Қазақстан Республикасы кәсіпорындарында инновациялық стратегия

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 88 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

1 ИННОВАЦИЯНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Инновацияның экономикалық маңызы және концепциялары . . . 6

1. 2 Қазақстан Республикасында инновациялық стратегия қажеттілігі . . . 17

1. 3 Инновациялық стратегияның негізгі мақсаттары . . . 26

2. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ КӘСІПОРЫНДАРЫНДА ИННОВАЦИЯЛЫҚ СТРАТЕГИЯНЫ ТАЛДАУ

2. 1Кəсіпорындардың инновациялық стратегиясын экономикалық талдау . . . 35

2. 2Кәсіпорындағы инновациялық қызмет- экономиканың ғылыми-технологиялық әлеуеті . . . 45

2. 3Отандық кәсіпорындардың инновациялық қызметіне қарыз қаражатын тарту . . . 55

3. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ КӘСІПОРЫНДАРЫНЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТІН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ

3. 1 Инновациялық қызметті жетілдіру негізінде шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту . . . 61

3. 2 Инновациялық кәсіпорынның кластерлік экономикада бәсекелестікті жоғарылату стратегиясы . . . 66

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 74

ҚОЛДАНЫЛҒАН ƏДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 77

Кіріспе

Тақырыптың өзектілігі. Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі 2010 - 2014 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарлама Мемлекет басшысының «Нұр Отан» халықтық-демократиялық партиясының 2009 жылғы 15 мамырдағы кезектен тыс ХІІ съезінде берген тапсырмасын, Мемлекет басшысының «Жаңа онжылдық - жаңа экономикалық өрлеу - Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері» атты Қазақстан халқына Жолдауын орындау үшін, сондай-ақ Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму стратегиясын іске асырудың екінші кезеңі болып табылатын Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспарының түйінді бағыттарына сәйкес әзірленді.

Бағдарлама экономиканының бәсекеге қабілеттілігін арттыру арқылы орнықты және теңгерімді өсуін қамтамасыз етуге бағытталған.

Индустриялық-инновациялық дамудың 2003 - 2015 жылдарға арналған стратегиясының, «Қазақстанның 30 корпоративтік көшбасшысы» бағдарламасының, сондай-ақ инновация-индустрияландыру саласындағы басқа да бағдарламалық құжаттардың негізгі тәсілдерін біріктірді.

2015 жылға дейінгі кезеңде Қазақстандық қамтуды мақсатты дамыту арқылы шағын және орта бизнес, кейінгі қайта бөлу және қайта өңдеу үшін жаңа бизнес-мүмкіндіктерді мультипликациялаумен экономиканың дәстүрлі экспортқа бағдарланған секторларында ірі инвестициялық жобаларды іске асыру үдемелі индустрияландыру саясатының негізгі басымдығы болмақ.

Ірі жобаларды ілгерілетудің бастамашысы «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры» акционерлік қоғамы (бұдан әрі - «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ), экономиканың отын-энергетика және металлургия секторларының ірі жүйе құраушы компаниялары, сондай-ақ стратегиялық шетелдік инвесторлар болып табылады.

Шикізат секторымен байланысты емес және ішкі, ал кейіннен өңірлік нарықтарға бағдарланған (Кеден одағы, Орталық Азия елдері) экономика салаларын қалыптастыру және күшейтумен қатар жүзеге асырылатын болады.

Мемлекет озық технологиялар трансфертіне, кейіннен олардың экспортқа бағдарлануын дамыта отырып, қазіргі заманғы импорт алмастырушы өндірісті құру үшін шетел инвесторларын тартуға бағытталған қазақстандық орта және шағын бизнес бастамаларын қолдайды.

Индустриядан кейінгі экономиканың негіздерін қалыптастыру мақсатында ұлттық инновациялық инфрақұрылымды дамыту және коммерцияландыру перспективалары бар ғылыми-технологиялық негіздерді қолдау жалғасады.

Жалпы алғанда, экономикаға инновацияны ендіру мемлекеттік қолдау макро және секторлық деңгейлерде экономикалық саясаттың жүйелі шараларын, сондай-ақ экономиканың нақты секторларын және жобаларды қолдаудың селективті шараларын іске асыру арқылы жүзеге асырылатын болады.

Экономикалық саясаттың жүйелі шаралары қолайлы макроортаны және инновациялық-инвестициялық ахуалды қалыптастыруға, ұлттық экономиканың өнімділігі мен бәсекеге қабілеттілігін арттыру жөніндегі шараларға шоғырланатын болады.

Мемлекет өзінің бизнеспен өзара іс-қимылын республикалық және өңірлік деңгейде де тиімді ынтымақтастық институттарын қалыптастыру негізінде жүйелі түрде құрады.

Экономиканың объективті жағдайына барабар болатын 2015 жылға дейінгі индустрияландыру саясатының траекториясы ресурстық, инфрақұрылымдық, институционалдық және технологиялық шектеулермен ішкі келісушілікте болады.

Зерттеудің мақсаттары мен міндеттері. Дипломдық жұмыстың мақсаты көрсетілген мәселенің маңыздылығын назарға ала отырып Қазақстанның инновациялық даму стратегиясы аясында экономика салаларына инновация енгізу бағыттары мен мәселелеріне анализ жасап негізгі жолдарын қарастыру.

Осы мақсатқа сәйкес дипломдық жұмыстың міндеттері:

- инновациялық даму технологиялық жаңғыртуды ынталандыратын тетіктерді жүйелік зерттеу;

- бизнес-ахуалды жақсартудың және инвестициялар ағынын ынталандырудың жолдарын зерттеу;

- жаппай технологиялық жаңғыртуды және ұлттық инновациялық жүйені дамытуды қарастыру;

- инновациялық стратегия арқылы экономиканы әртараптандыруды және оның бәсекеге қабілеттігінің өсуін қамтамасыз ететін басым секторларын дамыту.

Зерттеу объектісі. Қазақстанның инновациялық даму стратегиясын қамтамасыз ететін өнеркәсіп кәсіпорындарымен бірлестіктері.

Зерттеудің теориялық мәнділігі. Қазақстанның инновациялық даму стратегиясы аясында экономика салаларын дамыту бағыттарымен мәселелері қарастыруда арнайы және экономикалық кезеңді басылымдарда кеңінен жарияланған осы мәселеге қатысты көрініс табады: Жұмаханов Н, Досымбай Е., Оразбекұлы Қ., Тургинбаева С., Муханова Е., Фонотов А. т. б. еңбектерде қамтылған.

Зерттеудің ғылыми жаңашылдығы.

-Қазақстан кәсіпорындарының инновациялық даму стратегиясы аясында экономика салаларын технологиялық жетілдіру бағыттарының теориялық әдіснамасы оның дамуын ынталандыратын факторларды зерттеу негізінде мемлекеттік кәсіпорындар мен мекемелерінің ролі анықталған.

-Қазақстан кәсіпорындарының инновациялық даму стратегиясы аясында экономика салаларын жетілдіру тиімділігін көтерудің мазмұны, механизмі және басымды бағыттары негізделген.

Дипломдық жұмыстың тәжірбелік маңызы. Дипломдық зерттеу нәтежелерінде алынған нәтижелер статистикалық мәліметтерді пайдалана отырып, Қазақстан кәсіпорындарының инновациялық даму стратегиясы аясында экономика салаларын жетілдіру тиімділігін көтерудің бағыттарымен қызметтерін талдау негізінде жасалған. Мұның өзі инноваицялық дамуды жетілдіру жөнінде нақты ұсыныстар дайындауға мүмкіндік берді.

Зерттеудін теориялық әдіснамалық негіздері болып Қазақстанның инновациялық даму стратегиясы аясында экономика салаларын жетілдіру тиімділігін көтерудің бағыттарымен ұйымдастырудың теориялық практикасының отандық және шетел экономист ғалымдарының еңбектері және заң актіле, ҚР президентінің жарлықтары, ҚР үкіметінің өкімдері.

Зерттеудің ақпараттық базасы-статистика жөніндегі ҚР агенттігінің материялдары, ҚР статистика агенттігі, ғылыми-зерттеу институттарының жобалары, нормативті-анықтамалық материалдары.

Дипломдық жұмыстың құрылымы - кіріспе, негізгі 3 бөлімнен және қорытынды, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 ИННОВАЦИЯНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Инновацияның экономикалық маңызы және концепциялары

«Инновация» термині көп ғалымдардың айтуы бойынша XV ғ. пайда болған. Жалпы алғанда «инновация» сөзі ағылшын тілінен аударғанда «innovation» «жаңарту», «заттарды бөлудің жаңа жолы», «жаңалық енгізу» деген сөздерді білдіреді.

ХХ ғасырдың 30-шы жылдарында австриялық ғалым Й. Шумпетер инновация түсінігін экономика ғылымына енгізген. Ол инновацияны жаңа туынды тауарларын пайдалану, жаңа өндірістік және транспорттық қорларды ұйымдастырудың формалары мен нарықты өндіріске енгізу мақсатында қолданылды. Й. Шумпетер бойынша нарықтағы анықтаушы рөл болып, экономикалық теңдікке, технологиялық үрдістерге өнім ассортименттерінде және экономиканың ұйымдастырушылық құрылымдарға, өзгеріс енгізетін кәсіпкерліктің қызметтерінде болады.

Әлемдік экономикалық әдебиеттерде, «инновация» жалпы қабылданған термин ретінде қолданылады.

Й. Шумпетер бойынша инновация - тек жаңалық енгізу емес, сонымен қатар өндірістің жаңа қызметі болып табылады.

Инновацияның эволюциялық әдістемесін Дж. Ст. Милль, К. Маркс және Й. Шумпетер қолданған.

Й. Шумпетердің айтуы бойынша кәсіпкерлік бұл кәсіп емес, ол тәуекел бизнес арқылы инновация нарығына жылжу қабілеті. Кәсіпкерлік технологиялық дамумен, инновациямен және экономикалық өсуімен тығыз байланысты. Инновациялар бар дәстүрлерді бұзып қоймайды, олар басқа тәуекелді кәсіпорындардан қарағанда көбірек пайда әкеледі[1] .

Ағылшын-орыс сөздігі бойынша «инновация» бұл жаңалық енгізу, жаңашылдық, өзгеріс деген сөздерді білдіреді.

Жаңашылдықтар мағынада - интеллектуалды қызметтің нәтижесі, ал кең мағынасында ашсақ рәсімделген өнертабыс түрінде, патенттер, тауарлық белгілер, оңтайландырғыштық ұсыныс, ноу-хау түріндегі инновациялық үрдістер нәтижесі.

Егер жаңалықтың экономикалық және әлеуметтік құны болмаса, онда ол инновация емес, себебі инновация деп өндіріске енгізілген белгілі бір пайдалы әсерді қамтамасыз ететін инновациялық үрдістердің нәтижесін айтамыз.

Инновация - ғылыми-техникалық зерттеу, өндіріс, маркетинг және менеджмент сияқты әртүрлі қызметтерді жүзеге асырады.

Инновация терминіне түсінік қысқаша жалпы редакциясы В. А. Макоренконың «қазіргі кездегі түсініктер мен терминдер» сөздігінде: «инновация» (ағылшын «innovation» -жаңалық енгізу, «жаңалық», латын тілінде «innovation» - «жаңарту», «жаңғырту») бұл:

1. Техника мен технологияның алмастыруды қамтамасыз ету үшін экономикаға жұмсалынатын қаражат.

2. Ғылыми-техникалық прогрестің жетістігі болатын жаңа техника мен техноголия нәтижесі.

3. Дайын өнім, жаңа ойларды синтездеу, өндіру. Жаңа технологиялар, моделдер құру, оларды өмірге енгізуді қамтамасыз ететін саяси бағдарламалар, т. б. [2] .

4. Тіл білімінде - жаңа білімнің пайда болуы, морфологиядағы жаңа түсініктердің пайда болуы.

Өндіріс факторларының «жаңа комбинацияларын» жүргізу барысында, ол инновацияға алып келеді. Өндіріс факторларының «жаңа комбинациялары» келесілер:

- жаңа өнімді шығару, дайындау;

- өндірісте жаңа технологияларды қолдану;

- жаңа өндірісті ұйымдастыруды қолдану;

- жаңа тұтыну нарықтарын ашу;

- жаңа ресурстар көздері мен түрлерін ашу.

Р. Фостердің теориясында инновация - бұл «технологиялық құлдыраудың» жаңа технологияның пайда болуы, өндірістің және басқарудың жаңа әдісінің пайда болуының нәтижесі. Нақты өмірде өнім-инновация және үрдіс-инновация бір-бірімен байланысты үрдістер. Жаңа өнім, жаңа өндіріс әдістерін, сонымен қатар жаңа технологияларды талап етеді[3] .

Инновация теориясы экономикалық өсу теориясында да қарастырылады. Көптеген ғалымдар мен кәсіпкерлердің пікірі бойынша экономикалық өсудің жетекші факторы: білім, интеллект, инновация болып табылады.

Дәстүр бойынша инновацияны - инновация-өнім, инновация-үрдіс немесе технологиялық және ұйымдастыру-басқарушылық деп бөлуге болады.

Өнім-инновациясы ең көп таралған және барлық кәсіпорындарда қолданылады. Біреулерде - бұл өнім ассортиментінің кеңею, ал басқалар үшін өнімнің тұтынушы сапасын көтеру ретінде көрсетіледі.

Технологиялық инновацияның мақсаты өнім сапасын жоғарылату есебінен бәсекелестік көтеру, өзіндік құнды төмендету және шығарылатын өнім ассортименті мен наменклатурасын кеңейту болып табылады.

Ұйымдастырушылық-басқару инновациялар фирманың барлық деңгейлерінде қызметкерлер мен бөлімшелерді, жаңа бөлімдерді ұйымдастырумен сипатталады. өндірісті және персоналды басқару әдістерін жетілдіру, жаңа маркетингтік бөлімшелер құру, тиімділікті арттыру үшін жаңа жолдар мен тәсілдерді қолдану кезінде болады.

Институтционалды мектептің экономтеория зерттеушілері инновацияларды қоғамдық таңдау теория көмегімен сыныптауды жөн көрді. Инновация субъектісі ретінде: кәсіпкер, топ, фирма, ұлт шаруашылығы, әлеуметтік қозғалыстар және мемлекет қатысады. Осы субъектілердің әр қайсысы салыстырмалы артықшылықтарға ие.

Бірінші инновацияның типі - қоғамдық игілік. Берілген инновацияны барлық қоғам мүшелері қолдана алады. Кәсіпорындарда осы инновация түрін өндіруде мемлекет пен әлеуметтік көзқарастар қызығушылықтарын танытады.

Екінші инновация түрі - клубтық игіліктер. Ұйым деңгейіндегі өзгерістер клубтың игіліктерін сипаттайды. Бұл инновация түрін қолданушылардың саны ұйым мүшелерімен шектеледі.

Үшінші инновация түрі - жеке меншік ретінде сипатталады. Өнертабыс құқығымен, патенттер бар кездегі жеке игілікті жүзеге асыру үшін құрылған. Бастапқы кезде жаңа өнім нарықта пайда болғанда, ол монополиялық сипатта болады, жаңа өнім-инновациясынан бұрын оның шығарушысы (авторы) «инноватор рентасын», жаңа өнімдерді жасауды ынталандыратын, монополиялық жоғары пайда алады.

Инновация түсінігін басқа да түрлерін ескеру арқылы кеңірек ашуға болады.

П. Друкер инновациялық идеялардың көздері - тәуекелділік көздерінен басқа келесі түрлерге бөледі:

-күтпеген жағдай, күтпеген сәттілік, күтпеген сәтсіздік негізіндегі инновациялар;

-өндіріс үрдістерін қажет етуге негізделген инновациялар;

-сана құрылымы мен нарықтық өзгерістердің нәтижесіндегі инновациялар;

-жаңа білімдерге негізделген инновациялар[4] .

Экономиканың дағдарыстан шығару, халық шаруашылығының және өзге де өнеркәсіп салаларының тұрақты қызмет етуін қамтамасыз ету және отандық азық-түлік өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру инновациялық процестердің қарқынды жүргізілуімен тікелей байланысты

Әлеуметтік мәселелерді шешуге бағытталған инновациялық өнімдер мен технологиялар әлеуметтік әсерлерді тудырады.

Тәуелсіздк алғаннан бері еліміз бірқатар әлеуметтік-экономикалық табыстарға қол жеткізді. Экономиканы жедел түрлендірудің шектеуші факторлары мыналар: өндіргіш күштердің Әлемдік экономиканың түрленуі және қазақстандық экономиканың ашық жағдайында Қазақстанның 2003-2015 жылдарға арналған индустриалды-инновациялық даму Стратегиясында өңдеуші Ғылыми-техникалық прогресті жеделдетуде ерекше өнімнің ғылыми- техникалық жобалары, озық 3 факторына айналуда. Осыған байланысты туындайтын аса маңызды жайт-инновациялық Жасалынып отырған жұмыстың мақсаты-инновациялық қызметтің аясында кәсіпкерліктің қалыптасуы

Осыған сәйкес міндеттері:

- Қазақстан Республикасы экономикасының 2015 жылға дейінгі кезеңінде тұрақты дамуы.

- Республиканың кәсіпорындардағы инновациялық қызметті талдау;
- Қазақстаннның инновациялық дамуының жүзеге асуының алғышарты ретіндегі елдің инновациялық басқаруға қатысты мәселелерді көрсету.

- Шағын инновациялық кәсіпорындардың дамуына кедергі болып табылатын тетіктерін жою.

1 кесте. Инновациялық қызметке ықпал етуші факторлар

Ықпал етуші фактор топтары

Инновациялық қызметке кедергі келтіретін факторлар

Инновациялық қызметке көмегін тигізетін факторлар

Ықпал етуші фактор топтары: Техникалық-экономикалық

Инновациялық қызметке кедергі келтіретін факторлар: Қаржыландыруға қаражаттың жетіспеушілігі; материалдық және ғылыми-техникалық базаның әлсіздігі; ағымдағы өндіріске деген қызығушылықтың көптігі

Инновациялық қызметке көмегін тигізетін факторлар: Қаржылық және материалдық-техникалық ресурстардың жеткіліктігі; қажетті ғылыми-техникалық әлеуеттің күштілігі; инновациялық қызметті экономикалық тұрғыдан ынталандырудың жеткіліктігі

Ықпал етуші фактор топтары: Заңды

Инновациялық қызметке кедергі келтіретін факторлар: Патентті-лизензиялық, салықтық және антимонополиялық заңдармен бекітілген шектеулердің көптігі

Инновациялық қызметке көмегін тигізетін факторлар: Инновациялық қызметті қолдайтын заңнамалық шаралардың барлығы: пайда салығын азайту, ҚҚС-ын алып тастау т. б.

Ықпал етуші фактор топтары: Әлеуметтік-психологиялық

Инновациялық қызметке кедергі келтіретін факторлар: Ұйымдастырудың ескі әдістері мен түрлерін қайта құру; жұмысшылардың мәртебесін өзгерту; қайта оқу қажеттілігін алға тарту; т. б.

Инновациялық қызметке көмегін тигізетін факторлар: Қоғамдық мәртебеге қол жеткізу, рухани және материалдық тұрғыдан ынталану, қызметте көтерілу, шығармашылық қызметті дамыту

Ескерту: Зерттелген әдебиеттер көздері негізінде құрастырылды

«Инновация» ұғымына тоқталайық. «Инновация дегеніміз» жаңаға идеяларды түрлендіруге байланысты қызмет түрі. «Инновация» практикалық қызметте пайдаланылған жаңа немесе жетілдірілген технологиялық
-инновация-әлеуметтік қызметтерге жаңа тәсіл.

Шет елдік зерттеушілер Э. Дж. Долан, Я. Корани, П. Хейне, П. Ф. Друкер, Н. Г. Менкью, Г. Хоскинг. Алайда бұл ғалымдардың еңбектерінің басым бөлігі жалпы ғылымдық мәселелерді қарастырады.

Шағын инновациялық бизнес мәселелері жақсы зерттелген шет елдерде.
Экономикалық әдебиеттерде инновацияның көптеген түрлерінен технологиялық жатқызамыз. Ал технологиялық инновация- жаңа немесе жақсартылған тауарлар мен техникалық процестерді әзірлеу мен енгізу болып Ч. Фрименнің жіктеуінше технологиялық инновациялар өнімдік және процестік инновацияларға Сонымен қатар инновациялар өнімнің маңыздылығы мен қызмет ету Салаарлық ішіндегі инновация- екі немесе одан да көп Салаішілік инновация - белгілі бір сала ішінде ашылған жаңалық.

Кәсіпорын ішіндегі инновация - кәсіпорын ішіндегі инновациялық жаңалық, яғни атақты экономист Г. Менш инновациялардың 4 категориясын көрсетеді:
1) Базистік инновациялар.

2) Жақсартылған инновациялар бағытталған.
3) Кешенді инновациялар.

4) Радикалды инновация.

Инновацияның дамуына қозғаушы күш нарықтық бәсекелестік болып табылады. Бұл:
1) жаңа (қайта енгізілген) - радикалдық өнімдік инновация;

2) жетілдірілген бұйымдар;

3) жаңа немесе өндірістің елеулі жетілдірілген әдістерінде құрылған бұйымдар - өзге де инновациялық өнімдер[5] .

Инновацияны зерттеушілер жаңа өнімнің «өмірге келу» процесін 7 бөледі.
1. Инновациялық идеяның тууы.

2. Жаңа өнімді шығару.

3. Өнімді өткізу нарығын анықтау.

4. Сұранысты анықтау.

5. Өнімді жарнамалау.

6. Сату процесін ұйымдастыру.

7. Өнімді өткізу[6] .

Инновацияның құрылымы келесідей: технопарктер, технологиялық инкубаторлар және инновациялық орталық

Технопарктер дегеніміз - ғылымды, білімді және өндірісті территориялық жағынан тигізеді. Жақсы жарақтандырылған ақпараттық- экспериментттік базасы құрылған және білікті

Технологиялық инкубатор - ғылыми ұйымдардың, инновациялық кәсіпорындардың, жоғары оқу

Инновациялық орталық - конструкторлық-технологиялық жаңалықтарды жетілдіру мен өндірістерді құрылымдардың ғылыми- техникалық әзірленімдерді және маркетингті, жарнамалық және көрме қызметін, патенттік-лицензиялық жұмысты қамтиды.

Сонымен инновация - инновациялық үрдістерді ғана емес, тауарларды Инновациялар бірігіп инновациялық жүйені құрайды. Инновациялық жүйе әр алуан. Осы орайда зерттеудің негізін қалаушы ретінде өткен ғасырдың
Инновациялық қызметті басқару жүйелерін, тиімді құрылымдар құрайды.
Бұл жерде ең негізгі кемшілік инновациялық-инфрақұрылымда жүйеліліктің ҚР-ның 2006 жылдың 23 наурызындағы №135-ІІІ-ҚР3 «Инновациялық технологиялық бизнес-инкубатор, технологиялық парк, инновациялық қор.

Инновациялық жүйені қалыптастырудың бастапқы сатыснда инновациялық кәсіпкерлікті дамытуда.

Инновациялық қор - инновациялық жобалар мен инфрақұрылымдарды қосады. Сонымен қатар ҚР-ның 09. 07. 2001 №225-2 «Ғылым туралы»
Технопарк дегеніміз - негізгі қызметі инновациялық жобаларды іске асыру
Технополис бұл қаланың немесе аймақтың өмірін қамтамасыз ететін
ҚР-ның Индустриялық-инновациялық стратегиясында мамандандырылған субъектілердің өзгеше тізімі берілген: ұлттық технологиялық парктер;
аймақтық технологиялық парктер; технологиялық бизнес-инкубаторлар;
ғылыми қалашықтар.

Инновациялық инфрақұрылым 8 элементтен тұрады. Олардың ең маңыздысы:

-мемлекеттік даму институттары;

-венчурлық қорлар;

-кәсіпорындар;
-жеке кәсіпкерлер;

-екінші деңгейдегі банктер.

Әлемдік даму үрдісі қазіргі ғылыми-техникалық серпілісті түбегейлі жаңа даму деңгейіне шығаруға себепші болып отыр. 90-шы жылдардың басында экономикалық даму парадигмасы өзгереді де, батыстың алдыңғы қатарлы шаруашылық іс-әрекеттің материалдық емес саласын жеделдетіп дамуымен ерекшеленетін «Жаңа экономикасы» көшті. «Жаңа экономика» аясында шынайы түрде білімге, яғни экономикалық өркендеудің жаңа сапалық түрін қамтамасыз етуші жаңартулар мен инновацияға негізделген нарықтың жаңа шаруашылық субъектілері құрылды.

Қазіргі уақытта технология, құрал-жабдықтар, кадр даярлау, өндірісті ұйымдастыру сипатында іске асқан «жаңа білім» үлесіне экономикасы дамыған елдерде жалпы ішкі өнім (ЖІӨ) өсімінің 70-тен 84 пайызына келді. Жаңадан қалыптасқан жағдайда кәсіпорын акционерлеріне негізгі құнды қарайтын дәл осы зияткерлік капитал, ал оның маңызды құраушылары нарықтық бағалау мен беделге ие болып отыр. Экономиканың инновациялық белсенділігі басым сипатқа ие болуда, бұл өз кезегінде, кәсіпорындардың өз статегиясын түбегейлі өзгертуіне, жаңа бәсекелестік ортада және тіршілік етудің негізі ретінде зяткерлік түрде арттыруға жетелейді[7] .

Жаңалық, жаңарту және инновация. Ғылыми - техникалық серпіліс заңдылықтарының мәселесі, әсіресе, негізгі ұғым түсініктер бойынша пікірталас турырады. Сонымен, кейбір авторлардың пікірінше, «жаңалық», «жаңарту» және «инновация ұғымдары» синоним болып табылады және ол ғылыми техникалық серпілістің нәтижесін білдіреді деп түсіндіріледі. Екінші пікір бойынша, бұл ұғымдардың арасында белгілі бір айырмашылықтары бар деп көрсетіледі. Егер жаңалық деп жаңа әдіс, өнер табыс және жаңалық табуды айтатын болсақ, ал осы жаңалықты іс жүзінде пайдалану жаңарту деген ұғымды білдіреді[8] .

Жаңалық бұл қандай да бір іс-әрекет аясында жүргізілген іргетасты, қолданбалы зерттеулер мен талдамалардың рәсімделген нәтижесі және ол осы іс-әрекеттің ғылыми әрі техника жетістіктерін тәжірибелі, нарықтық тұрғыда пайдаланудың аралық қорытындысы болып табылады. Жаңалық нарықта тұтынылатын жаңа өнімге айналған соң, соңғысы жаңарту болады. Осылайша, қазіргі заманғы инновация теориясында «Жаңарту» және «инновация» терминдерін бір-бірінен ерекшелеп бөлмейді, олар - синоним сөздер. Егер жаңартудеп жаңалықтың алғашқы рет қолдануын айтатын болсақ, инновация деп жаңалықты жаппай қолдануға кірістіруді айтамыз.

Заңнама бойынша инновация нарықта сатылатын жаңа немесе жетілдірілген өнім, іс жүзінде пайдаланатын жаңа немесе жетілдірілген технологиялық үдіріс түріндегі ең соңғы нәтижесі. Алайда кез-келген жаңарту серпіліске әкеле бермейді. Ол орынды түрде таралған жағдайда ғана бұл жаңалықтың қоғамдық өндіріс пен даму үшін инновациялық мәні бар деп айтуға болады. Әлемдік экономикалық әдебиеттерде де инновацияға ғылыми техникалық серпілістің жаңа өнімдер мен технологияларда шынайы көрініс тапқан түрленуі деген анықтама берлуі де кездейсоқ емес.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.