Түйсік пен қабылдаудың патологиясы туралы мәлімет

Пән: Валеология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министірлігі

Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті

СӨЖ

Тақырыбы: Түйсік пен қабылдаудың патологиясы.

Орындаған: Набижанова А. С.

Тексерген: Тезекбаева М. Ж.

Семей 2015 жыл

Жоспар:

Кіріспе.
Түйсік пен қабылдаудың сипаттамасы.
Анестезия, сенестопия.
Иллюзия және галлюцинация.
Пайдаланған әдебиеттер.

Түйсік туралы жалпы түсініктер, түрлері. Таным процесстерінің жалпы адам өміріндегі алатын орны мен атқаратын рөлі. Түйсік заттардың жекеленген қасиеттірінің сезімдік бейнеленуі ретінде. Түйсіктің физиологиялық механизмдері. Анализаторлар туралы түсінік Түісік туралы ілімдер. И. Мюллердің “арнайы энергия” жайлы заңы. Г. Гельмгольцтың “белгілер” концепциясы. . Түйсік адамдардың тарихи даму өнімі ретінде. Түйсіктердің классификациясы жайлы жалпы түсініктер. А. Р. Луриның түйсіктердің жүйелік классификациясы. Интероцептивті, проприоцептивті және экстероцептивті түйсіктер. Контактылы және дистанттылы түйсіктер. Түйсіктердің генетикалық классификациясы: протопатикалық және эпикритикалық түйсіктер. Б. М. Тепловтың түйсіктер классификациясы. Түйсіктердің модальдығы түсінігі. Түйсіктерді модальдығы бойынша классификациялау.

Түйсіктің негізгі қасиеттері мен сипаттары. Түйсік қасиеттері: сапасы, иньенсивтілігі, ұзақтығы, кеңістіктік локализация. Абсолюттік сезімталдық және айырмашылыққа деген сезімталдық. Түйсіктердің абсолюттік және салыстырмалы табалдырықтары. “Субсенсорлық аймақ” Г. В. Ганушкин. Вебер -Бугер заңы. Вебер -Фехнгердің негізіг психофизиологиялық заңы. Стивенс заңы. Ю. М. Забродинаның жалпылыанған психофизмкалық заңы.

Қабылдаудың жалпы сипаттамасы . Қабылдау түсінігі. Түйсік пен қабылдаудың өзара байланысы. Қабылдау заттардың тұтастай бейнеленуі ретінде. Бейнелерді тану теориясы. Қабылдау күрделі перцептивті процесс ретінде.

Қабылдаудың негізігі қасиеттері мен түрлері. Қабылдаудың негізгі қасиеттері:заттылық, тұтастық, құрылымдық, мағыналық, апперцепция, белсенділік. Апперцепция құүбылысы. Қабылдау иллюзиясы жайлы түсінік. Қабылдаудың мәнділігі. Қабылдаудың негізгі классификациясы. Модальдылық бойынша классификациялау. Материяның тіршілік ету формасы бойынша классификациялау: кеңістік, уақыт және қозғалыс.

Физиологиялық тұрғыдан сезіну анализатор рецепторларын тітіркендіруден басталып, онан әрі ми қыртысындағы анализатор. Орталығы қозуының қортындысы ретінде пайда болады. Қабылдау кезінде бірнеше анализаторлар қатысады, шартты рефлекстік байланыстардың мәні зор. Түйсіктің зақымдануы көптеген себептерге байланысты, патологиялық көріністеріне: Гиперестезия - қалыпты жағдайдағы табиғи бейтарап тітіркендіргіштердің әдеттен тыс өткір және айқын қабылдауы. Бұл жағдайда күндізгі жарық соқыр қылады, кәдімгі дыбыстарға шыдау қиындап иістер өткір түрде қабылданады.

Анестезия , жансыздану. Анестетик күшімен сезімнен айырылу. Белгілі бір жерінің ауырғанын сезбейтіндей етіп жансыздандыру (местная анестезия) деп аталды. Оның өзі инфильтрациялық (шоғырлану) және өткізгіштік боп бөлінеді. Инфильтрациялық анестезия кезінде ауыртпайтын дәрі жақ сүйек қабығының асты-үстінде, беттің жұмсақ тканьдеріне берілсе, өткізгіштік анестезияда ауыртпайтын дәріні үшкіл нервтің шығатын жеріне енгізеді. Анестезия - сезімталдықтың толық жойылуы. Сенестопатиялар - адам денесінің бір бөлігінен білінетінге әртүрлі, ұнамсыз, ауыр сезімдер. Осындай сезімдерді анықтау қиындыққа соқтырады. Аурудың сенімді түрдегі шағымына қарамастан олардың ішкі ағзаларында ешқандай өзгерістердің жоқ екенін объективті түрде жүргізілген зерттеулер көрсетеді.

Сенестопатиялар - адам денесінің бір бөлігінен білінетінге әртүрлі, ұнамсыз, ауыр сезімдер. Осындай сезімдерді анықтау қиындыққа соқтырады. Аурудың сенімді түрдегі шағымына қарамастан олардың ішкі ағзаларында ешқандай өзгерістердің жоқ екенін объективті түрде жүргізілген зерттеулер көрсетеді. Гипостезия - гиперестезияға қарама-қарсы құбылыс. Айналадағы ортаны анық емес, көмескі қабылдау.

Қабылдаудың бұзылуына сағым мен елестетушілік жатады. Сағым - айналадағы заттар мен құбылыстарды жалған және қате түрде қабылдау. Қиял жағдайында айналадағы заттар мен құбылыстар өзгерген түрде қабылданады. Мысалы, иттің үргені адамның жылағаны бір топ ағаш адам сияқты көрінеді. Сағым сау адамдарда болады. Оның пайда болуына қорқуы, күтуі, шаршауы, алаңғасарлығы әсер етеді. Түнде көшеде келе жатқанда бір түп ағаш пен бағана адам болып көрінеді. Мұндай сағымдарға аффектер әсер етеді. Сондықтан олар аффектігендік сағымдар деп саналады. Физикалық заңдылықтарға байланысты сағымдар пайда болады. Оларды физикалық сағымдар деп атайды. Парейдолиялық сағымдар - оның пайда болуына елестету мен фантазия әсер етеді. Қабырғаға жапсырылған түс қағазға қарағанда көз алдымызға таң қаларлық таулар, өзендер елестейді. Бірақ адамның санасында бұл тек түс қағаз екенін түсінеді. Сананың жеңіл түрде бұзылуы парейдориялық сағымдарды туғызады (жұқпалы аурулар көбінесе балаларда кездеседі. ) Вербальді сағымдар - латын верба - сөз кейде аурулар айналадағы адамдардың сөздерін өзіне қатынасы бар бұрмаланған түрде естиді. Ауруға қатысы жоқ айтылған, әңгіме оның есімін атағандай, оған арнап жаман сөздер айтқандай болады. Мұндай сағымдар тек психикалық ауру адамдарда болады. Көңіл-күйдің өзгеруі және бұзылуы басқа да психикалық бұзылуларға байланысты сағымдар сау адамдарға қарағанда көбінесе психикалық ауруларға кездеседі. Мысалы, маскүнемдік, психоз жағдайында қабырғадағы сағат мүйізді шайтан орындықтың қабырғасы адам сияқты болып көрінеді. Метаморфопсия - заттың формасы мен көлемінің бұрмалануы. Микропсия - заттардың кішкене және алыста болып көрінуі. Макропсия - заттардың үлкен және жақын болып көрінуі. Танымдық процестерінің бұзылуынан адамдардың мінез-құлқы, қимыл -қозғалыстары да дөрекі көрінеді . Осыдан кейбір адамдар ұшырып, стресстік жағдайға дейін әкеледі.

Галлюцинациялар (елестетушілік) - нақтылы объекті болмаған жағдайдағы қабылдау. Егер сағым айналадағы бар заттарды бұрмалай қабылдау болса, онда елестетушілік объектісіз, жалған қабылдау. Елестетушілік сезім мүшелеріне байланысты көрі, есту, жанасу, дәм сезу, иіс сезу сияқты бөлінеді. Көру елестетушілігі ауру әртүрлі заттарды, адамдарды бүтіндей не оларды бөлшекті түрде көреді. Көру елестетушілігі жиі сананың бұзылуында қатты және жылдам өтетін жұқпалы не улану психозында болады. Көрушілік айқын елестіетушілік маскүнемдік психоз жағдайында болады. Айқын көрушілік елестетушілік игналяциялық тамақты булау, және дәрімен улануда болады. Есіту елестетушілігінде аурулар байланыс дыбыстарды ( атылған оқ, еңіреу, ынырану ды) естиді; болмаған сөздерді естиді.

Вербальді елестетушіліктер деп аталады және интепретивті, императивті болып бөлінеді. - түсінік елестеушілігі дейді, көбінесе дауыстар аурудың әрекетіне Интерпретивті , сөзіне және ойына түсінік беруі мүмкін жиі дауыстар ауруға ұнамсыз әсер етіп, ажыратады. Егер дауытар айлап, жылдап ұзақ уақыт және қиындықсыз әсер етсе, ауру бұған үйреніп жұмыс істеу қабілеті жоғалмауы мүмкін. Императивті- әйгілі не бұйрықты елестетушілік. Мұндай елестеушілік өте қауіпті. Функциональды- елестеушілік- дауыстар қандай болса да тітіркендіргіштер бар кезде пайда болуы мүмкін. Мысалы, ауруып жүріп келе жатқан кезде поездің дөңгелектерінен, сағат тілінен, толық жабылмаған краннан аққан тамшылардан пайда болған дауыстарды естиді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.