Астық массасын сақтау кезіндегі ылғалдылықтың өзгеруі
Кіріспе
1. Астықтың ылғалдығына байланысты күйлері
2. ТМД.дағы стандарттық әдіс бойынша астықтың ылғалдылығын өлшеу.
3.Шет елдерде астықтың ылғалдылығын тексеру.
4.Астықтың ылғалдылығын өлшеудің жаңа тәсілдері
5.Астықтың ылғалдылығын электрлік әдістермен өлшеу
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1. Астықтың ылғалдығына байланысты күйлері
2. ТМД.дағы стандарттық әдіс бойынша астықтың ылғалдылығын өлшеу.
3.Шет елдерде астықтың ылғалдылығын тексеру.
4.Астықтың ылғалдылығын өлшеудің жаңа тәсілдері
5.Астықтың ылғалдылығын электрлік әдістермен өлшеу
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Барлық жер бетіндегі тіршілік ететін тірі организмдер өзінің тіршілігін сақтау үшін құрамында азды – көпті судың болуын керек етеді. Дән де тірі организм. Ол да тыныс алады. Тыныс алған кезде түрлі химиялық реакциялар жүріп тұрады. Бұл тірліктің белгісі. Егер оның құрамынан суды түгелдей ажыратып алып тастасақ, тоқтайды да, оның құрамында белок және басқа органикалық заттар тез бұзылып минералдық заттарға айналады. Бірақ бұл керекті судың көлемі де белгілі бір мөлшерде болады. Судың осы мөлшерден көп болып кетуі де қолайсыз жағдайға ұшыратуы мүмкін.
1. А.И.Стародубцева, В.С.Сергунов. Практикум по хранению зерна, Москва ВО «Агропромиздат» 1987.
2. Б.А. Карпов. Технология послеуборочной обработки и хранения зерна. «Аргопромиздат»; Москва – 1987. 276-278 стр
3.Г.А.Егоров, З.Д.Гончарова, Т.П.Петренко «Практикум по технохимическому контролю производства хлебопродуктов»,-М.: Колос, 1980.-192с
4. 50436-92 ГОСТ
5. Ә.І.Ізтаев, С.Т.Тастанбеков. Астық өнімдерінің технологиясы, Алматы, 2006.
6. Т.К.Копейкина, Е.М.Мельников. Практикум по мукомольно-крупяному и комбикормовому производству
2. Б.А. Карпов. Технология послеуборочной обработки и хранения зерна. «Аргопромиздат»; Москва – 1987. 276-278 стр
3.Г.А.Егоров, З.Д.Гончарова, Т.П.Петренко «Практикум по технохимическому контролю производства хлебопродуктов»,-М.: Колос, 1980.-192с
4. 50436-92 ГОСТ
5. Ә.І.Ізтаев, С.Т.Тастанбеков. Астық өнімдерінің технологиясы, Алматы, 2006.
6. Т.К.Копейкина, Е.М.Мельников. Практикум по мукомольно-крупяному и комбикормовому производству
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
БАӨЖ
Тақырыбы: Астық массасын сақтау кезіндегі ылғалдылықтың өзгеруі.
Орындаған: 2 курс магистранты, Муратбаев А.М.
ТПМ-401,
6M072800 - "Өңдеу өндірістерінің технологиясы"
Тексерген:т.ғ.к., доцент м.а. Нұрымхан Г.
Н.
Семей
2015
Жоспары
Кіріспе
1. Астықтың ылғалдығына байланысты күйлері
2. ТМД–дағы стандарттық әдіс бойынша астықтың ылғалдылығын өлшеу.
3.Шет елдерде астықтың ылғалдылығын тексеру.
4.Астықтың ылғалдылығын өлшеудің жаңа тәсілдері
5.Астықтың ылғалдылығын электрлік әдістермен өлшеу
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Барлық жер бетіндегі тіршілік ететін тірі организмдер өзінің
тіршілігін сақтау үшін құрамында азды – көпті судың болуын керек етеді. Дән
де тірі организм. Ол да тыныс алады. Тыныс алған кезде түрлі химиялық
реакциялар жүріп тұрады. Бұл тірліктің белгісі. Егер оның құрамынан суды
түгелдей ажыратып алып тастасақ, тоқтайды да, оның құрамында белок және
басқа органикалық заттар тез бұзылып минералдық заттарға айналады. Бірақ
бұл керекті судың көлемі де белгілі бір мөлшерде болады. Судың осы
мөлшерден көп болып кетуі де қолайсыз жағдайға ұшыратуы мүмкін.
Егер сақталып жатқан астықтың құрамында қажетінен артық су болса,
онда астық шіріп бұзыла бастайды. Сонымен астықтың құрамындағы судың көлемі
артық та, кем де болмауы керек. Мұндай жағдайда тұрақты ұстар тұру тағы да
мүмкін емес. Астық ауадан ылғалды тартып ала да, оған бере де біледі, дән
тыныс алғанда органикалық заттар бөлшектеніп, ыдырап, су бөлініп шығады.
Міне осы өзгерістерді жақсы білген кезде ғана, астықты аман-есен сақтауға
болады. Ол астықты өңдеу процесіне де қатынасады. Міне осының бәрі астықты
сақтау кезінде оның ылғалдылығын оқтын-оқтын қадағалап отыруды керек етеді.
Астықты оның ылғалдылығына қарай төртке: құрғақ астық, орташа ылғалды
астық, дымқыл астық және су астық деп бөледі.
1 – кесте
Астықтың ылғалдығына байланысты төрт күйлі жағдайының шектері
Дақылдар Ылғалдылық, проценттер
Құрғақ дән Орташа ылғалдыДымқыл астық Су астық
Бидай, қара 14-ке дейін 14,0 – 15,5 15,5 – 17,0 17 ден жоғары
бидай, арпа,
сұлы,
қарақұмық,
күріш, жүгері
Асбұршақ 14 14 - 16 16 – 18 18
Тары 13,5 13,5 – 15,0 15 – 17 17
Үрме бұршақ 16 16 – 18 18 – 20 20
Жасымық 14 14 – 17 17 – 19 19
Күнбағыс 11 11 – 13 13 – 14,5 14,5
Майкене 7 7 – 9 9 – 11 11
Осы астықтың ылғалдылығы өскен сайын оның ішіндегі жүріп тұратын
физологиялық процестердің жүру жылдамдығы да өсе бастайды. Олардың өсу
деңгейі әр дақылда әр түрлі болады. Бұл деңгей де дақылдың тканьдарының
құрылымы мен химиялық құрамының ерекшеліктеріне байланысты.
Дәннің ішінде ылғал сүйгіш крахмал, белок сияқты заттар суды өзіне
тартып алып ұстап тұрады. Олар да дәннің әр қабатында әртүрлі орналасқан.
Бұршақ тұқымдастардың дәнінің құрамында белок көп болғандықтан, оларда суды
ұстау мөлшері деп көптеу.
Майлы тұқымды дақылдар өзінің құрамында майды көп ұстайтын
болғандықтан, олар суды аз ұстайды. Ол судың көпшілігі майы аз, ылғал
сүйгіш заттары көп бөліктерінде ғана ұсталады. Кестеде көрсетілгендей, егер
майлы дәннің майы оның құрамынан шығарып тастап, қалған құрамның
ылғалдылығын тапсақ, оның ылғалдылығы да 14 порцентке жақын болады.
Міне осы айтылған мәліметтерге сүйене отырып, мына жағдайларды еске
аламыз. Барлық органикалық заттар жазда өсімдіктің көк жапырақтарында, күн
сәулесінің ультра күлгін сәулесі және жасыл түсті пигмент хлорофиллдің
қатысуымен су мен көмір қышқылынан пайда болады. Егер бұл органикалық
заттардың химиялық құрамына кіретін су деп есептесек, бұдан басқа да,
дәннің ылғал сүйгіш заттарды ұстап тұратын суды физикалық байлаулы су деп
атайды. Бұл барлық тірі органикалық тірі организмге тән, керек су. Көпшілік
өсімдіктердің дәні үшін бұл судың көлемі 14-15 процент шамасында болады.
Осы суды астық шаруашылығында шекаралық аумалы күйдегі су деп атайды. Бұл
күйде астық сақтауға төзімді болады. Бұл ылғал сүйгіш заттармен тығыз
молекулалық байланыста болғандықтан, микроорганизмдер пайдалана алмайды.
Осы шекаралық аумалы судың мөлшерінен артық суды сусымалы бос су
немесе зиянды су деп атайды. Оның мөлшері 14 – 15 проценттен астам болады.
Олар дәннің ішінде де, астық қоспаларының арасында да бір орыннан екінші
орынға, яғни дымқыл дәннен құрғақ дәнге қарай қозғалып ауысып тұрады. Оны
кептіріп шығарып жіберуге де болады, микроорганизмдер де пайдалана алады.
Естеріңізге саламыз, су немесе дымқыл дән күштірек тыныс алады. Бұған
көп органикалық заттар жұмсалады, яғни астықтың құрғақ заттары азаяды.
Астық тыныс алғанда жылу бөлінеді, сүйтіп астық қоймаларында өзінен – өзі
қызу аймақтары пайда болады да, астықтың шіріп кетуіне қауып туады. Қысқаша
айтқанда сусымалы бос суы бар астық сақтауға тұрақсыз болады.
Астықты мемлекетке тапсыру кезінде тұрақты және төменгі шектер деп
аталатын ұғымдар қолданылады. Қазақстанның оңтүстік облыстарында тұрақты
шектік ылғалдық 14 процентке тең, ал оңтүстік облыстарда ол 15 процентке
тең деп белгіленген. Барлық қабылданған астықтың салмағы осы тұрақты шекке
есептеліпалынады. Мысалы, колхоз немесе совхоз 100 тонна астық тапсырды
делік. Оның ылғалдығы 10 процент болсын.сонда алынған астықтың 100
тоннасына (14 – 10 = 4 тонна) үстеме 4 тонна қосылып, оның есепке алынған
салмағы 104 тонна қабылданды деп жазамыз. Егер қабылданған астықтың
ылғалдығы 20 процент болса (20 – 14 = 6) оның есепке алынған салмағы 100 –
6 = 94 тоннаға тең болады.
Ылғалдылықтың ең жоғарғыы шегі 17 немесе 19 процентке тең. Егер
тапсырылған астықтың ылғалдығы осы шектен аспасы, сонда ғана ол қабылдануға
тиіс.
Бұл тек қабылдау кезінде пайдаланылатын шарттар болса, бидайдан ұн
тарту үшін оның ылғалдығын 15,5 – 16,0 процентке жеткізу керек. Қорыта
айтқанда астық шаруашылығында судың атқаратын ... жалғасы
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
БАӨЖ
Тақырыбы: Астық массасын сақтау кезіндегі ылғалдылықтың өзгеруі.
Орындаған: 2 курс магистранты, Муратбаев А.М.
ТПМ-401,
6M072800 - "Өңдеу өндірістерінің технологиясы"
Тексерген:т.ғ.к., доцент м.а. Нұрымхан Г.
Н.
Семей
2015
Жоспары
Кіріспе
1. Астықтың ылғалдығына байланысты күйлері
2. ТМД–дағы стандарттық әдіс бойынша астықтың ылғалдылығын өлшеу.
3.Шет елдерде астықтың ылғалдылығын тексеру.
4.Астықтың ылғалдылығын өлшеудің жаңа тәсілдері
5.Астықтың ылғалдылығын электрлік әдістермен өлшеу
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Барлық жер бетіндегі тіршілік ететін тірі организмдер өзінің
тіршілігін сақтау үшін құрамында азды – көпті судың болуын керек етеді. Дән
де тірі организм. Ол да тыныс алады. Тыныс алған кезде түрлі химиялық
реакциялар жүріп тұрады. Бұл тірліктің белгісі. Егер оның құрамынан суды
түгелдей ажыратып алып тастасақ, тоқтайды да, оның құрамында белок және
басқа органикалық заттар тез бұзылып минералдық заттарға айналады. Бірақ
бұл керекті судың көлемі де белгілі бір мөлшерде болады. Судың осы
мөлшерден көп болып кетуі де қолайсыз жағдайға ұшыратуы мүмкін.
Егер сақталып жатқан астықтың құрамында қажетінен артық су болса,
онда астық шіріп бұзыла бастайды. Сонымен астықтың құрамындағы судың көлемі
артық та, кем де болмауы керек. Мұндай жағдайда тұрақты ұстар тұру тағы да
мүмкін емес. Астық ауадан ылғалды тартып ала да, оған бере де біледі, дән
тыныс алғанда органикалық заттар бөлшектеніп, ыдырап, су бөлініп шығады.
Міне осы өзгерістерді жақсы білген кезде ғана, астықты аман-есен сақтауға
болады. Ол астықты өңдеу процесіне де қатынасады. Міне осының бәрі астықты
сақтау кезінде оның ылғалдылығын оқтын-оқтын қадағалап отыруды керек етеді.
Астықты оның ылғалдылығына қарай төртке: құрғақ астық, орташа ылғалды
астық, дымқыл астық және су астық деп бөледі.
1 – кесте
Астықтың ылғалдығына байланысты төрт күйлі жағдайының шектері
Дақылдар Ылғалдылық, проценттер
Құрғақ дән Орташа ылғалдыДымқыл астық Су астық
Бидай, қара 14-ке дейін 14,0 – 15,5 15,5 – 17,0 17 ден жоғары
бидай, арпа,
сұлы,
қарақұмық,
күріш, жүгері
Асбұршақ 14 14 - 16 16 – 18 18
Тары 13,5 13,5 – 15,0 15 – 17 17
Үрме бұршақ 16 16 – 18 18 – 20 20
Жасымық 14 14 – 17 17 – 19 19
Күнбағыс 11 11 – 13 13 – 14,5 14,5
Майкене 7 7 – 9 9 – 11 11
Осы астықтың ылғалдылығы өскен сайын оның ішіндегі жүріп тұратын
физологиялық процестердің жүру жылдамдығы да өсе бастайды. Олардың өсу
деңгейі әр дақылда әр түрлі болады. Бұл деңгей де дақылдың тканьдарының
құрылымы мен химиялық құрамының ерекшеліктеріне байланысты.
Дәннің ішінде ылғал сүйгіш крахмал, белок сияқты заттар суды өзіне
тартып алып ұстап тұрады. Олар да дәннің әр қабатында әртүрлі орналасқан.
Бұршақ тұқымдастардың дәнінің құрамында белок көп болғандықтан, оларда суды
ұстау мөлшері деп көптеу.
Майлы тұқымды дақылдар өзінің құрамында майды көп ұстайтын
болғандықтан, олар суды аз ұстайды. Ол судың көпшілігі майы аз, ылғал
сүйгіш заттары көп бөліктерінде ғана ұсталады. Кестеде көрсетілгендей, егер
майлы дәннің майы оның құрамынан шығарып тастап, қалған құрамның
ылғалдылығын тапсақ, оның ылғалдылығы да 14 порцентке жақын болады.
Міне осы айтылған мәліметтерге сүйене отырып, мына жағдайларды еске
аламыз. Барлық органикалық заттар жазда өсімдіктің көк жапырақтарында, күн
сәулесінің ультра күлгін сәулесі және жасыл түсті пигмент хлорофиллдің
қатысуымен су мен көмір қышқылынан пайда болады. Егер бұл органикалық
заттардың химиялық құрамына кіретін су деп есептесек, бұдан басқа да,
дәннің ылғал сүйгіш заттарды ұстап тұратын суды физикалық байлаулы су деп
атайды. Бұл барлық тірі органикалық тірі организмге тән, керек су. Көпшілік
өсімдіктердің дәні үшін бұл судың көлемі 14-15 процент шамасында болады.
Осы суды астық шаруашылығында шекаралық аумалы күйдегі су деп атайды. Бұл
күйде астық сақтауға төзімді болады. Бұл ылғал сүйгіш заттармен тығыз
молекулалық байланыста болғандықтан, микроорганизмдер пайдалана алмайды.
Осы шекаралық аумалы судың мөлшерінен артық суды сусымалы бос су
немесе зиянды су деп атайды. Оның мөлшері 14 – 15 проценттен астам болады.
Олар дәннің ішінде де, астық қоспаларының арасында да бір орыннан екінші
орынға, яғни дымқыл дәннен құрғақ дәнге қарай қозғалып ауысып тұрады. Оны
кептіріп шығарып жіберуге де болады, микроорганизмдер де пайдалана алады.
Естеріңізге саламыз, су немесе дымқыл дән күштірек тыныс алады. Бұған
көп органикалық заттар жұмсалады, яғни астықтың құрғақ заттары азаяды.
Астық тыныс алғанда жылу бөлінеді, сүйтіп астық қоймаларында өзінен – өзі
қызу аймақтары пайда болады да, астықтың шіріп кетуіне қауып туады. Қысқаша
айтқанда сусымалы бос суы бар астық сақтауға тұрақсыз болады.
Астықты мемлекетке тапсыру кезінде тұрақты және төменгі шектер деп
аталатын ұғымдар қолданылады. Қазақстанның оңтүстік облыстарында тұрақты
шектік ылғалдық 14 процентке тең, ал оңтүстік облыстарда ол 15 процентке
тең деп белгіленген. Барлық қабылданған астықтың салмағы осы тұрақты шекке
есептеліпалынады. Мысалы, колхоз немесе совхоз 100 тонна астық тапсырды
делік. Оның ылғалдығы 10 процент болсын.сонда алынған астықтың 100
тоннасына (14 – 10 = 4 тонна) үстеме 4 тонна қосылып, оның есепке алынған
салмағы 104 тонна қабылданды деп жазамыз. Егер қабылданған астықтың
ылғалдығы 20 процент болса (20 – 14 = 6) оның есепке алынған салмағы 100 –
6 = 94 тоннаға тең болады.
Ылғалдылықтың ең жоғарғыы шегі 17 немесе 19 процентке тең. Егер
тапсырылған астықтың ылғалдығы осы шектен аспасы, сонда ғана ол қабылдануға
тиіс.
Бұл тек қабылдау кезінде пайдаланылатын шарттар болса, бидайдан ұн
тарту үшін оның ылғалдығын 15,5 – 16,0 процентке жеткізу керек. Қорыта
айтқанда астық шаруашылығында судың атқаратын ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz