Іскери журналистика

Пән: Журналистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 68 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

Жұмыстың жалпы сипаттамасы. Журналистика - көптеген ғасырлардан бері халықтың «көзі, құлағы һәм тілі» болып келеді. Оның қоғам мен адамзат алдында атқарар қызметі толастаған емес және ол уақытпен бірге жаңарып, дамып, жаңа сипат алып келеді. Журналистиканың ғылым ретіндегі статусы болмағынымен, оның тамыры тереңінен жайылған. Қазіргі таңда осы саланың сан мыңдаған тармағы жан-жаққа шашырай тарап, халыққа ақпарат ұсынуға көмектесіп келеді.

Осы журналистиканың маңызды бір саласы - іскерлік журналистика (ағылшынша business journalism) болып табылады. Oл қаржыға, бизнеске, iскерлікке, биржаға, халықаралық бағамдарға, танымал банктердiң жағдайын қадағалауға, жалпы cаудаға, ақшаға қатысты кез келген мәcелелер төңірегінде мәліметтер жинақтап, халыққа ұсынатын журналистикадағы кәсіби cала.

Іскерлік журналистика өкілдері ұсынған мәліметтер мен ақпараттар билік басындағыларға және бизнес өкілдеріне жоспар құруға, жалпы аймақтық немесе халықаралық жағдайларды бағамдауға мүмкіндік береді. Іскерлік журналистика өз кезегінде журналистиканың екінші бір бағыты сары басылымдарға қарсы шығады. Іскерлік журналистиканың өкілдері бизнестегі жаңа өзгерістермен халықты таныстыра отырып, осы тақырып аясында болып жатқан түрлі оқиғалар мен жағдайларға баға беруге тырысады. Іскерлік журналистика бизнестің дамуына үлкен септігін тигізетін журналистиканың бірден-бір саласы.

Бітіру жұмысында «Батыс пен Еуропа елдерінде құлаш жайып, дамыған бұл сала Қазақстанда қалай дамып жатыр?! Беталысы қандай?!» деген сұрақтарға жауап ізделінеді.

Оған қоса қазіргі таңда дәстүрлі журналистикадан медиа журналистикаға ауысып бара жатқанымыз жасырын емес. Күн сайын ақпарат тарату аясы кеңейіп, азаматтық журналистикаға жол салынды. Газеттер мен журналдар ғана емес, сайттар мен ақпараттық порталдар да экономикалық тұрғыда пайда әкеле бастады. Бұл мәселе журналистикаға батыстық зерттеуші Кен Доктордың зерттеуімен «ньюсэкономика» деген жаңа ұғым боп енді.

Сондықтан осы зерттеу жұмысымызды іскерлік журналистика және ньюсономикаға арнадық.

Тақырыптың өзектілігі. Іскерлік журналистика Қазақстанның БАҚ саласына енді-енді еніп келеді. Оның маңызы, ерекшелігі, әлемдік журналистика тарихындағы алар орны әлі дұрыс зерттеле қойған жоқ. Сонымен қатар, қазақ журналистикасы, оның ішінде қазақ тілінде іскерлік тақырыптарда ақпарат тарататын, жалпы қазақстандық іскерлік БАҚ-тың дамуын, болашағын зерттеу де үлкен маңызға ие.

Осы тақырыпқа орай, дәстүрлі медианың қарыштап басқан қадамын қадағалап, журналистикаға енген тың өзгерістер мен тәжірибелер негізінде зерттеу диплом жұмысының өзектілігі болып табылады.

Тақырыптың зерттелу деңгейі. Бітіру жұмысын жазу барысында Ш. Нургожинаның «Деловая журналистика Казахстана», А. Жакипованың «Экономикалық және iскерлiк журналистика: компаниялардың, қаржы нарықтарының және жалпы экономиканың қызметтерiн жариялау» кітаптары; Вырковский Андрей Владимировичтің «Сравнительный анализ моделей деловых журналов США и России(на примере журналов «Форчун», «Форбс», «Бизнес уик», «Эксперт», «Деньги», «Смарт Мани») », В. М. Амиров, А. А. Белоусовтың «Деловая журналистика: социальный компонент в бизнес-публикации», В. А. Сергачевтың «Деловая пресса региона: состояние и преспективы развития» атты диссертациялық еңбектері және т. б. пайдаланылды.

Сондай-ақ әлемдік және отандық бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы іскерлік журналистикаға қатысты өзге де ғалымдардың еңбектері мен баспасөздегі материалдары қолданылды.

Зерттеудің мақсаты мен міндеттері. Бітіру жұмысының мақсаты - Қазақстандық бұқаралық ақпарат құралдары саласындағы іскерлік журналистиканың орнын анықтау, саралау, сараптау. Бүгінгі іскерлік БАҚ жұмысына көңіл бөліп, олардың аудиториясы, сапасы, материалдар деңгейі, берілу деңгейін зерттеу. «Ньюсономика» терминін ашып, түсіндіру. Бұл ұғымның Қазақстандық бұқаралық ақпарат саласына қаншалықты қатысы бар екенін зерттеп, көрсету. Соған байланысты төмендегі міндеттерді алға қойдық:

Іскерлік журналистиканың тарихы мен бүгінгісіне сараптама жасау;
Қазақстандық іскерлік журналистиканың қалыптасуын зерттеу;
Іскерлік журналистиканың Қазақстан БАҚ-да алатын орнын анықтау;
Дәстүрлі медиадан сандық медиаға көшу: артықшылығы мен кемшілігін көрсету;
Елдегі басылымдар мен ақпараттық сайттардың ақпарат тарату үрдісін зерделеу;
«Ньюсономика» ұғымының Қазақстан БАҚ-да қаншалықты орын алып жатқанына баға беру.

Зерттеу тәсілдері. Жұмыста әлемдегі және еліміздегі іскерлік тақырыпта жазатын және хабар тарататын газеттер, журналдар, ақпараттық сайттар, агенттіктер, телевизия және радио хабарларға шолу жасалып, салыстырмалы талдау, жинақтау, қорыту әдістері қолданылды.

Зерттеу жұмысының нысаны. Зерттеу жұмысының нысаны ретінде іскерлік журналистика тақырыбынан Қазақстандық 35 журнал, 20-дан астам газеттің мақалалары қаралып, сарапталды.

Жұмыстың теориялық және әдіснамалық негізі. Берілген тақырыптарды зерттеу барысында теориялық және практикалық жұмысты бір арнаға тоғыстырып қарадық. Іскерлік журналистиканың тарихын және «ньюсономика» ұғымын зерттей отырып, басылымдармен(газет - журналдар), телевизия және радио бағдарламалармен де таныстық. Практикалық тұрғыда зерттелген ақпараттарды зерттеушілер еңбегімен, мұрағат материалдарымен толықтыра отырып, теория жүзінде пайдаландық.

Бітіру жұмысының құрылымы. Жұмыс әдеттегідей мазмұнынан басталады. Тақырыптың ауқымдылығына байланысты зерттеу жұмысымызды «Іскери журналистиканың дамуы және теориялық мәселелер» және «Бұқаралық ақпарат құралдарындағы ньюсономика: үрдістер мен жаңалықтар» деп үлкен екі тарауға бөлдік. Ол тараулардың өзі мазмұнына қарай 2 тараушаларға бөлінеді. Сондай-ақ зерттеу жұмысында пайдаланылған әдебиеттер тізімі мен сілтемелер көрсеткіші беріледі.