Қанның сілтілік қорын, қышқылдық сиымдылығын және қан сарысуындағы катинды анықтау жайлы

I. Қан жүйесі
1.1 Жануарлардың денесіндегі қан
II. Қанның қүрамы мен қасиеттері.
2.1 Қанның меншікті салмағы
III. Организмдегі қан корлары
IV. Қанның осмостық қысымының маңызы.
V. Қанның буферлік жүйесі.
VI. Қанның сілтілік қоры
VII. Қортынды

Қан- жүйесінің маңызы мен мөлшері және қан өндіру. Жануарлардың организмінің тіршілігі денеге қуат беретін қоректік заттарды қабылдап, оларды қорыту арқылы сақталады. Тамақ қүрамындағы қоректік заттар организмде қорытылып, оттегінің қатысуымен болатын тотығу барысында энергия бөледі. Қоректік заттардың осы өзгерістерінің нәтижесінде Жануарлардың денесінде зат алмасудан пайда болған организмге қажетті заттармен қоса, қажетсіз, тіпті денені уландыратын заттар да пайда болады. Айталық, зат алмасуының нөтижесінде денеде аммиак, мочевина, фенол, индол, кетондар т. с. с. улы заттар пайда болады.
Сонымен, жануарлардың өмірі клеткаларға аса қажетті қоректік заттар мен оттегіне және организмдегі зат алмасудан пайда болатын қажетсіз улы заттардың шығуына байланысты. Мүның бәрін тасымалдау қызметін денедегі қ а н атқарады. Қан күллі денені аралап, оның үлпаларындағы клеткалардағы заттың алмасуына қажетті химиялық заттарды екеліп, қажетсіз заттарын әкетеді.

1. М.А.Молдағулов, А.Н.Ермаханов, Ө.К.Есқожаев, А.З.Дюсембаева, А.Т.Қамбарбеков, А.И.Көлдеев, Б.Д.Айтжанов, Ж.І.Қазиев, С.Т.Сиябеков. «Жануарлар ауруларының клиникалық диагностикасы». Алматы, 2007ж.
2.Т.Несіпбаев «Жануарлар физиологиясы».Алматы,2012ж

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министірлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ

Тақырыбы: Қанның сілтілік қорын, қышқылдық сиымдылығын және қан сарысуындағы катинды анықтау.

Орындаған: Садвакасов С.Е

Тексерген: Муратбаев Д.М

Тобы: ВМ-401

2015-2016 оқу жыы
Семей қаласы.

Жоспар:
I. Қан жүйесі
1.1 Жануарлардың денесіндегі қан
II. Қанның қүрамы мен қасиеттері.
2.1 Қанның меншікті салмағы
III. Организмдегі қан корлары
IV. Қанның осмостық қысымының маңызы.
V. Қанның буферлік жүйесі.
VI. Қанның сілтілік қоры
VII. Қортынды

Қан- жүйесінің маңызы мен мөлшері және қан өндіру. Жануарлардың организмінің тіршілігі денеге қуат беретін қоректік заттарды қабылдап, оларды қорыту арқылы сақталады. Тамақ қүрамындағы қоректік заттар организмде қорытылып, оттегінің қатысуымен болатын тотығу барысында энергия бөледі. Қоректік заттардың осы өзгерістерінің нәтижесінде Жануарлардың денесінде зат алмасудан пайда болған организмге қажетті заттармен қоса, қажетсіз, тіпті денені уландыратын заттар да пайда болады. Айталық, зат алмасуының нөтижесінде денеде аммиак, мочевина, фенол, индол, кетондар т. с. с. улы заттар пайда болады.
Сонымен, жануарлардың өмірі клеткаларға аса қажетті қоректік заттар мен оттегіне және организмдегі зат алмасудан пайда болатын қажетсіз улы заттардың шығуына байланысты. Мүның бәрін тасымалдау қызметін денедегі қ а н атқарады. Қан күллі денені аралап, оның үлпаларындағы клеткалардағы заттың алмасуына қажетті химиялық заттарды екеліп, қажетсіз заттарын әкетеді. Мүнымен қоса, қан дененің түрақты температурасын сақтауға қатысады, организмнің иммундық қасиеттерін қамтамасыз етеді және мүшелердің қызметін гуморальдық реттеуге қатысады. Ерте заманда адамдар қаңды "тіршілік өзені" деп бекер атамаған. Яғни қан және өмір бір-бірінен айырылмай, қосарланып жүреді: қан бар жерде өмір бар, қан болмаса тіршілік тоқталады. Қанның маңызды қызметтерінің іске асып орындалуы, оның ерекше қүрылысы мен қасиеттеріне байланысты.
Жануарлардың денесіндегі қан -- организмнің сүйық негізгі ішкі ортасы. Қанның жалпы мөлшері ересек адамда 4,5-6 л шамасында, яғни дененің жалпы салмағының 6-8 %. Жаңа туған төлдерде ол 10-20 %, 1 жаста 9-13%, 5-7 жаста 7-8 % болады. Организмдегі барлық қанның 50% қан деполарында қор болып сақталады. Ондай мүшелерге бауыр, көк бауыр, өкпе және тері жатады. Бүл мүшелердегі қан қоры мал жараланып, қансырағаңда қан айналымына шығып, тіршілікті сақтап қалады, ал денедегі қанның 50-60% жоғалса, мал өліп қалады.Қан өндіру ұрықтық кезенде басталады. Бұл кезде қан сары денеде, бауырда, көк бауырда жөне сүйектің кемігінде өндіріледі. Үрықтың мүшелері кезектесіп, яғни бірінің қан өндіру қызметі төмендегенде екіншісінің қызметі басталады да, қанның үнемі өндірілуін қамтамасыз етеді. Қан үрықтың 2-3 апталық кезеңіңде сары денеде алғаш өндіріле бастайды. Сары дене семіп, азайып, кішірейе бастағанда, қан өндіру қызметі бауырға ауысады. Б а у ы р үрықтың 3-4 апталық өміріңде пайда бола бастайды. Жаңа туған сәбидің бауыры оның қүрсақ қуысының 23 бөлігін алып жатады. Туғаннан кейін алғашқы айлардан бастап бауырдың аумағы кішірейеді де, 3-4 жаста бауырдың аумағы ересек адамдікіндей болады. Жаңа туған сәбидің бауырының салмағы жалпы денесінің 4,33 %-ына тең болса, ересек адамда ол 2,85 %-ға тең. 8-10 айда бауырдың салмағы 2 есе, 2-3 жаста 3 есе артады. Бауырдың атқаратын қызметі өте көп. Ол барлық зат алмасуға қатысады, қорғаныс және усыздандыру қызметтерін атқарады. Үрықтық кезде бауырдың қан өндіретін мүше ретіндегі маңызы күшті болады. Үрықтың 5 апталық өмірінде ол қан өндірісінің орталығына айналады, ал бала туарда бауырдың бүл қызметі тоқталады. Дегенмен төл туғаннан кейін қан өндіру мүшелерінің қызметі өлсіз болғанда бауырдың қан өндіру қызметі жалғасады. Ұрықтың 14 апталық өміріңде көк бауырда қан өндіру" басталады. Үрықтың көк бауырында қан клеткаларының бәрі де өндіріледі. Жаңа туған төлдін көк бауырының салмағы төлдің денесінің жалпы салмағы мен ұзындығына байланысты болады. Төлдің денесі өсе келе, көк бауырының салмағы да артады. 5 айда оның салмағы жаңа туған кезіндегі салмағынан 2 есе, 1 жаста 10 есе артады. Ірі қара малда сүйектің қызыл кемігі үрықтықмерзімнің 4-ші айыңда қызмет ете бастайды да 6-шы айдан бастап ол қан өндірудің орталығына айналады. Төл туар кезде барлық сүйектердің кемігі сүйек "майына" толы болады. Ол негізінен қан клеткаларынан түрады. Тек 1-2айдан бастап қан клеткаларының арасында май клеткалары пайда бола бастайды да, 5 айда майлы сүйек кемігі жілік сүйектерінің бастарында ғана қалады. 1-2 жаста барлық жіліктер майға толады деуге болады. Қызыл кеміктің маймен ығыстырылуы сүйектерде біркелкі емес. Алдымен кәрі жілік пен асықты жілікте, кейіннен тоқпан жілік пен ортан жіліктегі қызыл кемік маймен ығыстырылады. Сүйектің қызыл кемігіңдегі қан ендіру қызметі 3-4 айдан, 1 жөне 2 жаста маңызды орын алады. Лимфа түйіндері үрықтық кезеңнің 2-ші айында қан тамырлары жолының бойында пайда бола бастайды да, кейбіреулері төл туғаннан кейін түзіледі.8-9 ай арасында лимфа түйіндерінің ретикуло-эңдотелиалдық жүйелері күшті дамып, 1-2 жас аралығында лимфа түйіні мүше ретінде толық жетіледі.Лимфа түйіндерінің қүрылысы төлдің денесінің барлық жерінде біркелкі емес, олардың қүрылысы түрған орнына байланысты: терең орналасқан лимфа түйіндерінен горі тері астындағы лимфа түйіндерінде трабекулалар кобірек болады: Дененің түла бойындағы және аяқ-қолдардағы түйіндердің милы қабаты күштірек дамиды, ал кеуде қуысы мен қүрсақтағы түйіндердің милы заттары кобірек болады. "Лимфа түйіндерінің аумағы төлдің жасы ұлғая келе өседі.
Қанның қүрамы мен қасиеттері. Қанның қүрамы өте күрделі. Қан пішінді элементтер, яғни қан клеткаларынан және сүйық плазмадан түрады. Қанның пішінді элементтеріне қанның қызыл клеткалары эритроциттер, ақ клеткалары лейкоциттер және қызыл пластинкалары тромбоциттер жатады. Қанның бүл клеткалары күллі қанның 55-60%-ын, ал плазма 40-45%-ын қүрады. Қан плазмасының қүрамы да күрделі: оның 90%-ға жуығы су, 7-8 % белоктар, 2 % түрлі органикалық және бейорганикалық заттар. Оның қүрамында белок 0,3-0,6%, май жөне липидтер 0,1%, 120 мг% глюкоза қанты, 0,9% кемірсутегі, минерал заттар - натрий, калий, кальций, хлор түздары, амин қышқылдары мен полипептидтер 4-10 мг%, мочевина 10-25 мг%, түрлі ферменттер, гормондар, түрлі витаминдер, холестерин т. б. заттар болады. Плазманың белоктарының негізгілеріне альбуминдер 4,5%, а, (3, үглобулиндер 2-3 %, фибриногендер 0,2-0,3 % жатады. Қанның белсенді реакциясы оның қүрамындағы сутегінің иондарының концентрациясына байланысты және оны рН реакциясы (сутегінің корсеткіші) деп белгілейді. Қанның белсенді реакциясының түрақтылығы денедегі күллі ферменттердің қатысуымен болатын реакциялар үшін маңызды. Қалыпты жағдайда қанның рН = 7,36 тең, бүл әлсіз сілтінің реакциясы. Қанның белсенді реакциясының түрақтылығына қанның б у ф е р л і к жүйесінің үлкен маңызы бар. Кейбір бейорганикалық қосындьглар, белок заттары қанға келетін зат алмасуының нәтижесінде қышқыл немесе сілтілік қасиеттері бар заттармен қосьглыстар жасайды. Мысалы, дене еңбегімен шүғылданғанда қанға зат алмасуынан пайда болған қышқыл заттар келеді. Қанның буферлік қасиеті гемоглобин, карбонаттар, плазманың белоктарының буферлік жүйелеріне байланысты. Бүлардың ішіндегі аса маңыздылары гемоглобиндік жөне карбонаттық буферлік жүйелер. Қанның меншікті салмағы ересек адамда 1,055-1,063 кгм3. Жаңа туған нөрестенің қанының меншікті салмағы аздап жоғарырақ 1,060-1,080 кгм3. Сәбидің өмірінің алғашқы айында ол 1,050 кгм3 шамасына дейін төмендейді де кейіннен қайта котеріліп ересек адамдікіндей болып, омір бойы сол мелшерде сақталады. Қанның тағы да бір физикалық қасиеті - оның т ү т -қ ы р л ы ғ ы. Қанның тұтқырлығын судың түтқырлығымен салыстырады. Судың түтқырлығы 1-ге теңдеп алынса, жаңа туған сәбидің қанының түтқырлығы алғашқы күндері 10,0-14,8 болады. 1-ші айдың соңында ол 4,8 дейін төмендеп шамамен түрақты болып, осы күйінде сақталады. Оның ауытқуы онша көп емес, алғашқы 1 жаста орта есеппен 4,6, 1-3 жасқа дейін 4,57, 3-15 жас ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.