиғи үлбір ерте кездерден ең жақсы жылусақтағыш материал болып есептеледі, бірақ жылусақтағыш іштік ретінде сирек қолданылады. Көптеген табиғи үлбірлер түрлері жоғары жылу сақтағыш қасиетімен қоса әдемі түр келбетімен де ерекшеленеді. Сондықтан, киімде көбінесе сырт мата ретінде қолданылады. Тек, табиғи үлбірдің кейбір түрлері, мысалы, қоян, үй қоянының терісі, күзеннің және кейбір басқа жануарлардың терісін жылуды өткізбейтін іштік немесе астарды дай- ындауда пайдаланылады.Жылу шығармайтын іштікті жоғары серпімді және талшықтардың жақсы ілінуімен ерекшеленетін қысқа талшықты түктімақтадан жасайды. Түкті маталар бүйымдарының жылу шығармайтын жақсы қасиеттері болады.Трикотажды, тоқыма тігісті және тығызды күспе түрлерін бөледі. Трикотажды күспе желі тоқушы арқау жіпті трико өрімді рашель-машинасында шығады.Трикотажды күспе бір жақты немесе екі жақты дөрекі немесе боялған түкті болып өңделеді. Күспенің сапасын бағалауда техникалық шартта көрсетілген қасиет көрсеткіштерінің нормаға сәйкестігін белгілейді және баллмен бағаланатын сыртқы түрінің ақауларын анықтайды. I сүрыпқа 15 балл, II сүрыпқа- 30 балл рүқсат етіледі.Тоқыма-тігісті күспе тоқыма-тігісті машиналарда 25текс *2(№402) қалыңдықты мақта маталы иірімді белгілі қалыңдықты талшықты қабатты тігу жолымен алады. Күспе ені 135-150см, салмағы 1м2 -250- 400г, тігістер ара-қашықтығы 10мм болып шығарылады. Бүл күспенің стандартты ылғалдылығы 11% болады.Тығыз енгізілген күспені жүннің қыл-қыбырынан, мақтаның төменгі сүрыптарынан және (10см-80 жіп) негіз және арқау бойынша аз тығыздықты штапель талшықтарынан, сиректілген мақта матасынан жартылай жүнді мақта тарамын қарау арқылы алады. Өндіріс бір жақты немесе екі жақты қақпалы күспені шығарады. Тігін өндірісінде көп қолданылатыны салмағы 1м2 300г болатын, қүрамындажүнталшығынын 30% қақпалы күспе. Мата қүрамында әлсіз бекітілгендіктен енгізбелі күспені қосымша дәкемен жауып тігеді.
Іштік маталар сырт киімдерде өңірге, алдыңғы бойға, жағаларға, жеңдерге және басқа киім бөлшектерін бүйымның (пальто, пиджак, жакет) пішінін жақсы сақтау үшін қолданылады. Іштік маталарды негізгі мата мен астар арасына салады. Бүл материалдар ылғалды жы- лумен өңдеуге жақсы пластикалы және форма бергенде түрақты болуы керек, сондықтан олар берік, аз созылатын, қатты және сырт матаның отыруымен сәйкес болады.Классикалық іштік матаға коленкор, мақта матасы, зығыр және жартылай зығыр қатырғылар, желімді және ара- лас әдіспен дайындалған беймата материал: - флизелин, прокламелин, фильц, жартылай жүнді арқаулы немесе синтетикалық талшықтар қосылған қатырғы маталар, жағалық маталар түкті табиғи және жасан- ды маталар. Көбінесе іштік маталар ақ, қара, сүр және қою сары бола- ды, түсті түрлері көбінесе сирек кездеседі.Іштік маталар желімді және желімсіз болып келеді. Желімді түрінде бір жағы арнайы жабынды жағылады, ол үтік әсерінен балқиды және матаны іштікке бекітеді. Желімсіз іштікті машина немесе қол тігісімен тігеді. Іштікті матаның қасиеттеріне қарай таңдайды. Үтікпен ыстық өңдеуге келмейтін маталарды тек қана желімсіз іштікпен бекітеді.
Трикотаждық іштік - трикотажды , матаны бекіту үшін қолданады. Іштік арқасында мата қалыңдайды және аз мыжылады, бірақ жүмсақ болып келеді. Трикотажды іштікті бүтін бөлшекке және олардың кейбір керек тұсына желімдеуге болады.
Арқау жібі қалың іштіктер - көлденең бағытта ғана созылады, серпімділігі жоғары болады және өзінің бастапқы қалпына қайта келеді. Мұндай іштікке бекітілген мата шынайы күлтеленеді. Матаны тұрақтандыру үшін іштікті негіз бойымен, жұмсақ, еркін қынамалық үшін - көлденең бағытта пішіледі. Арқау жібі қалың іштіктерді жіңішке және орташа тығыздықты маталарда қолдану керек. Мөлдір беймата іштік - ең жіңішке, нәзік, жіңішке маталар үшін арналған. Мұндай іштіктер түрлі-түсті, сонымен қатар дене түстес болып келеді, бұл іштікті оң бетінен білінбейтін болады.
Маталы іштік - жай маталар сияқты негіз және көлденең жіптерден тұратындықтан, оларды сырт матамен бірдей бағытта пішеді. Егер іштікті қиғаш пішсе, мата жұмсақ күлтеленеді.
Жайғақ - орташа тығызды және тығыз маталар үшін маталы желімді іштік-пиджак және пальтоға арналған стандартты материал болады. Жайғақ қатты, дөңес форманы жақсы сақтайды.
Созылмалы беймата іштіктер кез келген бағытта пішіледі. Олар түрлі тығыздықты, жұмсақ және қатты қырлы болады. Көлденең бағытта қатты созылатын желімді беймата іштіктер кездеседі. Созы- лып кететін қасиетті олар жабыстырылғаннан кейін сақтайды. Мұндай іштіктер арнайы трикотаж үшін арналған.
Жиекті беймата іштік - майда бөлшектердің жиектерін қатырмалау үшін - белдіктерде, қаттамада, өңіржиекті түймеліктерде және етек қиықтарды бүгуде қолданылады. Іштіктегі тесулерді тігістермен және матадағы бүгілулерде теңестіреді.
Аяқ киім гигиенасының ережелері
Аяқ-киім ыңғайлы, берік, сәнді әрі гигиена талаптарына және киілу шарттарына сай келіп, басқа киімдермен үйлесіп тұруы қажет.Ол табанды жарақаттанудан сақтап, адамның қимыл - қозғалысына кедергі келтірмей, табанға қысым түсірмейтіндей ыңғайлы болуы қажет.Жаңа аяқ-киімді таңдағанда оны киіп, мүмкін болған жағдайда жүріп көріп барып алу керек.Аяқ-киімді кигенде башпайлар еркін қимылдайтындай болуы шарт. Башпайдың аяқ-киім тұмсығына сәл жетпей тұрғаны жөн. [3]
Аяқ киімнің көп түрлілігіне қарамастан, оның қасиеттері мен параметрлері төмендегідей гигиеналық талаптарға сай болуы қажет:
1. ауа райы мен жұмыс жағдайларына сәйкес, аяқ киім ішіндегі қолайлы ауа алмасу мен температуралық-ылғалдылық режимді қамтамасыз етуі керек;
2. аяқ ұшының анатомо-физиологиялық және жасының ерекшеліктеріне сәйкес болуы керек;
3. аяқ ұшы мен бақайларын қыспауы керек, қозғалысты шектеп, аяқтың қан айналымын бұзбауы керек;
4. адамға қолайсыз әсер ететін зиянды химиялық заттар бөлінетін көзі болмауы керек;
5. жұмсақ, жеңіл, ыңғайлы, жеңіл тазартылатын болуы керек;
6. механикалық, химиялық және биологиялық әсерлерден қорғауы керек.
Жазғы уақытта жеңіл желдетілетін аяқ киімдерді: сандал, жалаң аяққа киетін аяқ киім, туфли,панталеттерді пайдалану қажет. Жазғы аяқ киімдердің үстіңгі бөлігі ауа өткізетін материалдардан тігіледі. Жазғы аяқ киімдер үшін, қысқы аяқ киімдерге пайдаланатын сияқты, табиғи тері ең жақсы материал болып табылады, бірақ жасанды тері, замша, тоқылған материалдар да кеңінен қолданылады. Жасанды тері, әр түрлі жоғарғы молекулалы қосылыстардан: поливинилхлорид, полиамид, полиуретандар, синтетикалық каучуктер, нитроцеллюлоза, латекстерден жасалады.
Бұдан басқа, жасанды терінің құрамына, технологиясының талаптарына сәйкес, стабилизаторлар, пластификаторлар, толықтырғыштар, ағартқыштар, бояғыштар, фунгицидтер де кіреді. Ауаның жоғары температурасы, ультракүлгін сәулелері, механикалық немесе химиялық факторлар әсерінен жасанды терінің ескіруі немесе бүлінуі кезінде жасанды терінің көптеген кұрамдарын, соның ішінде, адамның денсаулығына зиянды әсер ететін, әр түрлі мономерлер - дивинил, стирол, акрилат және т.б. сияқты, зиянды химиялық заттар аяқ киім ішіне бөлінеді.
Жасанды терінің, табиғи теріге қарағанда, ауа- және бу өткізгіштігі төмен болуына байланысты, бұндай аяқ киімді кигенде, аяқ қатты терлейді, бұл қоршаған ортаның температурасына байланысты, аяқ ұшының қызуына немесе салқындауына, бактериялардың, микроскопиялық саңырауқұлақтардың көбеюіне, аяқтың қажалуына, дерматиттердің пайда болуына әкеп соғады. Мысалы, поливинилхлорид пен кейбір басқа да синтетикалық материалдардан тігілген аяқ киім ауаның 10ºС-қа дейін температурада тиісті жылу сақталуды қамтамасыз етпейді, ал 35ºС жоғары температура кезінде аяқ ұшының қызуына әкеледі. Сондықтан, сыртқы ортаның мұндай температура параметрлінде табиғи материалдардан тігілген аяқ киімдерді пайдалану қажет.
Балалардың киімдеріне қойылатын талаптар
Адамды қоршаған ортаның қолайсыз әсерінен қорғайды, терінің бетін механикалық зақымданудан, ластанудан сақтайды. ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz