Еуропадағы миграциялық үдерістер

Пән: Саясаттану
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 59 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

МАЗМҰНЫ: КІРІСПЕ . . . . . . ……… . . . 3

МАЗМҰНЫ:

І-ТАРАУ. МИГРАЦИЯ ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ ӘЛЕМДЕГІ

МИГРАЦИЯЛЫҚ ҮДЕРІСТЕР . . . 5

МАЗМҰНЫ:

Миграция түсінігі және клиссификациялануы . . . 5
Әлемдік миграциялық үдерістер . . . 10
Миграциялық үдерістердің халықаралық қатынастардағы ролі . . . 16

ІІ-ТАРАУ. ЕУРОПАДАҒЫ МИГРАЦИЯЛЫҚ ҮДЕРІСТЕР . . . 19

Франциядағы миграциялық жағдай: иммиграциялық саясаттың дағдарысы . . . 19

Ұлыританиядағы миграциялық ахуал: либеральды иммиграциялық режимнің сақталуы . . . 22

Германиядағы миграциялық жағдай: этникалық немістердің репатриациясы және еңбек миграциясы . . . 26
Италия мен Испаниядағы мұсылман миграциясы

мәселесі . . . 27

ІІІ-ТАРАУ. ЕУРОПАДАҒЫ МИГРАЦИЯЛЫҚ АХУАЛДЫҢ

ДАҒДАРЫСЫ ЖӘНЕ МИГРАНТТАР МӘСЕЛЕСІНІҢ

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ РЕТТЕЛУІ . . . 34

Еуропалық ұлттардың демографиялық дағдарысы және миграция үдерістері . . . 34
Мигранттар мәселесінің халықаралық қатынастарда құқықтық реттелуі . . . 42

ҚОРЫТЫНДЫ …… . . . . . . … . . . 51

ПАЙДАЛЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТТЕР . . . 53

МАЗМҰНЫ:

Кіріспе

Қазіргі кезеңдегі халықаралық қатынастардағы орын алып отырған маңызды құбылыстардың бірі - халықаралық миграция болып отыр. Халықаралық миграцияны квалификациялануына қарай оның негізгі белгісі ретінде мемлекеттік шекараны кесіп өту болып табылады. Осы ерекшелігі арқылы біз халықаралық миграцияны оның негізгі миграциялық қозғалыстардың түрі - бір мемлекеттің аумағында болатын ішкі миграциядан айыра аламыз. Сондықтан, халықаралық миграция мемлекетаралық қарым қатынастарға өте қатты әсер етеді және халықаралық-құқықтық реттеудің нысаны болып табылады. 1948 жылы қабылданған Жалпы адам құқықтары туралы декларацияға сәйкес әрбір адам кез келген және өз мемлекетінен кете алады және қайтып оралу құқығына ие.

Халық миграциясы - бұл қазіргі әлемнің шындығы, жаһандану үрдісінің салдары, белгілі мемлекеттер мен аймақтарды мекендейтін халықтардың экономикалық-саяси және мәдени дамуының маңызды факторы болып табылады. Жер шарындағы 6, 7 млрд халықтың 1 млрд-тан астамы үнемі қозғалыста болып табылады. Яғни бір мемлекеттен екінші мемлекеттен қоныс аударады, уақытша тұрады немесе басқа да жағдаяттарға байланысты бір мемлекеттің шекарасында шектеліп қалмайды. Миграция үрдісі алғашында экономикалық үрдіс болып басталғанымен қазіргі уақытта жиі өркениеттік сипат алап келеді. Ешқандайда қатал заңдармен тұрғызылған «қабырғалар» арқылы немесе биліктің сойылымен адамзаттың мобилділігін тоқтату мүмкін емес1.

Миграциялық үрдістер туралы сөз қозғалғанда әлемнің қайсы мемлекеті болмасын мемлекетін бұл мәселе айналып өтті деп айту қиынға соғады. Себебі. Бұл мәселемен әлемнің жетекші мемлекеттерінен бастап, артта қалған «үшінші әлем» мемлекеттері де қарама қарсы келуде. Көптеген мемлекеттер әртүрлі жағдайларға (өмір сүру деңгейінің төмендігі, саяси-әскери қақтығыстар) байланысты миграцияға бас ұруға мәжбүр. Бұлар ең алдымен Азия, Африка, Таяу Шығыс және Латын америкасы елдері болып табылады: Алжир, Марокко, Тунис, Эфиопия, Нигерия, Түркия, Пәкістан, Ауғанстан, Шри-Ланка, Кытай, Вьетнам және т. б. Бұл мемлнекеттердің азаматтары әлемнің өмір сүру деңгейі жоғары, саяси тұрақты және әлеуметтік қамсыздандыруы дамыған мемлекеттерге қоныс аударуға ұмтылады.

Ғылыми әдебиетте иммиграцияның толқыны жоғары мемлекеттердің қатарын АҚШ, Канада және Австралия бастап тұр. Сонау 18-ғасырдан бастап АҚШ Еуропа мемелекеттерінен атап айтқанда, Англия, Ирландия, Шотландия, Германия, Франциядан иммигранттар Құрама Шттарға көптеп ағылды. Кейіннен олардың артынан оларға Италия, Украина, Ресей және Азия мемлекетерінен шыққан келімсектер қосылды. Иммиграция әсіресе АҚШ-қа оның ары қарайғы дамуына, әлеуметтік мығымдығына және полиэтникалық қоғамының қалыптасуына қатты әсер етті. Екінші дүниежүзілік соғыс аяқталғаннан кейін иммиграннтардың жаңа легі Еуропаның - Франция, Германия, Ұлыбритания, Швеция, Италия, Испания сияқты мемлекеттеріне көптеп ағыла бастады. Еуропа мемлекеттеріндегі экономикалық даму, әлеуметтік қамсыздандыру деңгейінің жоғарылығы әлемнің басқа аймақтарындағы халықтардың Еуропаға қоныс аударуға қызығушылығын оятты2.

Қазіргі кездің шарттарына сәйкес, яғни әлем глобальды миграцияның сахнасына айналған кезде мигранттардың толастамай ағылуына ұшыраған мемлекеттер оларға байланысты әртүрлі саясат ұстануға мәжбүр.

Диплом жұмыс тақырыбының өзектілігі - Еуропа Одағы көлемінде болып жатқан миграциялық үдерістердің әлемдік қауымдастық тарапынан жіті назарында болуы, көбінесе адам құқықтарына байланысты проблематикалық жағдайлардың туындауы, миграциялық үрдістерді реттеудің Еуропалық моделі яғни Еуропа мемлкеттерінде мемлекеттік биліктің мигранттарға байланысты саясаты, миграцияның әлеуметтік қарым қатынастарға әсері мәселелері, жергілікті халықтар менн мигранттар арасындағы қарым -қатынастар жан-жақты зерттеуді талап ететін халықаралық қатынастардың өзекті мәселесі болып табылады.

Диплом жұмысының мақсаты және міндеттері: Зерттеу жұмысының мақсаты - Еуропадағы миграциялық саясатын, үдерістердің саяси-әлеуметтік салдарларын талдау және келешектегі даму перспективаларын саралау болып табылады Осы мақсатқа сәйкес автор төмендегідей міндеттерді алдына қойды:

ЕО-дағы миграциялық жағдайды сипаттау
ЕО-ның миграциялық саясатының негіздерін анықтау
Миграциялық үдерістердің басқарылуы мен құқықтық реттелуі
ЕО миграциялық саясатының проблемаларын талдау

Жұмыстың құрылымы мен көлемі . Жұмыстың құрылымы алдына қойған мақсаттарға байланысты кіріспеден, 3 тараудан, қорытындыдан, пайдаланған әдебиет тізімінен тұрады.

І-ТАРАУ. МИГРАЦИЯ ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ ӘЛЕМДЕГІ

МИГРАЦИЯЛЫҚ ҮДЕРІСТЕР

Миграция түсінігі және клиссификациялануы

Миграциялық жағдай - азаматтығы бар немесе азаматтығы жоқ шетелдiк азаматтардың белгілі бір ел аумағына шығуы және кiрумен, транзиттiк жүрiп өтуіне байланысты мемлекеттiң ұлттық қауiпсiздiгі, ішкі және сыртқы саяси жағдайы, жалпы демографиялық әлеуметтiк - экономикалық жағдайына терең әсер ететін факторлар жиынтығы болып табылады

Халық миграциясы-өзінің табиғи көрінісінің формасымен және салдарымен күрделі процесс. Ол басқа да әлеуметтік-экономикалық құбылыстармен өзара тығыз байланысты. Миграциялық процестер өндірістік күш дамуының салдары бола тұра бүкіл өндірістік қатынастар жүйесінің интенсивті дамуына ықпал етеді. Бұл көрініс тұрғылықты халықтың дамуынан байқалады. Миграциялық процестің өтуі интенсивті болған сайын халықтың әлеуметтік құрылымының әр түрлі аспектілеріне нақтылы өзгерістер еніп, территориялық орналасу жаңарады. Миграция еңбек біліктілігімен және өндірістік тәжірибемен алмасуға жағдай жасап, тұлғалық дамуға, отбасы құрамына және жыныстық-жастық құрылымға ықпал етеді, халықтың әлеуметтік, салалық және кәсіби байланысты мамандардың жаңаруына әкеледі3.

«Миграция» терминінің шығу төркіні-халықтың қозғалысын, көшіп-қонуын білдіреді. Бірақ, қазіргі кездегі бұл сөздің мағынасы айтарлықтай кең. Бұдан басқа да терминді өзінің сипаты бойынша салдарымен келісілген факторлардың бірдей еместігімен сипатталынатын құбылыстарды белгілеу үшін қолданылады. Халық миграциясы анықтамасына ең аз дегенде төрт түрлі көзқарасты бөліп қарастыруға болады. Олар төмендегідей:

Біріншіден, ең ауқымды ойлауға сәйкес миграцияға қоғамдық мағынасы бар халықтың қозғалыстарының барлық түрлерін жатқызуға болады. Мұнда тек кеңістікте қозғалуды ғана емес сонымен қатар мамандардың ағынын, олардың кәсіпорын ішіндегі қозғалысын, әлеуметтік қозғалысын және тағы басқаларын жатқызуға болады. Шынында да салалық кәсіби және басқада қозғалыстарды миграцияға жатқызуға болады, егер ол территориялық қозғалыспен байланысты болса.

Екіншіден, миграция ретінде халықтың, оның сипаты мен мақсатына байланыссыз кеңістіктегі барлық қозғалысы танылады. Бұларға халықтың бір елді мекеннен екінші елді мекенге қозғалысы, мекен ішіндегі және одан тыс жерлерге күнделікті жұмысқа немесе оқуға бару, сонымен қатар маусымдық жұмыстар, іс сапарларға шығу демалысқа кету және басқа да қозғалыстарды жатқызады. Кейбір зерттеушілер бір елді мекенін кеңістігі ішінде болатын қозғалысты жатқызуға болмайды дейді.

Үшіншіден, миграцияға тұрғылықты жерін тұрақты немесе уақытша ауыстыруға әкелетін елді мекендер арасындағы болатын қозғалысты жатқызады. Мұның құрамына бір елді мекеннен екінші елді мекенге жұмыс бабы бойынша қозғалуларды жатқызуға болмайды.

Төртіншіден, миграцияға территориялық қайта бөлінуге әкелетін халықтың кеңістіктегі қозғалу процесін жатқызады. Бұл жағдайда миграцияға кеңістіктегі қозғалысты жатқызу екі сипат бойынша анықталады:бір жерден екінші жерге ақиқатты көшуі және екі елде тұрақты жазылуына қарай. Мұнда тұрақты тұрғылықты жері мен жұмыс істеу орнының бірігуі болды.

Егер ішкі орналасуы бойынша қозғалысты қоспасақ халықтың кеңістіктегі қозғалысының негізгі төрт түрін бөліп көрсетуге болады. Оларға, эпизодикалық, маятникалық, маусымдық және қайтымсыз миграциялар жатады. Миграцияның бұл негізгі түрлері сипаттамалары бойынша және ондағы халықтың көздеген мақсаттары бойынша әр түрлі болып келеді.

Эпизодикалық миграция-бір бағытта және бір уақытта болмайтын үздіксіз жүзеге асырылмайтын іс-сапарлы және басқа да қайтымды қозғалыстарды сипаттайды. Егер іс-сапарларда жұмыс қабілеттігі бар тұлғалар қатысса, басқа да қайтымды қозғалыстарда қалған тұлғалар қатысады. Эпизодикалық миграция қатысушының құрамы әр түрлі болып келеді4.

Маятниктік миграция-халықтың тұрғылықты жерінен басқа елді мекенде орналасқан жұмыс орындарына немесе оқу орындарына күнделікті немесе апталық қозғалыстары. Маятникалық миграция кең масштабта үлкен қалаларда жүзеге асырылады.

Маусымдық миграция-бұл еңбек қабілеттілігі бар халықтың тұрғылықты жеріне қайтіп келу мүмкіндігін сақтау негізінде бірнеше ай мерзімге басқа елді мекенге уақытша жұмыс және өмір сүру бойынша кетуі. Мұндай миграциялар экономикадағы өндіріс саласы басымдылық алған аудандарда жұмыс кезеңіндегі өндірістік маусымдық уақыттың аз болған жағдайында басқа елді мекендерден уақытша жұмыс күшін жұмылдыру кезінде болды. Себебі мұндай мұқтаждық жергілікті жұмыс күшімен қанағаттандырылуы мүмкін емес.

Қайтымсыз миграция-халықтың мұндай қозғалысы кезінде территориялық қайта бөлінуі жүреді. Миграцияның бұл түрі бір уақытта екі шартқа жауап береді.

Статистикалық бақылаудың жинақтаудың және топтаудың нәтижелерінде барлық жиынтық бірліктері бойынша және оның жеке бөліктері туралы көптеген мәліметтер алынады. Осы алынған мәліметтер өздеріне тән белгілеріне қарай бірнеше топтарға бөлінеді, өзара байланысты сандық көрсеткіштер жүйесімен сипатталады және статистикалық кестелер арқылы көрсетіледі. Жеке топтарды немесе барлық жиынтықты бүтіндей сипаттайтын сандық мәндер қорытындылаушы көрсеткіштер деп аталады. Мысалы, Республикамыздағы халықтың саны, өнеркәсіп орындарының өндірген өнімдерінің көлемі, әр гектардан түскен орташа өнімнің мөлшері және тағы сол сияқтылары жатады.

Статистикада қорытындылаушы көрсеткіштер өздерінің сандық мәндеріне қарай нақты (абсолютті), қатысты және орташа шамалар арқылы беріледі. Осының ішінде нақты шамалар жиі қолданылады және бастапқы түрі болып табылады. Ол статистикалық бақылау нәтижесінде жиналған мәліметтерді өңдеу, жинау және қосудан алынады. Осының негізінде, қатысты және орташа шамалар есептеледі. Сонымен бірге бұл көрсеткіштер нақты шаманың сандық өзгерістерін толықтырып отырады. Сол себепті әлеуметтік- экономикалық құбылыстар мен процестер туралы зерттеу жұмыстарын жүргізу кезінде нақты, қатысты, орташа шамалардың атқаратын рольдері өте жоғары және олардың сандық көрсеткіштері қорытынды жасау үшін жиі пайдаланады. Статистикалық нақты шамалардың ғылыми және тәжірибелік жұмыстардағы маңызы мен атқаратын ролі өте жоғары бағаланады. Себебі нақты көрсеткіштерді қолдана отырып, әрбір кәсіпорындар мен шаруашылықтардың, мекемелер мен ұйымдардың, ұжымдардың және тағы басқа әлеуметтік-экономикалық дамуына немесе кемуіне толық қорытынды жасауға мүмкіндік туады. Міне, осыған байланысты басқару орындарын жан жақты сипаттайтын мәліметтермен қамтамасыз етіп отырады және оның кемшіліктерін ашық көрсете алады. Бұл арнайы есептеу әдістерін қолдану арқылы жүзеге асырылады. Сондай ақ статистика мекемелерінде жұмыс істейтін мамандардың негізгі бір міндеті болып табылады5.

Статистикалық ақты шамалар деп қоғамдық құбылыстар мен процестердің белгілі бір жердегі және уақыттағы мөлшерін, көлемін, аумағын, деңгейін сипаттайтын нақты сандық көрсеткіштерді айтады. Нақты шамалар өздерінің көрсеткіштерінің қолданылуына қарай жеке және жалпы немесе жиынтық қосындысы болып екіге бөлінеді. Жеке нақты шамалар жиынтықтың жеке бөліктерінің мөлшерін, көлемін өздеріне ғана тән сандық көрсеткіштер арқылы көрсетеді.

Жалпы нақты шамалар жеке нақты шамалрдың қосындысынан алынады. Мысалы, халық санағы кезінде республика бойынша жалпы халықтың саны алынады. Ол әрбір адамның жиынтығынан құралады. Жалпы нақты шамалар қоғамымыздағы болып жатқан әлеуметтік-экономикалық өзгерістерін көрсететін жиынтық көрсеткіштер және оны күрделі зерттеу жұмыстарында пайдаланады. Олай болса, жалпы нақты шамалар статистикалық қорытындылаушы жинақтаушы көрсеткіш болып табылады.

Нақты шамалар қоғамдық құбылыстар мен процестердің табиғи негізін бейнелейді. Сол себепті зерттеліп отырған объектінің-әлеуметтік-экономикалық жағдайына байланысты6.

Миграцияның көлемдік көрсеткіштері миграцияның немесе мигранттардың абсолютті сандарынан тұрады. Бұл абсолютті сандар бір бірімен сәйкес келмеуі мүмкін, себебі қарастырылып отырған кезеңдердің ішінде бір адам бірнеше рет көшіп-қонуы мүмкін. Сондықтан миграция саны мигранттар санынан көп болады немесе тең болады, ешқашан кем болмайды. Ағымдағы статистикалық есепте қазіргі кезде келгендер мен кеткендердің саны шартты белгіленіп отыр, шын мәнінде сөз келгендер мен кеткендерде. Миграцияның негізгі көрсеткіштеріне мыналар жатады:

-келгендердің саны;

-кеткендердің саны;

-миграциялық өсу(немесе төмендеу) миграция сальдосы, таза миграция;

-миграция көлемі, жалпы миграция, брутто миграциясы;

Миграция көлемінің көрсеткіштері әр түрлі нышаналарына байланысты бөлінеді және топтастырылады(территориясы бойынша, уақыты бойынша, әлеуметтік-демография бойынша, бағыты бойынша)

Сыртқы миграцияға әсер ететін себептермен факторлардың арасында ең негізгісі мыналар:

-өзінің ұлттылығын сақтап қалуға ұмтылысы;

-басқа елдердегі әскери қақтығыстар нәтижесінде;

-тарихи отанына оралуына құштарлығы;

Сыртқы миграцияда иммигранттардың санынан эммигранттардың саны басым, бірнеше есеге көп болуы мынандай себептермен байланысты;

-бағаның өсуі

-ұзаққа созылатын экономикалық тоқырау

-өмір сүру деңгейінің төмен болуы

-зейнетақы қамсыздандырудың анық еместігі

-жоғары және орта арнайы білім алудың қиындығы

Ал ішкі миграцияда:

-аграрлық сектордың құлдырау нәтижесінде ауылдық тұрғылықты жерлерден халықтың кетуі

-кіші және орта қалалардан әр түрлі салалардағы кәсіпорындардың тоқтауына байланысты адамдардың кетуі

Халықтың миграциясы-тұрғылықты адамдардың бір аумақтан екінші аумаққа(елге, облысқа, қалаға, ауданға т, с, с) мекендерін ауыстыруға байланысты орналасуы. Мигрант-миграция процесіне қатысушы адам. Әрбір мигрант кеткен аумағы жөнінде көшіп келуші болып табылады. Келушілер саны-есепті мерзімде сырттан осы аумаққа көшіп келген адамдар саны. Кетушілер саны-есепті мерзімде сыртқа осы аумақтан көшіп кеткен адамдар саны.

Миграция сальдосы-есепті мерзімде аумаққа көшіп келгендер саны мен одан көшіп кеткендердің саны арасындағы айырмашылық. Ол теріс мәнді болуы мүмкін, егер кеткендердің саны артық болса. Еуропалық Одақ миграциялық саясаты саласындағы негізгі ілімі өткен тарихи жағдайларды колониялизмдік салдарды, орталықтан көшіруді қазіргі кезде күрделі демографиялық жағдайларды, халық дамуының региондық болашағын қамтылуы мүмкін емес.

Мемлекеттің миграциялық саясаты, егер ол шынында да өзінің ұлттық және региондық мүдделерін халықаралық құқықтық негізінде қорғайтын болса өткен кезеңде жіберілген қателіктерді ескеріп түзетуі тиіс. Еуропада демографиялық шолу және талдау көрсеткендей халықты қоныстандыру процесінің сыртқы тенденциясы қазіргіге қарағанда бұрын екі есе жылдам болған. Халықтың қоныстандыру тенденциясының негізінде этникалық аспектілер жатыр, бұл олардың салдарын күрделендіріп соның нәтижесінде қазіргі кездегі ұлтаралық қатынастарға әсер етеді. Миграциялық саясат этнодемографиялық жағдайды орнығу және тұрақтандыру процесінің жеделдеуіне жағдай жасау керек.

Әлемдік миграциялық үдерістер

Еуропа әрдайым мигранттар үшiн тартымды болған емес. Белгілі зерттеуші А. Шапиевтің айтуы бойынша бұл тартымдылық соғыстан кейiнгi өзгерiстерге байланысты болды. Халық тұтынатын тауарлардың өндiрiсінiң дамуы, әлеуметтiк реформалардың жүргізілуі, өнеркәсiптiк потенциалдық жаңарту, әл-ауқатын бой Испания, Германии, Италиию, ГФР-де өмір сүру днңгейініи артуы, 70 60--шi жылдар дағы Хельсинкидiң процесi «шығыс саясат», демократиялық түрлендiрулерде Еуропада тұрақтылықтың саяси климаты мемлекетаралық қайшылықтарды шешуде әскери әдiстерi қолданбау міне осы толып жатқан факторларЕуропаға иммигранттардың көптеп ағылуына себер болды.

Еуропада Бiртұтас нарықты дамытуды қалыптастыру өнеркәсiптiк сауда - экономикалық дамуды жеделдету, ұлттық еңбек базарларының кеңейтуi, мемлекетаралық қатынастарды орнықтыру батыс еупропалық интеграцияның ең маңызды мақсаттары болды. 1951жылы Еуропалық Көмiр және Шойын бірлестігін құру - үкіметаралық шаралар арқылы аймақтық ұйымды құру процесi ең алдымен екi iрi француз саясатшыларын жоспары болды. Олар Француз республикасын жоспарлау бойынша комиссары Ж. Монне және Франция Сыртқы iстер министрі Р. Шуман. Еуропалық Көмiр және Шойын бірлестігінің (ЕОУС) бiрiншi қатысушылары Франция, Германия, Италия және Бенилюкс елдері болды. Еуропа мемлекеттернің алдында тұрған маңызды мәселелердің бірі Еуропалық қатысушы елдердің өздерінің дербестіктерін кей жағдайларда шектейтін мемлекет үсті органдардың құрылуы болатын7.

Келесi он жылдықта батыс елдерiнің стратегиялық жоспарының дұрыстығы расталды. Интеграция өмiрдiң саласы барлық қамтыды, соның iшiнде экономика, өнеркәсiп, құрылу, аймақтық саясатты, қаржы, ауыл шаруашылығы, құқық тағы басқа салаларды. Еуропалық одақ қазіргі таңда бұл - әлемдiк аренада саяси экономикалық ең маңызды ойыншы ретінде әр түрлi мәселелердi шешуде елдердiң потенциалдарын бiрiктiрудiң артықшылығын дәлелдедi. Еуропалық одаққа жаңадан Латвия, Литва, Польша, Чехия, Словакия, Словения, Мальта, Кипр, Венгрия, Эстония, кiрумен одақтың демографиялық, экономикалық ресурстары одан әрі өстi.

Соғыстан кейiнгi уақытқа батыс еуропалық елдерде экономикалық өнеркәсiптiк даму және жұмыссыздықтың қысқаруы, жергiлiктi тұрғындарды жұмыспен қамтылу деңгейiнiң жоғарылатуына мүмкiндiк туғызды. Бұл сонысен бірге қысқа мерзiмдерде барлық АҚШ үкіметінің соғыстан кейінгі батысеуропалық экономиканы оңалтуға бағытталған Маршалл жоспарына да байланысты болды. АҚШ үкiмет батыс еуропалық елдерге арналған тауарларды құнын американдық экспортерларға төледi. «Маршалл жоспарының» іске асырылуы еуропалық саясаттың консолидациясына, батыс әлемiн сауда - қаржы жүйесiн дағдарысының экономикалық салдарды жеңуге, тұрақтануына жәрдемдестi. Еңбектiң өнiмдiлiгiн жоғарылатудың өндiрiсте американдық әдiстерiн кеңінен енгiзу «Маршалла жоспары» нәтижесі болды.

Қазіргі уақытта Еуропалық одақ, әр түрлi мақсаттарымен келетін мигранттарды қабылдайтын ерекше мемлекетаралық құрылым болып отыр. Еуропада қазiргi миграциялық жүйе, экономикалық, мәдени, саяси, географиялық байланыстармен ажыратылмас бiртұтас миграциялық жүйе сияқты сипаттама алыр отыр. Осыдан аз уақыт бұрын «солтүстiк- оңтүстiк» бағытының орнына миграциялық толқынның « батыс-шығыс» деп аталатын жаңа ағыны пайда болды. Бұл бағыттың пайда болуы көбінесе миграциялық ағындарды алуан түрлiлiгімен және әртүрлі бағытта дамуымен түсіндіріледі. ЕО-да жаңа елдердің қосылуы миграцияның жаңа векторының қалыптасуына себеп иболып отыр. Жұмысшы күштiң тартылуы негізінен Еуропалық миграциялық жүйесiнде Еуропаның Батыс, Солтүстiк, Шығыс и Оңтүстік аймақтарынан келуде.

Еуропалық одақты тұрғындарының 500 миллион халқының 43 миллионы өз елдерінен тыс жерлерде дүниеге келген адамдардан құралған. Соңғы жүз жылдықта Еуропада миграциялық ағындарын негiзгi орталығы 10, 1 млн мигранты бар Германия мемлекеті болып отыр. Жалпы тұрғындары арасында мигранттар саны бойынша (Ресей федерациясы, Америка құрама штаттардан кейiн) әлемiнде үшiншi болып табылады. Бұдан кейін 5, 6 млн мигранты бар Ұлыбритания 4-ші орында, Франция (6, 5 миллион ) 5-ші орында, Испания (4, 8 млн. ) алтыншы орында орналасқан. Тұрғындардың едәуір бөлiгi басқа мемлекеттерiнен шыққан Швейцария 1, 7 млн мигрантымен 7-ші орынға жайғасқан8.

Бұдан кейінгі орныдарда :Нидерланды (1, 6 млн. ), Австрия (1, 3 млн. ), Швеция (1, 1 млн. ), Греция (1 млн. ) болып миграциялоық үдерістер ЕО мемлекеттернің басым көпшілігінде белең алғандығын көрсетіп отыр.

Миграциялық өсу еуропалық елдерiн көпшiлiгiнде қазiргi мерзiмде тұрғындардың санының өзгерiсiнің негiзгi факторы болып отыр. 1960-2005 жылдар бойы таза миграция (тұрғындардың санақтарын көрсеткiші мен тұрғындардың санының түзетуiн қоса) Еуропаның тұрғындарын өсуiн 25 есе 21 миллион адамға қамтамасызданды. Жаңа мыңжылдық басынан миграция бүкіл ЕО тұрғындар санының өсуiнің ң бөлігін қамтамасызданады. Табиғи өсiмнiң серпiнiн талдаудың нәтижесінде 1960-шi жылдарды ортасынан 2003 жылға дейiн 106 мың адамға төмендесе 2008 жылы 595 мыңға жетiп өсе бастады. Табиғи өсiмнiң шамасы 2004-2010 жылдарда 2003 жылмен салыстырғанда көрсеткіштi 4-5 есе арттырды, бiр жағынан бұл көрсеткіш миграциялық өсудi қарқынды дамуымен аса маңызды болып көрінбегенмен табиғи өсiмнiң жоғарылауы ұзақ мерзімге орнықты. Миграция бұл, сөзсiз, Еуропалық одақты тұрғындардың санының өзгерiсiнде шешуші рөл ойнайды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.