MS Excel - дегі формулар мен функциялары



Жоспар

1. Кестегі формулар және оларды қолдану тәсілдері.
2. Кестедегі функциялардың қолданылуы.
3. Арифметикалық функциялары.
4. Дөнгелектеу функциялары.
5. Қисын функциялары.
6. Таңдау және іздеу функциялары.
7. Біріктелген функциялар
8. Массивпен жұмыс
9. Матрицалық функциялары
1. Кестегі формулар және оларды қолдану тәсілдері
Электрондық кестедегі операндтан және операциялардан тұратын төрнекті формула деп атайды. Формулалар өрнектер сияқты жаңа мәнді есептеу үшін құрылады. Формула бойынша есептелген мәнінің типі өренектің операндтар типімен анықталады. Формула әрқашанда (=) тең символынын басталады.
Операндтар ретінде: сандар, мәтін, логикалық мәндер (мысалы, АҚИҚАТ және ЖАЛҒАН, А23=А45 типті шарттар), қатенің мәндері (#ДЕЛ/0!, #Н/Д және т.б), сілтемелер — ұяшықтардың адрестері қолданылады.
Формуладағы операндтар операциялық символдар арқылы байланыстырылады: арифметикалық операциялары (+, - , *, /, ^) және салыстыру операциялары (>, >=, <., <=, =, <>).
Формулаларды басқа ұяшықтарға көшіруге де болады. Онда көшірілетін формулаларға кіретін сілтемелердің типтері қандай болса, сондай баптауы да жүргізіледі: автоматикалық (салыстырмалы сіәлтемелер үшін) немесе жартылай автоматты (абсолютті сілтемелер үшін)
Сілтемелердің келесі типтерін ажыратылады:
• салыстырмалы сілтемелер, мысалы А2 немесе С23, формула көшіргенде оның жаңа орналасу жерінен салыстырып формулаға кіру ережесін көрсетіп өзгереді
• абсолютты сілтемелер, жолдың номері және бағанның аты алдында $ символы қойылады. Абсолютты сілтемелерді көшіргенде олар өзгеріссіз болып қалады;
• жартылай абсолютты сілтемелер. $ символы тек жолдың номері немесе бағанның аты алдында қойылады. Осындай сілтемелерді көшіргенде $ символы жоқ жолдың номері немесе бағанның аты өзгереді.
• блоктардың аттары, мысалы ҚҰНЫ. Блоктың аты блок ішінде орналасқан деректермен байланысты. Блокты басқа жерге орналастыруға да болады, онда оның аты да өзгермей қалады.

2. Кестедегі функциялардың қолданылуы
Excel-де әр түрлі есептеулерді жүргізу үшін оған кіретін көп функциялардың саны бар: математикалық, статистикалық, логикалық, мәтіндік және т.б.
Функциялар кәдімгі тәсілмен пернетақтадан немесе Функциялар шебері көмегімен енгізіледі. Функциялар шеберінің сұхбаттық терезесі Вставка Функция командамен, немесе пернесінің басуымен шақырылады.
Барлық йункциялар категшориялар бойынша топтастырылған.

MS Excel - дегі формулар мен функциялары.

Жоспар

1. Кестегі формулар және оларды қолдану тәсілдері.
2. Кестедегі функциялардың қолданылуы.
3. Арифметикалық функциялары.
4. Дөнгелектеу функциялары.
5. Қисын функциялары.
6. Таңдау және іздеу функциялары.
7. Біріктелген функциялар
8. Массивпен жұмыс
9. Матрицалық функциялары

1. Кестегі формулар және оларды қолдану тәсілдері

Электрондық кестедегі операндтан және операциялардан тұратын төрнекті
формула деп атайды. Формулалар өрнектер сияқты жаңа мәнді есептеу үшін
құрылады. Формула бойынша есептелген мәнінің типі өренектің операндтар
типімен анықталады. Формула әрқашанда (=) тең символынын басталады.

Операндтар ретінде: сандар, мәтін, логикалық мәндер (мысалы, АҚИҚАТ және
ЖАЛҒАН, А23=А45 типті шарттар), қатенің мәндері (#ДЕЛ0!, #НД және т.б),
сілтемелер — ұяшықтардың адрестері қолданылады.

Формуладағы операндтар операциялық символдар арқылы байланыстырылады:
арифметикалық операциялары (+, - , *, , ^) және салыстыру операциялары
(, =, ., =, =, ).

Формулаларды басқа ұяшықтарға көшіруге де болады. Онда көшірілетін
формулаларға кіретін сілтемелердің типтері қандай болса, сондай баптауы да
жүргізіледі: автоматикалық (салыстырмалы сіәлтемелер үшін) немесе жартылай
автоматты (абсолютті сілтемелер үшін)

Сілтемелердің келесі типтерін ажыратылады:

• салыстырмалы сілтемелер, мысалы А2 немесе С23, формула көшіргенде оның
жаңа орналасу жерінен салыстырып формулаға кіру ережесін көрсетіп өзгереді

• абсолютты сілтемелер, жолдың номері және бағанның аты алдында $ символы
қойылады. Абсолютты сілтемелерді көшіргенде олар өзгеріссіз болып қалады;

• жартылай абсолютты сілтемелер. $ символы тек жолдың номері немесе
бағанның аты алдында қойылады. Осындай сілтемелерді көшіргенде $ символы
жоқ жолдың номері немесе бағанның аты өзгереді.

• блоктардың аттары, мысалы ҚҰНЫ. Блоктың аты блок ішінде орналасқан
деректермен байланысты. Блокты басқа жерге орналастыруға да болады, онда
оның аты да өзгермей қалады.

2. Кестедегі функциялардың қолданылуы

Excel-де әр түрлі есептеулерді жүргізу үшін оған кіретін көп
функциялардың саны бар: математикалық, статистикалық, логикалық, мәтіндік
және т.б.

Функциялар кәдімгі тәсілмен пернетақтадан немесе Функциялар шебері
көмегімен енгізіледі. Функциялар шеберінің сұхбаттық терезесі Вставка(
Функция командамен, немесе пернесінің басуымен шақырылады.

Барлық йункциялар категшориялар бойынша топтастырылған.

3. Арифметикалық функциялары

АВS(сан) —санның абсолютті мәні;
ЗНАК(сан) — функция санның таңбасын анықталады. Егер аргумент 0
үлкен болса, 1 қайтарады, егер нөль – онда 0, егертеріс сан, онда -1.
ОСТАТ(бөлінді;бөлгіш) – екі санның бір біріне бөлгендегі бүтін
қалдығын қайтарады. Егер бөлінді бөлгіштен кіші болса, нәтижесі
бөліндіге тең болады. Егер болгенде қалдығы болмаса, нәтижеде – нөль
болады.
ПРОИЗВЕД(1сан;2 сан;...) – аргументтер тізіміне кіретін сандардың
көбейтуды қайтарады.
ЧАСТНОЕ(бөлінді;бөлгіш) - екі санның бір біріне бөлгендегі бүтін
бөлімін қайтарады (бөлшек бөлімі алынбайды).
НОК(сан 1;сан 2; ...) – 1 үлкен барлық (29 дейін) аргументтердің ең
кіші ортақ еселігін. Барлық аргументтердің бөлшек бөлімі бар болса
алынбайды.
НОД(сан1;сан2;...) - 1 үлкен барлық аргументтердің ең үлкен ортақ
бөлгіші. Барлық аргументтердің бөлшек бөлімі бар болса алынбайды.

4. Дөнгелектеу функциялары

ОКРУГЛ(сан;ондық таңбалары) - функция санды көрсетілген ондық
таңбалардың санына дейін дөнгелектейді. Екінші аргументі оң болса
(дөнгелектеуі үтірдің оң жағынан басталады) және теріс болса (дөнгелектеуі
үтірдің сол жағынан басталады – кіші бүтін разрадтары нөльге дейін
дөнгелектейді).
ОКРВНИЗ(сан;еселік) - берілген санды екінші аргументке
бөлінетін;
ОКРВВЕРХ(сан;еселік) - берілген санды екінші аргументке
бөлінетін ең үлкен жақын санға дейін дөнгелектеу;
ОКРУГЛВНИЗ(сан;цифрлар саны) - санды модулі бойынша цифрлар
саны берілген ең кіші жақын бүтін санға дейін дөнгелектеу.
ОКРУГЛВВЕРХ(сан;цифрлар саны) - санды модулі бойынша цифрлар
саны берілген ең үлкен жақын бүтін санға дейін дөнгелектеу.
ЦЕЛОЕ(сан) – функция аргументтің төменнен ең жақын бүтін санды
қайтарады.

5. Қисын функциялары

Қисын функциялары кейбір шарттардан тәуелді әр түрлі нәтижелерді
өңделетін өрнектерді құрастыруға мүмкіндігін береді.

ЕСЛИ(шарты;мәні_егер_ақиқат;мәні_ег ер_жалған) – бір мәнді қайтарады, егер
берілген шартты есептегенде АҚИҚАТ мәні шықса, және екінші мәнді қайтарады
егер мәні ЖАЛҒАН болса.

ЕСЛИ функциясы мәндер және формулар үшін шарттарды тексергенде
қолданылады. ЕСЛИ функцияларын мәні_егер_ақиқат және мәні_егер_жалған
аргументтері ретінде 7 дейін бір біріне салынған күрделі тексерулерді жасау
үшін қолдануға болады.

И(1 шарт;2 шарт; ...) – егер барлық аргументтердің мәндері АҚИҚАТ
болса АҚИҚАТ мәнді қайтарады; егер аргументтердің кем дегенде біреуі
ЖАЛҒАН болса ЖАЛҒАН мәнді қайтарады.

ИЛИ(қисындық мән 1;қисындық мән 2; ...) - егер аргументтердің кем
дегенде біреуі АҚИҚАТ болса АҚИҚАТ мәнді қайтарады; егер барлық
аргументтердің мәндері ЖАЛҒАН болса ЖАЛҒАН мәнді қайтарады.
НЕ(қисындық_мән) – аргументінің қисындық мәнін кері мәнге ауыстырады.
НЕ функциясын егер аргументінің мәні кейбір шамасына тең емес болса ғана
қолдануға болады.

6. Таңдау және іздеу функциялары

ВЫБОР(нөмері;1 мәні;2мәні;...) – тізімнен берілген нөмерлі 1
ден 29 дейін мәнді қайтарады.

ПОИСКПОЗ(ізделінетін мән;іздеу облысы[;іздеу типрі]) - іздеу
облысынан ізделінетін мәнге жақын ұяшықтын позициясын іздейді.

Нәтижеде ізделінетін мән болмайды (ол бізге белгілі), нәтижеде іздеу
облысынан оның нөмері болады. Ізделінетін мәні және облысы кезкелген типті
болу мүмкін.
Ізделінетін мән  — кестеде мәнді іздегенді қолданылатын мәні.
Іздеу облысы   - бұл ізделінетін мәндерден тұратын ұяшықтардың
үзіліссіз аралығы.
Іздеу типі  - бұл -1, 0 немесе 1 саны. Іздеу типі ізделінетін мәнді
іздеу облысының мәндерімен қалай салыстыратындығын көрсетеді.
• Егер іздеу_типі 1 тең болса, онда ПОИСКПОЗ функциясы ізделінетін мәнге
тең немесе кіші ең үлкен мәнді тауып алады, және Іздеу_обласы өсуі
бойынша реттелген болу керек: ..., -2, -1, 0, 1, 2, ..., A-Z, ЖАЛҒАН,
АҚИҚАТ.
• Егер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Excel кестелік редакторының шаблондары
КЕСТЕЛІК ПРОЦЕССОРЛАР
Сандарды таңба белгілерімен көрсететін жүйелік жол
Информатика - Пәнді оқыту
Мәліметтерді сұрыптау
Электрондық кестелер құрылымы
MS EXCEL
Информатика пәні, объектілері және құрама бөліктері
Экономикалық ақпараттық жүйелердегі жаңа технологиялар
Сан жүйесінің аты
Пәндер