Әдебиеттің көркем шығарманың көркемдеу құралдары мен тілі. Шығармашылық әлемі және әдеби жанрлар мен олардың түрлері. Әдеби дәстүр мен жаңашылдық. халықаралық әдеби байланыс

Пән: Әдебиет
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 23 бет
Таңдаулыға:

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СРО

Тақырып: «Әдебиеттің көркем шығарманың көркемдеу құралдары мен тілі.

Шығармашылық әлемі және әдеби жанрлар мен олардың түрлері.

Әдеби дәстүр мен жаңашылдық. Халықаралық әдеби байланыс. »

Орындаған:Нурмухамбетова. Ж. Қ

ФИ-311, 3-курс

Тексерген:Курмамбаева. К. С

Семей-2015

Көркем әдебиет тілі алғаш орыс тіл білімінде зерттеу нысаны болып, бұл бағытта В. В. Виноградов, В. Винокур, Л. В. Щерба, М. Н. Кожина, А. Н. Гвоздев, Р. А. Будагов, А. И. Ефимов т. б ғалымдар көркем шығарма тілін, стилистикасын жан -жақты қарастырған. Ал кейінгі жылдары қазақ тіл білімі де біршама еңбектермен толықтырылды. Бұл ретте Р. Сыздық, Е. Жанпейісов, М. Серғалиев, Х. Кәрім, Б. Шалабай еңбектерін атауға болады. Зерттеулерде көркем шығарма тіліне қатысты құнды пікірлер айтылып, шығар өнер туындысы ретінде қаралды. Көркем туындының табиғаты өте күрделі. Онда тілдік материал мен идеяның біртұтас бірлігі қалыптасқан. Шығармадағы композициялық тұтастық, образдар жүйесі тілдік құралдар арқылы беріледі. Көркем шығарма тілінің бүгінгі даму мен шарықтауы арынды да тым асқақ. Әсірелеп айтқанда, ол бейне бір тау басынан нәр алып, сай - салалармен сарқырап құйылып жатқан бұлақ суларымен молығып, толықси аққан үлкен өзен арнасын көз алдыңа елестететін сияқты. Сондықтан болуы керек, оның айдынды ағысында лайы мен тұнығы араласқан иірімдері, тас домалатар ұрымтал тұстары, қалтарыста қалып қойған қойнау - қолтықтары да жоқ емес.

Әрине, көркем шығарма тілі - қыры да, сыры да мол дүние. Әрбір қалам қайраткерінің, табиғи талантын, дүниетанымын, қабілетін, білім дәрежесін былай қойғанда, сөз өнерінде өзіндік қолтаңбасы, сөз қолданыс тәсілі, сөз саптау мәнері бар. Көркем сөздің жан дүниемізге рухани нәр беріп, әсерлі де әсем сезім ұялататын сиқырлы сыры оның эстетикалық қызметіне байланысты. Сөз қолданыстың сан алуан тәсілдері мен шынайы шеберліктің өнегесін біз, міне, осы тұста айқын көреміз. Басқаша айтқанда, әрбір жазушының әр қврвнан көрінер, өзгеден дараланар өзіндік сөз өнері, топ жарған таланты сарапқа салынар кезі тілдің осы қызметіне байланысты. Кез - келген жаңа саланың ауқымы кең, қарымы құлаш болуы заңды. Көркем әдебиет тілі зерттеуге түскенімен, оның ашылмаған не жете зерттелмеген нысандары өте көп. Көркем шығарма тілін, стильдік ерекшелігін зерттеуде, ішкі монологтың берілу жолдарын талдап көрсету тек әдебиеттану ғылымы үшін ғана емес, лингвистика ғылымы саласы үшін де аса қажет. Сол себепті көркем шығарманың стилін, мәтін құрылымын тілдік тұрғыда зерттеу - бүгінгі күннің өзекті мәселелерінің бірі.

Көркем прозадағы бейнелеу тәсілдердің бірі - ішкі монолог (кейіпкердің ішінен айтылатын сөз, іштей сөйлесу, өзіңмен - өзіңнің сырласуың, өзіңді -өзің іштей саралау) көрінісі жан - жақты қарастырылып, арнайы зерттеу обьектісіне айнала қойған жоқ. Ал, ішкі монологсыз күрделі де көркемдік дәрежесі биік, нағыз танымды туындының дүниеге келуі мүмкін емес.

Классикалық биік деңгейге көтеріліп, әлемдік көркем - өнерге асыл қазыналар қосқан қазақ прозасында 70-80 жылдары халқымыздың өткен тарихына ден қою, ата - бабаларымыздың мұрат - мүддесін, мақсат - тілегін бейнелеу үрдіс сипат алып қадау - қадау қадамдар жасалынды. І Есенберлин, Ә. Әкімжанов, М. Мағауин, С. Сматаев, Ә. Кекілбаев сияқты таланты жазушылардың кесек бітімді, тарихи романдары дүниеге келді. Осы шығармаларының қатарына Әбіш Кекілбаевтың «Үркер», «Елең - алаң» романдары да қосылды. Жазушы халқымыздың тарихындағы ең бір тұлғалы кезеңді - Қазақстанның Ресейге өз еркімен қосылуының бастау сәтін шығармасына арқау еткен. Ел басына сын болған бұл кезең І. Есенберлиннің «Көшпенділер» триологиясында және Т. Ахтановтың «Ант» драмалық тарихи дастанында өте көркем бейнеленгені көпшілікке жақсы таныс. Бұл екі жазушы өз туындыларында «Үркер», «Елең- алаңның» басты кейіпкерлері болып табылатын - Жәнібек батыр мен Әбілқайыр ханды, Бопай ханымды қанды шайқастармен ел тағдыры талқыға түскен тар жол, тайғақ кешулерде халық қамын жеген кесек бейнелер ретінде көрсеткен болатын. Ал Әбіш Кекілбаев болса басқа ыңғайда, психологиялық талдау арқылы көрсетуге тырысады. Әбіш Кекілбаев - қазақ көркем әдебиетіне үлкен үлес қосып жүрген жазушылардың бірі. Оның халық тарихын бейнелі түрде суреттеген шығармасының көкжиегі ретінде саналатын «Үркер» мен «Елең - алаң» романдары әдеби - сыни тұрғыдан зерделеніп жүрседе, тілдік, жазушының стилі жағынан аз зерттелгені белгілі жайт. Әдебиеттанушы ғалымдар Г. Пірәлиева, Ж. Дүйсенбаевалар Ә. Кекілбаев шығармаларын әдеби тұрғыда зерттеп, әдебиеттану ғылымына үлкен үлес қосқан. Ал тілдік түзілімі жағынан қыры мен сырын ашуда тілші ғалымдар С. Ғубайдуллин, Ж. Ибрагимова, Ж. Абдрахмановалар көп ізденістер жасаған. Көркем шығарма стилі - жазушының мақсатты түрде пайдаланған тілдік құралдар жүйесі. Олар әдеби бағыт, шығарманың тақырыбы, образдар құрылысы, суреткердің шығармашылық ерекшелігіне бағындырылған.

Көркем шығарма тілінде сөз өзінің барлық бояу нақышымен, экспрессивтік-эмоционалдық реңкімен, астарлы мәнімен, образдылық әсерімен, эстетикалық, мүмкіншілігін аша қолданылмаса, ондай шығарманың құны да төмен, ондай жазушының суреткер ретінде беделі де төмен. Шығарма әдетте, өзінің тілімен көркем, - деп өзінің анық мінездемесін ғалым Рабиға Сыздық берген болатын.

Сөз қолданыс өнері әрбір жазушының творчестволық шеберханасында туып, дамып, шыңдалып, өз ерекшелігімен әдебиет үрдісінен орын алып отыратыны даусыз. Жазушы шеберлігінің, суреткер дарынының бір сыналар тұсы - кейіпкер образын жасауда. Шынында да жағымды, жағымсыз кейіпкердің бүкіл жан дүниесін, мінез-құлқын көркем сөз арқылы суреттеу, оны қайткен күнде де, дара тұлға, тектік бейне етіп көрсету - жазушы үшін үлкен сын. Жалпы ішкі монолог тәсілі - әлем әдебиеті мен фольклорында кеңінен дамыған, дәстүрі бай, әдебиеттің қай жанрында да атқарар көркемдік қызметі зор, дербес бейнелеу құралы .

Ішкі монологтың авторлық және персонаждық түрлері де (формалары) бар. Ішкі монолог кейіпкердің ой-сезімін жеткізетін автор сөзі тұрғысында берілуі мүмкін немесе тура кейіпкердің өз атынан айтылуы да ықтимал.

Жоғарыда аталған еңбек авторы Г. Пірәлиева ішкі монологтың екі түріне үлкен ғылыми тұрғыда талдау жасаған болатын. Оның біріншісі - шығарманың бейнелеу өрісіне монологқа айналған сана-сезімнің қаншалықты дәрежеде қатысы барын айқындауға байланысты көрінеді. Оның өзі үш түрлі жағдайда көрініс табады. Бірінші санадан, еркіңнен мүлдем тыс ішкі монолог (безсознательность), екінші жарым-жартылай саналы, кейде санадан тыс сәттегі ішкі монолог, ол көбінесе, «ой ағысы»(поток сознание) тәсіліне ұласып жатады. Ал үшінші өзін бақылай, қадағалай алатын, жүйелі түрде бағыты айқындалған, шын мәніндегі ойлау үрдісін білдіретін ішкі монолог. Оның қосалқы бір түрі автор өзі тікелей оқиғаға, әрекетке талдау жасайтын монолог. Ал, екіншісі - оқиғаға қатысатын кейіпкер монологына автордың (әңгіме айтып отырған адамның) қаншалықты дәрежеде қатысы барын айқындауға байланысты. Ішкі монологтың бұл түрінен бірінші, екінші, үшінші жақпен баяндау түрлерінің қай-қайсы да тікелей сабақтас болып келеді.

Қазіргі көркем проза-күрделенген, жанрға бай, көркемдік тәсілдері мол үлкен бір әлем. Ол әрине, адам, оның рухани әлемі тіршілік еткен қым-қиғаш қайшылығы мол қазіргі өмір күрделігінен, жалпы өмір шындығымен тығыз байланысты. Ішкі монолог - көркемдік бейнелеу тәсілі екенін көркем шығарманың кейіпкер образын танудағы жолдардан байқауға болады. Көркем шығармадағы кез-келген көркемдік тәсіл - монолог, диалог, портрет, образдар жеке-дара тұрып көркем шығармада ешқандай роль, қызмет атқармасы белгілі. Сондықтан да жазушысы кейіпкерінің ішкі сезімдерін тек ішкі монологпен емес, өзге де бейнелеу құралдарымен өзара сабақтастыра суреттеу арқылы береді. Осы орайда қаламгер өзінің динамикалық психологизмге шеберлегін танытады. Қалай десек те, ауыспалы кезеңдердегі күрделі өзгерістер өтіп, ана тіліміздің биік көркемдік өлшемдері өзінің дәстүрлі эстетикалық, поэтикалық құндылығы мен әдеби тіл нормаларынан айырылмақ емес. Осы ретте қазақтың мақтан тұтар қайраткер қызы, көрнекті ғалым, ҚР ҰҒА-ның академигі, филология ғылымдарының докторы, профессор Рәбиға Сыздықованың зерттеулеріне зер салуға тура келеді. Ұлттық Ғылым академиясының Ахмет Байтұрсынов атындағы Тіл білімі институтында көп жылдар жемісті қызмет етіп келе жатқан тілші-ғалым «Абай қара сөздерінің негізгі морфологиялық ерекшеліктері» атты кандидаттық (1959), «Абай шығармаларының тілі» атты докторлық (1971) диссертацияларында да осы қазақ тілінің әдеби нормалары мен поэтикалық ерекшеліктерін зерттеді. Қазақстан Республикасы Ұлттық Ғылым академиясы Ш. Уәлиханов атындағы сыйлықтың (1995), ҚР Мемлекеттік сыйлығының иегері (1996) Р. Сыздықованың «Абай шығармаларының тілі» (1968), «Абай өлеңдерінің синтаксисі» (1970), «Абайдың сөз өрнегі» (1995), «Жамиғат тауарих» (1989), «Қазақ әдеби тілінің тарихы», «Сөздер сөйлейді», «Сөз сазы», «Қазақ тілі орфографиялық сөздігі», «Сөз құдіреті», т. б атты еңбектерінде әдеби тіліміздің өміршеңдігі өзекті мәселе ретінде қарастырылады. Тілші-ғалым Р. Сыздықова қазақ әдеби тілінің тарихын көне дәуір жәдігерлерінен бастап, олар¬дағы сөз қолданыстар ерекшеліктеріне қарай қазақ әдеби тілін екі кезеңге (ұлт болып қалыптаса бастағанға дейінгі түрі және ұлттық түрі) бөледі: «…Бұл екі кезеңнің аралық тұсы-өткен ғасырдың екінші жартысы, яғни қазақтың ұлттық әдеби тілі ХІХ ғасырдың екінші жартысынан бастап қалыптасты деген тұжырымға келеміз», - дейді (8 б) . Зерттеуші әдеби тілдің төрт шартын анықтап, оларға ғылыми сипаттама береді: «Әдеби тіл дегеннің ең басты белгісі - оның өңделген, сұрыпталған, нормаланған тіл болуы керек, бұл - бір. Қызметі жағынан, сол халықтың өмірінде ұйымдастырушы, қоғам мүшелерінің басын қосушы сипаты, яғни жалпыға ортақтық қасиеті болуға тиіс, бірақ әдеби тілдердің бір кезеңдердегі жазба түрлерінде әрдайым соңғы белгінің болуы шарт емес. Әр нәрсенің, әр құбылыстың заты (мән-мәнісі, табиғаты) салыстыру арқылы, өзге құбылыстардың қарама-қарсысына қою арқылы таныла түседі. Әдеби тілді тану үшін қарама-қарсысына қойылатын басты құбылыс - ауыз екі сөйлеу тілі. Бұл - үшінші шарт. Әдеби тіл қолдану тәжірибесінде қоғам сынынан, нормаларын қоғам санасы дұрыс деп қабылдаған және ол нормалар барша үлгілерге ортақ болуы шарт. Бұл-әдеби тілдің төртінші сипаты» (8 б) . Бұл сипаттар ғасырлар бойы өз заңдылығынан айнымай келе жатқан тіл нормаларының сапасын танытады. М. Әуезов, тілші-ғалым І. Кеңесбаевтардың қазақтың әдеби тілінің тарихы Абайдан бастала¬тынын, алайда оның алдындағы бай, көне және ауыз әдебиетіндегі салт¬тық, тарихтық жырлардағы шебер, көркем өлең үлгілеріндегі тілдерді ұмытпау керектігін ескерген пікірлеріне сүйене отырып, кейінгі кемелденген, ауызша да жазбаша дамыған ұлттық әдеби тіліміздің тамырымен рухани сабақтастық орнамай оң нәтиже болмасын айтады.

Зерттеуші «… құлпытастардағы Күлтегін, Тоныкөк, Білге қағандар жайындағы жазу-сызулардағы жоқтау, мадақ ретінде айтылған шешендік сөз үлгілері, өлеңдік ұйқастар, мақал-мәтелді тіркестер болғандықтан, қазақтардағы ақын-жыраулық дәстүрдің кейбір нышандары орхон-енисей ескерткіштері тілінен байқалатынын» /44 б/, қазіргі қазақ әдеби тілінің тарихы сол кезден тамыр алатынын және олардың рухани сабақтастығы әлі үзілмей келе жатқанына баса көңіл бөледі. Біздің ұлттық сөз өнерінің көркемдік дәрежесінің биік, бейнелеуіш модельдерінің молдығын, тілінің байлығын осы бастауларының құнар¬лығынан деп тұжырым жасаған ол ұлттық мәдениеттің тарихтың ұзақ мерзімінде талай өліп, тіріліп, түлеп ұшуға мәжбүр болғанын ғылыми деректер арқылы мәлімдейді. Зерттеуде ғалым ежелгі әдеби жәдігерлердегі көркемдеуіш-бейнелеуіш тәсіл-құралдарды, оның бүкіл қолданыс аяларын қарастыра келіп, олардағы фо¬нетикалық, грамматикалық, лексикалық және көркемдік ұқсас¬тықтардың қазіргі қазақ әдеби тілінде дамып отырғанын нақты көркем мәтіндегі мысалдармен түсіндіреді.
Әр қаламгер сөз құдіретін тануда тек өзіне ғана тән шеберлік шеңберінде танылары хақ. Сөз көркемдігін кісі көкейіне қондырып, санасына сәуле түсіру үшін қаламгердің қолынан келері әдеби тілді терең меңгеріп, оның тілдік құралдары мен бейнелеуіштік тәсілдерін жауапкершілікпен пайдалана білуі болса керек. Сөз мәйегіне мән бермеген жазушы суреткер болып жарытпасы да жалпақ жұртқа мәлім. Сондықтан ғалым алдыңғы еңбектерінде айтып жүрген ғылыми ұстанымдарын жалғастырып, көркем әдебиет тілінің қолдану заңдылықтарына нақты көркем мәтіндерді талдау арқылы көз жібереді. Әдеби тіл мүмкіндіктерінің молдығын көркем туындыларда өз өресі мен өнері, талғамы мен таланты тұрғысынан танып, қолдана білген қаламгерлердің шеберлік сырларына, қабілет-қарымына барлау жасаған ғалым қазақ тіліндегі көркем әдебиет стилін, оның тілін зерттеуге елеулі үлес қосады. Кітаптың «Жазушы тілі және оның көркемдік әлемі» деген 1 бөліміндегі «Мұхтар Әуезов - көркем сөздің пірі» атты үлкен тарау аясына жинаған ғылыми концепцияның көксегені «Мұхтар Әуезов тілін тану үшін…», «Мұхтар Әуезов және көркем проза тілінің бастауына барып», ұлы суреткердің сөз әрлеудегі әдістерін, сөз таңдау мен қолдану тәсілдерін, көркем шығарма шырайын енгізетін автор мен кейіпкер тілі, төл сөзбен авторлық ремарканың ұштасуы (қиюласуы), сөз тіркестіру, сөйлем құрастыру, абзац, период тәрізді синтаксистік құрылым т. б сияқты көріктеу құралдары мен поэтикалық көркем тілдердің сырларына лингвистика саласының өз талаптары тұрғысынан үңіледі. Сан ғасырлық бай тарихы мен рухани мұрасы бар әдеби тілдің ең биік жетістігінің феномені бола білген аса дарынды дара тұлғаның әрбір әңгімесінен бастап, ұлтымыздың ұлы қазынасы болған «Абай жолы» эпопеясына дейінгі тілдік белгілер туралы теориялық талдаулар жасалып, байыпты ой қозғалады. Мұхтар Әуезов шығармаларында әдеби тілдің нормалары сақталып, тұтас мәнді ізденіс іздері мен стильдік тұрғыда өсу үдерісі барлығын аңғартады ғалым. Тіл біліміне қатысты стильдік, тілдік, композициялық-синтаксистік, т. б категорияларды көркем мәтін шеңберінде зерделеген ол «тәсілдің дұрыс қолда¬нылуы жазушының сөз құдіретін тану шеберлігін танытады» деген тұжырымға келеді.

«Көркем әдебиеттің тілі туралы» , М. Әуезовтың мақаласы. Мақала «Социалистік Қазақстан» газетінің 1954 жылғы 24 ақпандағы 46-санында жарияланған. Бұл макаланың ұлғайтылған толық түрі «Тағы да көркем әдебиет тілі туралы» деген атпен жарық көрді.

Қолжазбалары жазушы мұрағатында сақтаулы. Мақала тілші ғалым М. Балакаевтың «Көркем әдебиеттің тілі жайында» («Социалистік Қазақстан», 1953, N»273) атты сын мақаласына жауап ретінде жазылған. Профессор М. Балақаев әдеби тілдің ерекшеліктеріне тоқталып, грамматикалық заңдылықтар тұрғысынан «Абай жолы» романындағы кейбір жеке сөйлем, сөз тіркестеріне сын айтып, жазушы «шеберлігі соңғы кездерде еркіндікке айналып, оның тілі халық тілінен қашықтап барады. Кей жерде сөздерді орынсыз, ретсіз тіркестіре салу, сейлемдерді ұзақ, ауыр етіп құру салдарынан тілінің әсерлі болуы былай тұрсын, тіпті автордың не айтқысы келгенін түсіну қиын» деген сияқты, сондай-ақ кейбір артық-ауыс ұшқары кекесіндеу сөздер, ой-пікірлер де айтқан. Әуезов мақаласында сыншының әрбір даулы пікіріне нақпа-нақ, жеріне жеткізе өткір жауаптар береді. Айталық, «Құнанбай шешесінің ажарын сезді де, жуаси тусті» деген сөйлемдегі «ажарын сезді» тіркесінің орнына «ажарын көрді» деп жазу керек еді деген сыншы дауына автор: « . . . «Ажар» деген бет пішін ғана емес, ол адамның кейде іші де, кейде тысы да боп, ауыса отырады. Ал адамның ішін атаған көз болса, ол ішті көруге болмайды, сезуге ғана болады . . . «Ажарың ақ түлкінің ажарындай» деген өлеңде түлкійің серейген құлағың, сүйір тұмсығын, жылтың қаққан кезін айта ма? Сол көрініп тұрған сипаттарына теңей ме? Жоқ, жүйрік жылпаң тағының қылығына теңейді» дейді. Ал «иін сүйесіп тұрған» деудің орнына тіл маманының «иін тіресіп» тіркесін үлгі етіп ұсынуына байланысты: «Абайдың сол сәттегі сезімі, ұғымы бойынша жақсы кітаптар келісті қатарда үйлескен күйде, біріне-бірі сүйеніп тұрған қалыпта бейнелеймін. Мұны сәтімен табылған келісті орам, тың кесте деп білемін. «Кептерше сүйеніскен демалыс бар» деген Абайдың өзі емес пе еді?!» деп, кейбір жаңаша сез тіркестерін қолдану себептерін тарата талдай түсіндіріп, көркем әдебиет тілінің ерекшелік қадір-қасиеті мен сыр-сипаты туралы өзінің кенеулі, кең де терең толғамды теориялық, ой-пікірлерін ортаға салады: «Нәзік келген көңіл жайын, ой толқынын, сезім ырғағын, психологиялық тартыс пен тайталасты тың тілмен, өзінше бір ораммен орайлап айтқысы келетін талаптар бар. Мұндайы болмаған жазушылықта жан жоқ, қасиет жоқ, жылылық, жарастық та жоқ» дейді. Олай болса, бар жазушының тіліне, стиліне бір ғана өлшеммен келуге болмайды. Жайлексика мен поэтикалық лексикаға бірдей қарауға болмайды деп санайды автор. Сондықтан «кейде көпшілік қолданбайтын, бірақ халық тіліне әбден қонымды келетін» тың орамдарды, тілші ғалымдардың ұғымындағы грамматикалық заңдылықтарға сәйкес келмей жатса да, сондай-ақ белгілі бір өлкеде ғана қолданылатын диалекті деп қақпайланып жүрген сөздердің өзін де көркем шығармада қолдана отырып, әдеби айналымға сіңіру, қалыптастыру қажет. Өйткені «жазушы өз дәуіріндегі әдебиет тілін есіруге, саралауға, шеберлендіруге міндеткер . . . Романдар оқушыға тіл де үйретеді, өз тілінде көнеулі ой таратып, көрікті, шешен, шебер сөйлеуге баулиды». Әуезов бұл мақалада әдеби тіл туралы өрелі, соны ой толғамдар айтумен қатар, көркем әдебиет тілін терең танып, зерттеудің де басты бағыт-бетін белгілеп бергендей. Поэтикалық лексикадағы табыстарды, қасиеттерді тану үшін тек жалаң тіл маманы болу жетіспейді, әдебиетші-тілші болу шарт деген пікірді қадап айтады: « . . . көркем шығарманың бір сөйлеміңде тұрған сөз бір-ақ қана ұғым, түсінік бермейді. Соны берудің үстіне, ол әр алуан қосымша ассоциация тудырып, оқушыға қосымша елес-емеурін танытып тұрады. Мұндай қатарда жеке сөз, өзінің орны мен сәтін тапқан шақта, жаңаша жанданып кетеді. Сондай шағына жетіп, жанданған сөздің демі, лебі білініп, тың тірлік етіп, бал-бұл жанып түрады. Ол көп қодданудан әлі сөз боп кеткен сөз емес, қызықты, ыстық лепті қайнар сөз болады. Міне, осындай боп табыса түйіскен, қатар тұрған сөздер акындықтың айғағы болады, шеберлік кестесіне жүреді. Оның көркемдігімен қатар сөйлем ішіңде өзінен-өзі ұшқын атып тұрған сипаты болады. Кей сөздердің асыдды шақпақ тасқа шаққандай боп, әсем сөйлем ішінде ұшқындап, от төгіп тұратын шағы бар» дейді ұлы суреткер-ғалым.

М. Әуезовтың Социалистік Қазақстан" газетінің 273-санында тілші М. Балақаевтың "Көркем әдебиеттің тілі жайында" деген мақаласы жайлы жазған пікірі: «"Социалистік Қазақстан" газетінің 273-санында тілші М. Балақаевтың "Көркем әдебиеттің тілі жайында" деген мақаласы басылды. Бұнда көп жауапты мәселелердің басын шалған сөздер бар. Санап өтіп, еске алсақ, халық тілінің заңын атамақшы, қалай жазу жайын саралап бермекші болады. Стиль жөнін атап өтеді. Ұзақ сөйлем мәнін сөз қылады. Тарихтық шығарманың тілін сөз етеді. Социалистік реализмді, әдебиеттегі реалистікті ауызға алады. Соның бәрін жия келе, мәдениетті, әсіресе жазушылықтағы мәдениетті баса сөйлеп, басалқы айтады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.