Орындаушы механизмдердің құрылымының принциптері

1 Ядролық реактордың басқару нысаны ретіндегі ерекшеліктері
2 Нөлдік қуаттағы реактордың беріліс функциялары.
3 Нүктелі реактордағы кері байланыстар.
4 Қуатты кеңістік бөлудің тұрақтылығы.
5 Қондырғыны басқару үдерісінің математикалық сипаты. Реттегішті қондырғының тұрақтылығы.
6 Энергетикалық қондырғыны реттеу тәсілдері және тұрақтылығы.

Қондырғыдағы басқару үдерістерін автоматтандыруға қажетті дәреже, сонымен қатар реттелетін параметрлер және реттегіш әсерлер қондырғының өзін және ЭҚ толығымен статикалық және динамикалық сипаттамаларын мұқият зерттеу негізінде орнатылады.
Өлшенетін жіне реттелетін параметрлер. ЭҚ өтетін барлық негізгі үдерістерді топтарға бөлуге болады: жылулық және жылудинамикалық үдерістер, яғни жылутасымалдағышты қыздыру үдерісі, ЭҚ элементтерінің суытылуы; гидродинамикалық үдерістер, яғни жылутасымалдағыштың құбырлар және каналдар бойынша қозғалысы, айналмалы сорғыштардың және реттегіш агрегаттардың жұмысы.

1 Емельянов И. Я. и др. Научно-технические основы управления ядерными реакторами: учеб.пособие для вузов / И. Я. Емельянов, А. И. Ефанов, Л. В. Константинов; Под общ. ред. акад. Н. А. Доллежаля. – М.: Энергоиздат, 1981. – 360 с.
2 Емельянов И. Я. и др. Управление и безопасность ядерных энергетических реакторов / И. Я. Емельянов, П. А. Гаврилов, Б. Н. Селиверстов. Под ред. И. Я. Емельянова. – М.: Атомиздат, 1975. – 280 с.

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Инженерлік-технологиялықфакультеті
Техникалық физика жәнежылуэнергетикакафедрасы

СОӨЖ

Тақырыбы:Орындаушы механизмдердің құрылымының принциптері

Орындаған: Омарханов Е.Б.
Топ: ТФ-205
Тексерген: Нургалиев Д.Н.

Семей 2015
Лекция 2. Энергетикалық қондырғы басқару нысаны ретінде

Дәрістік сабақтың мазмұны

1 Ядролық реактордың басқару нысаны ретіндегі ерекшеліктері
2 Нөлдік қуаттағы реактордың беріліс функциялары.
3 Нүктелі реактордағы кері байланыстар.
4 Қуатты кеңістік бөлудің тұрақтылығы.
5 Қондырғыны басқару үдерісінің математикалық сипаты. Реттегішті қондырғының тұрақтылығы.
6 Энергетикалық қондырғыны реттеу тәсілдері және тұрақтылығы.

Қондырғыдағы басқару үдерістерін автоматтандыруға қажетті дәреже, сонымен қатар реттелетін параметрлер және реттегіш әсерлер қондырғының өзін және ЭҚ толығымен статикалық және динамикалық сипаттамаларын мұқият зерттеу негізінде орнатылады.
Өлшенетін жіне реттелетін параметрлер. ЭҚ өтетін барлық негізгі үдерістерді топтарға бөлуге болады: жылулық және жылудинамикалық үдерістер, яғни жылутасымалдағышты қыздыру үдерісі, ЭҚ элементтерінің суытылуы; гидродинамикалық үдерістер, яғни жылутасымалдағыштың құбырлар және каналдар бойынша қозғалысы, айналмалы сорғыштардың және реттегіш агрегаттардың жұмысы. Бұл үдерістер арасындағы өзара байланыс 2.1-ші суретте көрсетілген.

2.1 сурет. ЭҚ-ғы үдерістер

Ядролық реактордың шығыс параметрлері реттеу жүйесінде тетігі ретінде нейтрондар тығыздығы n немесе жылулық қуатQ, кіріс - реактивтілік болып табылады. Шығыс параметр болып сонымен қатар реактордың белсенді аймағының көлемі бойынша қуатты бөлу болып табылады. Қуатты бөлуде реттегіш әсер ретінде көбею коэффициентінің k(r) өзгеруі болып табылады, мысалы, реттегіш өзекшені ауыстыру арқылы.
Жылулық үдерістер реактор қуатының мәндері және жылутасымалдағыштың шығыны G арқылы анықталады және температурамен T, қысыммен P және жылутасымалдағыш тығыздығымен сипатталады. Қайнап тұрған реактор жағдайында маңызды параметр будың болуы болып табылады.
Жылулық үдерістер нейтрондық-физикалық және гидродинаикалық үдерістерге әсер етеді.
Айналмалы сорғыш тудыратын G шығыны, нейтрондық-физикалық үдерістердің сипатына әсер етеді.
Жеке элементтің динамикалық сипаттамалары кірістік мөлшердің белгілі заңдылықта өзгеруі уақыт бойынша шығыс мөлшердің өзгерісін көрсетеді.
Басқару нысаны ретінде ЭҚ динамикалық қасиеттерін зерттеу мақсаты - ЭҚ-ға реттегіш жағынан сигналдар немесе сыртқы ауытқулардың әсері кезінде реттегіш параметрлердің сипаттамаларының өзгерісін анықтау.
Реттеу нысаны ретіндегі ядролық реактордың негізгі динамикалық сипаттамасы реактивтілік - қуат каналының динамикалық сипаттамасы болып табылады. Бұл динамикалық сипаттама ядролық реактор қуатының деңгейінен тәуелді. Реактордың келесі күйлерін бөледі:
oo Тоқтатылған реактор.
oo Реакторды қосу.
oo Реактордың реттелетін үдетілуі.
oo Реактордың энергетикалық деңгей қуаттағы жұмысы.
oo Реакторды оның элементтерінің тізбекті суытылуымен тоқтатылуы.
Реактор тоқтап тұрған күйде, сонымен қатар қосу үдерісінде және реттелетін удеуінде реактивтіліктің қуатпен кері байланысы жоқ нөлдік қуаттағы реактор ретінде қарастыруға болады.

2 - Нысан және реттеу жүйесі анализін беріліс функциясын зерттеу арқылы жүргізуге болады. Беріліс функцияларын алу үшін келесі реттегі операцияларды сақтайды:
oo Динамика теңдеуін құру (жүйедегі элементтің әрекетін анықтайтын физикалық заңдар негізінде дифференциалдық теңдеулерді құру).
oo Өлшемсіз ауытқу түріндегі немесе тұрақты режимде орнатылған ауыспалылықты аз ауытқу мәнінде көрсету арқылы динамика теңдеуін сызықтандыру.
oo Сызықтандырылған теңдеулерді Лаплас бойынша түрлендіру.
oo Лаплас бойынша түрленген теңдеулерді жазу, бізді қызықтыратын сол жақ бөліктегі шығыс ауыспалылық ауытқудағы суретке қатысты.
Нөлдік қуаттағы реактордың беріліс функциясы келесі формула бойынша анықталады:

(2.1)

Сонымен қатар реактор кинетикасының теңдеуі кеңістікті-тәуелсіз жақындауда қарастырылған.

Жиіліктік сипаттамалар. Егер тұрақты деңгейдегі қуатта жұмыс істеп тұрған реакторға синусоидалды реактивтіліктің ауытқуын енгізсек, онда оның қуаты сол жиілікпен өзгереді, ал қуаттың ауытқу фазасы - реактивтілік ауытқу фазасынан біршама бұрышқа кейін қалады.
Қуаттың ауытқу амплитудасының жиіліктен тәуелділігін реактордың амплитудалы жиіліктік сипаттамасы деп атайды, ал қуат ауытқуымен және реактивтілік арасындағы фазалық қозғалыстың жиіліктен тәуелділігін - реактордың фазалық жиіліктік сипаттамасы деп атайды. Жиіліктік сипаттамаларды реактордың динамикалық қасиеттері анықтайды. Оларды жорамалға s алмастыру арқылы алуға болады j, мұндағы , - (2.1) формуладағы ауытқудың бұрыштық жиілігі.
Онда (2.1) теңдеуі мына түрге келеді:

(2.2)

Амплитудалық және фазалық жиіліктік сипаттамаларды анықтау үшін (2.2) теңдеуін түрлендіреміз, мына түрге келтіру арқылы:

,
(2.3)

мұнда

(2.4)

Демек, амплитудалы жиіліктік сипаттама, яғни реактордың күшею коэффициентінің жиіліктен тәуелділігі мынадай түрге ие болады

,
(2.5)
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.