Күйіктер және алғашқы ветеринариялық көмек


Қазакстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындагы мемлекеттік университеті
БӨЖ
Тақырыбы : Күйіктер және алғашқы ветеринариялық көмек
Орындаған: Ақжолов. Е
Топ: Вс-203
Тексерген: Ахметжанов О. Н
Семей 2014 ж.
Жоспар
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
- Зақымдану тереңдігі бойынша күйіктің төрт дәрежесі
- Малға күйік шалуына орай күйіктің түрлері
- Күйік кезінде көрсетілетін жәрдемдер
- Күйікке душар болған малға көрсетілетін ем
- Малдың күйіктен өлуін түсіндіретін 4 түрлі теория бар:
ІІІ Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
І Кіріспе
Күйік жоғары температураның (термиялық күйік), химиялық заттың (химиялық күйік), рентген сәулесінің немесе ядролық бомба жарылған кездегі жарық сәулесінің (сәулелік күйік) әсерінен терінің зақымдануы.
Мал түлігінен күйікті әсіресе қой мен ірі қара кқтере алмайды, ал шошқа мен жылқы көбінесе шыдамдылық көрсетеді. Жас мал, күйікті ересек малға қарағанда едәуір ауырсынып асқынулар болады.
Аурудан жазылған, жарақаттанып қансыраған мал немесе тууы жақындаған малдар күйікті қатты ауырсынады, ал патология кезінде көбінесе ауыр өтеді. Мал мүшелерінде (бастың, шаптың, жыныс мүшелерінің, желіннің, аяқтардың) күйіктері әрі қауіпті және асқынып ауыр өтеді.
Атап айтсақ, бас аумағы күйген кезде жануарлардың тынысы тарылып тұншығады, көмекейдің кілегей қабығының және кеңірдіктің ісініп домбығунан немесе олардың іріңдеп қабынуынан асқынулар болып кейде өкпе қабынады. Жыныс мүшелері мен шап аумағының күйіктен жарақаттануы зәр мен шәует жүретін жолдардың бұзылуына ұшыратса, сүт безі тереңірек жартылай іріңді патпроцесстің (желінсау) ақыры сепсиске айналуы мүмкін. Кеуде аумағынан, торшалары көлемдірек болып, тереңдеп көкірек шандырын және өкпені қабындырып іріңді қабынуға, ұшыратады. Мал аяғының күйген аумағы ластанып кейіннен іріндейді, тырысып (контрактура) аяқтардың қысқарып жаны кетіп салдануы мүмкін. Кеуде аумағынын, торшалары көлемдірек болып, тереңдеп көкірек шандырын және өкпені қабындырып іріңді қабынуға, ұшыратады. Мал аяғының күйген аумағы ластанып кейіннен іріңдейді, тырысып (контрактура) аяқтардың қысқарып жаны кетіп салдануы мүмкін.
Белгілері: малдың патпроцесске қарсы қорғаныс күшіне және күйіктің этиологиясына байланысты күйік төрт түрлі дәрежеге бөлінеді.
ІІ Негізгі бөлім
2. 1 Зақымдану тереңдігі бойынша күйік 4 дәрежеге бөлінеді:
Ауырсыну, ісіну, жүннің күйгені болса, ол күйіктің бірінші дәрежесіне сай болады.
Ірі малдарда сәл ісіну білінеді, ауырсыну байқалады, кейде тері бетінде ұсақ, дақ пайда болады. Ұсақ малдарда терінің күлдіреуі анық, көрінеді.
терінің және тері астылық ұлпалардың ісінуі 24-48 сағаттан кейін жойылып одан әрі өсе бастайды. Күйген аумақтың шекаралары сарғылт күлгін тамшы түрінде жақыаяқтанып, кебе келіп ыдырап қопсыған қабыққа айналады. Күйген терінің жұқалау жерлерінде мөлдір күлгін сұйықтанып, кейіннен күлдіреген көпіршік терінің сыртына шығады. Шошқаның күйгені ерекше болады, күйген аумақтың тікенектері ластанып, ұйысып қарайып жалқаяққа айналады. Терісі тырысып шошқа мазасызданып жатып қалады. Аталған белгілер күйіктің екінші дәрежесінде ит пен жылқыға ғана тән.
Көлемді ісіну, ойылымдар пайда болып, пинцарь тәрізді қатайып өліетке айналады.
жануарлар терісі қатқыл, қимылсыз (некроз), тітіркену байқалмай, ауырған мал мен жануарлар жүріп қимылдағанда терісі қыртыстанады. Күйгеннен кейін 15-40 минуттан соң, жарақаттанған аумақтың тері астылық торшалары ісінеді, ал 3-4 тәуліктен соң дененің көрші аумақтарына жайылады., 7-15 тәуліктен кейін тері жансызданып ыдырайды, ол жерден сарысу аралас іріңді қоймалжың, ағады. Асқынған күйік патпроцесске 80 тәулікке созылып, жазылғаннан кейін көлемді тыртық қалады.
Оның тереңдігі сүйекке дейін жетуі де мүмкін.
тері мен оның тереңде жатқан ұлпалары тырысып, құрғап, көмір тәрізді қарайып, өте нығыздалып жансызданады. Жеке жерлерінде терең ойықтар пайда болып, онан тығыздығы майға ұқсас созылғане қан аралас сұйық ағады. Көлемді аумақтағы пайда болған күік 4-8 тәулік аралығында инфекцияланыпіріңді патпроцесс болып, асқынудан соң сепсиспен аяқталады (мал денесі жалпы уланады) . Малдың жалпы жағдайы төмендеп, дене қызуы көтеріліп, жүрек қан тамыр және тыныс алуы бұзылып көбінесе өлумен аяқталады.
2. 2 Малға күйік шалуына орай күйіктің түрлері
- Термиялық күйік- малды су процедурасында ыстық ваннамен емдегенде яғни тым жоғары температурада ұстағанда, денеге жалын, қайнаған су, жанып тұрған және ыстық сұйықтық пен газ, қызған және балқыған металдар сиятылардың тікелей әсерінен пайда болады. Малдын зақымдануының ауырлығы әсер еткен температураның жоғарылығына, әсер етудің ұзақтығына, зақымданудың көлемі мен жайылуына байланысты. Қатты күйіктер әсіресе жалын мен қысымда тұрған будың әсерінен пайда болады.
- Химиялық күйік- денеге жинақталған қышқылдардың (тұз, күкірт, азот, карбол) және сілтілердің (күйдіргіш калий мен күйдіргіш натрий, мүсәтір спирті, сөндірілмеген әк), фосфордың және ауыр металдардың кейбір тұздарының (хлорлы мырыш) әсерінен пайда болады. Химиялық күйік кезіндегі алғашқы көмек химиялық заттың түріне байланысты. Концентірлі қышқылдар күйдірген кезде (күкірттен өзге) күйіктің бетін 15-20 минут бойы суық сумен шаяды. Күкірт қышқылы сумен қосылып жылу шығарады. Бұл күйікті асқындыруы мүмкін. Сілті ертінділері (сабынды су, сода ертіндісі- стакандағы суға 1 қасыққосылады шаю оң нәтиже береді.
- Сәулелік күю- ядролық жарылыстың жарық сәулесінен рентген мен күн сәулесінен пайда болады, сәулелік күйіктің сырттай алғашқы белгілері зақымдау дәрежесіне сәйкес келмейді. Зақымдау дәрежесі біршама кейінірек анықталады.
- Сілтілердің әсерінен пайда болған күйіктеренге кетеді, беті дымқылданып, өліеттеніп, сұрғылт түсті болады. Күйікті салқын сумен жақсылап шайғаннан кейін, 1 пайыздық сірке ерітіндісімен өңделген жөн. Сілтілермен болған күйікті сумен жақсылап шайып, соңынан сірке қышқылының әлсіз ертіндісімен тазалау қажет (стакандағы суға бір шай қасық асханалық сірке су) ем домнан кейін күйген жерге тазартылған таңғыш қоюға болады. Таңғышты ертінділермен ылғалдауға болады.
- Фосформен күйген күйікқышқылмен және сілтімен күйген күйікке қарағанда ерекше болады.
- Қышқылдардың әсерінен пайда болған күйіктебеті, құрғақтанып ауырсыну байқалады, күйген жерді мейлінше салқын сумен шайып, 5-10 пайыздық ас содасының ерітіндісімен өңдеу керек.
2. 3 Күйік кезінде көрсетілетін жәрдемдер
2. 4 Күйікке душар болған малға көрсетілетін ем
2. 5 Малдың күйіктен өлуін түсіндіретін 4 түрлі теория бар:
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz