Коммерциялық банк қызметін макроэкономикалық реттеудің мазмұны
1. Кіріспе
2. Банктік қызметтерді қадағалау және реттеу кезіндегі Ұлттық банк ролі
3. Екіңші деңгейлі банктер қызметің реттеу үшің пруденциялық нормативтер
4. Қорытынды
5. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
2. Банктік қызметтерді қадағалау және реттеу кезіндегі Ұлттық банк ролі
3. Екіңші деңгейлі банктер қызметің реттеу үшің пруденциялық нормативтер
4. Қорытынды
5. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Қазақстан Республикасының Ұлттық банк қызметтерінің біріне - Бақылау агенттігімен бірге екінші деңгейдегі коммерциялық банктердің қызметтерін қадағалау және реттеу жатады. Екі деңгейлі банктік жүйе жағдайында Ұлттық банкінің негізгі мақсатының бірі - бұл банктік қызметті макроэкономикалық деңгейде басқару процесін ұйымдастыру, еліміздегі банктердің және басқа да қаржы-кредит институттарының қызметтерін реттеу, банктік және ақша жүйелерінің қызмет етуінің тұрақтылығын ұстап отыру болып табылады.
1. Кушербаев Б.П. «Банктер және несие алушылар қарым – қатынастарын реттеу», Қарағанды
2. Жүнісов Б., МәмбетовҰ., Байжомартов Ү. «Нарықтық экономика негіздері» / Алматы «Экономика»
2. Жүнісов Б., МәмбетовҰ., Байжомартов Ү. «Нарықтық экономика негіздері» / Алматы «Экономика»
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
СӨЖ
Тақырыбы: Коммерциялық банк қызметін макроэкономикалық реттеудің мазмұны
Орындаған: ФН - 305 топ
Әнуарбекова А.Қ.
Тексерген: Акишева Д.М.
Семей 2015 жыл
Жоспар:
1. Кіріспе
2. Банктік қызметтерді қадағалау және реттеу кезіндегі Ұлттық банк ролі
3. Екіңші деңгейлі банктер қызметің реттеу үшің пруденциялық нормативтер
4. Қорытынды
5. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Қазақстан Республикасының Ұлттық банк қызметтерінің біріне - Бақылау агенттігімен бірге екінші деңгейдегі коммерциялық банктердің қызметтерін қадағалау және реттеу жатады. Екі деңгейлі банктік жүйе жағдайында Ұлттық банкінің негізгі мақсатының бірі - бұл банктік қызметті макроэкономикалық деңгейде басқару процесін ұйымдастыру, еліміздегі банктердің және басқа да қаржы-кредит институттарының қызметтерін реттеу, банктік және ақша жүйелерінің қызмет етуінің тұрақтылығын ұстап отыру болып табылады.
Ұлттық банк банктік қызметтерді қадағалау және реттеу кезінде тікелей (әкімшілік) және жанама (экономикалық) әдістерді қолданады.
Банктік қызметтерді реттеудің экономикалық әдістеріне Ұлттық банкінің айналыстағы ақша массасын басқару үшін қолданылатын қызметтері жатады (несие беру және бағалы қағаздармен жүргізілетін операциялар). Банктік қызметтерге әсер етудің мұндай жанама жолдары икемдірек және тезірек болып келеді. Бір деңгейлі жоспарлы-орталықтандырылған банктік жүйе кезінде банктік қызметті қадағалау және реттеудің әкімшілік әдістері басым болды. Ал екі деңгейлі нарықтық типтегі жүйелерге экономикалық әдістердің басым болуы тән. Нарықтық экономикасы дамыған елдердің барлығы да негізінен осы әдістерге сүйенеді. Ұлттық банкінің екінші деңгейдегі банктермен қарым-қатынастары келесі қағидаларға сүйене отырып қалыптасады:
Ұлттық банк:
- банктік тораптың кызмет етуіне жалпы жағдай жасауға және шынайы банктік бәсеке қағидаларын орнатуға өз септігін тигізеді;
- банк қызметтерін заңға сәйкес реттейді (әкімшілік және экономикалық әдістемелері арқылы);
- ақша-несие жүйесінің тұрақтылығын ұстап тұру мақсатында банк қызметтерін қадағалайды;
- банктердің шұғыл қызметіне араласпайды. Коммерциялық банктер өз қызметі барысында Ұлттық банкінің заңдары мен ережелеріне сүйенеді. Ұлттық банк және коммерциялық банктер бір-бірінің міндеттемелері бойынша жауап бермейді.
Ұлттық банк міндеттеріне лицензиялау және лицензияны қайтып алу, жарғыны тіркеу және банктерді тіркеуді жүргізу (Қазақстан аумағында орналасқан банктерді), сонымен қатар, "Қазақстан Республикасы банктері және банктік қызметтері туралы" Заңға сәйкес банктерді қадағалау кіреді. Осы мақсатта Ұлттық банк:
- банктің құрылтайшыларын (акционерлерін), олардың бекіткен шектен асқан акциялар көлемін, иемденуіне, иелік етуіне, басқаруына бақылау жасауға;
- банктің басқару орындарына кандидаттардың іскерлік жарамдылығын анықтауға;
- банктердің және олардың филиалдарын тексеруге, соның ішінде, орнында немесе аудиторлық ұйымды шақыру арқылы, өзінің бақылау және қадағалау қызметтерін дұрыс жүзеге асыру үшін керекті ақпаратты алуға құзыретгі.
Банктер Ұлттық банкінің шешімдерін орындамаған жағдайында, оларға айып-пұлдық жазалау шаралары қолданылуы мүмкін (VI бөлімді қараңыз).
Банк қызметін реттеу шараларының ішіндегі ең маңыздысы -- пруденциялық нормативтер. 2002 жылы 3 маусымдағы Ұлттық банк Басқармасының № 213 қаулысымен бекітілген Екінші деңгейдегі банктерге арналған пруденциялық нормативтер туралы ережеге сәйкес оларға мыналар жатады:
жарғылык, қордың ең төменгі мөлшері;
меншікті қаражаттардың жеткілікті коэффии,иенті;
бір к,арыз алушыға келетін тэуекелдің ең жоғары мөлшері;
өтімділік коэффищиенті;
ашык, валюталык, позиция лимиті;
негізгі қорларға жэне басқа қаржылай емес активтерге жұмсалынған банк инвестициясының ең жоғары мөлшерінің коэффициенті.
1. Банктіқ жарғылық, капиталының, ен, төменгі мөлшері
Банктік жарғылық капиталының ең төменгі мөлшерін Ұлттық банк Басқармасы бекітеді. Банк акционерлерден өзінің акцияларын номиналдық бағадан төменгі деңгейде ғана, сондай-аң ондай сатып алу кез келген пруденциялық нормативтер мен орындауға міндетті басқа да нормалар және лимиттерді бұзба-ған жағдайда ғана сатып ала алады.
2. Мениикті қаражаттардң, жеткілікті коэффициенті
Меншікті капитал (К) -- бұл I деңгейлі капитал мен II деңгейлі капитал (I деңгейлі капиталдан аспайтын мөлшерде) қосындысынан банктік инвестицияларын шегеру арқылы есептеледі.
Банк инвестициясы -- акцияның (жарғылық капиталда қатысу үлесі) және еншілес ұйымдардың, сондай-ақ басқа заңды ұйымдардың субординирленген қарызына жұмсалымдар сомасы.
Ұйымдардың субординирленген қарызына жұмсалымдар мынадай шарттардың біріне сәйкес келуге тиіс:
жоғарыда аталған заңды тұлғалардың қаржылық есебі халықаралың стандартңа сәйкес жасалуы және аудиторлык. корытындымен расталуы тиіс;
жоғарыда аталған заңды тұлғалардың акциялары Қазақстан қор биржасының ресми тізімінің А категориясына енуге тиіс:
жоғарыда аталған заңды тұлғалардың қарыз рейтинг! Standard & Poors және басқа халықаралық рейтингтік агенттіктердің А рейтингінен төмен болмауға тиіс.
Бірінші деңгейлі капитал (КІ) мыналардан құралады:
... жалғасы
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
СӨЖ
Тақырыбы: Коммерциялық банк қызметін макроэкономикалық реттеудің мазмұны
Орындаған: ФН - 305 топ
Әнуарбекова А.Қ.
Тексерген: Акишева Д.М.
Семей 2015 жыл
Жоспар:
1. Кіріспе
2. Банктік қызметтерді қадағалау және реттеу кезіндегі Ұлттық банк ролі
3. Екіңші деңгейлі банктер қызметің реттеу үшің пруденциялық нормативтер
4. Қорытынды
5. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Қазақстан Республикасының Ұлттық банк қызметтерінің біріне - Бақылау агенттігімен бірге екінші деңгейдегі коммерциялық банктердің қызметтерін қадағалау және реттеу жатады. Екі деңгейлі банктік жүйе жағдайында Ұлттық банкінің негізгі мақсатының бірі - бұл банктік қызметті макроэкономикалық деңгейде басқару процесін ұйымдастыру, еліміздегі банктердің және басқа да қаржы-кредит институттарының қызметтерін реттеу, банктік және ақша жүйелерінің қызмет етуінің тұрақтылығын ұстап отыру болып табылады.
Ұлттық банк банктік қызметтерді қадағалау және реттеу кезінде тікелей (әкімшілік) және жанама (экономикалық) әдістерді қолданады.
Банктік қызметтерді реттеудің экономикалық әдістеріне Ұлттық банкінің айналыстағы ақша массасын басқару үшін қолданылатын қызметтері жатады (несие беру және бағалы қағаздармен жүргізілетін операциялар). Банктік қызметтерге әсер етудің мұндай жанама жолдары икемдірек және тезірек болып келеді. Бір деңгейлі жоспарлы-орталықтандырылған банктік жүйе кезінде банктік қызметті қадағалау және реттеудің әкімшілік әдістері басым болды. Ал екі деңгейлі нарықтық типтегі жүйелерге экономикалық әдістердің басым болуы тән. Нарықтық экономикасы дамыған елдердің барлығы да негізінен осы әдістерге сүйенеді. Ұлттық банкінің екінші деңгейдегі банктермен қарым-қатынастары келесі қағидаларға сүйене отырып қалыптасады:
Ұлттық банк:
- банктік тораптың кызмет етуіне жалпы жағдай жасауға және шынайы банктік бәсеке қағидаларын орнатуға өз септігін тигізеді;
- банк қызметтерін заңға сәйкес реттейді (әкімшілік және экономикалық әдістемелері арқылы);
- ақша-несие жүйесінің тұрақтылығын ұстап тұру мақсатында банк қызметтерін қадағалайды;
- банктердің шұғыл қызметіне араласпайды. Коммерциялық банктер өз қызметі барысында Ұлттық банкінің заңдары мен ережелеріне сүйенеді. Ұлттық банк және коммерциялық банктер бір-бірінің міндеттемелері бойынша жауап бермейді.
Ұлттық банк міндеттеріне лицензиялау және лицензияны қайтып алу, жарғыны тіркеу және банктерді тіркеуді жүргізу (Қазақстан аумағында орналасқан банктерді), сонымен қатар, "Қазақстан Республикасы банктері және банктік қызметтері туралы" Заңға сәйкес банктерді қадағалау кіреді. Осы мақсатта Ұлттық банк:
- банктің құрылтайшыларын (акционерлерін), олардың бекіткен шектен асқан акциялар көлемін, иемденуіне, иелік етуіне, басқаруына бақылау жасауға;
- банктің басқару орындарына кандидаттардың іскерлік жарамдылығын анықтауға;
- банктердің және олардың филиалдарын тексеруге, соның ішінде, орнында немесе аудиторлық ұйымды шақыру арқылы, өзінің бақылау және қадағалау қызметтерін дұрыс жүзеге асыру үшін керекті ақпаратты алуға құзыретгі.
Банктер Ұлттық банкінің шешімдерін орындамаған жағдайында, оларға айып-пұлдық жазалау шаралары қолданылуы мүмкін (VI бөлімді қараңыз).
Банк қызметін реттеу шараларының ішіндегі ең маңыздысы -- пруденциялық нормативтер. 2002 жылы 3 маусымдағы Ұлттық банк Басқармасының № 213 қаулысымен бекітілген Екінші деңгейдегі банктерге арналған пруденциялық нормативтер туралы ережеге сәйкес оларға мыналар жатады:
жарғылык, қордың ең төменгі мөлшері;
меншікті қаражаттардың жеткілікті коэффии,иенті;
бір к,арыз алушыға келетін тэуекелдің ең жоғары мөлшері;
өтімділік коэффищиенті;
ашык, валюталык, позиция лимиті;
негізгі қорларға жэне басқа қаржылай емес активтерге жұмсалынған банк инвестициясының ең жоғары мөлшерінің коэффициенті.
1. Банктіқ жарғылық, капиталының, ен, төменгі мөлшері
Банктік жарғылық капиталының ең төменгі мөлшерін Ұлттық банк Басқармасы бекітеді. Банк акционерлерден өзінің акцияларын номиналдық бағадан төменгі деңгейде ғана, сондай-аң ондай сатып алу кез келген пруденциялық нормативтер мен орындауға міндетті басқа да нормалар және лимиттерді бұзба-ған жағдайда ғана сатып ала алады.
2. Мениикті қаражаттардң, жеткілікті коэффициенті
Меншікті капитал (К) -- бұл I деңгейлі капитал мен II деңгейлі капитал (I деңгейлі капиталдан аспайтын мөлшерде) қосындысынан банктік инвестицияларын шегеру арқылы есептеледі.
Банк инвестициясы -- акцияның (жарғылық капиталда қатысу үлесі) және еншілес ұйымдардың, сондай-ақ басқа заңды ұйымдардың субординирленген қарызына жұмсалымдар сомасы.
Ұйымдардың субординирленген қарызына жұмсалымдар мынадай шарттардың біріне сәйкес келуге тиіс:
жоғарыда аталған заңды тұлғалардың қаржылық есебі халықаралың стандартңа сәйкес жасалуы және аудиторлык. корытындымен расталуы тиіс;
жоғарыда аталған заңды тұлғалардың акциялары Қазақстан қор биржасының ресми тізімінің А категориясына енуге тиіс:
жоғарыда аталған заңды тұлғалардың қарыз рейтинг! Standard & Poors және басқа халықаралық рейтингтік агенттіктердің А рейтингінен төмен болмауға тиіс.
Бірінші деңгейлі капитал (КІ) мыналардан құралады:
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz