Қазақстан Республикасы салық саясатының қазіргі жағдайы мен даму бағыттары

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 72 бет
Таңдаулыға:

ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕУЛЕР

ҚР - Қазақстан Республикасы

КСРО- Кеңес Социалистік Республикалар Одағы

АҚШ - Америка Құрама Штаты

ТМД - Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы

АӘБ - әкімшілік аумақтық бірліктер

ІЖО -ішкі жалпы өнім

ҚҚС - қосымша құнға салық

ИСАЖ - Интегрирленген салықтық Ақпарат жүйесі

СЕЭН - салық есептілігінің электрондық нысаны

СТ - салық төлеушілер

СО - салық салынатын объектілер

ЭБСА - электрондық бақылау мен салық аудиті

ОҚО - Оңтүстік Қазақстан Облысы

СТН - салық төлеушінің номері

Мазмұны

ҚЫСҚАРТУЛАР МЕН БЕЛГІЛЕР . . . 2

Кіріспе . . . 3

1 Салық және салық саясатын басқарудың теориялық негіздері

1. 1 Салықтың экономикалық мәні, түрлері және салық органдарыныңқызметі. . . . . 51. 2 Қазақстан Республикасының салық жүйесін басқарудың құрылымы менқұрамы. . . 12

Cалық саясатын басқарудың шетелдік тәжірибесі. . . 21

2 Қазақстан Республикасы салық саясатының қазіргі жағдайы мен бюджетке әсері

2. 1 Қазақстан Республикасы бойынша бюджетке түсетін салық түсімдерінің

жағдайына талдау жасау . . . 29

2. 2 Жергілікті салықтың бюджетті толтырудағы рөлі . . . 36

2. 3 Мемлекеттік салық саясаты және қазіргі салық саясатының

ерекшеліктері . . . 46

Қазақстан Республикасы салық саясатын басқаруды дамыту бағыттары

3. 1 Қазақстан Республикасының салық саясатын жетілдіру жолдары . . . 51

3. 2 Жергілікті салық органдарының қызметінің тиімділігін арттыру. . 57

Қорытынды . . . 67

Қолданылған әдебиеттер тізімі . . . 70

КІРІСПЕ

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Республикадағы салық жүйесі он сегіз жылдан астам уақыт бойы әрекет етуде және де осы уақытқа дейін қатаң сынаудың объектісі болуын жалғастырып келеді. Еліміздің жеке салық қызметінің ұйымдасқан күнінен бастағандағы он сегіз жыл ішінде біздің тәуелсіз мемлекетіміздің салық жүйесін қалыптастыру және оны әрі қарай дамуына сәйкес біршама жұмыстар атқарылды. Қазақстан Республикасында әлеуметтік бағыттағы нарық қатынастарына өту кезеңінде салық реформаларын жүргізу мақсаты әлеуметтік - экономикалық процестерге сай салық жүйесін құру және салық жүйесін басқаруды қалыптастыру болып табылады.

Салық салу жүйесі мемлекеттің салықтық құзырының ауқымында жұмыс істейді. Мемлекеттің салықтық құзыры Қазақстан Республикасының Конституциясында айқындалып, салық кодексінің ережелерінде заңдық көрініс тапқан тиісті мемлекеттік билік органдарының салықтармен басқа да міндетті төлемдерді белгілеу және алу жөніндегі мемлекеттік өкілеттері қамтитын ая болып табылады, сондай-ақ экономикалық кеңістіктегі мемлекеттің салық салу жүйесінің стратегиялық әлеуметін қалыптастырады.

Аталған жұмыста еліміздегі қазіргі салық жүйесі мен салық саясатына шолу жасап, еліміздегі қолданып жүрген салықтар мен алымдардың мәні мен маңызын және де кемшілігін көрсетуге тырыстым.

Салық жүйесі өте күрделі жүйе. Мемлекетіміздің әл-қуаты мен қауіпсіздік саясатына арқау боларлық тұрақты экономикалық дамуына әсер ететін жүйе. Бұл арада салық төлеушілер де, мемлекетте арақайшылық болмайтын қатынас болу үшін салық саясатын заң арқылы дұрыс жолға қоя білу керек.

Мемлекеттік салық саясатын - салықтар саласындағы іс-шаралары жүйесін әзірленген экономикалық саясатқа сәйкес қоғам дамуының нақты кезеңдегі әлеуметтік-экономикалық және басқа мақсаттар мен міндеттеріне қарай жүргізеді.

Қазіргі экономикалық дағдарыстан әлі де құтыла алмай отырған еліміз үшін салық жүйесін жетілдіру, дамыту тақырыбы өте өзекті, маңызды және де керекті деп ойлаймын.

Диплом жұмысының мақсаты - С алықтар және салық саясатын басқаруды дамытудың мәні, түрлері мен олардың аймақтарды басқарудағы ролін қарастыру болып табылады.

Жоғарыда қойылған мақсатқа жету үшін өзара байланысқан келесі міндеттер қатарын шешу керек:

Қазақстан мемлекетінің салық жүйесімен, негіздері және салықтың түрлері анықталды.
Салық қызмет органдарының құрылымы, атқаратын қызметтері, жауапкершілігі қаралды.
Мемлекеттік бюджетті тиімді басқару жолдары қарастырылды.
Мемлекеттік бюджетті толтыруда салықтың ролі анықталды.
Қазақстан Республикасының салық саясатын басқаруды дамыту жолдары қарастырылды.

Зерттеу нысаны. Қазақстан Республикасының салық саясатын басқаруды дамыту жолдарын зерттеу болып табылады.

Зерттеу пәні мемлекеттік салық органдарымен салық төлеуші-азаматтар арасындағы қаржылық қатанастар жүйесі.

Зерттеудің теориялық және әдістемелік негізі ретінде жұмыстағы мәселелерді шешу үшін құралдар ретінде статистикалық зерттеу әдістері, жіктеу әдістері мен құрылымдық талдау пайдаланылды.

Тәжірибелік маңыздылығы. Автормен өңделген әдістемелік ережелер, тәжірибелік ұсыныстар мен қорытындылар Қазақстан Респубикасының салық жүйесін реформалау үшін тәжірибеде қолданыла алады.

Дипломдық жұмыстың құрылымы. Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 Салық және салық саясатын басқарудың теориялық негіздері

1. 2 Қазақстан Республикасының салық жүйесінің құрылымы мен құрамы

Қазақстан Республикасының салық заңдары Республикалық және жергілікті бюджеттерге салық сипатындағы міндетті төлемдерді белгілейтін, салық қатынастарын реттейтін, жинақтаушы нормативтік құқықтық актілерден, Қазақстан Республикасының президенті мен үкіметінің актілерімен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының қаржы министрлігімен келісілген мемлекеттік кіріс министрлігінің салық комитетінің актілерінен тұрады. Егер Қазақстан Республикасы қатысушы болып табылатын халықаралық шартта Қазақстан Республикасының салық заңдарында бар ережелерден өзге ережелер белгіленген болса, онда аталған шарттың ережелері қолданылады.

Халықаралық шартты қолдану үшін ішкі Республикалық акт шығару қажеттігі Республикалық шарттың өзінде көрсетілген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасы қатысушы болып табылатын халықаралық шарттар салық қатынастарына тікелей қолданылады.

Қазақстан Республикасында мемлекеттік бюджеттің көздерін реттеуші болып табылатын, олар бойынша аударылған қаржы кезекті қаржы жылына арналған Республикалық бюджет туралы заңда белгіленген тәртіппен тиісті бюджеттің табысына түсіп отыратын жалпы мемлекеттік салық және алым мен жергілікті бюджеттің табыс көзі болып табылатын жергілікті салық пен алымдар қолданылады.

Қазақстан Республикасының аумағында қолданылып жүрген салықтар тікелей және жанама болып бөлінеді.

Жергілікті салықтар мен алымдарға мыналар жатады:

1. Жер салығы

2. Заңды және жеке тұлғаның мүлкіне салынатын салық

3. Көлік құрамдарына салынатын салық

4. Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын заңды және жеке тұлғаларды тіркелгені үшін алынатын алым

5. Жекелеген қызмет түрімен айналысу құқы үшін алынгатын алым

6. Аукционда сатудан алатын алым

7. Заңды және жеке тұлғалардың Алматы қаласының рәміздерін өз фирма атауларында қызмет көрсету таңбаларында, тауар таңбаларында пайдаланғаны үшін алынатын алым және басқалар [1] .

Жалпы мемлекеттік салықтар мен алымдарға мыналар жатады:

1. Заңды және жеке тұлғалардан алатын табыс салығы

2. Қосымша құнға салынатын салық

3. Акциз

4. Бағалы қағаздар эмиссиясын тіркегені үшін алынатын алым.

5. Жер қойнауын пайдаланушының арнаулы төлемдері мен салықтары

6. Жол салығы

7. Әлеуметтік салық

8. Әлеуметтік қамсыздандырудан алатын алым

9. автокөлік құралдарынан алынатын алым [2] .

Салық органдарының атқаратын жұмысы өнеркәсіптік ұқсатуға арналған импортталатын суға, газға, электр энергиясына қ. қ. с төлейді.

Салық төлеуші салық қызмет органдарының тексеру актісі бойынша есептелетін салықпен, алыммен басқа да міндетті төлемдермен, айыппұлмен, өсімақылармен келіскен жағдайда салық төлеушінің аталған сомаларды төлеу мерзімі 60 күнге ұзартылады және оларды салық төлеушіні еркін нысанда жасап, аумақтық салық органымен келіскен графикке сәйкес салық төлеушіні осы кезең ішінде әрбір 15 күн ішінде тепе-тең чекпен төлеп отыруы тиіс.

Салық қызметі органдарының мәртебесі, құрылымы мен міндеттері.

Салық қызметі Қазақстан Республикасы қаржы министрлігінің салық комитетімен, салық полициясы және олардың аумақтық органдарынан тұрады.

Салық комитетінің органдарына:

Мемлекеттік бюджетке төлемдердің түсуін, мемлекет алдындағы басқа да қаржылық міндеттемелерді көздейтін салық заңдары мен басқа да заң актілері негізінде салықтар мен алымдар басқа да міндетті төлемдердің толық айналуын қамтамасыз ету.

Салық төлеушілерге олардың құқықтар мен міндеттерін түсіндіру, салық төлеушілерге салық заңдары мен салық салу жөніндегі нормативтік құқықтық актілердегі өзгерістер туралы уақтылы хабарлап отыру жөнінде міндеттер жүктеледі.

Қаржы полициясы қылмыстық, құқық бұзушылықтарды анықтау, заңда белгіленген қылмыстық қудалау жөніндегі арнаулы құқықтық орган болып табылады.

Салық комитетін төраға басқарады, осы қызметке қаржы министрлігінің ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасының үкіметі, ал орынбасарлары салық комитеті төрағасының ұсынысы бойынша қаржы министрі тағайындалады.

Салық полициясы туралы ережелерді Қазақстан Республикасының үкіметі бекітеді.

Салық қызметінің органдары Республикалық бюджет қаражаты есебінен қамтылады.

Салық қызметі органдарының міндеттері:

салық төлеушілердің құқықтары мен мемлекеттің мүдделерін сақтауға және қорғауға
тәркіленіп және иесіз қалып, мемлекет иелігіне көшкен мүліктерді есепке алу, бағалау және сату жөнінде жұмыс жүргізуге, сондай-ақ Қазақстан Республикасының қаржы министрлігі бекіткен көлемде, тәртіппен жүргізілген жұмыстар туралы есептілік әзірленіп, оны қаржы министрлігіне беріп отырады.
салық қызмет органының басшыларының ұйғарымы бойынша салық төлеушілерге тексеру жүргізуге міндетті [3] .

Салық комитетінің органдары.

1. Салық төлеушілер мен салық салынатын объектілердің уақтылы есебін алуды қамтамасыз етуге, бюджетке есептелінген және төленген салықтар есебін жүргізуге.

2. Есептелінген салық сомасымен салыстырғанда артық төленген соманы салық төлеушілерге қайтарып беру

3. Салықты есептеу мен төлеуге байланысты декларацияның және өзге де құжаттарының нысандарын әзірлеуге.

4. Салықтың және мемлекет алдындағы басқа да қаржылық міндеттемелердің есептелуінің дұрыстығына, толықтығына ғана және олардың уақтылы төленуіне, сондай-ақ зейнетақы жарнамаларының толықтығы мен уақтылы төленуіне, аударылуына бақылауды жүзеге асырады.

5. Қазақстан Республикасының салық заңдарының бұзылуы туралы арыздар, хабарларды және де басқа ақпаратты тексеруге міндетті.

Салық қызмет органдарының жауапкершілігі:

Салық қызмет органдары лауазымды тұлғаның қызмет бабындағы міндеттерін атқарушы материалдық немесе өзге жауапкершілікке әкеп соғады.

Салық қызметі қызметкерлерінің заңсыз іс-әрекеті салдарынан салық төлеушіге келтірілген зиян сот шешімі бойынша Республикалық бюджеттен (5 жылдан аспайтын кезең үшін) төленеді.

Салық қызметі органдарының басқа мемлекеттік органдармен және өзара қарым-қатынасы.

Салық қызметі органдары орталық және жергілікті атқарушы үкімет органдарымен құқық қорғау қаржы және басқа мемлекеттік бақылау органдарымен өзара іс-қимыл жасап отырады, бірлескен бақылау шараларын қолданады.

Салық қызмет органдары өздеріне жүктелген міндеттерді өзара іс-қимыл жасай отырып атқарады.

Салық қызметі органдары өздерінің арасындағы келісім бойынша белгіленген тәртіппен салық жолсыздықтары мен қылмыстар туралы өздерінде бар материалдар мен олардың жолын кесу жөнінде қолданылған шаралар өздері жүргізген бақылаушылық салық тексерушілері туралы біріне-бірі хабарлап отырады, сондай-ақ өздеріне жүктелген тапсырмаларды орындау мақсатында басқа да қажетті ақпарат алмасуды жүзеге асырады.

Мемлекеттің тиімді салық салу процесін жүзеге асыру үшін бірнеше принциптері бар.

Салықтардың созылымдылық принципі - бұл принциптің мәні мынада, әғни, мемлекет өзінің күнделікті сұранысына байланысты салық ставкасын көтере немесе төмендете алады.

Салық салудың кодексімен басқару принципі былайша өрнектеледі, әғни салық төлеу бойынша міндетті осы салықтар салық кодексімен қарастырылған жағдайда ғана пайда болады.

Салық салудың шындық принципі болып салық салудың экономикалық принципі табылады.

Салық салудың шындық принципіне сәйкес, әрбір адам өз табысына сай мемлекетті қолдауға қатысуы қажет.

Салық салудың үнемділік принципіне сәйкес, салық жинау ең төменгі шығындарда жүргізілуі қажет.

Қазақстан Республикасының салық саңдарының ережелері Салық кодексінде белгіленген салық салу принциптеріне қайшы төленуі тиіс [4] .

Қазақстан Республикасының салық саңдары салық салудың бірнеше принциптеріне негізделеді, атап айтқанда:

бірінші, салық және бюджетке төленетін басқада міндетті төлемдерді төлеудің міндеттілігі;
екінші, салық салудың айқындаға;
үшінші, салық салудың әділдігі;
төртінші, салық жүйесінің біртұтастығы;
бесінші, салық заңдарының жариялылығы принциптері;

Ал енді принциптерге жеке-жеке тоқталып өтетін болсақ.

Салық салудың міндеттілік принципі.

Салық төлеушілердің салық заңдарына сәйкес салық міндеттемелерін толық көлемінде және белгіленген мерзімдерде орындауға міндетті болуы тиіс. Бұл әрбір Қазақстандық азаматтың негізі борышы, парызы болып табылады.

Салық салудың айқындық принципі.

Қазақстан Республикасының салықтары және бюджетке төленетін басқада міндетті төлемдер әрбір салық төлеуші үшін айқын болуы тиіс.

Салық салу айқындығы төлеушінің салық міндеттемелері туындауының және тоқтатылуының барлық негіздері мен тәртібі мен салық заңдарында белгіленген.

3. Салық салудың әділдік принципі.

Қазақстан Республикасында салық салу жалпыға бірдей және міндетті болып табылады.

Кез келген салық төлеуші үшін салық салу жүйесі әділетті түрде шешілуі қажет.

Жеке сипаттағы салық жеңілдіктерін беруге тыйым салынады.

4. Салық жүйесінің біртұтастық принципі.

Қазақстан Республикасының салық жүйесі Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында барлық салық төлеушілерге қатысты біртүтас болып табылады.

5. Салық заңдарының жариялылық принципі.

Салық салу мәселелерін реттейтін нормативтік құқықтық актілер ресми басылымдарда міндетті түрде жариялануға тиіс.

Нақтырақ айтатын болсақ:

әділеттілік;
анықтылық;
қолайлылық;
жалпылық;

Бұл тізім тағы да 3 принциппен толықтырылады:

жергілікті және жалпыламалықты қамтамасыз етеді (салықтарды мемлекеттің объектілік қажетіне және мүмкіндігіне қарай ұлғайтуға болса, азайтуға да болады) ;
керекті көзін және алық салудың объектиілерін таңдау;
салық салудың бір дүркінділігі.

АҚШ-тың тәуелсіздік декларациясы авторларының бірі Франклин: «Өмірде салық пен өлімнен қашып құтыла алмайсың» - деп атап көрсеткен.

АҚШ-та екі мейрам бар:

1. туылған күні;

2. салық төлеген күні.

Мұндағы мақсат дамыған мемлекеттер үшін салық төлеу белгілі дәстүр ретінде қалыптасқан.

Салықты уақытысында төлеу міндет болып саналады. Себебі, уақытысында төлендеген салықтың айыппұлы мен өсімпұлы өте жоғары болады. Осы дәстүр біздің елемездің азаматтарында қалыптасса, өз ісіміз бір қадам алға жылжыған болар еді.

Жалпы «Салық» ұғымымен «салық жүйесі» ұғымы тығыз байланысты. Мемлекетте алынатын салық түрлерінің, оның құру мен алудың нысандары мен әдістерінің, салық службасы органдарының жиынтығы әдетте мемлекеттің салық жүйесін құрайды.

1991 жылға дейін, яғни КСРО ыдырағанға дейін елде көбінесе экономиканы басқарудың әміршіл-әкімшіл жүйесіне, бағаларға қатаң мемлекеттік реттеуге сәйкес келетін салық жүйесі қызмет етті. Бюджеттің басты кіріс көздерінің бірі болған айналым салығы тіркелген бөлшек сауда және көтерме сатып алу бағаларын қолдануға және мемлекетті реттеп отыруға бағытталған болатын. Қазақстан егемендікке ие болғаннан кейін 1991-1995 жылдары қабылданған бірқатар заңдарға сәйкес республикада жаңа салық жүйесі қалыптасты.

1991 жылғы желтоқсанның 25-інен бастап біздің елімізде салық жүйесі жұмыс істей бастады. Ол «Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі туралы» заңға негізделді. Бұл заң салық жүйесін құрудың қағидаттарын, салықтар мен алымдардың түрлерін, олардың бюджетке түсу тәртібін белгіленген алғашқы құжат еді. Осы заңға сәйкес Қазақстанда 1992 жылға қаңтардың 1-нен бастап 13 жалпы мемлекеттік салық, 18 жергілікті салықтар мен алымдар енгізді [5] .

Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы сәуірдің 24-індегі заң күші бар жарлығы Қазақстан Республикасының 1999 жылғы шілденің 16-сындағы № 440-1 заңына сәйкес заң мәртебесін алды. Осы уақыт аралықтарында Президент жарлықтарымен және Қазақстан Республикасының заңдарымен бұл заңға өзгертулер мен толықтырулар еңгізіледі.

Салықтардың, оларды төлеушілердің, салықтарды алу әдістерінің, салық жеңілдіктерінің жиынтығының болатындығынан салық жүйелерінің әжептәуір күрделі үлгілері болуы мүмкін.

Барлық өркениетті елдерде салықтардың бүкіл жиынтығы әр түрлі қағидаттар бойынша жіктеледі.

Салықтар мемлекеттің құрылуымен бірге пайда болады және мемлекеттің өмір сүріп, дамуының негізі болып табылады. Мемлекет құрылымының өзгеруі, өркендеуі қашан да болса оның салық жүйесінің қайта құрылуымен, жаңаруымен бірге қалыптасады.

Әр бір мемлекетке өзінің ішкі және сыртқы саясатын жүргізу үшін белгілі бір мөлшерде қаржы көздері қажет.

Мемлекет салықтарды экономиканы дамыту, тұрақтандыру барысында қуатты экономикалық тетік ретінде пайдаланылады.

Салықтар негізгі мынадай қызметтері (функциялары) бар:

- реттеушілік;

- фискалдық;

- қайта бөлу.

Жоғарыда көрсетілген негізгі функциялармен қатар салықтардың ынталандыру, бақылау функцияларын атап кетуге болады.

Реттеушілік қызметі - салықтың ең негізгі қызметі. Осы қызмет арқылы салықтар ел экономикасына өз ықпалын тигізеді, яғни салықтар реттеу жүзеге асырылады. Салықтық реттеудің ең басты мақсаты - өндірістің дамуына ықпал ету. Салық түрлері, салық салу әдістері салықтық реттеудің тетіктері болып саналады.

Жоғарыда көрсетілген салықтық реттеудің тетіктері тек қана өндірістің дамуын реттеп қана қоймайды. Сонымен қатар ақша және баға саясаты, шетелдік инвесторларды ынталандыру, шағын және кіші кәсіпкерлікті дамыту жұмыстарын жүзеге асырады. Әрине, салықтық реттеу тетіктері тиімді қызмет атқару үшін, олардың басқа да экономикалық тетіктермен тығыз байланыста болуы қажет. Салықтық реттеуде салық ставкалары мен салық жеңілдіктерінің алатын орыны ерекше. Себебі ғылыми негізделмеген, шектен тыс жоғары қойылған ставкалар кәсіпкерлердің ынтасын төмендетіп, өндірістің төмендеуіне және мемлекеттік бюджет кірісінің азайуына әкеліп соқтырады. Осы сияқты салық жеңілдіктерінің де теңсіз жағы және бар. Дамыған елдердің тарихынан салық ставкалары жөнінде мынаны байқауға болады:

а-егер төленетін салық мөлшері салық төлеуші табысының 50 процентінен асып кетсе, онда ол өндірістің тоқтап қалуына соқтырады;

ә-егер салық мөлшері салық төлеуші табысының 45-50 проценті аралығында болса, онда жай, ұдайы өндіріске әкеледі;

б-егер салық мөлшері, салық төлеуші табысының 35-40 проценті мөлшері аралығында болса, онда ұлғамайлы ұдайы өндіріске әкеледі [6] .

Салықтардың екінші қызметі - фискалдық немесе бюджеттік қызметі. Бұл қызметі (функциясы) арқылы мемлекеттік бюджеттік кіріс бөлімі құрылып, салықтардың қоғамдық міндеті артады. Себебі, салықтар мемлекеттік бюджеттің кірісін топтастыра отырып, әлеуметтік, әскери - қорғаныс, тағы басқа да шаралардың іске асуын қамтамасыз етеді.

Салықтардың үшінші қызметі - қайта бөлу қызметі арқылы түрлі субъектілер табысының бір бөлшегі мемлекет пайдасына өтеді. Бұл қызметтің іс - әрекетінің көлемі ішкі жалпы өнімді салықтардың алатын үлес салмағы арқылы анықтайды. Соңғы жылдардағы мәліметтер бойынша Қазақстан Республикасының ішкі өнімдегі салықтардың үлес салмағы 40 проценттен көбірек болып отыр. Бұл экономикасы дамыған басқа елдерден әлдеқайда жоғары. Еліміздегі мемлекет мүддесі үшін қаржы көздерін орталықтандырудың бір айғағы осы.

Мемлекет мына жоғарыда көрсетілген салықтардың қызметін (функциясын) пайдалана отырып еліміздің салық жүйесін анықтайды. Салық механизмінің қызмет ету жолдарын белгілейді, жалпы экономикалық саясатты негізге ала отырып салық саясатын анықтайды.

Қазақстан Республикасы Конституциясының 35 - бабында: заңды түрде белгіленген салықтарды, алымдарды және өзге де міндетті төлемдерді төлеу әркімнің бұрышы әрі міндеті болып табылады, - жазылған.

Салықтардың әлеуметтік - экономикалық мәнімен мазмұны олар қарайтын функциалрда толық ашыла түседі. Кәзіргі кезде салықтар фескалдық, реттеуші және қайта бөлу сияқты негізгі үш функияны орындайды. Олардың әр қайсысы - осы қаржы категориясының ішкі қасиетін, белгілерімен ерекшеліктерін білдіреді.

Салықтардың реттеуші функциясы мемлекеттің экономикалық қызметінің ұлғаюымен байланысты пайда болады. Ол халық шаруашылығының дамуына қабылдаған бағдарламаларға сәйкес ықпал етеді. Бұл кезде салықтардың нысандарын таңдау ставкаларының алу әдістерінің өзгеруі, жеңілдіктерімен шегермелер пайдаланады. Бұл реттегіштер қоғамдық ұдайы өндірістің құрылымына, қордалану мен тұтыну ауқыбына ықпал етеді.

Қайта болу функциясы арқылы түрлі субъектілер табысының бір бөлігі мемлекет қарамағына өтеді. Бұл функцияның іс-әрекетінің көлемі ішкі жалпы өнімде салықтардың алатын үлесі арқылы анықталады. Соңғы жылдары Қазахстанда ішкі жалпы өнімдегі салықтар үлесінің төмендеу тенденциясы орын алып отыр. Егер 1997 жылы ішкі жалпы өнімдегі олардың үлесі 19, 7пайыз болса, 1998 жылы ол 16, 6 пайызға, 2000 жылы-22, 6 пайыз, 2001 жылы - 22, 2 пайыз болды (салыстыру үшін: Украинада - 29 пайыз, Ресейде - 33, 3 пайыз) [7] .

Салық салу объектілерін есепке алу және оларды бағалау тәсілдеріне қарай салық алудың мынадай төрт әдісі қолданылады: кадастырлык, салық төлеушінің декларациясы бойынша, табысты алу көзінен ұстап қалу, патенттік негізде.

Мемлекеттік салық салу саясаты - салық саласындағы шаралар жүйесін қоғамның оның нақтылы кезеңіндегі әлеуметтік- экономикалық мақсаттар мен міндеттеріне қарай әзірленген экономикалық саясатқа сәйкес жүргізеді.

1. 2 Салықтың түрлері, қажеттілігі және салық органдарының қызметі

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.