Өндірістік жарақаттарды сараптау әдістері

Пән: ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности), Защита труда
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министірлігі

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемілекеттік университеті

СӨЖ

Тақырыбы: Өндірістік жарақаттарды сараптау әдістері. Кәсіптік аурулар себептері. Өндіріс орындарын желдету әдістері. Желдетуді есептеу тәсілдері.

Тобы: АГ-413

Орындаған: Бәделхан Рауан

Тексерген : Бейсебаев Шәріп

Семей 2015ж

Жоспар:

I. Кіріспе

1. Өндірістік жарақаттарды сараптау әдістері. Кәсіптік аурулар себептері.

II. Негізгі бөлім

1. Өндіріс орындарын желдету әдістері.

2. Желдетуді есептеу тәсілдері.

III. Қорытынды

IV. Пайдаланған әдебиеттер

Еңбек процесінде туған қауіпті, зиянды жағдайлардан - адам еңбек ету қабілетінен айрылып қалуы, тіпті өмірімен қоштасуы мүмкін. Мұндай жағдайлар өндірістік жазатайым оқиға деп аталады. Өндірістік жазатайым оқиға- өзінің еңбек(қызмет) міндеттерін немесе жұмыс берушінің тапсырмасын орындау кезінде қызметкердің жарақат алуы, денсаулығының кенеттен нашарлауы немесе улануы салдарынан еңбекке қабілеттілігінен уақытша немесе тұрақты айрылуына, кәсіби ауруға шалдығуына не өліміне әкеп соқтыратын өндірістік фактордың әсері.

Өндірісте еңбеккерге қауіпті және зиянды факторлардың бірнешеуі қатар әсер етуі мүмкін. Олардың көбі еңбеккердің мамандығына, яғни кәсіби жұмысына байланысты. Сондықтан оларды кәсіби қауіптер және кәсіби зияндылықтардейді.

Өнеркәсіпте кездесетін еңбек қауіпін ү ш к е бөлеміз :

Техникалық- тез жүретін, үлкен алқымды машиналарды және жаңа техни-каны пайдаланған кезде жиі кездеседі, себебі олардың құрылысы мен пайда-лану тәртібін толық игермегендіктен .
Технологиялық- технологиялық процестардің өзгеруіне байланысты .
Жергілікті- еңбекті ұйымдастырудан және техникалық жабдықтануына байланысты .

Жарақат алу - адам организмінің жұмысының бұзылуы немесе зақымдануы.

Жарақаттың 4 түрі болады:

1. Механикалық.

2. Ыстық-суықтан болған.

3. Химиялық.

4. Электр жарақат.

Жарақаттың зардабы материалды және моральді деп бөлінеді.

Өндірістік жазатайым оқиғалардың жіктелуі:

Қандай жерде болғанына байланысты
Қанша адам зардап шеккеніне
Ауырлығына байланысты

Кәсіби аурулардың себептері.

Кәсіби ауру дегеніміз- өндірістегі зиянды факторлардың аз мөлшерде бірақ ұзақ уақыт бойы әсер етуінен еңбеккердің денсаулығының нашарлап, жұмыс қабілетінің төмендеуіне әкелетін аурулар.

Кәсіби зияндылықтар еңбеккердің денсаулығына келтіретін әсеріне байланысты 4 топқа бөлінеді:

Өндірісте пайланылатын жабдықтар мен материалдардың ерекшеліктеріне байланысты
Өндірістегі еңбек кестесіне, ережесіне, еңбек ету ерекшеліктеріне байланысты.
Жұмыс бөлмелерінде метеорологиялық жағдайлары мен санитарлық- гигиеналық жағдайларына байланысты
Өндірістік саланың ерекшеліктеріне байланысты

Өндірістік жарақат-танудың себептері .

«Өндірістік желдеткіш» студенттерді өндірістік желдеткіштерді жобалау практикалары мен теория негіздері бойынша білім жүйелерін қалыптасуымен, ғылыми негіздермен, техникалық құралдармен және практикалық құру тәсілдерімен және қалыпты атмосфералық шарттарды көтеру мен ауа тазалықтарын жұмыс орындары мен адамдардың өмір сүру аймақтарымен таныстырады.

Желдеткіш ( латынша: ventіlatіo - желдету) - өндіріс орындарын желдетуде, тасымалдауда, т. б. ауаны немесе басқа газдарды қозғалысқа түсіріп орнын ауыстыру үшін олардың артық қысымын (әдетте, 0, 15 Мпа-ға дейін) тудыратын қондырғы. Олар үймереттерді және шахталарды желдетуге, қазан және пеш агрегаттарына ауа жіберуге не олардан түтін мен зиянды газдарды сорып тысқа шығаруға, материалдарды кептіруге, машина бөлшектері мен механизмдерін салқындатуға, сусымалы және талшықты материалдарды пневматикалық жолмен тасымалдауға, бірқатар технологиялық процестерді атқаруға, машина радиаторлары мен конденсаторын салқындатуға, т. б. қолданылады.

Өндірістік желдеткіш - бөлмелерді желдету кезінде немесе аэроқоспаларды құбырлар арқылы тасымалдау үшін ауаны немесе басқа газды шамадан тыс қысымдайтын құрылғы. Өнеркәсіптік желдеткіштердің стол үстіне қойылатын және аспалы желдеткіш түрлері кеңінен тараған. өшатын аппараттарда желдеткіштер тарту күшін тудыратын құрал ретінде (көтергіш желдеткіштер, турбореактивтік екі контурлы қозғалтқыш желдеткіштері, желдеткіш- фенестрон) пайдаланылады. Желдеткіштер қуаттылығына қарай Вольттың үлестерінен (тұрмыстық желдеткіштер) мыңдаған кВт-қа (өнеркәсіптік желдеткіштер) дейінгі желдеткіштер, ал құрылымына байланысты - центрден тепкіш желдеткіш және осьтік желдеткіш болып ажыратылады. Желдеткіштер, негізінен, қозғалтқышпен белдікті беріліс арқылы немесе тікелей серіппелі муфта көмегімен әрекетке келтіріледі. Кішігірім желдеткіштердің қалақшалы дөңгелегі тікелей қозғалтқыштың білігіне бекітіледі, ал ірі желдеткіштер сору жылдамдығын реттегіш және діріл бәсеңдеткіш құрылғылармен жабдықталады. XIX ғасырдың басында желдету жүйесінің алғашқы даму сатылары калыптаса бастады. Академик Э. X. Ленд ғимаратты желдету механикалық жолдармен іске асатынын атап өтті. Центрден тепкіш желдеткіштердің шығуы арқасында желдету жүйесінің дамуы кең етек ала бастады. Аталған желдеткіш түрін 1832 жылы А. А. Саблуков ойлап тапқан болатын. 1835 жылы центрден тепкіш желдеткішті Алтайдағы Шағыр кенішінде пайдалана бастаған. Саблуков бұл желдеткіш арқылы түрлі кемелерді, ғимараттарды желдетуді ұсынған. Вентиляцияның дамуына өзіндік үлесін қосқан ғалымдардан В. М. Чаплинді де атап өтуге болады.

Бөлмелерде санитарлық - гигиеналық және технологиялық талаптарды қанағаттандыратын ауа ортасының қалыпты параметрлерін қолдау үшін желтдеткішті орнатады. Желдеткіш - технологиялық үрдістің тиесілі өтуі немесе адам ыңғайының тұрғысынан ауа ортасының қажетті күйік бөлмеде ұстану үшін, бөлмеде есепті ауаалмасуды қамтитын ұйымдастыру шаралары мен техникалық құрылғылар байланысы. Қазіргі уақытта еңбекті қорғау мен жағдайларын жақсарту, оның ғылыми ұйымдастырылуы, еңбек етушілер денсаулығын сақтау мәселелері өте өзекті. Мәнді назар сондай-ақ ауа қауызын сақтауға да бөлінеді. Бұл мәселереді желдету жүйесінің тиімді жұмысынсыз шешу мүмкін емес.

Өндірістін ғимараттарда желдету жүйелері арнайы ерекшеліктерге ие. Өндірістік желдету жобасын орныдаудың негізгі мәселесі - еңбек шарттарын жақсартуға, оның өндірушілігі мен шығарылатын өнім сапасының жоғарылауына, кадрлар ағысының төмендеуіне, өндірістін жарақаттану мен кәсіби аурулардың төмендеуіне көмектесетін желдету жүйелерінің әсерлі тиімді жұмысын қамту, өндірітіп аурулардан қоршаған ортаны қорғау. Жүйе жұмысының тиімділігі көбінесе инженерлік есептеулерді толтырудың дұрыстығына, жаңа жабдықтарды, автоматтандыру құралдарын, қолдану шарттарын пайдалануға байланысты.

Өнеркәсіптік желдеткіштердің міндеттері мен тәжірибелік, ғылыми негіздері.

Желдетудің бірнеше міндеті бар. Адамдардың және жануарлардың тіршілік әрекеті өндірістік процестер, жылу, зиянды газдар, бу және шаңдар бөлінумен қатар жүреді және уақыт өте келе бөлменің ауасын тыныс алу үшін жарамсыз етеді. Тұрғын және азаматтық ғимараттар үшін қарапайым және көмірқышқыл газын бөліп шығарады. Жануарлар, мал шаруашылығы кешендерінде жоғары айтылған бөлінулерге аммиак қосылады. Өндірістік ғимараттар ауасына бөлінетін зиянды заттар көптеген қосылыстардан тұрады. Олардың ішінде радиоактивті аэрозольдар, концерогенді заттар, жарылысқа қауіпті гадар мен булар, сонымен қатар тері мен ағзаның шырышты қабатына әсер ететін түрлі қосылыстар. Желдетудің негізгі міндеті өндірістік бөлмеде адамның болуы үшін және заттардың жұмыс істеуі үшін, технологиялық қолайлы ауа үшін ұстап тұру. Мысалы, тоқыма фабрикаларының жіп иіретін цехтарында ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 100 пайыз деңгейде ұстап тұру керек, жеміс жидек сақтайтын сақтау камераларында 0. 1-0. 2 градус целисий ұстап тұру керек. Адамдарға әсер ететін зиянды заттар кәсіптік деп аталатын аурулар тудырады. Олардың басты себебі жұмыс орнындағы қолайсыз жағдайлар болып табылады. Көбінесе бұл аурулар кәдімгі аурулар болып табылады (бронхит, т. б. ) . Кәсіптік аурулардың ішіндегі кең тарағаны пневмоканиоздар, бұл өкпеде шаңның жиналап қалу салдарынан пайда болады.

Желдету жұмыстары.

Өндірістік бөлмедегі вентиляциондық жұмыс сыртқы ауаның температурасы мен ылғалдылығына қатыссыз ауада анықталған температура мен ылғалдылық туғызу, яғни нұсқаулы нормаларды қанағаттандыратын ауа құрамын сақтай отырып, жасанды климат жасау. Желдету өндіріс ғимараттарының бөлмелерінде адамның шаршауын азайтып, оның жұмысының шаруашлық өнімділігін артыратын қолайлы жағдайлар жасаумен қатар, бір уақытта технологиялық үдірістердің қалыпты жүргізілуін қамтамассыз етеді. Өндірістік технологиялық процесстерді әр түрлі зиянды зат-тардың шығыуымен байланысты: газдар, жылу, булар және шаң-дар. Өндіріс бөлмесіне үскен көптеген газдар мен булар адамның денсаулығына қауіпті. Желдетіудің көмегімен бөлмеден зиянды ауаны шығарып, таза ауа енгізеді. Желдеткіш құрылғымен жұмыс істегенде адам үшін қауіпті бу, газ және шаң, сонымен қатар бөлменің ауа темперарурасы және оның салыстырмалы ылғалдылығының концентрация денгейі санитарлық нормалармен тағайындалған шекті шамаға дейін төмендейді. Салқындату немесе жылыту кезінде анықталған температураны сақтау мүмкіндлігі, яғни адам ағзасының термореттеу қоршаған ортаның температурасы, салыстырмалы ылғалдылығы және ауаның қозғалу жылдамдығына байланысты боады.
Жасалған әдістерге сүйенсек, бір түрде жылыулық сезіну туғызатын көптеген метроологиялық факторлар үйлесімін іріктеуге болады. Кез келген механикалық жұмыс соңында жылуға айналатынын бір түрдегі энергияның басқа түрге айналуы арқылы жүретіні белгілі. Сондықтан адамның орындайтын жұмысы неғұрлым қарқынды болса, онда ол соғұрлым көп мөлшерде жылу шығарады және оның көп бірлігін қоршаған ортаға береді. Егер адам денесі мен қоршаған орта арасындағы жылу алмасу қарқыны азайса, онда бұл жағдайда адам ағзасында жылу жиналады да оның температурасы көтеріле бастайды. Сонымен қатар адам денесінің температурасы қалыпты жағдайдан аз болғанда, ең аз дегенде 1ºС-қа көтеріліп немесе төмендесе бұл адамның көңіл-күйінің өзгеріуіне әкеп соғады. Адам ағзасы қоршаған ауаның әсеріне қарсы тұрады, қалыпты жылу теңдестігін сқтауға және қорғаныс реакцялары арқылы дене температурасын ның тұрақтылығын сақтауға ұмтылады.
а) адам температурасының әр түрлілігі мен ауа есебінен конвекция
б) адам температурасының әр түрлілігі мен адам тұрған бөлменің ішкі қоршау беттері есебінен сәулеленуі
в) адамды қоршаған температура және ауа ылғалдылығына байланысты тер шығару
“а” және “в” факторлары ауа қозғалысына да қатысты. Сәйкесінше бөлмедегі температура t салыстырмалы ылғалдығы φ және ауаның қозғалыс жылдамдығы ω адам денесінің жылулық теңдестігін анықтайды, осы арқылы оның көңіл-күйін де анықтауға болады.
Әдістеме жолдары арқылы алынған метроологиялық берілгендер желдету жүйесін құру кезінде маңызды болады. Ауа алмасыуының қалай жүргізілуіне байланысты желдету жасанды және табиғи болып бөлінеді. Бөлмеде ауа алмастыруды ұйымдастыру әдісі бойынша желдету жалпы, жергілікті және аралас болып бөлінеді. Жалпы желдету жұмыс аймақтарында басты түрде барлық бөлмелерде бірдей ауа ортасын (температура, ылғалдылық, ағзаның тазалығы және жылдамдылығы) тудыру шартын қарастырады. Жалпы желдету механикалық, аралас және табиғи болып бөлінеді. Жергілікті желдету бөлменің қалған бөлікттерінің жағдайынан жаһсы, гигиеналық талаптарға сай жергілікті орта ауасын жұмыс орнында туғызады. Жергілікті вентияцияның негізінде басты зиянды заттың шығуы анықталған жерде (өндіріс құрлысы) шоғырланған өндіріс ғимараттарда құрылған. Басты түрде өндіріс бөлмелерінде қолданатын аралас жүйелер - жергілікті және жалпы желдетуді қосқандағыны көрсетеді.

Желдету қондырғыларына қойылатын талаптар

1. Ауыстыру ортаның құрамына байланысты желдеткіштер: әдеттегі орындауда; жегідеге қарсы орындауда; жарылыс қауіпсіз және шаңдық орындауда дайындалады.
2. Жарылыс қауіпсіз орындаудағы желдеткіштер дөңгелектермен, конустармен және аллюминий немесе дюраллюминийден кіреберіс келте құбырлармен дайындалады; желдеткіш арқылы өтетін жарылыс қауіпті қосындысының ағымында болатын білік учаскесі аллюминийлік қалпақшалармен және төлкемен жабылады.
3. Жегідеге қарсы орындаудағы желдеткіштер агрессивті қоспалары бар ауа әсеріне берік материалдардан дайындалады.
4. Желдеткіштер діріл айырғыштармен жалпы іргетас рамасында электрлік қозғағыштармен жиынтықта және тапсырыс берушінің талабы бойынша реттеу құрылғысымен жеткізіледі.

Желдету жүйелерін орнату (монтаждау) кезінде қойылатын талаптар

1. Желдеткіш тұғырын қатты негізге орнатқанда дыбысты оқшаулайтын төсенішке тығыз орналастырады. Серіппелі және резеңкелі тозушылықпен дірілді оқшаулайтын негіздер үлгілі тетіктер сызбаларына сәйкес жасалынады.
2. Желдеткіштердің біліктері көлденең орналастырылады, ортаға тарту күші бар желдеткіштер қаптамаларының тік қабырғаларында еңістер мен қисаюлар болмайды.
3. Желдеткіштердің іргетастарын орнатқан кезде ішінде анкерлі болттар үшін ұялар қалдырылады, желдеткіштер орнатылғаннан кейін ұялар цемент.
4. Желдету жүйелері үшін электр қозғалтқыштар шүлдіктерінің параллельдігі және шкивтердің орташа сызықтарының сәйкес келуі, бүрмелерінің параллельдігі, бекітілулердің негізге бекітілу беріктілігі, корпустың, қосатын жалғастырғыштардың қоршаулары және белдік берілістердің жерлестірілуін есепке ала отырып орнатылады.
5. Шаңнан ауаны тазалау бойынша циклондар, скрубберлер және басқада жабдықтар салыстыра тексеріледі және постаменттерге, кронштейндерге немесе басқада тірек құрылымдарына мықтап тіркеп қойылады. Бұл жабдықтарға еркін қатынас қамтамасыз етіледі.

Желдету жүйелерін сынау және баптау кезінде қойылатын
талаптар.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.