Қазақстанның Орталық Азия елдерімен қарым-қатынасы



Жоспар

Кiрiспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4

1. Қазақстанның Орталық Азия елдерімен
қарым.қатынасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
2. ЕурАзЭҚ пен Орталық Азия Ынтымақтастық ұйымының
Бірігуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11

Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12
Кіріспе
Соңғы жылдары аймақтық интеграция, ғаламдастыру процесімен қатар, мемлекеттер арасындағы сауда-экономикалық қарым-қатынастарда үстемдік сипаттағы тенденцияға айналды.
Орталық Азия аймақтандыру процесін дамыту үшін қолайлы алғышарттар бар. Бұл, ең алдымен, аймақты мекендейтін халықтардың тарихи, географиялық, мәдени және тілдік бірлігі. Сондықтан Орталық Азиядағы мемлекеттермен ынтымақтастықты ұлғайту Қазақстанның сыртқы саясатының негізгі міндеттерінің бірі болып қала береді. Орталық Азия мемлекеттерімен өзара тату көршілік, тұрақты қарым-қатынас - біздің еліміздің ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз етудің маңызды факторы.
Президент Н.Назарбаев Қазақстан халқына «Қазақстан – 2030» жолдауында: «Ұлттық мүдделерді қорғауды, сондай-ақ таяудағы және алыс перспективадағы күштердің тепе-теңдігін қамтамасыз етудегі біздің озық қаруымыз – интеграция саясаты, бірінші кезекте Қазақстанның, Қырғызстанның және Өзбекстанның арасындағы Орталық Азиялық Одақты нығайту, қарсы тұру емес, басқа мемлекеттердің істеріне араласпау, келісімге келу үстем болуы тиіс» - деп атап көрсетті.
Экономика, сөз жоқ, интеграцияның анағұрлым маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Тарихи қалыптасқан шаруашылық байланыстар, сондай-ақ геосаяси жағдайдың ерекшелігі жиынтық экспортық және транзиттік-көліктік әлеуетті тиімді пайдалану қажеттігін талап етті. Оның үстіне аймақта бірқатар елеулі проблемалар бар, оларды екі жақты негізде шешу мүмкін емес.

Қазақстанның Орталық Азия елдерімен қатынасы.
Президент Н.Назарбаев 2005- жылғы 18 ақпандағы «Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел жаңару жолында» атты Қазақстан халқына жолдауында: «Мен Орталық Азия елдері Одағын құруды ұсынамын. Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан арасында жасалған мәңгілік достық туралы шарт осындай бірлесу үшін берік негіз бола алады. Біздің экономикалық мүделлеріміз де, мәдени-тарихи тамырымыз да, тіліміз де, дініміз де, экологиялық проблемаларымыз да, керек десеңіз сыртқы қатерлеріміз де ортақ» деп атап көрсетті. Президент бұл одаққа Орталық Азия мемлекеттерінің, оның ішінде барлық Орталық Азия мемлекеттерінің, оның ішінде Тәжікстан мен Түркіменстанның кіруін ұсынды.
Интеграцияның алғашқы қадамы 1994 жылғы 30 сәуірдегі Қазақстан, Қырғызстан және Өзбекстан елдерінің Біртұтас Экономикалық кеңістік құру жөніндегі Келісім-шартқа қол қоюдан басталды. 1998 жылдың 26 наурызында оған Тәжікстан енді. Ал 1998 жылы оның Орталық Азиялық экономикалық Қауымдастық деген жаңа атауы бекітілді.
1992 жылғы 9 қазанда Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан «Әскери қауіпсіздік тұжырымдамасы туралы» келісімге қол қойды. Онда бұл елдерге басты әскери қауіп ретінде бірсыпыра өңірде саяси және әлеуметтік-экономикалық тұрақсыздықтың болуы, кейбір мемлекеттер тарапынан қуатты әскери күштердің жақын тұруы, жаппай қырып жоятын қарулардың тарауы атап көрсетілді.
Пайдаланылған әдебиеттер.
1. Назарбаев Н. Қазақстан экономикалық-әлеуметтік және саяси жедел жаңару жолында // Егемен Қазақстан, 2005, 19 ақпан
2. Сергеев Н. Центральная Азия: к новой модели сотрудничества // Казахстанская правда. 2005. 23 февраля.
3. Егемен Қазақстан, 2002, 28 желтоқсан
4. Сембинов Б. Политика обеспечения региональной безопасности в Центральноазиатском регионе в контексте развития Организации Договора о колективной безопасности . Автореф. канд. дисс. А., 2004. С. 15.
5. Сборник документов по международному праву. Т.1. Алматы, 1998. С. 307.
6. Кононович Е., Прохоров И. Россия присоединяется к Цас // Казахстанская правда, 2004, 29 мая.
7. Хабаршы. «Халықаралық өмір және саясат» сериясы. А., 2004. №1 (6). 65-69 – бб.
8. Казахстанская правда, 2005, 25 марта.
9. С.Абдулпаттаев. халықаралық қатынастардың қазіргі проблемалары. Алматы «Қарасай» 2006.

Пән: Халықаралық қатынастар
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар

Кiрiспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1. Қазақстанның Орталық Азия елдерімен
қарым-
қатынасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... .5
2. ЕурАзЭҚ пен Орталық Азия Ынтымақтастық ұйымының
Бірігуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ...10

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... .11
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
..12

Кіріспе
Соңғы жылдары аймақтық интеграция, ғаламдастыру процесімен
қатар, мемлекеттер арасындағы сауда-экономикалық қарым-
қатынастарда үстемдік сипаттағы тенденцияға айналды.
Орталық Азия аймақтандыру процесін дамыту үшін қолайлы
алғышарттар бар. Бұл, ең алдымен, аймақты мекендейтін
халықтардың тарихи, географиялық, мәдени және тілдік
бірлігі. Сондықтан Орталық Азиядағы мемлекеттермен
ынтымақтастықты ұлғайту Қазақстанның сыртқы саясатының
негізгі міндеттерінің бірі болып қала береді. Орталық Азия
мемлекеттерімен өзара тату көршілік, тұрақты қарым-
қатынас - біздің еліміздің ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз
етудің маңызды факторы.
Президент Н.Назарбаев Қазақстан халқына Қазақстан – 2030
жолдауында: Ұлттық мүдделерді қорғауды, сондай-ақ таяудағы
және алыс перспективадағы күштердің тепе-теңдігін
қамтамасыз етудегі біздің озық қаруымыз – интеграция саясаты,
бірінші кезекте Қазақстанның, Қырғызстанның және
Өзбекстанның арасындағы Орталық Азиялық Одақты нығайту, қарсы
тұру емес, басқа мемлекеттердің істеріне араласпау,
келісімге келу үстем болуы тиіс - деп атап көрсетті.
Экономика, сөз жоқ, интеграцияның анағұрлым маңызды
құрамдас бөлігі болып табылады. Тарихи қалыптасқан
шаруашылық байланыстар, сондай-ақ геосаяси жағдайдың
ерекшелігі жиынтық экспортық және транзиттік-көліктік әлеуетті
тиімді пайдалану қажеттігін талап етті. Оның үстіне аймақта
бірқатар елеулі проблемалар бар, оларды екі жақты негізде
шешу мүмкін емес.

Қазақстанның Орталық Азия елдерімен қатынасы.
Президент Н.Назарбаев 2005- жылғы 18 ақпандағы Қазақстан
экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел жаңару жолында
атты Қазақстан халқына жолдауында: Мен Орталық Азия елдері
Одағын құруды ұсынамын. Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан арасында
жасалған мәңгілік достық туралы шарт осындай бірлесу
үшін берік негіз бола алады. Біздің экономикалық
мүделлеріміз де, мәдени-тарихи тамырымыз да, тіліміз де,
дініміз де, экологиялық проблемаларымыз да, керек десеңіз
сыртқы қатерлеріміз де ортақ деп атап көрсетті. Президент
бұл одаққа Орталық Азия мемлекеттерінің, оның ішінде барлық
Орталық Азия мемлекеттерінің, оның ішінде Тәжікстан мен
Түркіменстанның кіруін ұсынды. [1]
Интеграцияның алғашқы қадамы 1994 жылғы 30 сәуірдегі
Қазақстан, Қырғызстан және Өзбекстан елдерінің Біртұтас
Экономикалық кеңістік құру жөніндегі Келісім-шартқа қол
қоюдан басталды. 1998 жылдың 26 наурызында оған Тәжікстан
енді. Ал 1998 жылы оның Орталық Азиялық экономикалық
Қауымдастық деген жаңа атауы бекітілді.
1992 жылғы 9 қазанда Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан,
Тәжікстан Әскери қауіпсіздік тұжырымдамасы туралы келісімге
қол қойды. Онда бұл елдерге басты әскери қауіп ретінде
бірсыпыра өңірде саяси және әлеуметтік-экономикалық
тұрақсыздықтың болуы, кейбір мемлекеттер тарапынан қуатты
әскери күштердің жақын тұруы, жаппай қырып жоятын
қарулардың тарауы атап көрсетілді.[2]
1994 жылғы 8 шілдеде Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан әскери-
техникалық ынтымақтастық туралы келісімге қол қойды.[3]
1995 жылғы 15 желтоқсанда Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан
БҰҰ-на қарасты ұжымдық бітімгершілік батальонын құру
туралы келісімге келді.[4]
1993 жылғы 26 наурызда және 1997 жылғы 28 ақпанда
Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан, Түрікменстан Арал
теңізі және Арал өңіріндегі проблеманы шешу бағытында
бірлескен іс-қимыл туралы және Арал аймағының экономикалық
дамуын, оның әлеуметтік-экономикалық өркендеуін қамтамасыз
ету туралы келісімдерге қол қойды. [5]
90 жылдарда мемлекетаралық қатынастың нормативтік-құқықтық
негіздері жасалды, Қазақстанның, Өзбекстан және Қырғызстанмен
Мәңгілік достық, ынтымақтастық және өзара көмек туралы
келісімге, Қазақстан мен Қырғызстан арасындағы одақтық
қатынас туралы келісімге қол қоюы ірі саяси оқиға
болды. 1998 жылғы Қазақстан мен Өзбекстан арасындағы
Мәңгілік достық туралы келісімде тараптар экономиканың
әртүрлі салаларында тығыз ынтымақтастықты нығайтуға
жағдай жасалатындықтарына келісті. Сол сияқты аталған үш
мемлекет Бірыңғай экономикалық кеңістік құра отырып, капитал
мен жұмысшы күшінің еркін қозғалысы, экономиканың түрлі
салаларында өзара келісілген саясат жүргізу туралы да шартқа
қол қойды. [6]
2002 жылғы желтоқсанда Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан,
Тәжікстан Алматыда Орталық Азия ынтымақтастық ұйымын құруға
келісті. [7]
2003 жылғы шілде айында ОАЫ Ұйымы мемлекет басшыларының
Бірлескен мәлімдемесі жарияланды. [8]
Алға қойған міндеттер көрсетілді, олар: өңірде
тұрақтылықты қамтамасыз ету, өңірлік қауіпсіздік пен
экономикалық интеграцияның орнықты жүйесін қалыптастыру,
есірткінің заңсыз айналымына қарсы күрес, халықаралық
лаңкестікті қаржыландыруға кетіп жатқан есірткі трафигінің
арналарын анықтау және жабу, транс-шекаралық қылмысқа
және жасырын көші-қонға қарсы күрес, шекаралық, кеден
және салық қызметтерінің өзара ықпалдастығы. Өнірлік және
мемлекетаралық сипатқа ие болып отырған үш жоба аталды.
Олар: аймақта су-энергетикалық ресурстарды тиімді пайдалану,
коммуникациялық жобаларды жүзеге асыру және аймақтағы
мемлекеттерді азық-түлікпен қамтамасыз ету жөнінде үш
консорциум құру. Сонымен қатар, Өзбекстан президенті Ислам
Каримовтың өңірде жалпы рынок құру ұсынысын жүзеге
асыру шешімдері қабылданды.
Ұжымдық қауіпсіздік жөніндегі келісім-шарт ұйымының
Орталық Азия аймағындағы жұмысы ең алдымен осы маңда 2001
жылдаң бері жайғасқан Шұғыл әрекет ететін ұжымдық
күштерді (ШӘҰҚ) нығайта түсуге бағытталып отыр. Бұл күштерге
жиыны 1500 адам құрайтын Ресейден, Қазақстаннан,
Тәжікстаннан және Қырғызстаннан келген 4 батальон кіреді.
Бұған қоса Тәжікстанда орналасқан ресейлік 201-мотоатқыштар
дивизиясы да осы біріккен күш қатарында. Бұл аймақта оның
қауіпсіздігіне қатер төндіретін ошақ көздері көп. Бұған
аймақтың Ауғаныстанмен шектесетінін, аймаққа экстремистік
топтардың біртіндеп еніп, тіміскі әрекет жүргізуі
мүмкін екендігін, кедейшіліктің, жұмыссыздықтың және қоғамдық
өмірдегі өзге де теріс ахуалдың салдарынан жасырын
көші-қон өршіп кетуі мүмкін әлеуметтік дүрдараздықты және
басқаларды қсоуға болады.[9]
Тәжікстанның өздігімен қауіпсіздігін қатмасыз ете
алмайтындығы, соның ішінде шекарасын күзете алмайтындығы
(Өзбекстан, Қырғызстан, Қытай, Ауғаныстанмен шекара ұзындығы
4183 км) ең маңызды фактор болып отыр.[10]
Президент Н. Назарбаевтың Орталық Азия мемлекеттері одағын
құру жөніндегі бастамасы, біріншіден, қазіргі ғаламдастыру
кезінде жалпыға бірдей қауіптің төнуіне байланысты
болып отыр. Лаңкестік, экстремизм, есірткі құралдары
мен психотроптық заттардың заңсыз айналымы, жасырын көші-қон,
трансұлттық ұйымдасқан қылмыс секілді ортақ қатерлер
мен сынақтарға қарсы тұруда кеңінен ықпалдасу маңызды.
Екіншіден, Орталық Азияда 50 миллионға жуық халық бар.
бірақ бұл елдердің экономикасы біркелкі дамып оытрған
жоқ, біреулерінде - табысты, басқаларында – онша емес. Көрші
елдердің халықтарының тұрмыс ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстанның сыртқы саясат саласындағы стратегиясы
ҚР-ның Европа мемлекеттерімен қарым-қатынасы
Түркияның Орта Азия мемлекеттермен дипломатиялық қарым қатынастары
Жапон Конституциясының қайта қаралу жағдайы
Орталық Азия мемлекеттерімен ынтымақтастық
Тәуелсіз Қазақстанның халықаралық қатынастардағы ролі
Қазақстан Республикасының сыртқы саясатының негізгі бағыттары мен халықаралық қатынастары
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ СЫРТҚЫ САЯСАТЫНЫҢ НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ
Египет пен Орталык Азия елдері ынтымақтастыгы: бүгіні мен болашағы
Қазақстан Республикасының шет мемлекеттерімен экономикалық қарым–қатынастар орнатуы
Пәндер