Сақтандыру нарығы және оның Қазақстан Республикасында дамуы



Қаржы нарығының негізгі сегменттерінің бірі сақтандыру нарығы болып табылады.Сақтандыру-бұл тәуекелдікті бөлу бойынша келісім,сақтандыру адамды түрлі қауіптерден қорғаудың көне формасы болып табылады,және оның алғашқы пайда болуы ХХІ ғасырда байқалған.
Сақтандыру нарығының субъектілері:
1.Сақтанушылар-ақшалай жарына төлейтін заң мен келісім бойынша сақтандыру оқиғасы орын алған жағдайда ақша сомасын алуға құқығы бар тұлға.
2.Сақтандырушылар-сақтандыру кәсібін жүзеге асыратын,зиянды өтеу және сақтандыру сомасын төлеу міндеттемесін өз жауапкершілігіне алатын заңды тұлға.
3.Сақтандыру делдалдары мен сақтандыру инфрақұрылымының ұйымдары:
а) сақтандыру агенттері-сақтандыру ұйымының тапсырысы бойынша және оның атынан сақтандыру келісім-шарты бойынша делдалдық қызмет көрсететін жеке немесе заңды тұлға.
б) сақтандыру брокері-сақтанушының тапсырысы бойынша және оның атынан сақтандыру немесе қайта сақтандыру келісім-шарттарын жасау бойынша делдалдық қызмет және консультациялық қызмет ететін заңды тұлға.
Сақтандыру брокері сақтандыру ұйымында жұмыс істеуге құқығы жоқ. <Сақтандыру қызметі>туралы ҚР заңына сай сақтандыру ұйымдарының қызметкерлері сақтандыру брокері болып жұмыс атқара алмайды.
в) Актуари-сақтандыру,қайта сақтандыру келісімдері бойынша міндеттемелер мөлшерінің экономика-материалдық есептеулермен байланысты қызмет ететін жеке тұлға.Мұндай есесптеулердің мақсаты-сақтандыру,қайта сақтандыру ұйымының қаржылық тұрақтылығы мен төлем қабілетінің қажетті деңгейін қамтамасыз ету болып табылады.Актуари қызметін Ұлттық банк тарапынан берілетін арнайы лицензиясы бар жеке тұлғалар атқарады.
г) Аудитор немесе аудиторлық ұйым-әкілетілген мемлекеттік оргонның тиісті лицензиясына негізделе отырып сақтандыру,қайта

Пән: Сақтандыру
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:   
Сақтандыру нарығы және оның Қазақстан
Республикасында дамуы.
Қаржы нарығының негізгі сегменттерінің бірі сақтандыру нарығы болып
табылады.Сақтандыру-бұл тәуекелдікті бөлу бойынша келісім,сақтандыру адамды
түрлі қауіптерден қорғаудың көне формасы болып табылады,және оның алғашқы
пайда болуы ХХІ ғасырда байқалған.
Сақтандыру нарығының субъектілері:
1.Сақтанушылар-ақшалай жарына төлейтін заң мен келісім бойынша сақтандыру
оқиғасы орын алған жағдайда ақша сомасын алуға құқығы бар тұлға.
2.Сақтандырушылар-сақтандыру кәсібін жүзеге асыратын,зиянды өтеу және
сақтандыру сомасын төлеу міндеттемесін өз жауапкершілігіне алатын заңды
тұлға.
3.Сақтандыру делдалдары мен сақтандыру инфрақұрылымының ұйымдары:
а) сақтандыру агенттері-сақтандыру ұйымының тапсырысы
бойынша және оның атынан сақтандыру келісім-шарты бойынша делдалдық қызмет
көрсететін жеке немесе заңды тұлға.
б) сақтандыру брокері-сақтанушының тапсырысы бойынша және
оның атынан сақтандыру немесе қайта сақтандыру келісім-шарттарын жасау
бойынша делдалдық қызмет және консультациялық қызмет ететін заңды тұлға.
Сақтандыру брокері сақтандыру ұйымында жұмыс істеуге құқығы жоқ.
Сақтандыру қызметітуралы ҚР заңына сай сақтандыру ұйымдарының
қызметкерлері сақтандыру брокері болып жұмыс атқара алмайды.
в) Актуари-сақтандыру,қайта сақтандыру келісімдері бойынша
міндеттемелер мөлшерінің экономика-материалдық есептеулермен байланысты
қызмет ететін жеке тұлға.Мұндай есесптеулердің мақсаты-сақтандыру,қайта
сақтандыру ұйымының қаржылық тұрақтылығы мен төлем қабілетінің қажетті
деңгейін қамтамасыз ету болып табылады.Актуари қызметін Ұлттық банк
тарапынан берілетін арнайы лицензиясы бар жеке тұлғалар атқарады.
г) Аудитор немесе аудиторлық ұйым-әкілетілген мемлекеттік
оргонның тиісті лицензиясына негізделе отырып сақтандыру,қайта сақтандыру
ұйымының аудиті бойынша қызмет ететін сақтандыру нарығыныңмамандырылған
қатысушысы.Сақтандыру нарығының қалыптасуының объективті негізі болып
жәбірленушілерге ақшалай көмек көрсету арқылы ұдайы өндірістік процестің
үздіксіз болуын қамтамасыз етудегі қажеттілік туады.
Сақтандыру нарығы келесі негізгі қызметтерді атқарады:
-реттеуші,яғни нарық мемлекет тарапынан реттеледі.
-коммерциялық,яғни сақтандыру операциялары бойынша табыс алуды қамтамасыз
етеді.
-баға функциясы,яғни компанияның сақтандыру қызмет көрсетулерінің бағасын
қалыптастыруды қамтамасыз етеді.
Сенімділік функциясы,яғни сақтандыру операциялары қолайсыз жазатайым
жағдайында сенімділікті қамтамасыз етеді.
Сақтандыру келесі түрлерге жіктеледі:
1.Салалық белгісі бойынша:
а)өмірді сақтандыру (зейнетақыны,денсаулықты т.б.сақтандыру).
б)мүлікті сақтандыру.
в)жауапкершілікті сақтандыру.
г)қолайсыз жазатайым оқиғаларды сақтандыру.
2.Масштабына байланысты:
а) ұлттық
б) аймақтық
в) халықаралық
3.Сақтандыру компанияның ұйымдық-құқықтықформасына байланысты:
а) мемлекеттік сақтандыру
б) АҚ сақтандыру
в) өзара сақтандыру
4.Іске асыру фориасына байланысты:
а)міндетті сақтандыру
б)өз еркімен сақтандыру
5.Объектісі бойынша:
а) жеке
б) мүліктік
Міндетті сақтандырудың бастаушысы болып мемлекет қызмет
атқарады және ол заң бойынша тұлғаларды қоғам мүдделерін қамтамасыз ету
үшін жарына төлеуін міндеттейді.Міндетті сақтандыру тиісті актілер
негізінде іске асырылады.
Өз еркімен сақтандыру бойынша келісім-шарттың түрі,шарттары
және тәртібін қатысушылардың келісімімен қалыптасады.
Жеке сақтандыру объектісі-адам өмірі,денсаулығы және еңбек
қабілеті.
Мүліктік сақтандыру объектісі-меншіктегі және жалға алынған
түрлі мүліктер.
Мемлекеттік сақтандыру-бұл сақтандырушы ретінде осы үшін арнайы
уәкілетілген ұйым бейнесіндегі мемлекет болып табылатын ұйымдық форма.
Акционерлік сақтандыру-бұл сақтандырушы жарғылық қоры заңды
және жеке тұлғалардың акцияларымен қалыптасатын АҚ түріндегі жеке капитал
болып саналатын мемлекеттік емес ұйымдық форма.ҚР-да заңға сай сақтандыру
компаниялары АҚ ретінде құрылған.
ҚР-ның сақтандыру нарығы-оның қатысушылары мен сақтандыру
салаларынан қалыптасқан.
Қатысушыларының қызметі ҚР конституциясына,ҚР азаматтық
кодексіне;сақтандыру туралы заңға негізделе отырып реттеледі.ҚР
сақтандыру қызметі туралы заңына сәйкес сақтандыру нарығы қатысушыларының
негізгілеріне сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары,сақтандыру
брокері,сақтандыру агенті,сақтанушы,пайда алушы,актуарий,аудитор,өзара
сақтандыру қоғамдары жатады.
ҚР сақтандыру нарығының келесі сақтандыру қатынастарының
қатысушыларын бөліп көрсетеді.
-сақтанушылар
-тікелей сақтанушылар
-қайта сақтандыру компаниялары
-сақтандыру делдалдары
-сақтандыру инфрақұрылымын ұйымдастыру
Сақтандыру қадағалау қызметін атқарушы орган-ол қаржы нарығы мен
қаржы ұйымдарды реттеу және қадағалау бойынша агенттік болып табылады.
Сақтандыруды реттеусферасындағы агенттіктің негізгі міндеттері:
-тұрақты сақтандыру жүйесін қалыптастыру және оны қолдау,ұлттық сақтандыру
нарығының инфрақұрылымын құрұ,
-сақтандыру заңдылық негіздерін баянды ету,міндетті сақтандырутүрлерін
бекіту,республиканың халықаралық сақтандыру жүйесіне қатысу қағидаларын
бекіту,
-сақтанушыларының,сақтандырылғандар мен пайдаланушының заңдылық мүдделері
мен құқықтарын қорғау.

Өзара сақтандыру-болашақта болуы мумкін шығындарды белгіленген
шарттарға сай белгілі бір үлесте бір-біріне қайтару туралы жеке және заңды
тұлғалар топтарының арасындағы келісімді білдіретін комерциялық емес
ұйымдық форма.
Сақтандыру бұл-белгілі бір тәуекелдіктегі бірлескен сақтандыру
қызметі үшін сақтандыру компаниялардың бірігуі.Қазақстанда сақтандыру
индустриясы дамуының басында энергетикалық инвестициялық жауапкершілік
сияқты ігі тәуекелдікті сақтандыру үшін Қазақстан атты сақтандыру пұлы
құрылған.Ал Жилой фонд ХХІатты сақтандыру пұлы азаматтарға меншігіндегі
үйлеріне табиғи немесе техногендік қауіп-қатер нәтижесінде зиян келген
жағдайда шығындарын өтеуді қамтамасыз ету мақсатында құрылған.

ҚР сақтандыру құрылымы

ҚР-да 2 негізгі сақтандыру қалыптасқан:
-Өмірді сақтандыру,
-жалпы сақтандыру.
Сонымен қатар міндетті және өз еркімен сақтандыру
түрлеріанықталган.Қазіргі кезде заңдылық актілермен бекітілген және қаулы
етілген міндетті сақтандырудың 5 түрі іске асырылуда:
1.Автокөлік иелерінің азаматтық-құқықтық жауапкершілігін
сақтандыру (31.10.96ж) бастады.
2.Тасымалдаушының пасажирлері алдында АҚШ-н азаматтық-құқықтық
жауапкершілігін сақтандыру (14.10.96ж).
3.Ауылшаруашылық өндірісті міндетті сақтандыру (10.12.96ж 2.04.97)
толықтырулар мен өзгерістер енгізілді.
4.Жеке нотариустардың АҚШ сақтандыру (29.06.98ж).
5.Соттар және олардың мүлігін медициналық қызмет көрсету мен
санаториялық курорттық емдеуді міндетті сақтандыру (19.03.97ж).
Сонымен қатар,міндетті сақтандырудың 15 түрі бар,бірақ олардың
көбісінің іске асыру шарттары заңды түрде анықталмаған.
Мысаллы:
-еңбек міндеттерін атқару барысында қызметтердің өміріне зиян келтіргені
үшін жауапкершілікті міндетті сақтандыру (Еңбек туралыҚР заңы,10.12.99ж);
-мұнаймен байланысты операцияларды атқарудағы пайда болатын тәекелдіктерден
сақтандыру (мұнай туралы,ҚР заңы 28.06.95ж).
-міндетті экологиялық сақтандыру (қоршаған ортаны қорғау туралы,ҚР заңы
15.06.97ж 160-1 т.б.)
3.Сақтандыру нарығының эволюциясы елдің инвестициялық
белсенділіктің қалыптасуына тікелей әсер етуі керек.Мысалы,дамыған елдерде
экономика инвестицияланатын жалпы жинақтардағы сақтандырудың үлесі 50%-
дай.Сақтандыру компаниялар,өзінің уақытша бос қаржы ресурстарын бағалы
қағаздарға инвестициялай отырып,инвестициялық және иновациялық қызметтің
жылдамды дамуына маңызды әсер етеді.Сақтандыру төлемдердің үлесі.Қазіргі
кезде,Қазақстанда ЖҰӨ-дегі төмен,ал бұл қаржы ресурстардың қайта үйлесуіне
тиісті әсер ете алмайды.Сақтандыру нарығының қалыптасуы және жылдамды дамуы
сақтандыру компанияларына деген сенімділік деңгейін жоғарылатуды,олардың
жарғылық капиталының тип-гі мөлшерін заңды түрде көбейтуде сақтандырудың
кейбір түрлеріне лъготалық шарттарды бекітуді қажет етеді.Аталған шаралар
сақтандыру нарықтың дамуына қатты әсер етуші ішкі фактор болып табылады,ал
бұл елдің жалпы экономикасына қолайлы болып табылады.Сонымен
қатар,сақтандыру нарығының дамуына алға басқан банктік жүйеде мүмкіндік
береді.Осылайша,сақтандыру елдің инвестициялық ресурстардың негізгі көзі
болып табылады.

Сақтандырушының қаржылық тұрақтылығын және
төлемқабілеттігін қамтамасыз ету.
1.Сақтандырушылардың қаржыларын ұйымдастырудың жалпы принциптері.
2.Сақтандыру қорының қалыптасуы.
3.Сақтандыру операцияларының салық салу ерекшеліктері.

1.Сақтандыру ұйымы басқа институттармен қатар қоғамдық шаруашылықтың
қаржылық жүйесінің органикалық элементін құрайды.Едәуір көлемде ақшалай
ағымдарының бөлістірілуі және қозғалысқа келтірілу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының жағдайы
Қазақстан Республикасындағы сақтандыру нарығының қазіргі жағдайы
Сақтандыру нарығының қалыптасуының негізгі ерекшеліктері
Қаржы нарығының мәні мен құрылымы
Сақтандыру ісінің қалыптасу кезеңдері, экономикалық мәні және функциялары
Қаржылық сақтандыру ұйымының дамуы
Қытай Халық Республикасының сақтандыру нарығы
Қазақстан Республикасының экономикасының нақты секторын белсендірудегі бағалы қағаздар нарығы
Сақтандыру қызметін ұйымдастыру мен оның бәсекеге қабілеттілігіне талдау жасау негізінде оны арттыру жолдары
Қазақстан Республикасының сақтандыру рыногы мен өмірді сақтандыру
Пәндер