Қазақстан Республикасында орман шаруашылығын басқару жүйесі

Пән: Мемлекеттік басқару
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

СӨЖ

Тақырыбы:Қазақстан Республикасында орман шаруашылығын басқару жүйесі .

Тексерген: Тойкин С. Х

Дайындаған: Бағдатова А. Б

Семей

2014 жылы

Жоспар

Кіріспе

1 Қазақстан республикасында орман шаруашылығын басқару

1. 1 Орман орналастыру объектісіндегі ормандардың өсу ерекшеліктері мен

жағдайын зерттеу

1. 2 Орман орналастыруды ұйымдастыру мен жүргізудің негізгі талаптары

2. Орман шаруашылығын басқару сапасына қойылатын талаптар

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

КІРІСПЕ

Қазіргі кезде орман шаруашылығы сұрақтары туындап, мақсаттары кеңеюде, өндірістік және тығыз орналасқан аудандарда екпелердің құрамы өзгеруде, біртіндеп кесу алдында орманнның маңызын, экологиясын көтеру мәселелері тұр. Табиғи жолмен жаңартуды ашу жұмыстары сақталуда. Орман құрамы құндылығының жоғарылауында, өнімділігі, табиғи жолмен жапырақты - қылқанды және қылқанды - жапырақты ағаштардың қолданылуы үлкен рөл атқарады. Сондықтан жапырақты - шыршалы және шыршалы - жапырақты отырғыларда біртіндеп кесуді жүргізу орынды болады.

Менің ойымша кесу жұмыстарының биологиялық негіздерінің бірі болып келесі басты жағдайлар есептеледі: а) қолайлы өнімділікті орман бітімін құрастыруда, ағаш бөрікбастарының физиологиялық белсенділігі көп мөлшерде пайдаланылуы; б) өз кезегінде егіліп өсіп тұрған екпелердің көлемін ағаштармен толықтыру; в) ағаштарды олардың биологиялық ерекшеліктеріне байланысты және орман өсіру талаптарына сай келетіндей етіп орналастыру; г) төзімді, көп жылдық, жоғары сапалы қарқынды дамитын ағаштардан құралған екпелер өсіру; д) орман фаунасына пайдалы және орманға көп пайда әкелетін микроорганизмдерге қолайлы жағдай жасау.

А. А. Сүлейменовтың «Орман шаруашылығы» еңбегінде орманды кесу жұмыстарында төменгі, жоғарғы және кешенді кесу принциптері орманның вертикаль профилін және іріктемелі немесе селекциялық кесу тәсілдерін айқындай түседі. Ағаштарды кесуге іріктеу жұмыстары кезінде әр бір ағаш данасына аса көп назар аударылуы қажет, өйткені осыны қадағалау арқылы қол еңбегінің, дайындық жұмыстары және әсіресе орман кесу жұмыстарының ақшалай шығындарын төмендетеді. Сондықтан, еңбек шығындарын, әсіресе, машина және механизмдердің шығындарын азайту үшін практикаға сызықтық және жолақтық кесулер енгізіледіЖалпы орман шаруашылық ісінде кешенді немесе біріктірілген күту кесулері әдістері жиі пайдаланылуда. Бұл әдістерде жоғарғы және төменгі кесу принциптері біріктіріліп жасалады. Мұндай кесулерді екі немесе одан да көп қатарлы күрделі ағаш бітімдерінде, әсіресе, шаруашылықта құнды ағаш тұқымдастарында жүргізіліп отыруы талап етіледі. Бұл жағдайда әр бір қатарларға күту жұмысы жасалады. Мұндай ағаш бітімдеріне мысал ретінде ІІ қатарлы емен ағашынан құралған қарағайлы ормандарды алуға болады.

Қазақстан Республикасында орман шаруашылығын басқару жүйесі.

1. Қазақстан республикасында орман шаруашылығын басқару.

Қазақстан Республикасының орман қорында орман шаруашылығын басқаруды жүргізу ережесін бекіту туралы. «Қазақстан Республикасының мемлекеттік орман қорында орман шаруашылығын басқару ережесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі Орман және аңшылық шаруашылығы комитеті төрағасының 2005 жылғы 5 желтоқсандағы № 268 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 4011 нөмірмен тіркелген, Қазақстан Республикасының орталық атқарушы және өзге де мемлекеттік органдарының нормативтік құқықтық актілер бюлетенінде 2006 жылғы сәуірде, 212-құжат № 5-6, 2006 жылғы шілдеде, 221-құжат № 11-12 жарияланған) бұйрығының күші жойылды деп танылсын. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі Табиғат ресурстарын пайдалану стратегиясы департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін. Осы бұйрық бірінші рет ресми жарияланған күнінен бастап он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Орман шаруашылығын басқару жүйесіне төмендегілерді жатқызуға болады:

1) орман ресурстары, олардың жағдайы мен динамикасы туралы жан-жақты және нақты мәлімет алу;
2) мемлекеттік орман кадастрын, мемлекеттік орман қорының есебін, орман мониторингін, ұзақ мерзімге пайдалануға берілетін орман қоры учаскелеріне құжаттар дайындауды (қосымша ақыға) қамтамасыз ететін орман қоры мен орман ресурстарының мәлімет базасын жасау және жаңарту;
3) ішкі шаруашылығындағы жерлерді ұйымдастыру;
4) орман қоры жерлерінің есебін және түгендеу құжаттарын, орман карталарын жасау;
5) орман ресурстарын пайдаланудың барлық түрлерінің, өсіріп-өндірудің, орманды күзету мен қорғаудың және басқа да орман шаруашылық іс-әрекеттердің ғылыми-негізделген мөлшерін анықтау;
6) МОҚ жерлері ұзақ мерзімді пайдалануға берілген мемлекеттік ұйымдардың (бұдан әрі - орман иеленушілер) орман орналастыру белгілеген тапсырмаларды орындауын бақылау;
7) орындалған орман шаруашылық шараларының сапасын және орман пайдалануды бақылау;
8) Қазақстан Республикасының Орман кодексімен белгіленген басқа да міндеттер.

Мемлекеттiк орман қоры учаскелерiне орман иелену тұрақты жер пайдалану құқығымен туындайды. Мемлекеттiк орман қорын күзету, қорғау, ормандарды молықтыру мен орман өсiру, мемлекеттiк орман қорының кешендi пайдаланылуын ұйымдастыру үшiн орман мекемелерiне және уәкiлеттi органның өзге де мемлекеттiк ұйымдарына. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар қызметiне байланысты мақсаттар үшiн мемлекеттiк ұлттық табиғи саябақтарға, мемлекеттiк табиғи резерваттарға, мемлекеттiк өңiрлiк табиғи саябақтарға, мемлекеттiк ботаникалық бақтарға, мемлекеттiк дендрологиялық саябақтарға (бұдан әрi - заңды тұлға мәртебесi бар ерекше қорғалатын табиғи аумақтар) берiледi. Орман иелену құқығы жер ресурстарын басқару жөнiндегi орталық уәкiлеттi орган беретiн тұрақты жер пайдалану құқығы актiсiмен куәландырылады.

Жекеше орман иелену құқығының туындауы. Жекеше орман иелену құқығы жеке және мемлекеттiк емес заңды тұлғалардың оларға Қазақстан Республикасының жер туралы заң актiсiне сәйкес жеке меншiгiне немесе ұзақ мерзiмдi жер пайдалануға берiлген жерлерiнде туындайды.

«Орман шаруашылығын басқару» туралы жалпы түсінік. Орманды өсіру бұл ұзақ мерзімдік процесс, ол ондаған жылдармен өлшенеді. Өсіру кезінде жіберілген қателіктер бірден байқалмайды және оларды түзету мүмкін емес. Осы себептерге байланысты орман мамандары екпе орман жұмыстарын жүргізуде алқа ағаштарын табиғи өсіру, құру кезінде оның теориясы мен тәжірибесін жақсы игеруі тиіс. Ғылыми негізделген шаралар кешенін қолданған кезде ғана, өнімділігі жоғары алқа ағаштарын қолдан өсіру жақсы болуы мүмкін, егер тұқым қуалаушылық сапасы жоғары тұқымды алу кезеңінен бастап шаруашылыққа бағалы жас шыбыққа дейінгі кезең толық қамтылса, экологиялық шаралар құрудың жетілдіруін қамтамасыз етуі тиіс. Орман өсірудің барлық кезеңінде екпе орман жиілігі мен түр құрамын жетілдіру қажет. Екпе орман жұмыстарын механикаландыру мен автоматтандыруға ерекше көңіл бөлген дұрыс. Бұл айтылған барлық сұрақтар «Екпе ормандар» курсында қамтылған.

Орман шаруашылығын басқаруға:
1) ормандарды қорғаныш топтары мен категорияларына бөлу;
2) ормандарда ағаштың толысу мерзiмiн және кесу айналымын белгiлеу;
3) ормандарда ағаш кесу және орман ресурстарын ұлғайта өсiру

жүйелерiн белгiлеу;
4) ормандарды пайдалану нормаларын белгiлеу;
5) ормандарды сақтау мен қорғау жөнiндегi шараларды белгiлеу;
6) өзге де ұйымдық-техникалық және құқылық шаралар жатады.

2. Орман шаруашылығының басқаруды жоспарлау. Орман секторын дамыту басымдықтарының бірі ормандарды қалпына келтіру болып табылады. Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму Стратегиясында және Қазақстан халқына барлық жыл сайынғы жолдауларында Президент осы бағытты мемлекет аумағын экологиялық сауықтыруға жәрдемдесетін басым бағыттардың бірі ретінде бөліп көрсетеді. Осылай, республика бойынша орман иеленушілер 2011-2014 жылдары республика аумағында 243, 7 мың га алаңда ормандарды молықтыру және орман өсіру жұмыстары жүргізілді.

2007 жылдан бері іске асырылып келе жатқан «Ормандарды сақтау және республика аумағының орманды жерлерін көбейту» жобасы шеңберінде Арал теңізінің құрғап қалған табанында 56, 5 мың га, соның ішінде: отырғызу әдісімен 47, 1 мың га, және тұқым себу әдісімен 9, 3 га алаңда сексеуілден тұратын орман мелиоративтік екпелерді құру бойынша жұмыстар жүргізілді. Айрықша назар Ертіс өңірінің жалды ормандарын қалпына келтіруге бөлінуде, оның аумағында 2011-2014 жылдары 22, 8 мың га, соның ішінде «Семей орманы» МОТР ММ-де 13, 1 мың га және «Ертіс орманы» МОТР ММ-де 9, 7 мың га құрылды. Астана қаласының аймағын құру жөніндегі жұмыстар жалғасуда, олардың көлемі 2011-2014 жылдары 20 мың га құрады. 1997 жылдан бастап, жасыл екпелердің 70 мың га құрылды (1-кесте) .

Кесте-1 Орман шаруашылығын басқару үшін жүргізілетін жұмыстардың жыл сайынға көрсеткіші

Іс-шаралардың атаулары

2011 жыл

2012 жыл

2013 жыл

2014 жылдың бірінші жартыжылдығында

Іс-шаралардың атаулары: Ағаш отырғызу, мың га

2011 жыл: 25, 8

2012 жыл: 32, 1

2013 жыл: 25, 9

2014 жылдың бірінші жартыжылдығында: 33, 8

Іс-шаралардың атаулары: Тұқым себу, мың га

2011 жыл: 33, 0

2012 жыл: 28, 6

2013 жыл: 33, 0

2014 жылдың бірінші жартыжылдығында:

Іс-шаралардың атаулары: Ормандардың табиғи түрде қайта түлеуіне жәрдемдесу, мың га

2011 жыл: 8, 6

2012 жыл: 13, 2

2013 жыл: 9, 6

2014 жылдың бірінші жартыжылдығында: 0, 1

Орман қорын дамыту, күзету, қорғау, пайдалану, ормандарды молықтыру мен орман өсiру саласындағы мемлекеттiк басқаруды жүзеге асыратын лауазымды адамға және мемлекеттiк органдар жүйесiне Қазақстан Республикасының Президенті, Қазақстан Республикасының Үкiметi, уәкiлеттi орган және оның аумақтық бөлімшелері, сондай-ақ Конституцияда, осы Кодексте, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде айқындалған өз құзыретi шегiнде облыстардың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергiлiктi атқарушы органдары жатады.

ҚОРЫТЫНДЫ

Қорыта айтатын болсам қазіргі таңда ормандарды заңсыз кесу мәселелерін тиімді шешу мақсатында мемлекеттік орман күзетінің санын, сондай-ақ табиғат қорғау мекемелерімен орман шаруашылығы мекемелерінің техникамен және жабдықтармен қамтамасыз етілуін Қазақстан Республикасы үкіметінің қаулысымен бекітілген нормалар мен нормативтерге кезең кезеңімен сәйкестендіру қажет, яғни орман қорын табиғат ресурстарын тиімді пайдалануды ұйымдастыру үшін экономикалық критерийге негізделген кешенді тәсіл қажет. Орман шаруашылығындағы коптеген шешімі қиын күрделі мәселелердің туындауының әр түрлі себептері бар. Осыған орай, Республика ормандарында қалыптасқан экологиялық нашар ахуал және тозу үдерісі, орман ресурстарын сақтап ұтымды пайдалану жөнінде шұғыл және ұтымды шараларды қабылдауды талап етеді. Орманның тозуы антропогендік және табиға факторлардан туындайды. Мысалы айтатын болсам Қызылқұм шөлейт даласын суаруға Сырдариядан су алуға байланысты жер асты суларының деңгейі төмендеп, бұталы ағаш өсімдіктерінің жағдайы нашарлап бұл жер сексеуіл өсіруге жарамсыз болып қалды. Далалық орманның аса бағалы қарағайла орманы ретсіз кесуден таусылған. Жердің сұлулығы мен байлығын қорғауды жан-тәнімен жақтайтын адамдар мен табиғатты кешенді пайдалану идеясын өмірге енгізу мен айналысатын мамандардың арасында жер мен көктей айырмашылық бар. Бұл айырмашылық кәдімгі «істегім келеді» мен «қолдан келеді» деген сөздердің айырмашылығындай. Бүкіл адамзат баласы болып қоршаған ортаның экологиялық тазалығына бір мезгіл көңіл бөлсе, өзіміздің Жер - Анамыздың алдындағы үлкен парыздың орындалғаны болар еді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.