Операциялық жүйе туралы

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе . . .

Кіріспе . . .:

Негізгі бөлім . . .

3: 4

Кіріспе . . .:

Операциялық жүйе түсінігі . . .

3: 4

Кіріспе . . .:

Желілік операциялық жүйе . . .

3: 5

Кіріспе . . .:

Windows Server желілік операциялық жүйесі . . .

3: 7

Кіріспе . . .:

Қорытынды . . .

3: 9

Кіріспе . . .:

Қолданылған әдебиеттер тізімі . . .

3: 10

Кіріспе

Осы заманғы жалпы тапсырмаларды атқаруға арналған компьютерлер, соның ішінде жеке компьютерлерде, бағдарламаларын жегу үшін Операциялық жүйені қажетсінеді. Жеке компьютерлерге арналған Операциялық жүйе мысалдары ретінде келесілерін келтіруге болады: Microsoft Windows, Linux, Mac OS (Darwin) және Unix.

Операциялық жүйенің айырмашылықтарының бірі:

Бірнеше бағдарламаны бір уақытта жегуге мүмкін етеді.
Бағдарлама жазуды оңайлатады, себебі бағдарламаның жабдықтарды басқару қажеті пайда болмайды. Бүкіл жабдық пен бағдарламалардың өзара әрекеттесуін Операциялық жүйе басқарады. Бұған қоса бағдарламаға жабдық пен басқа бағдарламалармен әрекеттесуге жоғары деңгейлі тілдесуді қамтамасыз етеді.

Windows NT (NT - New Technology) тектес операциялық жүйелер, үрдістер арасын адрестік кеңістікпен бөлу негізіне жасалған. Әр үрдістің, оған бөлінген жадымен жұмыс жасау мүмкіндігі бар. Алайда, ол жадыға басқа үрдістерді, драйверлерді және жүйелік кодын жазуға құқығы жоқ.

NT тектес Windows - көп есепті ығыстырушы және көп пайдаланушылық құралдары дамыған, торапты қолдауы кірістірілген 32-разрядты ОЖ. Бұл операциялық жүйе жергілікті торап аймағында жұмыс жасайтын пайдаланушылар үшін, деректермен алмасып, үлкен жобалармен жұмыс жасайтын ұжымдық пайдаланушылар үшін өте ыңғайлы.

Microsoft Windows Server 2008 - Windows Server операциондық жүйелерінің жаңа ұрпағы. 2008-ші жылдың 27-ші ақпанында жарық көрді. Бұл жүйе Windows server 2003-ті алмастырған және Vista операциондық жүйесінің көрсеткіші . Ол IT мамандарына инфрақұрылымды толықтай бақылауға, қолжетімді және жеңіл басқаруды қамтамасыз етеді. Осы айтылғандардың барлығы серверлік ортаға бұрынғыға қарағанда өте жоғары қауіпсіздікті және сенімділік мен беріктікті береді.

Server 2008-де қорғаныстың жаңа функциясы AD DS - Read-Only Domain Controller бар. Егер физикалық немесе административті қорғаныс төмен болса, онда ол домен ақпараттарының тек копиясын ғана оқуға мүмкіндік береді.

2. 1. Операциялық жүйе түсінігі

Операциялық жүйе (қыс. ОЖ) - компьютерді басқаруға арналған және қолданбалы программалармен байланысы бар нақты программа. Операциялық жүйе - компьютер құрылғыларының үздіксіз жұмыс істеуін ұйымдастырушы және түрлі командаларды орындауы арқылы пайдаланышының машина жұмысын басқаруына жеңілдік келтіруші жүйелік программалар. Оның негізгі қызметі - программалардың бір - бірімен және сыртқы құрылғылармен өзара әрекетін ұйымдастыру, оперативті жадты бөлу, компьютердің жұмыс істеу кезіндеқате жіберілу сияқты түрлі оқиғаларды анықтау, дискіні жұмыс істеуге дайындау, монитор мен принтердің жұмыс істеу режимдерін орнату, пайдаланушының программасын іске қосып, оны орындау т. б. . Яғни ОЖ - машина жұмысын басқаруға толық жеңілдік беретін жүйе. Ол осы үшін арналған иілгіш не қатты магниттік дискіге жазылып қойылады.

Сондықтан ОЖ - ны дискілік операциялық жүйе ( ДОЖ, не DOS ) деп те атайды. Дербес компьютерлер үшін кең тараган оиерациялық жүйелерге МS (РС) DOS, Windows 95, Windows NT, OS/2, UNIX жатады, Дербес компьютерлерлерге арналған операциялық жүйелердің барлығы да тек бір адамдық болып табылады. Расында да екі адамның бір мезетге бір компьютерде жұмыс істеуін елестету қиын ғой. WINDOWS 95, WINDOWS NT, OS/2, UNIX көп мақсатты жүйелер болып саналады. Көп мақсаттылық - бір компьютерде бір уақытта қатарласа бірнеше есепті шығару мүмкіндігі немесе бірнеше әрекеттің қатар атқарылып жатуы. Мысалы, Сіз мәтін көшіріліп жатқан шақта ойнап та отыруыңызға боладь, өйткені бұл жұмыстарды әртүрлі қүрылғылар атқарады немесе ол қүрылғылардың жұмыс жылдамдығы адамның жылдамдығынан өте жоғары болып келеді.

Көптеген ІВМ - үйлесімді компьютерлер дискілік МS DОS операциялық жүйесі мен көп терезелі WINDOWS графикалық операциялық жүйесін пайдаланады. Операциялық жүкелер көптеген функцияларды орыңдайды: информацияны дискіге жазу-оқуды жүзеге асырады, мәліметтер сақтауды ұйымдастырады, компьютер құрылғыларының өзара байланыста жұмыс істеуін, барлық қолданбалы программалар жұмысының орындалуын қамтамасыз етеді. Бұл жүйе ЭЕМ іске қосылғаннан кейін иілгіш не қатты дискіден алғашқы жүктелетін кещенді программа болып табылады.

Белгілі бір қосымша қызмет атқаруға керекті программалар тобы утилиттер болып табылады. Оларға мысал ретінде антивирустік (вирустерге қарсы) программаларды, мәліметтерді архивтеу (кысу) программаларын, компыотердің: жұмыс істеу қабілетін (диагностика) тексеретін программаларды (тест ирограммалары) айтуға болады.

2. 2. Желілік операцилық жүйе

Желілік операциялық жүйе пайдаланушыларға желілің бір компьютерінен басқасына файлдар көшіруге, желінің бір компьютерінен басқасында орналасқан деректерді өңдеуге, ал кейбір жағдайларда басқа компьютер жадында орналасқан программаны қосуға мүмкіндік береді.

Компьютерлік желілерді қолдану мыналарды жүзеге асыруға мүмкіндік береді:

ақпаратты өңдеу процесінің нақты бір компьютерден тәуелсіздігі;
желінің бір ДК-сында сақталу есебінен бір ақпаратты қосарлау мүмкіндігінің жойылуы;
ақпарат сақталуы сенімділігінің жоғарылуы;
ақпаратты рұқсат етілмеген енуден қорғауды жақсарту;
ұйымның бөлімшелер және қызметкерлері мен арасында жылдам, қағазсыз ақпарат алмасу мүмкіндігі.

Желілік операциялық жүйе - екі әртүрлі концепцияға қатысты термин:

желі аралық экран, коммутатор және маршрутизатор тәрізді желілік құрылғыға бағытталған операциялық жүйе.
қосымшаларға, топтарға, қауіпсіздік политикасына, қолданушыларға арналған деректерге ортақ қол жеткізуге мүмкіндік беретін желідегі бірнеше компьютерге арналған ортақ ресурстарға қол жеткізуді ұйымдстыруға арналған компьютерлік желімен жұмыс істеуге бағытталған операциялық жүйе.

Әдетте желілік ОЖ-лер локалдық немесе жергілікті желіде жұмыс істейді. Қазіргі операциялық жүйелердің көбінде бұл функциялар енгендіктен алдыңғы сөйлемді ескірген деп айтуға болады.

Желілік операциялық жүйе желілік деңгейдегі функциялармен жұмыс істейтін аппараттық желі аралық экран немесе маршрутизаторға орнатыла алады. Мысал ретінде келесі ОЖ-лер келеді:

JUNOS - Juniper Networks деген өндірушінің маршрутизаторы мен коммутаторларында қолданылады.
Cisco IOS (бұрынғы «Cisco Internetwork Operating System») - Cisco өнімдерінде қолданылады.
TiMOS - Alcatel-Lucent коммутаторларында.
VRP (Versatile Routing Platform) - Huawei коммутаторларында.
RouterOS - компьютерді немесе MikroTik құрылғысын бөлектенген маршрутизаторға айналдыратын программалық жасақтама.
ZyNOS - ZyXEL компаниясының құрылғыларында қолданылады.
Extensible Operating System - Arista Networks фирмасының коммутаторларымен қолданылады.
ExtreeXOS немесе EXOS - Extreme Networks-тың желілік құрылғыларында.
Linux

Ашық желілік операциялық жүйелер:

Cumulus_Networks-тың Cumulus Linux-ы - Линукстағы толық TCP/IP стекін қолданатын дистрибутив.
Dell Networking Operating System немесе DNOS - NetBSD негізінде құрылған Dell Networking фирмасының коммутаторларына арналған жүйенің жаңа аты.
Open Network Operating System (ONOS) .
PicOS - Pica8 фирмасының Линукс негізінде жасалған ОЖ-сі.

Компьютерлік желілерге арналған желілік ОЖ мүмкіндіктеріне келесілерді қамтамасыз ету жатады:

Желілік құрылғыларды;
Желілік протоколдарды;
Маршрутизация протоколдарын;
Қашықтағы ресурстарға қол жеткізуді: принтер, дисктер;
Авторизация желілік протоколдарын.

Сонымен қатар желілік ОЖ-ге қашықтағы қолданушыларға компьютердің ресурстарын қолдануға мүмкіндік беретін желілік қызметтер енеді.

Желілік ОЖ-ға мысал:

Novell NetWare
LANtastic
Microsoft Windows (NT, XP, Vista, 7, 8, 8. 1, 10)
Solaris, FreeBSD сияқты түрлі UNIX жүйелер
Түрлі GNU/Linux жүйелер

2. 3. Windows Server желілік операциялық жүйесі

Windows Server жүйесін орнату, баптау және қолдану нақты инсталяция орындау қажет міндеттерге тәуелді болады. Microsoft корпорациясы жүйенің ұқсас міндеттерін серверлер «рөлі» түріне біріктірді. Барлық рөлдерді «Сервер баптау мастері» немесе «Осы серверді баптау» мастерлерін қосқан кезде көруге болады.

Осы рөлдерді қарастырып өтелік:

Файлдық серверлер (файлдарға рұқсат беретін және оларды басқаратын сервер; бұл рөлді таңдау сізге көрсеткіштеу мен квотирлеу параметрлерін тез баптауға мүмкіндік береді) ;
Басып шығару сервері (желілік принтерлерге қосылуға рұқсат беретін және принтердің басып шығару кезегімен принтердің драйверлерін басқаратын сервер; бұл рөлді таңдау принтерлер драйверлер параметрін тез баптауға мүмкіндік береді) ;
Қосымшалар сервері (Web - XML қызметі, Web - қосымшалары орындалатын сервер; серверге бұл рөлді бекітсеңіз, онда автоматты түрде IIS, COM+ және Microsoft . NET Framework орнатылады; және өз тілегіңіз бойынша Microsoft FrontPage кеңейтілуін; сонымен қатар ASP. NET-ті қосуға немесе алып тастауыңызға болады) ;
Пошталық сервер (POP3 (Post Office Protocol 3) және SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) негізгі пошталық қызметтер істейтін сервер, осылардың арқасында пошталық POP3-домен клиенттері электрондық поштаны жібере және қабылдай алады, бұл рөлді таңдай отырып сіз поштамен алмасу доменын анықтайсыз және пошталық жәшіктер жасай аласыз) ;
Терминалдар сервері (терминалдық қызмет ретінде істейтін, клиенттік компьютерге арналған міндеттерді орындайтын сервер; бұл рөлді таңдау қосымша сервері режимінде істейтін терминалдар қызметін орнатуға әкеп соғады) ;
Алысталған енуге рұқсат сервері/виртуалды жекеменшік желінің сервері (телефон қосылыстары мен виртуалды жекеменшік желі (virtual private network, VPN) арқылы қосылуды басқаратын және желілік трафиктің маршрутизациясын іске асыратын сервер) Бұл рөлді таңдау кезінде алысталған рұқсат (Routing and Remote Access Server Setup Wizard) пен маршрутизация жасау серверінің баптау мастерін іске қосасыз; алысталған рұқсат пен маршрутизация параметрлерінің көмегімен тек қана шығатын қосылулар, шығатын және кіретін қосылулар немесе түгелдей сырттан кіріп-шығуға тыйым салуға болады;
Каталогтар қызметі (Бақылаушы домен Active Directory - сервері үшін каталогтар қызметі жұмыс істейді және онда каталогтар ақпараты сақталады; сонымен қатар домен бақылаушысы каталогты іздеу мен желіге кіруге жауап береді; бұл рөлді таңдағанда серверге DNS және Active Directory орнатылады) ;
Домендық атаулар жүйесі (IP-адрестегі компьютер атауларын білетін және керісінше істей алатын DNS қызметі қосылған сервер, бұл рөлдді таңдағанда серверде DNS орнатылады және DNS - сервердің баптау мастері іске қосылады) ;
Түйіндерді динамикалық баптаудың хаттамасының сервері (DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) қызметі қосылған сервер, желідегі түйіндерге автоматты түрдк IP-адремтерді бекітуге жол береді; бұл рөлді таңдағанда серверде DCHP қызметі орнатылады және облыс жасау мастері іске қосылады) ;
Windows Internet Naming Service сервері (NetBIOS есімдерін IP-адрестерге айналдыра алатын немесе керісінше жасай алатын WINS (Windows Internet Name Service) қызметі қосылған сервер, рөлді таңдау WINS қызметін орнатуға әкеледі) ;
Мультимедиа-хабарлау ағынының сервері (Интернетке немесе желідегі басқа жүйелерге мультимедиалық ағындарды жеткізетін сервер, осы рөлді таңдау Windows Media қызметін орнатуға әкеледі; бұл рөл тек қана Standard Edition және Enterprise Edition нұсқаларында ғана бар) .