Ревизия және аудит

Пән: Бухгалтерлік іс
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Тақырып: «Ревизия және аудит» - экономикалық субъектілердің қаржы - шаруашылық қызметіне бақылауды ұйымдастырудың әдістері ретінде.

Ревизияның маңызы және міәндеттері.
Аудиттің мақсаты, міндеттері
Аудит пен ревизияның салыстырмасы

1. Ревизия және аудит - экономикалық субъектілердің Қаржы - шаруашылық қызметіне бақылауды ұйымдастырудың әдістері болып табылады. Оларды жүргізуде көптеген ортақ белгілері болады. Сонымен бірге бақылаудың ортақ белгілері болады, сонымен бірге бақылаудың ортақ базасы қолданылады, яғни көрсетілетін құжаттар.

Алайда бұл ұжымдардың арқасында маңызды айырмашылығы бар. Негізінене ол тексерудегі басты себептерге байланысты болып келеді.

Ревизия (тексеру) - мемлекеттік қаржылық бақылау жүйесінің маңызды бөлігі ол жүргізілетін шаруашылық операциялардың заңдылығын, дұрыстығын, мақсатқа сәйкестігін, экономикалық тиімділігін байқау мақсатымен шектеліп немесе қызмет боййындағы адамның ісін тексеру болып табылады.

Тексерудің негізгі міндеттеріне келесі жағдайларға бақылау орнату жатады:

мемлекеттік тәртіпті қамтамасыз ету;
мемлекеттік қаржыларды тиімді, үнемді пайдалану;
ақшалай және материалдық ресурстардың сипатталуы;
бухгальтерлік есептің дұрыс қойылу;
қосып жазу дер кезінде анықтау т. с. с.

Тексерудің субъектілеріне мыналар жатады:

мемлекеттік органдар және құрылымдар,
мемлекеттің қатысуымен құрылған мемлекеттік және коммерциялық ұйымдар;
бюджет қаржысы есебінен қаржыландыратын немесе мемлекеттік субсидия алып отыратын к/о, ұйымдар және мекемелер;
мемлекеттік емес қоғамдық ұйымдар мен мекемелер.
Мемлекет тарапынан қызметтері реттеліп отыратын кәсіпкерлік құрылымдар мен жеке тұлғалар.

Экономиканы жүргізудің әкімшілдік - әміршілдік жүйесінде төменгі деңгейдегі басқару звеносының жоғары басқару звеносына мәжбүрлі түрде қатаң бағыныштылығы әрбір төменгі звеноға берілген бұйрықтың орындалу сапасы туралы ақпарат жинау үшін қажетті тексерушілік қызметті талап етті.

Нарықтық экономикада мұндай тікелей бағыныштылықтың элементтері белгілі бір көлемде сақталып қалуда, алайда дұрыс ақпаратқа сақталып қалуда, алайда дұрыс ақпаратқа деген қажеттілік тек қана тікелей байланысты талап етпейді, сонымен бірге көлденең сипаттағы бағыныштылықты да талап етеді. (компаниялардың өздерінің әріптестерімен, кредиторларыме немесе қарыз беруші иесімен, акционерлерімен болатын көлденең сипаттағы байланыстары) .

Осыған байланысты, қаржылық бақылаудың жаңа бір түрі - аудитке деген қажеттілік туындап отыр.

Аудит - тексерілетін экономикалық субъектінің қаржы - шаруашылық жағдайы жөнінде қорытынды беру мақсатында қаржы, ақпаратын немесе қаржылық есептерді тексеретін тәуелсіз тексерудің түрі болып табылады.

Аудиттің негізгі субъектілері:

Кәсіпкерлік құрылымдар (коммерциялық банктер, сақтандыру ұйымдары, биркалар, қорлар т. б)

Объектісі: - инвесторлардың, акционерлердің меншігі.

Сонымен, егер де тексеруші тексеру жұмыстарын тікелей сипатта, яғни жоғарыдағы басшылардың нұсқауы бойынша жүргізіп отыратын болса, аудтор - өз қызметін тексеруші компания басшылығымен коммерциялық келісім - шарт негізінде, тексерілетін ұйымның шарт негізінде, тексерілетін ұйымның есебінен жүзеге асырады, ал тексерудің есебінен - бұл көлденең сипаттағы байланыстар бойынша тексеру болып табылады. Жоспар бойынша тексеру болып табылады.

Қаржылық бақылауды жүргізу барысында тексеру немесе аудиттың қолданылуының сызу.

Аудит және тексерудің ортақ белгілері.

1. Аудит немесе тексеру - орнатылған (белгіленген) критерийлерден ауытқуларды анықтау мақсатымен нақты материалдарды тексеру әдісі ретінде сырттан келген тәуелсіз аудитормен (сырттан келген тексерушімен) қатар іштен тағайындалған аудитормен (тексерушімен) жүзеге асырылады.

2. Аудитты жүзеге асыру барысында арнаулы құжатты және нақты тексеру және бақылау тәсілдері қолданылады (мысалы, эксперттік баға беру, талдау әдістері және басқа да құралдар, есепке алудың жеке объектілері бойынша тексеру әдістемелері)

Екінші жағынан, тексеру - бағалау жұмыстарын жүргізу барысында және бухгалтерлік ееспті құру барысында аудиттың нормаларын және стандарттары пайдалануы мүмкін.

Бірақ, аудиторлық ұғымы кешенді түрдегі құжаттарды тексеру, балансты есептік тексеру немесе сотты - бухгалтерлік сараптамаға тең келмейді.

Ал аудиторлар қызметінің қажетті шарты - олардың тәуелсіздігі.

№

Ерекше белгілері

Аудит

Тексеру

№: 1

Ерекше белгілері: Мақсатты

Аудит: Шаруашылық өмірдің ажырамас бөлігі ретіндегі кемшіліктерді анықтау, бағалау, мойындау.

Тексеру: Кемшіліктерді түпкілікті жою мақсатында оларды анықтау, бағалау (алдын алу және жою)

№: 2

Ерекше белгілері: Құқықты

Аудит: Азаматтық құқық мемлекеттік немесе жоғарыда тұрған органдардың шаруашылық шешімдеріне негізделген.

Тексеру: Әкімшілдік құқық заң, инструкция негізінде

№: 3

Ерекше белгілері: Гносеологиялық

Аудит: Ақпараттың дұрыстылығын клиенттің қаржылық есептерінен тексеру.

Тексеру: Жүзеге асырылатын операциялардың заңдылығын тексеру және қызметкерлер жағынан ұрлықтың болмауын тексеру.

№: 4

Ерекше белгілері: Объектілік

Аудит: Клиенттің төмен қабілетінің болмауының және қаржы жағдайын төмендететін нәрселердің барлығы.

Тексеру: Ұйымның (мемлекеттік есептік саясатын және заңдылықтарды бұзатын жағдайлардың барлығы.

№: 5

Ерекше белгілері: Басқарушылық

Аудит: Көлденең, ерікті сипаттағы байланыстар.

Тексеру: Өнімшілдік тағайындау немесе мәжбүрлеу тәртібіндегі тікелей сипаттағы байланысы.

№: 6

Ерекше белгілері: Қызметтерді төлеу принципі

Аудит: Аудиторлық қорытындыны алуда көзделген орган немесе клиент төлейді.

Тексеру: Жоғарыда тұрған звено немесе мемлекеттік орган төлейді.

№: 7

Ерекше белгілері: Практикалық міндеттер

Аудит: Клиент жаңа пассивтерді тарту міндеттерін шешеді; Төлем қабілеттілігін нығайтады.

Тексеру: Шаруашылық жүйе өз активтерінің сақталуын, міндеттерін шешеді. Қызмет бабын пайдаланудың алдын алады.

№: 8

Ерекше белгілері: Жеткіліктілігі

Аудит: Шығындар мен нәтижелердің сәйкестігіне бағытталған жеткіліктілік принципі

Тексеру: Шығын, залал көлемін анықтау және жауапқа тартылатын тұлғаларды анықтау.

№: 9

Ерекше белгілері: Нәтижелері

Аудит: Аудиторлық қорытынды және клиентке берілетін кепілдеме (ұсыным)

Тексеру: Тексеру актісі, ұйымдастырушылық қорытындылар, міндетті нұсқаулар немесе олардың орындалуын тексеру.

1. Аудит (тексеру) дегеніміз келісім шарт негізінде жоғары дәрежеде білгір мамандардың қатысуымен кәсіпорындардың бухгалтерлік есебін, отчеттардың арнайы қабылданған есеп ережелері мен стандартқа сәйкестігін тексеру, консультациялық кеңес т. б. қызметтер көрсету. Аудиторлық қызметтің негізгі мақсаты қаржы есебінің дұрыстығын қамтамасыз ету.

Аудитор - тексеруші компнаия басшылығымен келісім шарт негізінде кәсіпорынның қаржы шаруашылық қызметінің жай-күйін тексеруші адам. Оның міндеті тексерілген компанияның қаржы жағдайы жөнінде қорытынды беру.

2. Аудит ішкі және сыртқы болып 2-ге бөлінеді. Ішкі тексеруді кәсіпорын өзі жүзеге асырады. Оның міндеті шығындардың қалыптасуына шаруашылық ішінде бақылау орнату, шығындар сметасы мен нормативтердің ауытқуын және олардың себебін талдау, қаржы шаруашылық қызметінің резервтерін ашу және кәсіпорын басшыларын қажетті ақпараттар мен қамтамасыз ету.

Сыртқы аудит аудиторлық фирмамен келісім шарт жүргізу негізінде кәсіпорынның бухгалтерлік есебін бюджеттік төлемдерді есептеудің дұрыстығын тексерту. Сыртқы аудиторлық тексеруге тапсырыс (заказ) берушілер мемлекеттік органдар, акционерлер, жеке тұлғалар.

1993 жылдың қазан айында «Қазақстан Республикасындағы аудиторлық қызмет туралы» заң қабылданған (Аудиторлық тексеру) .

Тексеру түсінігі ревизия мен бақылауға қараған өте кең, себебеі аудит қаржы көрсеткіштерінің дұрыстығын тексеріп қана қоймай шаруашылық деңгейін жоғарылату жолдарын көрсетеді.

Аудиторлық тексерулер аудиторлық фирманың өкілдерімен немесе осы қызмет көрсетуге құқығы, лицензиясы бар жеке аудиторлармен келісім шарт негізінде жүргізіледі. Аудиторлық фирма немесе жеке аудитор тексерудің соңында жылдық есеп беру мен баланстың дұрыстығы ішкі шаруашылық бақылау, бухгалтерлік есеп жағдайы жөнінде тәуелсіз жазбаша қорытынды жасауы керек. Осы қорытынды жылдық бухгалтерлік отчетты бекіту, бекітудің негізі болып табылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.