Ірі қара,ұсақ малдардың бауырын тексеру туралы мәлімет

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

АГРАРЛЫҚ ФАКУЛЬТЕТ «ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ МЕДИЦИНА» КАФЕДРАСЫ

БӨЖ

Тақырыбы: «Ірі қара, ұсақ малдардың бауырын тексеру. »

Орындаған :Акимжанова Марал

Тобы : ВС-303

Тексерген : Муратбаев Д. М.

2015ж

Жоспар:

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім

1. Бауырды клиникалық әдіспен зерттеу

2. Бауырды функциональды зерттеу

ІІІ. Қорытынды

IV. Пайдаланған әдебиеттер

Кіріспе

Бауыр(hepar) - ең үлкен ас қорыту безі. Омыртқасыз жануарларда бауыр ас қорыту және қоректі сіңіру процестеріне қатынасады, сондай-ақ, онда май, көмірсу жиналады. Омыртқасыздардың бауырын кейде бауыр-ұйқы безі деп те атайды, себебі ол омыртқалы жануарлар мен адамның ұйқы безі бөлінетін затқа ұқсас секрет (бездердің бөліп шығаратын заты) шығарады. Омыртқалы жануарлар мен адамда бауыр - күрделі орган, ол организмдегі зат алмасу процесіне қатысады әрі онда ас қорыту сөлдерінің бірі - өт түзіледі. Оның ересек адамдардағы орташа салмағы 1, 5 - 2 кг. Бауыр іш қуысының оң жақ жоғарғы бөлігіне орналасқан. Бауырдың көк етке жанасып жататын жоғарғы дөңес, төменгі ішкі (висцеральдық) беттері бар. Бұлар бауырды оң(үлкен) және сол(кіші) бөліктерге бөледі. Бауырдың бетінің ортасында бауыр қақпасы деп аталатын көлденең ойық болады. Ол арқылы бауырға артерия, қақпалық вена тамырлары, жүйке талшықтары өтеді де, одан лимфа тамырлары мен өт түтігі шығады. Бауыр қақпасының алдыңғы жағында өт қуығы жатады. Бауыр қорғаныш қызметін де атқарады, яғни тамақ құрамында болып, ішекте сіңірілген зиянды заттар мен белок алмасуының нәтижесінде түзілетін қанның құрамындағы улы өнімдер Бауырда зарарсыздандырылады. Бауырдың лимфа түзілудегі, қан ұюын реттеудегі және қанның тұрақты құрамын сақтаудағы маңызы зор. Бауырда қанмен келген амин қышқылдарынан белоктар, глюкоза, фруктоза, глицерин, май қышқылы түзіледі, сондай-ақ, қандағы көмірсулар бауырда гликогенге айналады. Бауырдағы зат алмасу процестері әр түрлі ферменттердің қатысуымен жүреді, оны жүйке жүйесі мен түрлі гормондар реттеп отырады.

$C:\Users\Fora_\AppData\Local\Microsoft\Windows\INetCache\Content.Word\untitled.png$

Бауырды клиникалық әдіспен зерттеу.

Бауырды зерттеу-қарау, пальпациялау және перкуссиялау әдістері арқылы жүргізіледі. Кейбір уақыттарда микроскоп арқылы зерттейді, ол үшін тірі мал денесінен ұлпа немесе ағза бөлігін алу үшін арнайы биопсия жасайды . Негізінен бауырды зерттегенде сонымен қатар бөтен ағза мен жүйелерді бірге тексеру көптеген керекті мәліметтер береді, өйткені бауырдың зақымдануына және өзгеруіне байланысты бұл кезде денеде әртүрлі белгілер байқалады . мысалы: малдың көзге көрінетін кілегейлі қабықтары сарғаяды, тері өзгерістеріне және жүйке тамыр ауруларына шалдығады. Бірақ мұндай әдістермен зерттеу барлық малда әртүрлі клиникалық белгілер береді сондықтан оның өзара ерекшеліктері болады.

Күйіс қайыратын малда бауыр көк етке жанамалап құрсақ қуысының алдыңғы жағына орналасқан . Оның тұрған жері негізінен малдың оң жақ қапталының 8-қабырға аралығы ортасында және омыртқа жотасының соңғы қабырғасына дейін жетіп жатады, бауырдың артқы жақ беті өкпе тұсын алып жатыр, кеуде қуысы қабырғаларына жанамалай орналасқан сондықтан оны зерттеу ыңғайлы.

Қарау арқылы бауырдың оң жақ қапталының томпайып өзгеруі бауырдың шектен тыс үлкейгенінен болады.

Бауырды пальпациялау әдісімен тексеру үшін, оның оң жақ қабырға аралығының құрсақ қуысы үстін саусақпен басып көру арқылы жүргізіледі. Құрсақ қуысы қабырға аралығын сипау арқылы бауырдың өзгеру белгілерін анықтайды, егер бауыр үлкейген болса онда ол соңғы қабырға аралығынан артып тұрады. Сипап көру арқылы бауырдың көлемін, сезімталдығын, консистенциясын сонымен қатар оның басқа да өзгеру қасиеттерін анықтайды.

$C:\Users\Fora_\AppData\Local\Microsoft\Windows\INetCache\Content.Word\iEJNFX0TB.JPG$

Бауырдың үлкеюі негізінен мына ауруларда байқалады:нефрозда. лейкозда фасциолезде және бауырдың ішкі кілегей қабығы қабынғанда, бауырдың үстіңгі беті өзгеріске ұшырағанда, бетінің бұжырлануы, туберкулезде, нефрозда, эхинококкозда ал сезімталдығының күшеюі бауырдың қабыну кезінде абсцесттерде кездеседі.

Бауырды перкуссиялау арқылы оның орналасу шекарасы мен сезімталдығын және онан шыққан сәл сыздаған дыбысты анықтаймыз.

Сиырда бауырдың бәсеңдеу дыбысы-малдың оң қапталы үстіңгі бетінің 10, 11 және 12-қабырға аралығында байқалады да, төрт, үш бұрышты форма құрайды. Жоғары шекарасы -малдың бүйректік бәсеңдеу дыбыспен қосылып жатыр ал артқы шекарасы - соңғы қабырғадан төмен мықын бүйіріне дейін, сонан соңғы қабырғадан төмен мықын бүйіріне дейін, сонан соң төмен 10-қабырғаға дейін шектесіп жатады.

Қой мен ешкіде бауырдың бәсеңдеу дыбысының естілетін орны оң жақ қабырғада 12-қабырға аралығында байқалады. Кейбір ауруларда бауыр үлкейгенде, оның шекарасы 13-қабырға аралығына дейін жетіп, 12-қабырға дейін мықынсызығынан төмен орналасады, ал 10-қабырға аралығында иық-жауырын сызығынан төмен орналасады . Сонымен қатар ұлғайған бауырды перкуссия кезінде ауырсынуын байқаймыз.

Ветеринарлық практикада кейінгі кезде құрсақ қуысы ағзаларды қарау арқылы тексереді, соның ішінде бауырды тексергенде лапароскоп аспабын пайдаланады. Бұл тексеру түрін А. С Логинов пен Б. В Уша ойлап тапқан, бірақ олар лапороскоптың адамның дене ағзаларын зерттеуге арналған түрін пайдаланған.

Химиялық және гистологиялық зерттеу үшін клиникалық практикада биопсия пайдаланылады, ол үшін тірі мал денесінен, бауырдан ұлпа немесе ағза бөлігін алады. Оны алу үшін Ников троакарын, жан-жақты Уша инесін немесе Дугин троакарын пайдаланады.

Биопсия жасайтын тұс сиырда, оң жақ қапталының 11-қабырға аралығынан 2-3 см сербек сызығынан төмен бәсең дыбыс ортасы, биопсия жасағанда лапароскоп аспабы ақылы байқап көріп отырады.

Жылқыбауырын зерттеу өте қиын себебі жылқы бауырды басқа малға қарағанда өзгеше орналасқан, оны пальпациялауға да перкуссиялауға да болмайды.

Ал егер бауыр ұлғайған болса онда оның көлемі де өзгереді бәсеңдеу дыбыс 10-17-қабырға аралығында байқалады.

Биопсияны малдың оң жақ бүйірінен 14-15 -қабырға аралығынан, сербек немесе шондонай сызығы тұсынан жасайды.

Шошқаның бауыры оң жақ бүйірінің көп бөлігін және 12-қабырғаға дейін алып жатыр, ал сол жақ бөлігі 10-қабырғаға дейін орналасқан. Шошқаның бауырын зерттеу ет қоректілерді зерттегендей. шошқа бауырын зерттеу оның сыртқы тері асты майының қалыңдығына байланысты өте қиынға түседі.

Ет қоректілерде бауыр құрсақ қуысы ортасында және екі жақ қапталынан бірге жүргізе отырып салыстыра зерттейді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.