Саясат және билік

1. Саясат.
2.Саяси жүйе.
3.Адамдар арасындағы ерікті қатынастардың көрінісі.
4.Билік бөлісу ұстанымы
5.Халық — билік қайнары.

Саясат. Саясат (грек. рolitira - мемлекеттік, қоғамдық іс)—адамдардың бұқарамен, қоғамдық бірлестіктермен, жеке адамдармен бірге мемлекет пен билікке қатысты мәселелерді шешу жұмыстарының ерекше түрі.
Мемлекеттік деңгейде шешілуге, билік жүргізуге қатысы бар істердің халық бұқарасының немесе белгілі бір әлеуметтік топтардың мүдделерін қозғайтын әрекеттердің бәрі саяси сипат алады. Мемлекеттік билікке қатысы бар мәселе саясаттағы ең мәнді мәселе болып табылады.
Саясатпен айналысатын адам сипаты және мүдделері жағынан әр түрлі, көптеген параметрлері бойынша біріне-бірі ұқсамайтын адамдармен және топтармен жұмыс істейді. Сипаты жағынан да саяси мәселелер алуан түрлі болып келеді. Экономиканың, әлеуметтік жағдайлардың, мәдениеттің түрлі салалары бойынша шешуі қиын түйіндердің кез келгені саяси сипат алып, ұшығып кетуі мүмкін. Саясатта аса ыждағаттылықпен шешілуге тиісті шетін мәселелерге шет елдермен жасалатын қатынастар, ұлтаралық және этносаралық байланыстар, ұлттық диаспоралардың мәдениетіне, тіліне, дәстүрлеріне қатысты мәселелер жатады.
2.Саяси жүйе. Саяси қызметті жүзеге асыру белгілі бір институттар мен құралдарды пайдаланып әрекет етуді талап етеді. Адамзат өркениетінің даму үрдісінде жасалған ондай құралдардың ең маңыздылары — саяси жүйе және мемлекет.
Саяси деп шеңберінде саяси өмір өтіп жататын және мемлекеттік билік жүзеге асырылатын мемлекеттік мекемелерден, саяси партиялардан, қоғамдық бірлестіктерден тұратын институттар жүйесін айтамыз. Саяси жүйе саяси билікке қатыстының бәрін — саяси ұйымдасуларды, саяси нормаларды біріктіреді, саяси көзқарастарды, тұжырымдамаларды, дәстүрлерді қалыптастырады. Саяси билікті жүзеге асырушы мемлекеттік органдарға президент, парламент, үкімет, сот органдары жатады. Қоғамдық бірлестіктер, соның ішінде белсенді саяси өрекеттер жасайтын саяси партиялар, түрлі бағыттардағы оппозидиялық топтар да мемлекеттің саяси құрылымының субъектілері болып табылады. Бұқаралық ақпарат құралдарының да елдегі саяси ахуалды қалыптастырудағы маңызы зор.
Саяси жүйенің сипаты, ең алдымен, демократиялық ұстанымдардың орнығу деңгейімен айқындалады. Мемлекеттік билік мәселесі демократиялық жолдармен шешіліп жатқан елдерде жоғары заң шығарушы және атқарушы билік органдары бүкілұлттық мүдделер тұрғысынан әрекет етіп, елдің экономикалық-әлеуметтік дамуының орнықтылығын қамтамасыз етеді. Оппозициядағы партиялар мен өзге қоғамдық ұйымдар да өз топтарының мүдделерін өркениетті жолдармен алға тарта отырып, билік үшін күрес жүргізеді. Елдің саяси өмірі өзіндік үйлесіммен қызу қайнап жатады.
3.Адамдар арасындағы ерікті қатынастардың көрінісі. Мемлекеттік билікті жеңіп алу үшін саяси партиялар мен жекелеген саяси қайраткерлер бар ресурстарын жұмсап, табанды күрес жүргізеді. Олар халық бұқарасын өздеріне тарту үшін қолдарынан келгеннің бәрін жасап бағады.
Адамдардың билікке қатысты көзқарастары алуан түрлі. Сондықтан олар билік үшін күресте әр түрлі бағдар ұстанады. Біреулер билікті өзгелерге өзін таныту құралы деп есептесе, енді біреулер қоғамды өзінің "үңгірлік идеалы" бейнесінде елестету үшін, енді біреулер байлыққа, өзгелердің үстінен жүргізетін өктемдікке қол жеткізу үшін қажет деп есептейді. Көптеген адамдар билік баспалдағымен неғұрлым жоғары көтеріле алса, соғұрлым өзін бақыттымын деп есептейді. Нағыз саясатшылар, өз Отанын